Today (singel)

Today – piosenka alt rockowego zespołu The Smashing Pumpkins, napisana przez jego frontmana, Billy’ego Corgana. Lekka, spokojna warstwa muzyczna utworu kontrastuje z jego gorzkim, ponurym tekstem. Corgan napisał go o dniu, w którym miał myśli samobójcze, na co wskazuje odniesienie do samookaleczenia w refrenie. Mimo tego wyżej wymieniony kontrast z instrumentalizacją i użycie w tekście ironii sprawiło, że wielu słuchaczy nie było świadomych, że tematem piosenki jest depresja i desperacja. W tej rockowej^[1] balladzie^[2] naprzemiennie pojawiają się cichsze zwrotki i głośniejsze refreny, w których występuje nagromadzenie warstw przesterowanych partii gitarowych.

„Today” została wydana jako drugi singel z drugiego albumu grupy, Siamese Dream, we wrześniu 1993. Chociaż zgodnie z życzeniem Corgana album promował wcześniej otwierający płytę utwór „Cherub Rock”, to właśnie „Today” i następny singel, „Disarm” są uważane przez AllMusic za te, które były odpowiedzialne za popularność Siamese Dream i samego zespołu^[3]. „Today” została również przychylnie przyjęta przez krytyków, między innymi magazyn Blender, gdzie w jednym z artykułów napisano^[4]:

Historia piosenki

Billy Corgan w 1992

Po wydaniu pierwszej płyty zespołu, Gish, i odniesieniu przez nią pomniejszego sukcesu, The Smashing Pumpkins byli nazywani „nową Nirvaną”^[5]. Grupę nękało jednak wtedy wiele problemów: perkusista Jimmy Chamberlin popadał w coraz większe uzależnienie od heroiny; gitarzysta James Iha i basistka D’arcy Wretzky rozstali się po krótkim okresie narzeczeństwa; wokalista i gitarzysta Billy Corgan przechodził kryzys twórczy, a do tego zaczął mieć kłopoty z nadwagą i depresją, które doprowadziły go nawet do rozważań nad samobójstwem^[4]. Jak wspominał^[6]:

Pod presją i przy wymienionych komplikacjach członkowie zespołu przystąpili do pracy nad następcą Gish w Triclops Sound Studios w Atlancie^[4].

„Today” to pierwszy utwór napisany przez Corgana na Siamese Dream^[4]. Jak powiedział: „Dzień po tym, jak napisałem «Today», usłyszał ją mój menadżer i powiedział, że to hit i, jak sądzę, w pewnym sensie miał rację”^[a]. Później frontman dał ją do odsłuchania producentowi Butchowi Vigowi i pozostałym członkom grupy – spotkała się z ich życzliwym przyjęciem^[4]. Wówczas „Today” miała już progresję akordów i melodię, ale Corgan czuł, że piosence trzeba riffu otwierającego. W końcu, jak powiedział, „zupełnie znikąd przyszło mi do głowy intro, nuta po nucie. Gdy dodałem ten riff, postać piosenki uległa całkowitej zmianie. Nagle powstał utwór, który zaczynał się cicho, a potem stawał się bardzo głośny”^[b]. Niedługo później członkowie zarządu kierowniczego Virgin Records przybyli do studia na wieść o kłopotach nękających zespół, ale również byli zadowoleni demem, co sprawiło, że odwołali następne wizyty^[4]. Ich reakcja tylko wzmogła stres, jaki odczuwał Corgan^[5], przez co sam nagrał większość partii gitary i basu zawartych na płycie, także tych, które znalazły się w ostatecznej wersji „Today”^[4].

Prace nad Siamese Dream ostatecznie ukończono cztery miesiące po wyznaczonym przez wytwórnię terminie, przy przekroczeniu wynoszącego 250 tysięcy dolarów budżetu^[4]. Zarząd Virgin Records widział w „Today” idealny pierwszy singel, ale Corgan chciał, aby stał się nim „Cherub Rock”, jeden z ostatnich utworów nagranych na album^[5][4]. Ostatecznie uszanowano wolę frontmana grupy, ale mimo że utwór został nazwany przez krytykę „wspaniałym singlem”^[9], odniósł on raczej umiarkowany sukces^[4]. „Today” z kolei przysporzył The Smashing Pumpkins popularności dzięki częstej obecności w stacjach radiowych i MTV, także poprzez bardzo dobrze przyjęty teledysk^[4].

Kompozycja i tekst

„Today” jest utworem napisanym w tonacji Es-dur i granym na gitarze strojonej strojem tradycyjnym. Corgan początkowo rozważał zagranie utworu na gitarze strojonej pół tonu niżej, ale w końcu zmienił zdanie^[10]. „Today” to także jedna z piosenek na Siamese Dream, w których Corgan zagrał partie gitary i basu zamiast odpowiednio Ihy i Wretzky dla zachowania spójności i przyspieszenia prac nad albumem; jak później powiedziała basistka, „[Corgan] potrafi zrobić przy trzech podejściach coś, do czego dojście mi zajęłoby może dwadzieścia”^[c].

Piosenka, trwająca 3 minuty i 21 sekund, rozpoczyna się gitarowym riffem, granym na wiolinowych strunach, opartym na pentatonice Es-dur^[10]. Corgan używa go, razem z pomniejszymi mutacjami, aby podkreślić poszczególne części lub by zaznaczyć przejścia^[b]. Po tym, jak zostaje on zagrany w intrze czterokrotnie, reszta zespołu wchodzi z podkładem akordowym^[11]. Utwór składa się zasadniczo ze spokojnych, przywodzących na myśl The Cure zwrotek i głośniejszych refrenów, przypominających te w utworach My Bloody Valentine^[11]. Te ostatnie, w których znajdują się nałożone na siebie gitarowe akordy barowe, stanowią typowy przykład charakterystycznego dla grupy napiętrzania warstw gitary rytmicznej^[10]. Choć w skład utworu nie wchodzi standardowa solówka, podczas przejścia pojawia się krótka melodia grana na gitarze. Corgan opisywał ją: „Ten gitarowy mostek w C-dur to właściwie odwrócony akord. Potem jest ten dziwny efekt wokalny podczas ostatniej linijki, «I wanna turn you on», poruszający się po głośnikach, wygenerowany przez Roland Space Echo”^[d].

Ponury, ironiczny tekst do „Today” opisuje dzień, w którym Corgana dręczyła depresja i myśli samobójcze, co silnie kontrastuje z instrumentalizacją^[11]. Michael Snyder z San Francisco Chronicle napisał, że piosenka jest „zwyczajnie piękna, jak to rockowa ballada”, a przy tym „Corganowi udaje się przekazać ekscytację i tragiczne wyzwolenie, których szuka”^[e]. Sam Corgan powiedział z kolei w wywiadzie dla magazynu Rolling Stone^[13]:

Później porównał pisanie słów do „Today” i „Disarm” do „wyrywania sobie flaków”^[f].

Teledysk

Teledysk do piosenki, w reżyserii Stéphane’a Sednaouiego, dzięki częstej emisji w stacji MTV, miał jeszcze większy wpływ na popularność grupy niż sama piosenka^[4]. Wyprodukowany został kosztem 150 tysięcy dolarów^[14], zadebiutował we wrześniu 1993. Został celowo nagrany za pomocą sprzętu niskiej jakości, podobnie jak kilka innych spośród pierwszych teledysków zespołu^[15]. Corgan powiedział, że fabułę oparł na wspomnieniu z dzieciństwa, kiedy sprzedawca lodów tuż przed odejściem z pracy rozdał dzieciom pozostałą mu część towaru^[16]. Później Sednaoui dodał do tego własne wizje, zainspirowane filmem Zabriskie Point^[16]. Teledysk jest dostępny na płycie DVD The Smashing Pumpkins – Greatest Hits Video Collection (1991-2000), wydanej w roku 2001.

Akcja teledysku rozpoczyna się w momencie, gdy Corgan czyta komiks, ubrany w strój lodziarza. W tle grane są fragmenty intra, aż w końcu rozpoczyna się piosenka. Corgan wsiada do swojej ciężarówki z lodami i rusza nią przez pustynię. Podczas jazdy mija kilka całujących się par. Po pewnym czasie zatrzymuje się, a do samochodu wsiada ubrany w sukienkę Iha. Chwilę później obaj zatrzymują się na stacji benzynowej, gdzie pracownikami są Chamberlin i Wretzky. Iha przebiera się w strój kowboja, po czym wszyscy członkowie grupy w chaotyczny sposób malują ciężarówkę na różne kolory. Wszyscy wsiadają do niej i odjeżdżają, zaś na pobliskich wzgórzach pokazane są kolejne całujące się pary. Corgan zostaje jednak wyrzucony z ciężarówki i po założeniu kowbojskiego kapelusza schodzi z drogi.

Odbiór

„Today” otrzymała w większości pozytywne recenzje. Ned Raggett z AllMusic opisał piosenkę jako „chwytliwy, przełomowy singel”^[g]. Johnny Black z magazynu Blender zauważył, że utwór „osiągnął nadzwyczajny status jednej z najważniejszych piosenek swojego pokolenia”^[4]. Robert Christgau uznał „Today” za jedną z najważniejszych piosenek z Siamese Dream^[17]. Z drugiej strony, Brett Hickman ze Stylus Magazine w roku 2003 stwierdził, że „nic już nie jest w stanie sprawić, żeby «Today» brzmiała świeżo. To typowy przykład wpływu, jaki radio i MTV mają na niszczenie wspaniałej piosenki”^[h]. Pod koniec roku 1993 „Today” znalazła się na szczycie listy najlepszych singli roku opublikowanej przez magazyn Eye Weekly^[19], zajmując również trzydzieste drugie miejsce w podobnym rankingu New Musical Express^[20].

„Today” należy do najlepiej znanych piosenek The Smashing Pumpkins, dodatkowo będąc jedną z pierwszych, które przyniosły zespołowi popularność. W chwili wydania osiągnął najwyższe miejsca na listach przebojów spośród wszystkich już wydanych singli grupy, między innymi czwarte miejsce w notowaniu Modern Rock Tracks^[21], a także dwudzieste ósme na liście Mainstream Rock Tracks^[21] i czterdzieste czwarte w brytyjskim UK Singles Chart^[22]. Wpływ „Today” na rozwój kariery zespołu docenił Dan Tallis z BBC, nazywając ją w recenzji kompilacji największych przebojów grupy, Rotten Apples, jednym z „hitów, które wprowadzają świetne zespoły alt-rockowe na terytorium rocka stadionowego”^[i]. Nick Sylvester z Pitchfork Media z kolei nazwał piosenkę „czerwonym dywanem, po którym The Smashing Pumpkins weszli do ekskluzywnego braterstwa radia alt-rockowego”^[j].

Inne wydania

„Today” weszła w skład kilku oficjalnych wydawnictw The Smashing Pumpkins, w tym kompilacji największych przebojów Rotten Apples oraz box setu Siamese Singles. Wersja koncertowa utworu, zarejestrowana podczas występu grupy w rodzimym Chicago, zawarta została na płycie Earphoria oraz jej wersji video, Vieuphorii^[25]. Poza tym różne wersje piosenki pojawiły się na licznych bootlegach, w tym wielu nieoficjalnych, a także w wersjach akustycznych^[26].

Utwór znalazł się też na kilku składankach, między innymi osiemnastej części brytyjskiej serii Indie Top 20 wydawanej przez czasopismo Melody Maker, będącej zbiorem najważniejszych piosenek indie rocka^[27]. Piosenka weszła również w skład kompilacji Rock Am Ring, przygotowanej dla holenderskiej MTV, zawierającej najważniejsze single pierwszej połowy lat dziewięćdziesiątych^[28].

Covery

Covery piosenki znalazły się na tribute albumach poświęconych grupie. Płyta A Gothic-Industrial Tribute to The Smashing Pumpkins zawiera wersję utworu opartą na muzyce dance w wykonaniu zespołu Shining^[29]. Solomon Burke Jr., syn muzyka soulowgo, Solomona Burke’a, nagrał „radykalnie zmodyfikowaną” wersję „Today” na rzecz albumu Midnight in the Patch: Tribute to the Smashing Pumpkins^[30]. Pozostałe covery zagrały grupy Armor for Sleep (The Killer in You: A Tribute to Smashing Pumpkins) oraz Death Rawk Boy (Ghost Children/Friends and Enemies)^[31][32]. Główny motyw gitarowy został także wykorzystany przez japoński zespół hip-hopowy Dragon Ash w utworze „Grateful Days”.

Pozycje na listach

Lista utworów

• CD

1. „Today” – 3:22
2. „Hello Kitty Kat” – 4:32
3. „Obscured” – 5:20

• Winyl 7"

1. „Today” – 3:22
2. „Apathy’s Last Kiss” – 2:42

• Wydanie japońskie singla

1. „Today” – 3:22
2. „Hello Kitty Kat” – 4:32
3. „Obscured” – 5:20
4. „Apathy’s Last Kiss” – 2:42
5. „French Movie Theme” – 3:49

Twórcy

• Billy Corgan – gitara, wokal
• James Iha – gitara
• D’arcy Wretzky – gitara basowa
• Jimmy Chamberlin – perkusja

Wyróżnienia

Informacje na podstawie AcclaimedMusic.net^[33].

(*) – brak kolejności na liście.

Uwagi

Przypisy