Thanowie Shire’u

Thanowie Shire’u – hobbicki urząd ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia.

Informacje na ich temat znajdują się zarówno w tekście Władcy Pierścieni, jak i w Dodatkach do trzeciego tomu powieści. Postaci te (prócz Peregrina I) nie pojawiają się w ekranizacji reżyserii Petera Jacksona.

• W angielskim oryginale – Than^[1]
• Przekład Marii Skibniewskiej – Than
• Przekład Jerzego Łozińskiego – Tan
• Przekład Marii i Cezarego Frąców – Than

Historia

Urząd thana został ustanowiony w 1979 roku Trzeciej Ery, po upadku Arthedainu, gdy na Północy zabrakło monarchy. Odtąd to than miał być samodzielnym władcą Shire’u. Pierwszym na ten urząd został wybrany Bukka z Moczarów. Później urząd ten piastowali jego potomkowie z rodu Oldbucków. W 2340 roku Trzeciej Ery, po rezygnacji Gorhendada Oldbucka, godność thana przeszła na ród Tuków. Przedstawiciele tejże rodziny piastowali ten urząd nieprzerwanie, również w Czwartej Erze.

Than sprawował swój urząd dożywotnio. Pierwotnie przewodniczył sądom, zwoływał wiece i dowodził oddziałami hobbitów w czasie wojny. W praktyce godność ta stała się szybko czysto tytularną. Dziedziczono ją tylko w linii męskiej. Than zwykle był jednocześnie głową rodu Tuków. Jego siedzibą były Wielkie Smajale w Tukonie. Od 13 roku Czwartej Ery^[2] (na mocy decyzji króla Elessara) than był jednym z członków Rady Północnego Królestwa^[3].

Lista znanych thanów

Wszystkie daty dotyczą Trzeciej Ery, chyba że zaznaczono, iż chodzi o Czwartą Erę. Aby obliczyć datę według rachuby hobbitów z Shire’u, należy odjąć 1600, gdy chodzi o Trzecią Erę. Pierwszy rok Czwartej Ery był 1421 rokiem według kalendarza Shire’u^[4]. Kolejni thanowie byli synami poprzedników, chyba że sprecyzowano inaczej.

Bukka z Moczarów

• W angielskim oryginale – Bucca of the Marish
• Przekład Marii Skibniewskiej – Bukka z Moczarów
• Przekład Jerzego Łozińskiego – Lenno z Błot
• Przekład Marii i Cezarego Frąców – Bucca z Marish

Był protoplastą rodziny Oldbucków, w ramach której dziedziczono godność thana, i pierwszym thanem Shire’u, wybranym w 1979 roku Trzeciej Ery.

Gorhendad Brandybuck-Oldbuck

Był dwunastym thanem Shire’u. W 2340 roku zrzekł się godności thana, gdy przeniósł się do Bucklandu.

Isumbras I

Był następcą Gorhendada Oldbucka, trzynastym thanem Shire’u, a pierwszym z rodu Tuków.

Isengrim II

Był dwudziestym drugim thanem Shire’u, w tym dziesiątym z rodu Tuków. Urodził się w 2620 roku. Thanem został w 2683 roku. Piastował tę godność do końca swego życia, przez 39 lat. W roku objęcia urzędu rozpoczął budowę Wielkich Smajalów. Za jego czasów hobbici wprowadzili pewne zmiany do używanego przez siebie kalendarza, które nazwano potem Reformą Shire’u. Jego synem był Isumbras II^[5]. Zmarł w 2722 roku.

Isumbras III

Był dwudziestym trzecim thanem Shire’u, w tym jedenastym z rodu Tuków. Piastował urząd w latach 2722–2759.

Ferumbras II

Był dwudziestym czwartym thanem Shire’u, w tym dwunastym z rodu Tuków. Piastował urząd w latach 2759–2801.

Fortinbras I

Był dwudziestym piątym thanem Shire’u, w tym trzynastym z rodu Tuków. Piastował urząd w latach 2801–2848.

Gerontius „Stary Tuk”

• W angielskim oryginale – Gerontius Old Took
• Przekład Marii Skibniewskiej – Gerontius Stary Tuk

Był dwudziestym szóstym thanem Shire’u, w tym czternastym z rodu Tuków. Urodził się w 2790 roku, urząd objął w roku 2848 i sprawował go przez 62 lata. Ożenił się z Adamantą Chubb. Miał z nią aż dwanaścioro dzieci, dziewięciu synów: Isengrima (późniejszego Isengrima III), Hildigarda, Isumbrasa (późniejszego Isumbrasa IV), Hildigrima, Isembolda, Hildifonsa, Isembarda, Hildibranda oraz Isengara, a także trzy córki: Belladonnę, Donnamirę oraz Mirabellę. Był hobbickim rekordzistą w długości przeżytych lat (130), jednak w roku 3021 Trzeciej Ery prześcignął go Bilbo Baggins, który przeżył 131 lat przed odpłynięciem do Amanu. Jego prawnukami byli Bilbo i Frodo Bagginsowie, a praprawnukami Peregrin Tuk i Meriadok Brandybuck. Zmarł w 2920 roku.

Isengrim III

Był dwudziestym siódmym thanem Shire’u, w tym piętnastym z rodu Tuków. Urodził się w 2832 roku. Piastował urząd w latach 2920–2930. Zmarł bezdzietnie.

Isumbras IV

Był dwudziestym ósmym thanem Shire’u, w tym szesnastym z rodu Tuków; młodszym bratem Isengrima III. Urodził się w 2838 roku. Objął urząd w wieku 92 lat i piastował go w latach 2930–2939.

Fortinbras II

Był dwudziestym dziewiątym thanem Shire’u, w tym siedemnastym z rodu Tuków. Urodził się w 2878 roku. Piastował urząd w latach 2939–2980. W 2914 roku ożenił się z Lalią Clayhanger.

Ferumbras III

Był trzydziestym thanem Shire’u, w tym osiemnastym z rodu Tuków. Urodził się w 2916 roku. Piastował urząd w latach 2980–3015. Został zaproszony na pożegnalne przyjęcie Bilba Bagginsa. Zmarł bezdzietnie.

Paladin II

Trzy córki Paladina II Tuka

Często wspominany we Władcy Pierścieni, głównie w sformułowaniu dotyczącym jego syna (Peregrin, syn Paladina).

Był trzydziestym pierwszym thanem Shire’u, w tym dziewiętnastym z rodu Tuków. Urodził się w 2933 roku jako syn Adalgrima Tuka. Miał siostrę Esmeraldę oraz trzy inne siostry nieznane z imienia. Piastował urząd w latach 3015 Trzeciej Ery – 14 Czwartej Ery. Gościł na pożegnalnym przyjęciu Bilba Bagginsa.

Ożenił się z Eglantiną Banks, miał z nią czwórkę dzieci. Córki: Perłę, Pimpernel i Pervinkę oraz syna Peregrina.

W czasie samozwańczych rządów Lotha Sackville-Bagginsa w Shire (w trakcie Wojny o Pierścień) Paladin sprzeciwił się jego władzy. Tukon, obszar władzy thana, był jedyną enklawą wyjętą spod władzy Lotha. Podczas powstania w Shire w 3019 roku Paladin posłał 110 swoich łuczników pod wodzą syna na pomoc powstańcom. Jego siły przyczyniły się do ostatecznego zwycięstwa w Bitwie Nad Wodą, w której jednak than nie brał udziału. Później udało mu się wyprzeć zbójów z południowej części kraju.

Peregrin I

Członek Drużyny Pierścienia znany z powieści i trylogii filmowej Władcy Pierścieni pod imieniem, którego używał w młodości – Pippin.

Faramir I

Nie należy mylić tej postaci z dwiema innymi: Faramirem, synem króla Gondoru Ondohera oraz Faramirem, synem namiestnika Gondoru Denethora II.

Był trzydziestym trzecim thanem Shire’u, w tym dwudziestym pierwszym z rodu Tuków. Urodził się w 9 roku Czwartej Ery. Piastował urząd od 63 roku. W 43 roku poślubił Złotogłówkę Gamgee, córkę Samwise’a Gamgee.

Imię nosił na pamiątkę młodszego syna namiestnika Denethora II. Jest ono formą mieszaną quenyi i sindarinu. Znaczy prawdopodobnie Klejnot wśród myśliwych.

Przypisy