Topolno
| Artykuł | 53°17′33″N 18°18′05″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 53°22'N, 18°20'E, 53°17'30.05"N, 18°17'46.61"E |
| - błąd | 20581 m |
| Odległość | 886 m |
| wieś | |
 Kościół parafialny w Topolnie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | Topolno |
| Wysokość | ok. 27 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2011) | 276 |
| Strefa numeracyjna | 52 |
| Kod pocztowy | 86-120[1] |
| Tablice rejestracyjne | CSW |
| SIMC | 0094076 |
Położenie na mapie gminy Pruszcz _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Pruszcz") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
Położenie na mapie powiatu świeckiego  | |
 53°17′33″N 18°18′05″E/53,292500 18,301389 | |
Topolno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Pruszcz. Według spisu powszechnego z 31 marca 2011 roku wieś liczyła 276 mieszkańców[2].
Historia
W Topolnie na przełomie X i XI w. znajdował się gród obronny[3]. Po raz pierwszy było wspomniane w 1239 pod łacińską nazwą Thopulno. W 1309 Topolno przeszło w ręce Krzyżaków i utworzonego przez nich komturstwa świeckiego. W tym czasie było ono własnością rycerską. W XV i XVII wieku duże znaczenie dla miejscowości miał ród Konarskich, którzy pragnęli podnieść rangę Topolna do miasta. Jednak przeciwne tym staraniom było pobliskie Świecie. Rodzina Konarskich sprowadziła do Topolna Paulinów i ufundowała im kościół i klasztor. W latach 1681–1683 wzniesiono sanktuarium pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. W latach 1466–1772 Topolno należało do powiatu świeckiego i województwa pomorskiego. W 1772 w wyniku I rozbioru Polski miejscowość znalazła się w granicach Prus i stan ten trwał aż do 1920, kiedy to znalazło się w granicach niepodległej Polski. W 1939 zaczęła się II wojna światowa, a wraz z nią okupacja niemiecka, która trwała do 1945. Od 1950 miejscowość znajdowała się w województwie bydgoskim. Od 1999 miejscowość należy do województwa kujawsko-pomorskiego[4].
W drugiej połowie XIX wieku w Topolnie i Topolinku dokonano pierwszych odnotowanych odkryć archeologicznych, podczas których odnaleziono wcześniejsze cmentarzyska pradziejowe[3]. Od 2017 roku Bydgoskie Stowarzyszenie Miłośników Historii „Łuczniczka” prowadzi w Topolnie badania archeologiczne w ramach projektu „Ocalić przeszłość Topolna”, w toku których odkryto kilkadziesiąt monet z XVII–XX wieku (½ Stubera z Księstwa Bergu z 1785 roku, szwedzkie 10 ore z 1739 r.), przedmioty z II wojny światowej (nieśmiertelnik, odznaka RAD-u, guziki wojskowe, łuski) oraz fragmenty ceramiki naczyniowej ludności kultury łużyckiej[5].
Walory przyrodnicze
- źródło Św. Rocha uznane w 1991 roku za pomnik przyrody nieożywionej[6], leżące u podstawy Wzgórza Rocha, z niezachowaną kaplicą pod wezwaniem tego świętego[3].
- Miejscowość leży na terenie Nadwiślańskiego Parku Krajobrazowego
- obszar międzywala zajmują 2 obszary Natura 2000: SOO Solecka Dolina Wisły PLH040003 i OSO Dolina Dolnej Wisły PLB040003[7]
- na terenie wsi znajduje się 5 użytków ekologicznych w formie łąk i pastwisk[8]
- w odległości 2,5 km znajduje się projektowany rezerwat przyrody Parów Cieleszyński.
Zabytki
- Sanktuarium pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny (obecnie kościół parafialny pw. Nawiedzenia NMP) wzniesiony w latach 1681–1683. Zostało ono wybudowane w stylu barokowym. W jego wnętrzu znajdowały się cudowny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz zabytkowe organy pochodzące z okresu budowy świątyni. W 1900 organy wymienione na nowe, ale wykorzystano do ich wykonania ozdobne części starego instrumentu. Wcześniej, bo już w 1744, świątynia otrzymała dzwon, który w Gdańsku odlał ludwisarz Jan Gotfryd Schlaubitz[4]
- Pałac wzniesiony w 1891 przez ówczesnego właściciela Topolna Włodzimierza Kublickiego-Piotuch. Obecnie jest to własność Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej, które prowadzą tam Socjalizacyjną Placówkę Opiekuńczo-Wychowawczą dla Dziewcząt
- grodzisko Talerzyk, które do 1034 było grodem obronnym – punkt widokowy na Dolinę Dolnej Wisły[4]; nieopodal winnice i sady z drzewami starych odmian[9].
Transport
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 248 (Zbrachlin – Topolno – Borówno)
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1306 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. GUS. [dostęp 2017-01-03]. (pol.).
- ↑ a b c Agata Szczygielska-Jakubowska: Cenne znalezisko archeologów z Bydgoszczy. Odkrycie przy "Talerzyku". 2023-01-03. [dostęp 2023-01-06].
- ↑ a b c Turystyka. pruszcz.pl. [dostęp 2012-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-18)]. (pol.).
- ↑ W Topolnie znaleźli monety, masową mogiłę i ślady osadnictwa z epoki brązu, Gazeta Pomorska, 7 lipca 2017 [dostęp 2022-06-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-16] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie nr 11/91 Wojewody Bydgoskiego z dnia 1 lipca 1991 roku.
- ↑ Geoportal RDOŚ Bydgoszcz. [dostęp 2012-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-26)]. (pol.).
- ↑ BIP Gmina Pruszcz. [dostęp 2012-11-14]. (pol.).
- ↑ Cztery pory roku na Zakolu Dolnej Wisły, 'Między Mostami' edycja IV 2016
Linki zewnętrzne
- Topolno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 396.
| Miasta | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świecie County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.74 N
- S: 53.23 N
- W: 18.02 E
- E: 18.80 E
Zgodnie z art. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2509 z późn. zm.) „nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego akty normatywne, ich projekty, urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole”. Powyższa grafika należy do tej grupy. Jednak w niektórych przypadkach wykorzystanie tej grafiki może być w Polsce ograniczone na podstawie innych obowiązujących przepisów.
Autor: Tournasol7, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Topolno - kościół klasztorny paulinów, obecnie rzymskokatolicki parafialny p.w. Nawiedzenia NMP, 1681 (Sanktuarium Matki Bożej Uzdrowienia Chorych).
Autor:
Mapa gminy Pruszcz, Polska
Widok z grodziska Talerzyk k. Gruczna na wschodnią krawędź Doliny Dolnej Wisły z rezerwatami "Płutowo" i "Zbocza Płutowskie"