Tadeusz Tuszewski

Tadeusz Tuszewski

Tadeusz Tuszewski w latach 60.
Data i miejsce urodzenia	1907 Obra
Data i miejsce śmierci	3 lutego 2004 Warszawa
Zawód, zajęcie	konserwator dzieł sztuki
Narodowość	polska
Uczelnia	Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie

Grób Tadeusza Tuszewskiego na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie

Tadeusz Tuszewski (ur. 1907 r. w Obrze zm. 3 lutego 2004 w Warszawie) – konserwator i artysta książki, grafik, liternik, profesor warszawskiej Akademii Sztuk Pięknej.

Życiorys

Studiował w Poznaniu w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego, następnie w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, którą ukończył w 1936 roku po czym podjął pracę na uczelni. Był uczniem m.in. Władysława Skoczylasa, Leona Wyczółkowskiego. Mistrzem Tuszewskiego był nestor polskiej szkoły konserwacji papieru Bonawentura Lenart, w którego pracowni został asystentem zaraz po uzyskaniu dyplomu, w 1936 r. Od 1945 r. współdziałał w odtworzeniu pracowni konserwacji ASP i organizacji pracowni konserwacji w głównych archiwach i muzeach. Od 1964 jako docent, później profesor prowadził Pracownię (później katedrę) Konserwacji Starych Druków i Grafiki. Zajmował się przede wszystkim sztuką książki i konserwacją papieru.

Jako introligator oprawił kilkaset książek i dokumentów zabytkowych i współczesnych, w tym obiekty szczególnie cenne dla polskiej kultury jak rękopisy F. Chopina, C.K.Norwida, S.Żeromskiego, K.Szymanowskiego, pierwsze wydania m.in. Zwierciadła M.Reja, M.Kopernika De revolutionibus.... Oprawiał również szczególnie uroczyste współczesne dokumenty, akty i dyplomy.

Jako liternik wykonał lub zaprojektował wiele, wykonywanych w rozmaitych technikach, począwszy od pisanych patykiem i tuszem tytułów na papierowych okładkach, poprzez napisy grawerowane, trawione i malowane w różnych materiałach. Do jego realizacji w tej dziedzinie należą m.in. tablica upamiętniająca poległych profesorów ASP w Warszawie (Warszawa, ASP), tablica upamiętniająca straconych w Palmirach (Palmiry), tablica upamiętniająca poległych i pomordowanych muzealników i historyków sztuki (Warszawa, Muzeum Narodowe, hall główny) i tablica upamiętniająca pierwszą pielgrzymkę Jana Pawła II do Polski i pogrzeb kard. S.Wyszyńskiego (Warszawa, Plac Piłsudskiego). Jego dziełami są również akty erekcyjne m.in. odbudowy Kolumny Zygmunta, Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie, dyplomy honorowe dla F. Joliot–Curie, A.Kastlera i S.Pieńkowskiego. Prof. Tuszewski był również twórcą kilkuset ekslibrisów, wykonywanych najczęściej techniką drzeworytu. Zajmował się również mało znanymi współcześnie technikami zdobienia papieru, przeznaczonego głównie na oprawy i wyklejki. Tworzył papiery marmurkowe, klejowe, zdobione stemplami i w innych często eksperymentalnych technikach.

Głównym obszarem działalności twórczej i pedagogicznej T. Tuszewskiego była konserwacja zabytków papierowych – książki, grafiki, akwareli i rysunków. Zakonserwował ponad 25 tys. zabytków papierowych i pergaminowych, w tym wiele dzieł wyjątkowo cennych dla historii i kultury polskiej i światowej. Jako pedagog współuczestniczył i nadzorował jeszcze większą liczbę konserwacji wykonywanych przez studentów i dyplomantów. Uczestniczył w wykształceniu ponad 300 konserwatorów dzieł sztuki, w tym jako promotor blisko 50 dyplomantów. Nawet będąc emeryturze zawsze znajdował czas na konsultacje, porady i wskazania.

Pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 53C-4-22).

Bibliografia

• Tadeusz Tuszewski: wystawa jubileuszowa. Warszawa: Wyd.ZPAP, 1997. ISBN 83-86784-96-2.