Teodor Anioła

Teodor Anioła
Data i miejsce urodzenia

4 listopada 1925
Poznań

Data i miejsce śmierci

10 lipca 1993
Strykowo

Wzrost

172 cm

Pozycja

napastnik

Kariera seniorska
LataKlubWyst.Gole
1945–1961KKS/ZZK/Kolejarz/Lech Poznań241(164[a])
Kariera reprezentacyjna
LataReprezentacjaWyst.Gole
1950–1954 Polska7(2)
Kariera trenerska
LataDrużyna
Lech II Poznań
Mosiński KS
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Odznaka Zasłużony Mistrz Sportu

Teodor Anioła, ps. Diabeł (ur. 4 listopada 1925 w Poznaniu, zm. 10 lipca 1993 w Strykowie) – polski piłkarz, zawodnik Lecha Poznań, reprezentant Polski.

Życiorys

Urodził się 4 listopada 1925 w Poznaniu jako czwarte dziecko konduktora Maksymiliana (1889–1971) i Jadwigi z domu Łakoma (1891–1969)[1][2][3]. Jego żoną była Helena Anioła (1927–1999)[1]. Brat Jana Anioły, także piłkarza (1928–2016)[4][5].

Kariera klubowa

Na boisku występował w ataku jako prawy łącznik. Przez niemal całą karierę związany z poznańskim Lechem (1945–1961). W niebiesko-białych barwach zadebiutował 1 lipca 1945 w meczu z Polonią Jarocin 11:1, w którym zdobył 3 gole. W latach 1949–1950 tworzył wraz z napastnikami Edmundem Białasem i Henrykiem Czapczykiem słynny Tercet ABC. Wysoka skuteczność w meczach ligowych – 139[6] bramek w 196 meczach – przyniosła mu przydomek Diabeł i trzy tytuły króla strzelców polskiej ekstraklasy (1949, 1950, 1951 – za każdym razem z dorobkiem 20 bramek). W roku 1959 krótko był piłkarzem Warty[7][8]. Wrócił do Lecha i przyczynił się do wywalczenia ponownego awansu do ekstraklasy w roku 1960. Pożegnalny mecz rozegrał 14 maja 1961 w Poznaniu z Cracovią 1:1. Jako piłkarz Lecha zagrał w 5 meczach Pucharu Polski i zdobył w nich 3 bramki (1950–1956). Wcześniej wystąpił w rozgrywkach o wejście do ligi, w których rozegrał 15 meczów i zdobył 29 bramek. Występował też w drugiej lidze, w której rozegrał 45 meczów i zdobył 26 bramek (1958–1960). W rozgrywkach klasy A Poznańskiego OZPN rozegrał 31 meczów i zdobył 40 goli (1945/46) oraz 7 meczów i 9 goli (1946/47).

Kariera reprezentacyjna

Siedem razy wystąpił w meczach reprezentacji narodowej, uzyskując dwa gole (1950–1954). Występował również w kadrze narodowej "B", w której zagrał w 7 meczach zdobywając 4 gole. Był wielokrotnym reprezentantem Poznania. W latach 1946–1949 wystąpił w 17 meczach w ramach Pucharu Kałuży i zdobył w nich 13 goli. Ponownie zagrał w rozgrywkach Pucharu Kałuży w roku 1958, wystąpił wówczas w 2 meczach, zdobywając 4 gole.

Działalność po 1961

Po zakończeniu kariery zawodniczej próbował sił jako trener, m.in. prowadząc drużynę rezerw Lecha. Równocześnie pracował jako urzędnik kolejowy. W 1985 roku w plebiscycie Gazety Poznańskiej został wybrany sportowcem 40-lecia Wielkopolski (wyprzedził m.in. Wojciecha Fibaka).

Zmarł 10 lipca 1993 roku w wieku 67 lat w podpoznańskim Strykowie. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu (pole 4-A-14)[1].

Grób Teodora Anioły na Cmentarzu Junikowskim

Był jednym z najpopularniejszych zawodników Lecha – w 1994 roku kibice uznali go graczem 75-lecia.

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Od 1994 roku odbywa się coroczny Memoriał Teodora Anioły w piłce nożnej[10].

Uchwałą Nr LIII/947/VII/2017 z dnia 05-09-2017 Rada Miasta Poznania nadała nazwę Tercetu ABC skwerowi położonemu przy ul. Bułgarskiej i ul. Rumuńskiej w Poznaniu[11].

Uwagi

  1. Bilans goli różni się w zależności od źródła.

Przypisy

  1. a b c Plan Poznania - Cmentarze, www.poznan.pl [dostęp 2022-02-14].
  2. Rodzice i rodzeństwo – spis ludność – Akta Miasta Poznania [dostęp z dnia: 2015-06-19]
  3. Teodor Anioła i rodzeństwo – spis ludność – Akta Miasta Poznania [dostęp z dnia: 2015-06-19]
  4. Teodor Anioła i rodzeństwo – spis ludność – Akta Miasta Poznania [dostęp z dnia: 2015-06-21]
  5. Jan Anioła nie żyje. 90minut.pl. [dostęp 2016-10-07]. (pol.).
  6. Liczba goli jaką zdobył w ekstraklasie Teodor Anioła waha się w różnych opracowaniach od 138 do 141 goli. Rozbieżności dotyczą w zasadzie trzech meczów. Pierwszy z nich to wyjazdowe spotkanie z Garbarnią (1:1, rok 1948). Wprawdzie Przegląd Sportowy i katowicki Sport podają, że gola zdobył Anioła, jednak Głos Wielkopolski, Express Poznański, Sport i Wczasy oraz krakowski Start (mecz odbywał się w Krakowie) przypisują zdobycie bramki Atlasińskiemu, co potwierdzał wielokrotnie sam zainteresowany, jako że był to jedyny gol tego piłkarza w ekstraklasie. Różnice dotyczą także strzelców goli dla Lecha w meczu z Ruchem (8:4, rok 1949). Kontrowersje związane są z piątą bramką dla Lecha, bowiem według Sportu oraz Piłkarza gola zdobył Anioła, natomiast Przegląd Sportowy, Głos Wielkopolski i Gazeta Poznańska uznają, że padła bramka samobójcza (jej niefortunnym strzelcem był Oślizlok), żadna z gazet nie podaje, jakoby Kołtuniak zdobył więcej niż dwa gole, choć taka wersja (trzy gole Kołtuniaka) znalazła się w jednym z opracowań książkowych. Trzecia rozbieżność dotyczy meczu z AKS (4:3, rok 1952). Według Sportu i Piłkarza ostatniego gola zdobył Gogolewski, natomiast Przegląd Sportowy, Głos Wielkopolski i Express Poznański podają, że strzelcem tego gola był Anioła. Tę drugą wersję potwierdzają także osobiste zapiski Gogolewskiego, który nie przypisuje sobie zdobycia gola w tym meczu. Kierując się większością źródeł, spośród trzech spornych goli tylko ostatniego należy przypisać Aniole, co oznacza, że jego dorobek bramkowy w ekstraklasie zamyka się liczbą 139 trafień.
  7. Zamiast zwolnienia - 6-miesięczna dyskwalifikacja, „Gazeta Zielonogórska”, 19 lutego 1959 [dostęp 2021-03-31], Informacja o zgłoszeniu akcesu do gry w Warcie Poznań i o 6-miesięcznej dyskwalifikacji Anioły przez macierzysty klub.
  8. Teodor Anioła wrócił do Lecha, „Gazeta Zielonogórska”, 3 listopada 1959 [dostęp 2021-04-15].
  9. Złote odznaki dla lechitów, www.lechpoznan.pl, 17 marca 2007 [dostęp 2022-02-14] (ang.).
  10. XXI Memoriał Teodora Anioły w piłce nożnej [dostęp z dnia: 2019-11-01]
  11. Uchwała nr LIII/947/VII/2017 z dnia 2017-09-05, bip.poznan.pl [dostęp 2022-02-14].

Bibliografia

  • Andrzej Gowarzewski, Jan Rędzioch, Lech Poznań, wydawnictwo GiA, Katowice 2003 (8. część cyklu Kolekcja Klubów).
  • Jarosław Owsiański, Tomasz Siwiński: Historia futbolu wielkopolskiego. WZPN Poznań, 2013. ISBN 978-83-64237-00-3.
  • Wojciech Frączek, Mariusz Gudebski, Jarosław Owsiański: Encyklopedia ekstraklasy, statystyczny bilans 80 sezonów. Fundacja Dobrej Książki Warszawa, 2015. ISBN 978-83-86320-65-3.

Media użyte na tej stronie

Football pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports - Football. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Grób Teodora Anioły.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Teodora Anioły na Cmentarzu Junikowskim
Odznaka Zasłużony Mistrz Sportu.jpg
Знак к званию "Заслуженный мастер спорта" Польши