To Ramona

To Ramona
Utwór Boba Dylana
z albumu Another Side of Bob Dylan
Wydany

8 sierpnia 1964

Nagrywany

9 czerwca 1964

Gatunek

folk

Długość

3:52

Twórca

Bob Dylan

Producent

Tom Wilson

Wydawnictwo

Columbia Records

To Ramona – piosenka skomponowana przez Boba Dylana, nagrana przez niego w czerwcu 1964 r. i wydana na czwartym studyjnym albumie Another Side of Bob Dylan w sierpniu 1964 r.

Historia i charakter utworu

Piosenka ta ma formę listu do skrzywdzonej kobiety, której los zajmuje Dylana. Jak powiedział w broszurce do albumu Biograph: To był po prostu ktoś, kogo znałem.

Utwór ten należy do całej serii piosenek powstałych w tym czasie, takich jak „Don’t Think Twice, It’s All Right”, „Boots of Spanish Leather”, „I Don’t Believe You” czy „It Ain’t Me Babe”. Wszystkie one traktują o rozstaniu, końcu miłości i problemach w związku między kobietą a mężczyzną. I wszystkie są związane z nowojorską miłością Dylana – Suze Rotolo.

Dylan wykonywał tę piosenkę stosunkowo dosyć często, czasem poddając ją dziwnym aranżacjom, powodującym spore trudności z jej zaśpiewaniem. Dlatego czasami pewne partie z koncertów są częściowo niezrozumiałe.

Sesje i koncerty Dylana, na których wykonywał ten utwór

1964

1965

"To Ramona” wykonywana podczas brytyjskiego tournée w Sheffield została wydana na DVD i japońskim albumie poświęconym najlepszym koncertowym wykonaniom różnych utworów przez Dylana Live 1961–2000: Thirty-Nine Years of Great Concert Performances

1966

Podczas tournée od lutego do maja 1966 r. Dylan wykonał tę piosenkę tylko 2 razy

1969

Po raz pierwszy od wypadku w 1966 r. Dylan wykonał To Ramona dopiero

  • 31 sierpnia 1969 – koncert w „Woodside Bay” w Near Ryde na wyspie Wight w Anglii; był to jego pierwszy pełny koncert od maja 1966 r. Następny pełny koncert Dylana odbędzie się dopiero w styczniu 1974 r.

1974

Tournée po Ameryce 1974 (styczeń i luty) z grupą The Band; piosenka została wykonana tylko raz
  • 6 stycznia 1974 – koncert z The Band w „The Spectrum” w Filadelfii w stanie Pensylwania

Dylan nie wykonał tej kompozycji podczas pierwszej i drugiej Rolling Thunder Revue w 1974 i 1975 r. Ponownie powrócił do wykonywania jej podczas Światowego Tournée 1978 i od tego momentu wykonuje ją co jakiś czas do dnia dzisiejszego.

1978

Światowe Tournée 1978. Od 20 lutego 1978 do 16 grudnia 1978. Cała światowa tura koncertowa Dylana liczyła 114 koncertów.
Daleki Wschód i Australia (pocz. 20 lutego 1978)
Los Angeles (pocz. 1 czerwca 1978)
  • 1 czerwca 1978 – koncert w „Universal Amphitheater” w Los Angeles w Kalifornii
  • 2 czerwca 1978 – koncert w „Universal Amphitheater” w Los Angeles w Kalifornii
  • 3 czerwca 1978 – koncert w „Universal Amphitheater” w Los Angeles w Kalifornii
  • 6 czerwca 1978 – koncert w „Universal Amphitheater” w Los Angeles w Kalifornii
Europejskie tournée (pocz. 15 czerwca 1978)
  • 8 lipca 1978 – koncert w „Pavillon de Paris” w Paryżu we Francji
  • 12 lipca 1978 – koncert w „Scandinavium” w Göteborg w Szwecji
  • 15 lipca 1978 – koncert w „Blackbushe Aerodrome” w Camberley w Anglii
Jesienne tournée po USA (pocz. 15 września 1978)

1980

A Musical Retrospective Tour (pocz. 9 listopada 1980)
  • 10 listopada 1980 – koncert w „Fox Warfield Theater” w San Francisco w stanie Kalifornia, USA
  • 13 listopada 1980 – koncert w „Fox Warfield Theater” w San Francisco w stanie Kalifornia, USA
  • 16 listopada 1980 – koncert w „Fox Warfield Theater” w San Francisco w stanie Kalifornia, USA
  • 17 listopada 1980 – koncert w „Fox Warfield Theater” w San Francisco w stanie Kalifornia, USA
  • 18 listopada 1980 – koncert w „Fox Warfield Theater” w San Francisco w stanie Kalifornia, USA
  • 29 listopada 1980 – koncert w „Paramount Northwest Theatre” w Seattle w stanie Waszyngton, USA
  • 3 grudnia 1980 – koncert w „Paramount Theatre” w Portland w stanie Oregon, USA
  • 4 grudnia 1980 – koncert w „Paramount Theatre” w Portland w stanie Oregon, USA

1984

Europejskie tournée 1984 (pocz. 28 maja 1984)

1986

Tournée Prawdziwe wyznania (pocz. 5 lutego 1986;
1. Antypody: Nowa Zelandia, Australia, Japonia (pocz. 5 lutego 1986)
2. Letnie tournée po USA (pocz. 9 czerwca 1986)

1987

Tournée Świątynie w płomieniach (pocz. 5 września 1987)

1988

Nigdy nie kończące się tournée (pocz. 7 czerwca 1988). Wszystkie koncerty Dylana od tego momentu są częścią „Nigdy niekończącego się tournée”.
; Interstate 88 I
Część pierwsza: Letnie tournée po Kanadzie i USA
; Interstate 88 II
Część druga: Letnie tournée po Północnej Ameryce (pocz. 18 sierpnia 1988)
  • 18 sierpnia 1988 – koncert w „Portland Civic Auditorium”, Portland, Oregon
  • 24 sierpnia 1988 – koncert w „Northlands Coliseum”, Edmonton, Alberta, Kanada
  • 26 sierpnia 1988 – koncert w „Winnipeg Arena”, Winnipeg, Manitoba, Kanada
  • 31 sierpnia 1988 – koncert w „New York State Fairground Grandstand”, Syracuse, st. Nowy Jork, USA
  • 4 września 1988 – koncert w „Lake Compounce Festival Park” w Bristolu w stanie Connecticut w USA
  • 10 września 1988 – koncert w „Waterloo Village”, Stanhope, New Jersey, USA
  • 11 września 1988 – koncert w „Patriot Center”, George Mason University, Fairfax, Virginia, USA
  • 13 września 1988 – koncert w „Civic Arena”, Pittsburgh, Virginia, USA
  • 16 września 1988 – koncert w „Carolina Coliseum”, University of South Carolina, Columbia, Karolina Południowa, USA
  • 17 września 1988 – koncert w „New Charlotte Coliseum”, Charlotte, Karolina Północna, USA.
  • 18 września 1988 – koncert w „Thompson-Boling Assembly Center and Arena”, University of Tennessee, Knoxville, Tennessee, USA
  • 19 września 1988 – koncert w „University Hall”, Charlottesville, Virginia, USA.
  • 23 września 1988 – koncert w „Miami Arena”, Miami, Floryda, USA
; Interstate 88 III
Część trzecia: Jesienne tournée po Wschodnim Wybrzeżu (pocz. 13 października 1988)
  • 18 października 1988 – koncert w „Radio City Music Hall”, Nowy Jork, Nowy Jork, USA

1989

Część czwarta: Letnie europejskie tournée 1989 (pocz. 27 maja 1989)
Część piąta: Letnie tournée po Ameryce Północnej (pocz. 1 lipca 1989)
  • 3 lipca 1989 – koncert w „Marcus Amphitheater” w Milwaukee w stanie Wisconsin, USA
  • 16 lipca 1989 – koncert w „Lake Compounce Festival Park”, Bristol, Connecticut
  • 23 lipca 1989 – koncert w „Jones Beach Theater” w Jones Beach State Park, w Wantagh w stanie Nowy Jork
  • 6 sierpnia 1989 – koncert w „Cooper Stadium”, Columbus, Ohio, USA
  • 8 sierpnia 1989 – koncert w „Savage Hall”, Toledo, Ohio, USA
  • 20 sierpnia 1989 – koncert w „Starwood Amphitheatre”, Nashville, Tennessee, USA
  • 31 sierpnia 1989 – koncert w „Fiddler's Green”, Englewood, Kolorado, USA
  • 10 września 1989 – koncert w „Greek Theatre”, Hollywood, Los Angeles, Kalifornia, USA
Część szósta: Jesienne tournée po USA (pocz. 10 października 1989)
  • 16 października 1989 – koncert w „The Tower Theatre”, Upper Darby, Pensylwania, USA
  • 27 października 1989 – koncert w „Houston Fieldhouse”, Renselleaer Polytechnic Institute, Troy, Nowy Jork, USA

1990

Część 7 „Nigdy nie kończącego się tournée”: Fastbreak Tour (pocz. 12 stycznia 1990
  • 8 lutego 1990 – koncert w „Hammersmith Odeon” w Londynie, Anglia, Wielka Brytania
Część 8: Wiosenne tournée po Północnej Ameryce (pocz. 29 maja 1990)
Część 11: Jesienne tournée po USA (pocz. 11 października 1990)

1991

Część 12: Drugie Fastbreak Tour (pocz. 29 stycznia 1991)
  • 13 lutego 1991 – koncert w „Hammersmith Odeon” w Londynie w Anglii, Wielka Brytania
Część 13: Wiosenne tournée po USA (pocz. 19 kwietnia 1991)
  • 8 maja 1991 – koncert w „Palace Theater” w Albany, Nowy Jork, USA

1992

  • Część 20: Tournée Europejski letni festiwal (pocz. 26 czerwca 1992)
  • 7 lipca 1992 – koncert w „Hippodromo di Maia” w Merano, Włochy
  • 10 lipca 1992 – koncert na „Leysin Rock Festival”, Centre des Sports Leysin w Leysin, Szwajcaria
  • 12 lipca 1992 – koncert w „Pinede de Juan-les-Pins” w Pinede-les-Pins we Francji
Część 21: Późnoletnie tournée po Ameryce Północnej (pocz. 17 sierpnia 1992)
  • 18 sierpnia 1992 – koncert w „Massey Hall” w Toronto, Ontario, Kanada
  • 30 sierpnia 1992 – koncert w „Orpheum Theater” w Minneapolis, Minnesota, USA

1993

Część 26: Jesienne tournée po USA z Santaną (pocz. 20 sierpnia 1993)
  • 12 września 1993 – koncert w „Great Woods Performing Arts Center”, Mansfield, Massachusetts, USA
  • 14 września 1993 – koncert w „Garden State Arts Center”, Holmdel, New Jersey, USA
  • 17 września 1993 – koncert w „Blockbuster Pavilion”, Charlotte, Karolina Północna, USA
  • 9 października 1993 – koncert w „Shoreline Amphitheatre”, Mountain View, Kalifornia, USA

1994

Część 28: Dalekowschodnie tournée (pocz. 5 lutego 1994)
  • 11 lutego 1994 – koncert w „Century Hall”, Nagoya, Japonia
Część 29: Wiosenne tournée po USA (pocz. 5 kwietnia 1994)
  • 10 kwietnia 1994 – koncert w „Fox Theater”, St. Louis, Missouri, USA
  • 17 kwietnia 1994 – koncert w „Riviera Theatre”, Chicago, Illinois, USA
  • 24 kwietnia 1994 – koncert w „Mayo Civic Center”, Rochester, Minnesota, USA
Część 31: Letnie tournée po USA (pocz. 10 sierpnia 1994)
  • 20 sierpnia 1994 – koncert na „Nautica Stage”, Cleveland, Ohio, USA
Część 32: Jesienne tournée po USA (pocz. 1 października 1994)
  • 23 października 1994 – koncert w „Landmark Theater”, Syracuse, Nowy Jork, USA

1995

Część 33: Europejskie wiosenne tournée (pocz. 11 marca 1995)
  • 2 kwietnia 1995 – koncert w „Aston Villa Leisure Center” w Birmingham w Anglii w Wielkiej Brytanii
Część 34: Wiosenne tournée po USA (pocz. 10 maja 1995)
  • 25 maja 1995 – koncert w „Berkeley Community Theatre”, Berkeley, Kalifornia, USA
  • 27 maja 1995 – koncert w „Laguna Seca Daze”, Monterey, Kalifornia, USA
  • 30 maja 1995 – koncert w „Hult Center”, Eugene, Oregon, USA
  • 7 czerwca 1995 – koncert w „Riverfront Park”, Spokane, Washington, USA
  • 19 czerwca 1995 – koncert na „Giants Stadium”, East Rutherford, New Jersey, USA
Część 35: Letnie europejskie tournée (pocz. 29 czerwca 1995)
  • 8 lipca 1995 – koncert w „Terminal 1”, Monachium, Niemcy
  • 20 lipca 1995 – koncert w „Puerto Deportivo da Cartagena”, Cartagena, Hiszpania
Część 36: Klasyczne jesienne tournée (pocz. 23 września 1995)
  • 6 października 1995 – koncert w „Riverview Music Arena”, Jacksonville, Floryda, USA
  • 25 października 1995 – koncert w „Coronado Theater”, Rockford, Illinois, USA
  • 3 listopada 1995 – koncert w „Majestic Theater”, San Antonio, Teksas, USA
  • 5 listopada 1995 – koncert w „Austin Music Hall”, Austin, Teksas, USA
  • 11 listopada 1995 – koncert w „The Joint”, Hard Rock Hotel, Las Vegas, Nevada, USA
Część 37: Tournée Raj utracony (pocz. 7 grudnia 1995)
  • 9 grudnia 1995 – koncert w „The Orpheum Theatre”, Boston, Massachusetts, USA

1996

'Część 38: Wiosenne tournée po USA i Kanadzie; (pocz. 13 kwietnia 1996)
  • 14 kwietnia 1996 – koncert w „Palace Theater”, New Haven, Connecticut, USA
  • 1 maja 1996 – koncert w „Mid-Hudson Civic Center”, Poughkeepsie, Nowy Jork, USA
  • 12 maja 1996 – koncert w „Alumni Hall”, University of Western Ontario, London, Ontario, Kanada
  • 17 maja 1996 – koncert w „Nautica Stage”, Cleveland, Ohio, USA
Część 39: Letnie europejskie tournée (pocz. 15 czerwca 1996)
  • 27 czerwca 1996 – koncert w „Empire”, Liverpool, Anglia, Wielka Brytania
  • 2 lipca 1996 – koncert w „Mozartsaal im Rosengarten”, Mannheim, Niemcy
  • 7 lipca 1996 – koncert na „Piazza Duomo”, Pistoia, Włochy. W ramach Pistoia Blues Festival
Część 40: Amerykańskie jesienne tournée (pocz. 17 października 1996)
  • 20 października 1996 – koncert w „Mesa Amphitheater”. Mesa, Arizona, USA
  • 4 listopada 1996 – koncert w „Memorial Auditorium Theater”. Spartanburg, Karolina Południowa, USA
  • 12 listopada 1996 – koncert w „Five Flags Center Arena”. Dubuque, Iowa, USA

1997

Część 41: Japońskie tournée (pocz. 9 lutego 1997)
  • 17 lutego 1997 – koncert w „Festival Hall”. Osaka, Japonia
Część 42: Wiosenne tournée po USA i Kanadzie (pocz. 31 marca 1997)
  • 10 kwietnia 1997 – koncert w „Sullivan Gym”, University of Southern Maine. Portland, Maine, USA
  • 3 maja 1997 – koncert w „The Plaza”, Von Braun Civic Center. Huntsville, Alabama, USA
Część 43: Letnie tournée po USA i Kanadzie (pocz. 3 sierpnia 1997)
  • 13 sierpnia 1997 – koncert w „Star Pavilion”. Hershey, Pensylwania, USA
Część 45: Jesienne tournée po USA (pocz. 24 października 1997)
  • 7 listopada 1997 – koncert w „Veterans Memorial Auditorium”. Columbus, Ohio, USA
Część 46: Zimowe klubowe tournée po USA (pocz. 1 grudnia 1997)
  • 8 grudnia 1997 – koncert na „Irving Plaza”. Nowy Jork, Nowy Jork, USA
  • 14 grudnia 1997 – koncert w „Metro”. Chicago, Illinois, USA

1998

Część 50: Letnie europejskie tournée (pocz. 30 maja 1998)
  • 11 czerwca 1998 – koncert w „Forum”. Kopenhaga, Dania
  • 16 czerwca 1998 – koncert w „Grugahalle”. Essen, Niemcy
  • 20 czerwca 1998 – koncert w „Newcastle Arena”. Newcastle, Anglia, Wielka Brytania
  • 25 czerwca 1998 – koncert w „NUNEX Arena”. Manchester, Anglia, Wielka Brytania
Część 51: Tournée po Australii i Nowej Zelandii (pocz. 19 sierpnia 1998)
  • 8 września 1998 – koncert w „North Shore Event Centre”, Glenfield, w Auckland w Nowej Zelandii

1999

Część 55: Wiosenne tournée po Europie (pocz. 7 kwietnia 1999)
Część 56: Letnie tournée po USA z Paulem Simonem (pocz. 5 czerwca 1999)
  • 28 lipca 1999 – koncert w „PNC Banks Art Center”. Holmdel, New Jersey, USA
Część 57: Jesienne tournèe z Paulem Simonem po USA (pocz. 2 września 1999)
  • 5 września 1999 – koncert w „Blockbuster Pavilion”. Charlotte, Karolina Północna, USA
  • 12 września 1999 – koncert w „The Cajundome”, The University of Southwestern Louisiana. Lafayette, Luizjana, USA
Część 58: Jesienne tournée z Philem Leshem i Przyjaciółmi po USA (pocz. 26 października 1999)

Dyskografia i wideografia

Dyski
Film
  • Dont Look Back. 65 Tour Deluxe Edition

Wersje innych wykonawców

  • Noel Harrison – Noel Harrison (1966)
  • Alan PricePrice on His Head (1967); Profile (1980); Anthology (1997)
  • Flying Burrito Brothers – Flying Burrito Brothers (1971)
  • Lee Hazlewood – 20th Century Lee (1976)
  • Texas Tornados – Hangin' On by a Thread (1992)
  • Sinéad Lohan na albumie różnych wykonawców Loving Time (1997)
  • Rich Lerner & The Groove – Cover Down (2000)
  • Flying Burrito Brothers na albumie różnych wykonawców Doin' Dylan 2 (2002)

Bibliografia

  • Paul Williams. Bob Dylan. Performing Artist 1960-1973. The Early Years. Omnibus Press, Nowy Jork 2004 ISBN 1-84449-095-5
  • Clinton Heylin. Bob Dylan. The Recording Sessions 1960-1994. St. Martin Press, Nowy Jork 1995 ISBN 0-312-13439-8
  • Oliver Trager. Keys to the Rain. The Definitive Bob Dylan Encyclopedia. Billboard Books, Nowy Jork 2004. ISBN 0-8230-7974-0

Linki zewnętrzne