Tadeusz Gadacz

Tadeusz Antoni Gadacz

Data i miejsce urodzenia	22 października 1955 Kraków
profesor nauk humanistycznych
Specjalność: filozofia człowieka
Alma Mater	Papieska Akademia Teologiczna
Doktorat	1984
Habilitacja	1990
Profesura	2009
Uczelnia	Collegium Civitas w Warszawie, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Tadeusz Antoni Gadacz (ur. 22 października 1955 w Krakowie)^[1] – polski filozof i religioznawca specjalizujący się w filozofii człowieka, wykładowca akademicki, tłumacz, profesor nauk humanistycznych, były prezbiter katolicki i członek Zgromadzenia Pijarów.

Uczeń Józefa Tischnera. W latach 1991–1995 dziekan Wydziału Filozofii Papieskiej Akademii Teologicznej, od 1995 prowincjał zakonu pijarów, odszedł z zakonu w 1998. W latach 1996–1999 kierownik Katedry Filozofii Religii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, później profesor Collegium Civitas w Warszawie, dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz pracownik Wydziału Humanistycznego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Redaktor Encyklopedii Religii Wydawnictwa Naukowego PWN. Od 2019 radny Sejmiku Województwa Małopolskiego.

Życiorys

Doktorat z filozofii uzyskał w 1984 na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie na podstawie rozprawy Wolność jednostki w filozofii G.W.F. Hegla. Habilitację obronił na tej samej uczelni w 1990 na podstawie pracy Wolność a odpowiedzialność. Rosenzweiga i Levinasa krytyka Heglowskiej wolności ducha. Tłumacz Gwiazdy Zbawienia Franza Rosenzweiga.

Od 1982 był bliskim współpracownikiem księdza Józefa Tischnera^[1]. Był dyrektorem Liceum Ogólnokształcącego Zakonu Pijarów im. Stanisława Konarskiego w Krakowie, w którym wprowadził koedukację. W latach 1991–1995 był dziekanem Wydziału Filozofii Papieskiej Akademii Teologicznej. W 1995 został wybrany na prowincjała zakonu pijarów, przedstawiając program otwarcia się na zmiany posoborowe i rzeczywistość świecką. W 1998 postanowił odejść z zakonu, aby połączyć się oficjalnie z matką swego dziecka, co w ocenie niektórych komentatorów wywołało „wstrząs w krakowskiej opinii publicznej”^[2].

Od 2002 roku pracuje w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Jednocześnie od 1998 roku pełni funkcję kierownika Katedry Filozofii w Collegium Civitas. W latach 2003–2007 był przewodniczącym Komitetu Nauk Filozoficznych PAN.

W 2010 profesor Jan Woleński zarzucił mu wykorzystanie w 2. tomie monografii Historia filozofii XX wieku z 2009 fragmentów prac innych autorów bez ich prawidłowego oznaczenia^[3]. Rzecznik dyscyplinarny Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie umorzył postępowanie w tej sprawie^[4].

Członek Collegium Invisibile^[5]. Jest członkiem rady redakcyjnej czasopisma Etyka.

Miejsca pracy, zajmowane stanowiska, pełnione funkcje^[6]:

• Katedra Filozofii Collegium Civitas w Warszawie – kierownik, profesor,
• Instytut Filozofii i Socjologii UP – dyrektor, profesor,
• Instytut Filozofii i Socjologii PAN – profesor nadzwyczajny,
• Komitet Nauk Filozoficznych PAN – przewodniczący,
• Polskie Towarzystwo Etyczne – prezes,
• Wydział Humanistyczny AGH – pracownik naukowy^[7].

Został członkiem partii Nowoczesna^[8]. W 2018 bezskutecznie kandydował do Sejmiku Województwa Małopolskiego z listy Koalicji Obywatelskiej, otrzymując 6713 głosów^[9]. Mandat objął wkrótce po wyborach w miejsce Grzegorza Lipca, obejmującego wakujący mandat poselski^[10][11].

Publikacje

• 2020: O bezprawiu i przyzwoitości. Wady i zalety moralne dla mądrych ludzi na trudne czasy. Wydawnictwo Nieoczywiste, ISBN 978-83-66402-52-2

• 2018: Uniwersalne prawdy i prawa życia dla mądrych ludzi na trudne czasy. Wydawnictwo Nieoczywiste, ISBN 978-83-633-9152-2^[12]
• 2009:
  • Historia filozofii XX wieku. Nurty. Tom I: Filozofia życia, pragmatyzm, filozofia ducha. Wyd. I. T. 1. Kraków: Znak, luty 2009. ISBN 978-83-240-0964-0.
  • Historia filozofii XX wieku. Nurty. Tom II: Neokantyzm. Filozofia egzystencji. Filozofia dialogu. T. 2. Kraków: Znak, wrzesień 2009. ISBN 978-83-240-0965-7.
• 2008: O ulotności życia. Wydawnictwo Iskry ISBN 978-83-244-0071-3.
• 2007: Filozofia Boga w XX wieku. Od Lavelle’a do Tischnera. Wydawnictwo WAM ISBN 978-83-750-5072-1.
• 2002: O umiejętności życia. Wydawnictwo Znak ISBN 83-240-0240-5.
• 2000: Rozumowe poznawanie Boga. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe ISBN 83-901-3292-3.

Nagrody

• Nagroda Prezydenta Miasta Warszawy dla najlepszego nauczyciela akademickiego (2002),
• Nagroda Ministra Kultury, Biblioteki Narodowej i „Nowych Książek” dla najlepszego autora roku 2003 za redakcję naukową (wspólnie z Bogusławem Milerskim) dziesięciotomowej encyklopedii Religia (2004),
• Nagroda dla najlepszego wykładowcy w historii Collegium Civitas (2008).

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Słupnik z Krakowa, rozmawiał Jacek Żakowski. „Polityka”
• Nie ma szczęścia bez myślenia, rozmawiał Jacek Żakowski. „Polityka”
• Życie jako garderoba, rozmawiała Katarzyna Janowska. „Polityka”
• Cień życia – artykuł Tadeusza Gadacza o śmierci zamieszczony w Tygodniku Powszechnym