Teryparatyd

Teryparatyd
Identyfikacja
numer CAS	52232-67-4
DrugBank	DB06285
Klasyfikacja medyczna
ATC	H05AA02

Teryparatyd, teriparatide (ATC H 05 AA 02) – lek stosowany w leczeniu osteoporozy. Jest to aktywny fragment ludzkiego parathormonu wytwarzany metodą biotechnologiczną z wykorzystaniem hodowli bakterii E. coli.

Własności

Endogenny parathormon (PTH) jest białkiem składającym się z 84 aminokwasów, a teryparatyd jest NH₂-początkowym polipeptydowym fragmentem złożonym z 34 aminokwasów (rhPTH 1-34).

Teryparatyd pobudza proces tworzenia kości, działając bezpośrednio na komórki kościotwórcze (osteoblasty), a poza tym także zwiększa wchłaniania wapnia w jelitach i zwrotne wchłanianie wapnia w kanalikach nerkowych oraz wydalanie fosforanów przez nerki.

W wyniku działania teryparatydu dochodzi do poprawy procesu tworzenia się kości, zwiększenia gęstości mineralnej tkanki kostnej (BMD) i zmniejszenia liczby złamań.

Wskazania i dawkowanie

Wskazaniem do stosowania teryparatydu jest leczenie osteoporozy u kobiet po menopauzie^[1][2]. Lek podawany jest w postaci wstrzyknięć podskórnych 1 raz dziennie.

Stosuje się go przez okres do 2 lat. Po zakończeniu kuracji należy zastosować leki hamujące resorpcję kostną (np. bifosfoniany) w celu utrzymania pozytywnego wyniku leczenia.

Przeciwwskazania

Teryparatydu nie należy stosować w przypadku:

• hiperkalcemii
• zaawansowanej niewydolności nerek
• choroby Pageta
• nowotworów złośliwych układu kostnego
• przerzutów nowotworowych do kości

Działania niepożądane

• zawroty głowy
• osłabienie, męczliwość
• bóle kończyn i kurcze mięśni
• nudności i wymioty

Ostrzeżenia

W badaniach na szczurach wykazano że teryparatyd powoduje powstawanie nowotworu kości (osteosarcoma), które jest związane z zastosowaną dawką i czasem leczenia. Zostało to zaobserwowane przy stosowaniu dawek 3-60 razy większych niż są stosowane u ludzi (20 μg). Ze względu na fakt, że nie da ustalić czy wyniki badań u szczurów da się odnieść do ludzi, zaleca się żeby teryparatyd był stosowany wyłącznie w przypadkach kiedy korzyść z zastosowanej terapii przewyższa potencjalne jej negatywne konsekwencje.

Teryparatyd nie powinien być stosowany u osób ze zwiększonym ryzykiem rozwoju osteosarcoma (choroba Pageta, nieustalony wzrost poziomu fosfatazy alkalicznej we krwi, po radioterapii jakiej części układu kostnego itp.)

Preparaty

Nazwy handlowe: Forsteo, Parathar.

Przypisy