Thomas Pesquet

Thomas Pesquet
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 lutego 1978
Rouen

Narodowość

francuska

Status

aktywny

Funkcja

inżynier pokładowy

Łączny czas misji kosmicznych

196 dni 19 godzin 50 minut

Liczba spacerów kosmicznych

2

Czas spacerów kosmicznych

12 godzin 32 minuty

Misje

Sojuz MS-03 (Ekspedycja 50/51),
SpaceX Crew-2 (Ekspedycja 65)

Wyuczony zawód

pilot cywilny

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Strona internetowa

Thomas Pesquet (ur. 27 lutego 1978 w Rouen) – francuski inżynier lotniczo-kosmiczny, pilot i astronauta Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Wybrany do grupy kandydatów na astronautów ESA w maju 2009 roku[1], w listopadzie 2010 roku z sukcesem ukończył szkolenie podstawowe. Na pokładzie Sojuza MS-03 odwiedził Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), gdzie od listopada 2016 roku do czerwca 2017 roku brał udział w Ekspedycji 50. oraz 51. na ISS w ramach misji Proxima[2][3][4].

Edukacja i początki kariery

Urodził się i wychował w Normandii w rodzinie wykładowcy matematyki i fizyki oraz nauczycielki[5].

W 1998 roku ukończył prestiżowe classes préparatoires aux grandes écoles (pomaturalne kursy przygotowawcze do egzaminów i studiów na grande école) w Lycée Pierre Corneille w rodzinnym Rouen. W 2001 roku uzyskał dyplom magistra Wyższej Szkoły Lotnictwa (École Supérieure d’Aéronautique, ÉSdA) w Tuluzie, na kierunku projektowania i sterowania pojazdami kosmicznymi – ostatni rok studiów spędzając na wymianie na Politechnice Montrealskiej (École Polytechnique de Montréal)[6].

Już przed karierą w ESA pracował w branży lotniczo-kosmicznej: od kwietnia do września 2001 odbywał staż w Thales Alenia Space w Cannes, od października 2001 pracował w GMV Innovating Solutions jako inżynier dynamiki pojazdów kosmicznych przy misjach dotyczących teledetekcji, a w latach 2002–2004 w Centre National d’Études Spatiales (CNES – francuskiej agencji kosmicznej). W 2004 roku wstąpił do szkoły pilotów Air France, kończąc ją w 2006 roku by ostatecznie uzyskać licencję pilota transportu liniowego wraz z uprawnieniami lotu według wskazań przyrządów (Air Transport Pilot License-Instrument Rating: ATPL-IR) oraz od 2006 roku latać na samolocie pasażerskim Airbus A320[6][7].

Życie prywatne

Thomas Pesquet już przed zatrudnieniem w agencji kosmicznej był aktywny fizycznie[8]. Według oficjalnego życiorysu ma czarny pas w judo, uprawia też koszykówkę, jogging, pływanie, grę w squasha oraz sport na świeżym powietrzu, w tym kolarstwo górskie, kitesurfing, żeglarstwo, narciarstwo i wspinaczkę górską. Ma też duże doświadczenie w nurkowaniu z akwalungiem i skokach na spadochronie. Wśród innych zainteresowań wymienia podróże, grę na saksofonie oraz lekturę[6].

Uczył się języka angielskiego, niemieckiego, hiszpańskiego i rosyjskiego[9]. Jego wieloletnią partnerką jest Francuzka Anne Mottet, pracująca (w czasie trwania jego lotu w kosmos) w Rzymie dla Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa[10].

ESA

Ćwiczenia przed NEEMO 18. Pesquet pod wodą, w kombinezonie nurka, stoi na morskim dnie i pozuje do zdjęcia.
Ćwiczenia przed NEEMO 18

Rekrutacja i przygotowania

W 2008 roku publicznie ogłoszono potrzebę uzupełnienia składu Korpusu Astronautów ESA i tym samym Europejska Agencja Kosmiczna rozpoczęła rekrutację nowych kosmonautów; był to trzeci taki nabór w historii tej organizacji (wcześniejsze: 1978, 1992)[11]. Zgłoszenia były przyjmowane od 19 maja do 19 czerwca 2008 roku, w toku wielostopniowej rekrutacji zamierzano wybrać latem 2009 roku czwórkę kandydatów do dalszego treningu i lotów[12]. Wyboru spośród 8413 poprawnych zgłoszeń ostatecznie dokonano po roku, 20 maja 2009 roku, przedstawiając sześć osób, w tym Thomasa Pesqueta[13].

W Europejskiej Agencji Kosmicznej we wrześniu 2009 roku zaczął trening kosmonautyczny razem z pięciorgiem pozostałych kandydatów (w kolejności pierwszego startu: Parmitano, Gerst, Cristoforetti, Mogensen, Peake)[14]. Cała szóstka ukończyła podstawowe szkolenie w listopadzie 2010 roku i rozpoczęła dalsze przygotowania[15].

17 marca 2014 roku przydzielono go do długiej misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej[16], podczas gdy pierwszy lot kosmonauty z jego naboru (Sojuz TMA-09M z włoskim pilotem Lucą Parmitano) odbył się już w 2013 roku. Najmłodszy z całej szóstki Pesquet pierwszy lot kosmiczny miał odbyć jako ostatni z grupy. Wcześniej służył jako dubler dla Andreasa Mogensena (10-dniowa misja iriss, wrzesień 2015)[17].

Załoga Sojuza MS-03 przed kapsułą Sojuz
Załoga Sojuza MS-03

Przed pierwszym lotem Francuz ćwiczył m.in. biorąc udział w pierwszej edycji europejskiego treningu speleologicznego ESA CAVES na Sardynii (wrzesień 2011)[18][19] oraz w dwóch misjach podwodnych NASA do podwodnego habitatu-laboratorium Aquarius u wybrzeży Florydy. W trakcie pierwszej z nich, pięciodniowej SEATEST II (NEEMO 17, wrzesień 2013) Pesquet pełnił rolę pozostającego na powierzchni kierownika misji odpowiedzialnego za komunikację z zespołem podwodnym[20]; podczas drugiej, dziewięciodniowej misji NEEMO 18 (lipiec 2014) spędził pod wodą dziewięć dni w towarzystwie Akihiko Hoshide (dowódcy misji), Jeanette Epps i Marka Vande Heia[7][21]. Brał też udział w ćwiczeniach pod okiem rosyjskich instruktorów Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina w Gwiezdnym Miasteczku koło Moskwy: zarówno w europejskiej grupie w 2014[22], jak i w gronie załogi Sojuza MS-03 wkrótce przed lotem w 2016 roku[23].

Ekspedycja 50. i 51. na ISS

Thomas Pesquet w skafandrze kosmicznym podczas swojego pierwszego spaceru kosmicznego, 13 stycznia 2017
Pesquet podczas swojego pierwszego spaceru kosmicznego (13 stycznia 2017)
Thomas Pesquet w stroju codziennym w module Destiny wykonuje rutynowe badanie dna oka przy użyciu oftalmoskopu
Rutynowe badanie dna oka przy użyciu oftalmoskopu w module Destiny

Lot Pesqueta miał odbyć się 30 listopada 2016, jednakże z powodu opóźnienia lotu Sojuz MS-02 następny lot postanowiono przyspieszyć[24].

17 listopada 2016 roku o 23:20 czasu moskiewskiego francuski astronauta ESA został wystrzelony rakietą Sojuz-FG z kompleksu startowego nr 1 kosmodromu Bajkonur na pokładzie trzyosobowej kapsuły Sojuz. Wraz z debiutującym Pesquetem w misję polecieli: wykonujący swój drugi lot Rosjanin Oleg Nowicki (dowódca pojazdu) oraz najbardziej doświadczona z tej trójki Amerykanka, rekordzistka i naukowiec Peggy Whitson. Lot odbył się po długiej trajektorii i do przejścia załogi Sojuza na stację orbitalną doszło dopiero 20 listopada UTC[24]. Pesquet i Nowicki wrócili na pokładzie tej samej kapsuły w czerwcu 2017 roku, bez Whitson, która z powodu przedłużenia jej misji wróciła na Ziemię inną kapsułą (Sojuz MS-04) trzy miesiące później[25].

Ponad półroczna debiutancka misja badawcza Thomasa Pesqueta otrzymała nazwę kodową Proxima. Odbywała się na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej równolegle do Ekspedycji 50. i 51., i była dziewiątą długą misją załogową ESA[26][27].

Aktywność na zewnątrz stacji

W trakcie swojego pierwszego pobytu na ISS Pesquet wykonał dwa spacery kosmiczne o łącznym czasie 12 h i 32 minut[28]. Oba spacery przedstawiciel ESA wykonał wspólnie z astronautą NASA Robertem Shane’em Kimbroughem[29].

Podczas pierwszego wyjścia 13 stycznia (EVA-39) dwaj astronauci większość zadań wykonali wspólnie. Najpierw dokończyli wymianę dwunastu starych akumulatorów niklowo-wodorowych na sześć litowo-jonowych, rozpoczętą tydzień wcześniej spacerem EVA-38; para astronautów zainstalowała drugą połowę akumulatorów oraz adaptory w miejscu niepowracających baterii. Po wykonaniu tego priorytetowego zadania astronauci wykonali kilka czynności dodatkowych, m.in. wymieniając kilka części przy manipulatorze Canadarm2, w tym moduł z kamerą, a także przenosząc kilka osłon termicznych. Całość skończyła się o 16:22 UTC po 5h i 58 min[30][31]. Z kolei 23 marca, w trakcie spaceru EVA-40 mającego na celu m.in. przygotowanie PMA-3 do instalacji drugiego adaptera cumowania IDA, astronauci wszystkie zadania wykonywali samodzielnie. Pesquet zajmował się głównie oliwieniem części manipulatora Dextre oraz wykonał dokładne poszukiwania możliwego wycieku. Spacer skończył się o 17:58 UTC po 6h i 34 min[32][33][34].

Na stacji kosmicznej Pesquet kierował też ramieniem robotycznym Canadarm2 przechwytującym kapsułę transportową Cygnus CRS OA-7 22 kwietnia[35]. Wspólnie z Shane’em Kimbroughem przechwytywał też pojazd Dragon CRS-10 23 lutego[36].

Badania naukowe

W trakcie pobytu zajmował się także badaniami naukowymi, wykonując około 50 eksperymentów dla Europejskiej Agencji Kosmicznej oraz francuskiej CNES, a także biorąc udział w eksperymentach innych agencji[37].

Wśród tych badań były europejskie eksperymenty Haptics-2 (zdalne sterowanie robotem z ISS)[38] i badania materiałoznawcze dotyczące metali, w tym stopu niklu i tytanu[39], a także siedem eksperymentów opracowanych przez CNES[40], w tym Aquapad (badanie mikrobiologicznej czystości wody)[41][42], MATISS (testy materiałów ograniczających rozwój mikroorganizmów na ich powierzchni)[43] i Fluidics (badanie przepływu cieczy na stacji kosmicznej)[44].

Jego lot służył też testowaniu rozwiązań medycyny kosmicznej (np. brytyjskiego uciskowego kombinezonu SkinSuit[45]) i telemedycznych (np. eksperyment CNES ze zdalnie sterowanym aparatem USG o nazwie ECHO[46] oraz eksperymentalne określanie zapotrzebowania energetycznego na podstawie badania moczu o kryptonimie Energy[47]). Takie testy rozwiązań telemedycznych wykonywano także tuż po lądowaniu oraz w trakcie podróży przez Karagandę do Kolonii, gdy jego stan zdrowia był badany i przesyłany do lekarzy aparatem Tempus Pro[48]. Ponadto Pesquet wykonywał zdjęcia m.in. okrążanej Ziemi, także zamieszczając je w mediach społecznościowych, a nawet – we współpracy z artystą Eduardo Kacem – wziął udział w projekcie artystycznym na pokładzie stacji[49].

Koniec misji

Pesquet głową do dołu, ubrany w podkoszulkę z logo misji Proxima, trzyma zdjęcie Tima Peake’a, z kolei trzymającego zdjęcie kolegów-astronautów ESA
Ze zdjęciem Tima Peake’a, trzymającego zdjęcie kolegów-astronautów ESA

Kapsuła z dwuosobową załogą wylądowała standardowo w Kazachstanie, 3 godziny i 23 minuty od odcumowania od stacji, około 147 km na południowy wschód od miasta Żezkazgan[24][50].

Thomas Pesquet był dziesiątym Francuzem w kosmosie i pierwszym na orbicie okołoziemskiej oraz na pokładzie ISS od lotu STS-122 Léopolda Eyhartsa osiem i pół roku wcześniej[6].

Po powrocie

Po powrocie francuski kosmonauta musiał przejść rehabilitację, w tym dwa 21-dniowe turnusy[51]. Następnie kontynuował pracę w ESA, m.in. uczestnicząc w ocenie wyników eksperymentów misji Proxima, w tym siedmiu projektów CNES[52].

W 2018 roku Pesquet przygotowywał się do pilotażu samolotu odtwarzającego stan nieważkości w trakcie krótkiego lotu parabolicznego, w ramach programu Airbus „Zero-G”: początkowo w Tuluzie, a następnie w bazie w Mérignac w Żyrondzie[53][54]. Już w marcu 2018 roku był jednym z pilotów samolotu firmy Novespace (firmy-córki CNES), wykonującego paraboliczny lot z dwoma instrumentami naukowymi przeprowadzającymi pomiary w warunkach zbliżonych do nieważkości[55].

Ponadto Pesquet pozostawał w korpusie astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej, zaś loty paraboliczne pomagały utrzymywać go w gotowości[6]. W marcu 2019 roku wspierał z Centrum Lotów Kosmicznych imienia Lyndona B. Johnsona w Houston parę amerykańskich kosmonautów Anne McClain i Nicka Hague’a wykonujących wyjście w przestrzeń celem wymiany akumulatorów – operację, którą Pesquet wykonywał dwa lata wcześniej[56]. Z kolei w sierpniu 2019 roku wraz z Drew Feustelem (NASA) i Norishige Kanai (JAXA) wziął udział w ośmiodniowych testach podwodnych nowego sprzętu (w tym skafandrów i podwodnego łazika) i badań nad metodami szkoleń podwodnych. Ćwiczenia u wybrzeży Kalifornii o kryptonimie NEEMO NXT prowadzono w ramach przygotowań do lotu powrotnego na Księżyc. Brak podwodnego habitatu wymuszał codzienne zanurzanie i wynurzanie akwanautów[57][58][59].

Wykaz lotów

Pesquet żongluje kamerami w module laboratoryjnym Destiny
Pesquet żongluje kamerami w module laboratoryjnym Destiny
Loty kosmiczne, w których uczestniczył Thomas Pesquet
Data startuStatek kosmicznyData lądowaniaStatek kosmicznyFunkcjaCzas trwania
117 listopada 2016
20:20:13 UTC
Sojuz MS-032 czerwca 2017
14:10:38 UTC
Sojuz MS-03inżynier pokładowy196 dni 19 godzin 50 minut
223 kwietnia 2021
09:49:02 UTC
SpaceX Crew-2inżynier pokładowy statku Dragon i Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
Łączny czas spędzony w kosmosie – 196 dni 19 godzin i 50 minut

Funkcja publiczna

Załoga statku Sojuz MS-03 wchodzi na pokład przed lotem na ISS
Załoga Sojuza MS-03 przed lotem

Thomas Pesquet był najmłodszym kosmonautą w swojej grupie kosmonautów Europejskiej Agencji Kosmicznej[60][61][62], nie był jednak najmłodszym Francuzem w przestrzeni pozaziemskiej – Jean-François Clervoy swoją pierwszą misję (STS-66: listopad 1994 roku) wykonał na krótko przed 36. urodzinami[63][62][61].

Po locie kosmicznym w 2016 roku Pesquet został osobą powszechnie znaną we Francji[64]. Jego profil w serwisie Facebook polubiło 1,4 miliona osób, zaś w serwisie Twitter, gdzie Pesquet umieszczał zdjęcia Ziemi z kosmosu, śledziło go 550 000 kont[64][65]. W dzień powrotu kapsuły Sojuza MS-03 Francuz znalazł się na czterech znaczkach pocztowych wypuszczonych przez La Poste (pocztę francuską)[66][67]. Został też obrany królem karnawału oraz „królem przestrzeni kosmicznej” 134. karnawału w Nicei w 2018 roku, gdzie motywem przewodnim wybrano właśnie przestrzeń kosmiczną[68][69][70].

Najmłodszy kosmonauta ESA udzielał się też publicznie, m.in. prezentując się w towarzystwie Emmanuela Macrona na Międzynarodowym Salonie Lotniczym w Paryżu[71], wykonując wraz z Olegiem Nowickim tournée po Francji[72][73], występując w Parlamencie Europejskim[74][75] oraz w mediach społecznościowych[76]. Wykorzystywał swoją popularność także do popularyzacji kosmonautyki wśród dzieci, młodzieży i studentów[77][78].

Pesquet występował w sprawie zmian klimatycznych, między innymi podczas konferencji COP23 w Bonn[79][80]. Publicznie krytykował nowego amerykańskiego prezydenta Donalda Trumpa za odejście od paryskich porozumień klimatycznych[81]. Mimo to w kwietniu 2018 roku wszedł w skład dużej delegacji towarzyszącej prezydentowi Macronowi w trakcie wizyty państwowej w Stanach Zjednoczonych[82][83].

Kinematografia

9 czerwca 2017 roku miał telewizyjną premierę nakręcony na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej film dokumentalny Thomas Pesquet: L'odyssée de l'Espace zmontowany z nagrań wykonanych przez francuskiego kosmonautę[84].

W 2018 roku w kinach (premiera francuska 3 października) pojawił się poświęcony misji Pesqueta, Whitson i Nowickiego film dokumentalny 16 levers de soleil (fr. 16 wschodów słońca) w reżyserii Pierre’a-Emmanuela Le Goffa[85][86]. Dostępny był 117' film reżyserski oraz 30' materiał wideo 360° rzeczywistości wirtualnej Dans la Peau de Thomas Pesquet[85].

Odznaczenia

W 2018 roku otrzymał wielki medal Aéro-Club de France[87].

13 lipca 2019 roku został odznaczony Kawalerią Legii Honorowej[88].

Zobacz też

Przypisy

  1. New class of European astronauts report for training, European Space Agency, 3 września 2009 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  2. Astronauta ESA Thomas Pesquet dotarł na Międzynarodową Stację Kosmiczną, European Space Agency, 30 listopada 2016 [dostęp 2017-11-10].
  3. Michał Moroz, Lądownik Sojuza MS-03 wrócił na Ziemię, Kosmonauta.net, 3 czerwca 2017 [dostęp 2017-11-10].
  4. Thomas Pesquet returns to Earth, European Space Agency, 2 czerwca 2017 [dostęp 2017-11-10] (ang.).
  5. Returning French superstar spaceman Thomas Pesquet’s ode to Earth in pictures, France 24, 2 czerwca 2017 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  6. a b c d e Thomas Pesquet, European Space Agency esa.int, 30 sierpnia 2018 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  7. a b Wendy Watkins, Meet the NEEMO 18 and 19 Crews, NASA, 4 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  8. Thomas Pesquet. Une âme d’explorateur., European Space Agency, 8 grudnia 2009 [dostęp 2019-10-02] (fr.).
  9. French astronaut Pesquet to make country’s first space mission in eight years, France 24, 17 listopada 2016 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  10. Marion Ruffier, Qui est Anne Mottet, la compagne de Thomas Pesquet?, www.programme-tv.net, 27 lutego 2019 [dostęp 2019-09-22] (fr.).
  11. ESA to recruit new European astronauts, European Space Agency, 10 kwietnia 2008 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  12. Closing in on new astronauts, „European Space Agency”, 24 września 2008 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  13. ESA prepares for the next generation of human spaceflight and exploration by recruiting a new class of European astronauts, European Space Agency, 20 maja 2009 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  14. New class of European astronauts report for training, European Space Agency, 3 września 2009 [dostęp 2019-10-01] (ang.).
  15. Astronaut Class of 2009, ESA Astronaut training blog, 12 stycznia 2012 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  16. ESA astronaut Thomas Pesquet will fly to the International Space Station in 2016. ESA, 2014-03-17. [dostęp 2019-10-02]. (ang.).
  17. ESA’s next astronaut to go into space arrives at launch site. ESA, 2015-08-19. [dostęp 2019-10-02]. (ang.).
  18. Seeing the light: Astronauts „cave crew” returns to Earth, cbsnews.com, 20 października 2011 [dostęp 2017-11-12] (ang.).
  19. 2011 cavenauts, European Space Agency, 23 czerwca 2016 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  20. Seatest underwater adventure, European Space Agency, 30 września 2013 [dostęp 2019-09-21] (ang.).
  21. Mark Garcia, NEEMO 18 Aquanauts Complete Underwater Mission, 13 kwietnia 2015 [dostęp 2017-11-12] (ang.).
  22. Andreas, Samantha, Thomas and Timothy at Star City, European Space Agency, 21 października 2014 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  23. Next stop Baikonur for ESA astronaut Thomas Pesquet, European Space Agency, 28 października 2016 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  24. a b c Anatoly Zak, Soyuz MS-03 mission, RussianSpaceWeb.com [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  25. Załoga statku kosmicznego Sojuz MS-03 wróciła na Ziemię, [w:] www.pap.pl [online], Polska Agencja Prasowa SA, 2 czerwca 2017 [dostęp 2019-09-22].
  26. About Proxima, European Space Agency [dostęp 2017-11-10] (ang.).
  27. Science update – new record for Space Station crew, Thomas Pesquet’s Proxima blog (blogs.esa.int) [dostęp 2017-11-10].
  28. Thomas Gautier Pesquet. [w:] Loty kosmiczne [on-line]. [dostęp 2019-10-02]. (pol.).
  29. Mark Wade: Pesquet, Thomas Gautier. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2019-10-02]. (ang.).
  30. Maciej Mickiewicz, Astronauci w ramach EVA-39 kończą serię wymiany baterii, Kosmonauta.net, 13 stycznia 2017 [dostęp 2017-11-10].
  31. Astronauts breeze through spacewalk, complete all get-ahead tasks, www.spaceflightinsider.com, 13 stycznia 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  32. Maciej Mickiewicz, Astronauci przygotowują ISS na przyjęcie nowych statków, Kosmonauta.net, 25 marca 2017 [dostęp 2017-11-10].
  33. Thomas Pesquet completes second spacewalk, European Space Agency, 27 marca 2017 [dostęp 2017-11-10] (ang.).
  34. EVA-40 spacewalkers prepare ISS docking module for relocation, www.spaceflightinsider.com, 24 marca 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  35. April 24, 2017 – ISS On-Orbit Status Report, blogs.nasa.gov, 24 kwietnia 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  36. Mark Garcia, Astronauts Capture Dragon with Robotic Arm – Space Station, blogs.nasa.gov, 23 lutego 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  37. Thomas with Fluidics, European Space Agency, 11 czerwca 2019 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  38. Mark Garcia, Astronaut Thomas Pesquet Works on the European Haptics-2 Experiment, 14 lutego 2017 [dostęp 2017-11-12] (ang.).
  39. Space age metals and plasma, European Space Agency, 5 kwietnia 2018 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  40. Proxima – CNES experiments: #5 EXO-ISS, [w:] Thomas Pesquet’s Proxima blog, blogs.esa.int, 24 marca 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  41. NASA – Aquapad – 11.21.17, www.nasa.gov, 21 listopada 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  42. Aquapad infographics, European Space Agency, 18 września 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  43. Proxima experiments by CNES: #4 Matiss, Thomas Pesquet’s Proxima blog, 3 marca 2017 [dostęp 2019-10-02].
  44. Thomas Pesquet conducts Fluidics experiment to improve Earth observation and climate prediction -, Office for Science & Technology of the Embassy of France in the United States, 9 maja 2017 [dostęp 2019-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-02].
  45. Mark Garcia, Astronauts Study New SkinSuit and New Lights – Space Station, blogs.nasa.gov, 3 lutego 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  46. PROXIMA – CNES EXPERIMENTS: #6 ECHO, [w:] Thomas Pesquet’s Proxima blog [online], blogs.esa.int, 20 kwietnia 2017 [dostęp 2017-11-22].
  47. Mark Garcia, Ongoing Space Science Seeks to Keep Astronauts Healthy – Space Station, blogs.nasa.gov, 7 marca 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  48. Telemedicine via satellite improves care at astronaut landings, European Space Agency esa.int, 29 września 2017 [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  49. Frank Rose, A Space Odyssey: Making Art Up There, „The New York Times”, 23 marca 2017, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  50. Landing Profile – Soyuz MS-03, Spaceflight101 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  51. Russia: Novitsky and Pesquet visit Star City after rehabilitation period following ISS expedition. Ruptly TV 2017-08-04. [dostęp 2017-12-17].
  52. Thomas Pesquet post-mission tour – Proxima: CNES serving science, presse.cnes.fr, 3 października 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  53. Eric Oteng, French astronaut, Thomas Pesquet preparing for „zero gravity” flight, „Africanews”, 19 lutego 2018 [dostęp 2018-02-22] (ang.).
  54. Joël Ignasse, Thomas Pesquet. Bientôt prêt à piloter les avions zéro G, Sciences et Avenir, 19 lutego 2018 [dostęp 2019-09-22] (fr.).
  55. BRGM participation in the latest CNES Zero-G campaign in Bordeaux, www.brgm.eu, 3 maja 2018 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  56. European link to NASA spacewalk, European Space Agency, 22 marca 2019 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  57. Thomas Pesquet on a new underwater lunar adventure, European Space Agency, 20 sierpnia 2019 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  58. Chelsea Gohd, Astronauts Test Retro Spacesuit Tech for Mock Mars Missions Under the Sea, Space.com, 4 września 2019 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  59. Donovan Alexander, NASA, ESA Show off Technology for New Underwater Adventure: The Internet Loves It, interestingengineering.com, 23 sierpnia 2019 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  60. Returning French superstar spaceman Thomas Pesquet’s ode to Earth in pictures, France 24, 2 czerwca 2017 [dostęp 2019-10-01] (ang.).
  61. a b European Space Agency (ESA) Handbook. Updated reprint, [Place of publication not identified]: International Business Publications, USA, 2011, ISBN 1-4330-1531-5, OCLC 946749271 [dostęp 2019-10-01] (ang.).
  62. a b Age astronauts from other countries (no USA no Russia)., www.april12.eu, 5 września 2019 [dostęp 2019-10-01].
  63. Jean-François Clervoy, European Space Agency, 18 stycznia 2018 [dostęp 2019-10-01] (ang.).
  64. a b Jérôme Cadet, Storytelling. La marque Pesquet, Franceinfo, 4 czerwca 2017 [dostęp 2019-09-23] (fr.).
  65. French astronaut Thomas Pesquet back on Earth after 196-day trip, RFI, 2 czerwca 2017 (ang.).
  66. Pesquet postage: Stamps mark ‘Return to Earth’ of French astronaut, collectSPACE.com, 9 lipca 2017 [dostęp 2017-11-23] (ang.).
  67. Le retour sur terre de Thomas Pesquet Collector de timbres – Boutique Particuliers La Poste, boutique.laposte.fr [dostęp 2017-11-23] (fr.).
  68. Vincent Laganier, Carnaval de Nice 2018 : mise en lumière du Roi de l’Espace – Light ZOOM Lumière, Light ZOOM Lumière - Portail de la Lumière et de l’Éclairage, 20 lutego 2018 [dostęp 2019-09-23] (fr.).
  69. Nice kicks off 134th carnival with Trump and Kim on parade. Thomson Reuters [dostęp 2018-02-22].
  70. Figura Thomasa Pesqueta była częścią karnawału, Carnaval de Nice, 2018 [dostęp 2019-09-23] (ang.).
  71. Manuel Pedoussaut, Emmanuel Macron meets Thomas Pesquet, European Space Agency, 19 czerwca 2017 [dostęp 2018-02-22] (ang.).
  72. Guillemette Faure, En orbite autour de Thomas Pesquet, „Le Monde.fr”, 1 grudnia 2017, ISSN 1950-6244 [dostęp 2017-12-17] (fr.).
  73. L’astronaute Thomas Pesquet a été accueilli en héros à Dieppe, 13 listopada 2017 [dostęp 2017-12-17] (fr.).
  74. European Parliament Audiovisual: Space event with Thomas PESQUET, European Space Agency astronaut: introductory statement by Antonio TAJANI, EP President, European Parliament, 7 listopada 2017 [dostęp 2019-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-27] (ang.).
  75. Space event with Thomas PESQUET, European Space Agency astronaut: introductory statement by Antonio TAJANI, EP President, European Parliament, 7 listopada 2017 [dostęp 2019-09-22] (ang.).
  76. Thomas Pesquet, the astronaut who invited the French to the ISS – TECH2, tech2.org, 15 grudnia 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  77. Damon Embling, 'Most fantastic time of my life’ – French astronaut Pesquet reflects on space mission, euronews, 4 lipca 2018 [dostęp 2019-09-23] (ang.).
  78. Talking space with the next generation in Europe, Space Daily, 3 października 2019 [dostęp 2019-10-04] (ang.).
  79. Global Climate Action at COP23: Full Programme UNFCCC, cop23.unfccc.int [dostęp 2019-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-09] (ang.).
  80. Astronaut Thomas Pesquet on the view from space, „United Nations Sustainable Development”, 11 listopada 2017 [dostęp 2017-12-17] (ang.).
  81. Mike Wall, French Astronaut Throws Shade at Trump Over Withdrawal from Climate Deal, „Space.com”, 7 czerwca 2017 [dostęp 2017-12-17].
  82. Zasadzili dąb, odwiedzili rezydencję Jerzego Waszyngtona. Macron z wizytą u Trumpa, TVN24.pl, 24 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-24] (pol.).
  83. Thomas Pesquet en visite d’Etat en Amérique avec Emmanuel Macron, France3, 24 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-24] (fr.).
  84. Thomas Pesquet: L’odyssée de l’Espace (2017), IMDb [dostęp 2019-10-02].
  85. a b Thomas Pesquet launches the film „16 Levers de Soleil” in Paris, Fondation Antoine de Saint Exupéry pour la Jeunesse, 25 września 2018 [dostęp 2019-10-02] (ang.).
  86. 16 levers de soleil (2018), IMDb [dostęp 2019-10-02].
  87. Thomas Pesquet récipiendaire de la Grande Médaille 2018 de l’Aéro-Club de France, www.aerocontact.com, 1 lutego 2018 [dostęp 2019-10-02] (fr.).
  88. Décret du 13 juillet 2019 portant nomination à titre exceptionnel, www.legifrance.gouv.fr, 14 lipca 2019 [dostęp 2019-09-22] (fr.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Exp 50-51b Next Space Station Crew Set for Launch Nov. 17, Watch Live on NASA TV.jpg
Astronauts Thomas Pesquet of ESA (European Space Agency), Oleg Novitskiy of the Russian space agency Roscosmos, and Peggy Whitson of NASA pose for a group photo ahead of their final qualification exams, Tuesday, Oct. 25, 2016, at the Gagarin Cosmonaut Training Center in Star City, Russia.
ISS-50 EVA-2 (h) Thomas Pesquet.jpg
ESA (European Space Agency) astronaut Thomas Pesquet is photographed during a spacewalk in January 2017. During the nearly six hour spacewalk, the two astronauts successfully installed three new adapter plates and hooked up electrical connections for three of the six new lithium-ion batteries on the International Space Station. Astronauts were also able to accomplish several get-ahead tasks including stowing padded shields from Node 3 outside of the station to make room inside the airlock and taking photos to document hardware for future spacewalks.
Thomas Pesquet 2016.jpg
Official portrait of Expedition 50 ESA (European Space Agency) astronaut Thomas Pesquet in a spacesuit (EMU) suit.
ISS-50 Thomas Pesquet poses with a photo of Timothy Peake in the Kibo lab.jpg
ESA (European Space Agency) astronaut Thomas Pesquet poses with a photo of several of his astronaut predecessors taken aboard the International Space Station.
ISS-50 Thomas Pesquet with video cameras in the Destiny lab.jpg
Expedition 50 flight engineer Thomas Pesquet of ESA (European Space Agency) juggles a set of video cameras in the microgravity environment of the International Space Station.
Expedition 50 Crew Board Soyuz (NHQ201611170001).jpg
Expedition 50 crewmembers ESA astronaut Thomas Pesquet, top, NASA astronaut Peggy Whitson, middle, and Russian cosmonaut Oleg Novitskiy of Roscosmos wave farewell before boarding their Soyuz MS-03 spacecraft for launch Thursday, Nov. 17, 2016, (Kazakh Time) in Baikonur, Kazakhstan. The trio will launch from the Baikonur Cosmodrome in Kazakhstan the morning of November 18 (Kazakh time.) All three will spend approximately six months on the orbital complex. Photo Credit: (NASA/Bill Ingalls)
NEEMO 18 aquanaut Thomas Pesquet.jpg
European Space Agency astronaut Thomas Pesquet wraps up rehearsals and training in his dive helmet off the coast of Key Largo. Pesquet, like two of his NEEMO 18 crewmates, selected as an astronaut candidate in May 2009 and having successfully completed his basic training in November 2010, will be joined by the two NASA classmates and veteran astronaut Aki Hoshide (NEEMO 18 commander) of the Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA) beginning July 21. Pesquet will be an aquanaut-turned-astronaut on a future International Space Station crew, and this underwater mission will help better prepare him for that role.
ISS-50 Thomas Pesquet with a Fundoscope in the Destiny lab.jpg
ESA (European Space Agency) astronaut Thomas Pesquet collects Fundoscope images of the back of the eye during a routine check into astronaut eyesight. Crew members' bodies change in a variety of ways during space flight, and some experience impaired vision.