Terytorium Północne

Northern Territory
Terytorium Północne
terytorium
ilustracja
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Australia

Siedziba

Darwin

Data powstania

1 stycznia 1911

Kod ISO 3166-2

AU-NT

Premier

Paul Henderson

Zarządzający

Vicki O'Halloran

Powierzchnia

1 347 791 km²[1]

Populacja (2019)
• liczba ludności


245 869[2]

• gęstość

0,18 os./km²

Kod pocztowy

NT

Strefa czasowa

UTC+9:30

Liczba przedstawicieli w parlamencie
Liczba Senatorów

2

Liczba Reprezentantów

2

Położenie na mapie Australii
Położenie na mapie
Strona internetowa
Portal Australia

Terytorium Północne (ang. Northern Territory, NT) – terytorium federalne Związku Australijskiego, zajmujące północno-środkową część kontynentu australijskiego. Terytorium zajmuje obszar 1 347 791 km², co stanowi nieco ponad 1/6 całego terytorium Australii[1]. W 2019 roku zamieszkane było przez 245 869 osób, mniej niż 1% ogółu kraju[2]. Stolicą i głównym ośrodkiem miejskim terytorium jest Darwin. Wzdłuż wybrzeża występuje klimat tropikalny, wnętrze terytorium ma natomiast charakter pustynny i półpustynny[3].

Geografia

Terytorium Północne zajmuje północno-środkową część kontynentu australijskiego. Rozciąga się z północy na południe na długości ponad 1600 km, a z zachodu na wschód blisko 1000 km. Graniczy ze stanami Australia Zachodnia (na zachodzie), Australia Południowa (na południu) i Queensland (na wschodzie). Naturalną północną granicę stanowi wybrzeże Oceanu IndyjskiegoMorze Timor na północnym zachodzie i Morze Arafura z Zatoką Karpentaria na północnym wschodzie[3].

Klimat

Średnia temperatura i opady dla Darwin
MiesiącStyLutMarKwiMajCzeLipSieWrzPaźLisGruRoczna
Średnie temperatury w dzień [°C]31.831.532.132.932.330.830.831.632.833.533.532.732,2
Średnie dobowe temperatury [°C]28.428.228.428.627.425.525.126.028.029.329.629.229,2
Średnie temperatury w nocy [°C]25.024.924.724.322.520.119.420.423.225.025.625.623,4
Opady [mm] 46637333510824.72.31.25.817.465.41372761811
Średnia liczba dni z opadami22.321.119.69.82.30.70.40.72.96.712.516.9116
Średnie usłonecznienie (w godzinach)1801622202643043003163192942982522083111
Źródło: Bureau of Meteorology[4]
Średnia temperatura i opady dla Tennant Creek
MiesiącStyLutMarKwiMajCzeLipSieWrzPaźLisGruRoczna
Średnie temperatury w dzień [°C]36.735.834.832.327.824.825.127.532.535.236.737.032,2
Średnie dobowe temperatury [°C]30.130.229.226.722.119.018.920.925.828.630.431.026,1
Średnie temperatury w nocy [°C]25.024.823.520.816.413.112.714.319.022.025.125.020,0
Opady [mm] 12813345.715.48.14.44.12.54.817.246.983.2499
Średnia liczba dni z opadami10.59.64.71.71.40.90.80.41.83.45.98.649,7
Średnie usłonecznienie (w godzinach)2852662912973042943133323093132942763587
Źródło: Bureau of Meteorology[5] (liczba dni z opadami dla wartości 0,1 mm, wysokość 376 m n.p.m., 1991-2020)
Średnia temperatura i opady dla Alice Springs
MiesiącStyLutMarKwiMajCzeLipSieWrzPaźLisGruRoczna
Średnie temperatury w dzień [°C]36.935.632.928.623.519.820.023.128.131.434.035.629,1
Średnie dobowe temperatury [°C]29.428.425.320.715.912.312.014.519.623.226.128.121,3
Średnie temperatury w nocy [°C]21.821.117.712.78.24.73.95.911.014.918.120.513,4
Opady [mm] 39.940.335.420.318.213.616.55.17.121.332.740.9291
Średnia liczba dni z opadami4.64.33.52.52.82.62.31.82.34.25.66.442,9
Średnie usłonecznienie (w godzinach)3192842982882702552823103003133033073509
Źródło: Bureau of Meteorology[6] (liczba dni z opadami dla wartości 0,1 mm, wysokość 546 m n.p.m., 1981-2010)

Demografia

Terytorium jest bardzo słabo zaludnione[2] a większą jego część stanowią obszary pustynne. Ważniejsze miasta to (ludność w 2011 na podstawie spisu powszechnego):

RankingNazwaLudność[7]
1Darwin78 925
2Palmerston30 098
3Alice Springs28 449
4Litchfield20 039
5Katherine10 355
6Nhulunbuy4 383
7Tennant Creek3 515
8Wadeye2 682
9Jabiru1 271
10Yulara991

Ustrój polityczny

Zobacz szerzej w kategorii: Polityka Terytorium Północnego

Choć formalnie kontrolę nad Terytorium sprawują władze federalne Australii, w praktyce od 1978 cieszy się ono stopniem samodzielności bardzo zbliżonym do stanów. Władzę ustawodawczą stanowi dwudziestopięcioosobowe Zgromadzenie Ustawodawcze. Na czele władzy wykonawczej nominalnie stoi administrator, powoływany przez gubernatora generalnego Australii na wniosek rządu federalnego i na podstawie rekomendacji rządu Terytorium. Faktycznie codzienną administracją Terytorium kieruje szef ministrów, będący odpowiednikiem premierów stanowych. Pochodzi on z nominacji administratora, który zwyczajowo powołuje na to stanowisko lidera większości parlamentarnej.

Historia

Terytorium Północne w latach 1825-1863 było częścią Nowej Południowej Walii, a następnie do 1911 wchodziło w skład Australii Południowej. Od 1 stycznia 1911 pozostawało pod kontrolą władz federalnych. W 1978 terytorium uzyskało własny rząd. W 1998 odbyło się referendum w sprawie przekształcenia terytorium w siódmy stan Australii, w którym 51,9% mieszkańców opowiedziało się za utrzymaniem dotychczasowego statusu.

Gospodarka

Droga Lasseter Highway przy Uluru-Kata Tjuta

Gospodarka Terytorium Północnego opiera się głównie na przemyśle i turystyce.

Turystyka

W części centralnej znajdują się dwie niezwykłe formacje skalne, Uluru (Ayers Rock) oraz Kata Tjuta (The Olgas), które są otaczane czcią przez Aborygenów oraz stanowią atrakcję turystyczną. Na terenie terytorium położony jest też Park Narodowy Kakadu.

Transport

Mapa z głównymi drogami terytorium
  • Lista dróg w Terytorium Północnym
  • The Ghan

Przypisy

Bibliografia

  • Hill, Ernestine. 1951. The Territory: The classic saga of Australia's far north. Angus & Robertson. Reprint: 1995. ISBN 0-207-18821-1

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lasseter Highway1437.jpg

Driving - Lasseter Highway to Uluru-Kata Tjuta National Park
Uluru, helicopter view, cropped.jpg
Autor: Corey Leopold, Licencja: CC BY 2.0
Uluru from Helicopter
Coat of arms of the Northern Territory.svg
Autor: Squiresy92, Licencja: CC BY-SA 4.0
The Coat of Arms of the Northern Territory
Flag of the Northern Territory.svg
The flag of the Northern Territory (adopted on July 1, 1978 on the first day of self-government) was designed by the Australian artist Robert Ingpen, of Drysdale Victoria, after consultation with members of the community at the invitation of the Northern Territory Government. The flag incorporates the three official Territorian colours of black, white and ochre and is divided into two panels, black at the hoist side taking up one third the length of the flag while the remainder is equal to two third the length of the flag in ochre. The black panel display the five white stars that form the constellation of the Southern Cross, using the Victorian configuration of the Southern Cross with stars having between five to eight points. The flag also features the official Northern Territory floral emblem on the red ochre panel, a stylisation of the Sturt's Desert Rose, which uses seven petals encircling a seven-pointed black star of the federation in the centre. The seven petals symbolises the six Australian states plus the Northern Territory. The Northern Territory Flag was the first official flag that did not contain the Union Jack.
Ghan at Alice Springs.jpg
Autor: Mike Young, Licencja: CC BY 2.5
The Ghan waiting at Alice Springs station before continuing north to Darwin
Northern Territory 0216.svg
Autor: Summerdrought, Licencja: CC BY-SA 4.0
Map of the Northern Territory in Australia
Northern Territory in Australia.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location of state (territory) XY (see filename) in Australia
Kata Tjuta pan.jpg
Autor: GregTheBusker, Licencja: CC BY 2.0
Kata Tjuta, Australia