Trojden I

Trojden I
z Bożej łaski książę czerski i warszawski
Ilustracja
Wizerunek herbu
Faksymile
Książę czerski
Okres

od 1310
do 1341

Poprzednik

Bolesław II

Następca

Siemowit III
Kazimierz I

Książę warszawski
Okres

od 1313
do 1341

Poprzednik

Bolesław II

Następca

Siemowit III
Kazimierz I

Regent płocki
Okres

od 1336
do 1340

Dane biograficzne
Dynastia

Piastowie (Piastowie mazowieccy)

Data urodzenia

1284/1286

Data śmierci

13 marca 1341

Miejsce spoczynku

Warka

Ojciec

Bolesław II

Matka

Gaudemunda Zofia

Rodzeństwo

Siemowit II

Żona

Maria Halicka

Dzieci

Bolesław Jerzy II
Siemowit III
Kazimierz I
Eufemia

Podział Mazowsza (1313-1345)

Trojden I (ur. między 1284 a 1286, zm. 13 marca 1341) – książę czerski od 1310, od 1313 dodatkowo w Warszawie i Liwie, w latach 1336–1340 regent w Płocku.

Życiorys

Trojden I był drugim pod względem starszeństwa synem księcia mazowieckiego Bolesława II i jego pierwszej żony, Gaudemundy Zofii. Jeszcze za życia ojca, zapewne w 1310, Trojden otrzymał własną dzielnicę ze stolicą w nadwiślańskim Czersku. Podział ten utrzymał się przez trzy lata, tj. do śmierci Bolesława II. Wtedy Trojden otrzymał dodatkowo dzielnice: warszawską i liwską, co uczyniło go władcą całego południowo-wschodniego Mazowsza.

Trojden I początkowo pozostawał w bardzo dobrych stosunkach z władcą Polski Władysławem I Łokietkiem. Dzięki temu książę zawarł ok. 1310 związek małżeński z córką władcy Halicza Jerzego I, Marią. Małżeństwo to umożliwiło Trojdenowi w 1323, po wymarciu miejscowej linii książąt z dynastii Rurykowiczów skutecznie upomnieć się z pomocą władcy Polski o księstwo halickie dla swojego syna, Bolesława. W 1325 roku mazowieccy książęta Trojden I i Siemowit w liście do papieża określili wschodnią granicę swojego władania jako sięgającą 2 mile od Grodna (Oppidi quod dictur Grodno, ... a terrarum nostrorum ad duas lencas posit)[1]. Zbyt natarczywa polityka Łokietka spowodowała jednak zawarcie 2 stycznia 1326 w Brodnicy przez książąt mazowieckich Trojdena, Siemowita II i Wacława układu z Krzyżakami, co spowodowało krótkotrwały konflikt z Polską i jej sojuszniczką Litwą.

W latach następnych Trojden razem z braćmi starał się lawirować pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim i tak np. w 1329 książęta mazowieccy poparli zbrojnie Władysława Łokietka, podczas gdy w 1334 wystąpili już jako sojusznicy wielkiego mistrza.

W 1339 nastąpiło ponowne zbliżenie Trojdena do Polski, rządzonej w tym czasie przez Kazimierza III Wielkiego. Dowodem tego stanu rzeczy jest fakt zorganizowania w należącej do dzierżaw Trojdena Warszawie procesu polsko-krzyżackiego w sprawie zagarnięcia przez zakon ziem piastowskich. Z nieznanych przyczyn wśród świadków procesu nie znajdujemy książąt mazowieckich, choć zeznawały tam osoby z nimi związane, np. kanclerz Trojdena – Gunter.

Tablica poświęcona Trojdenowi i Siemowitowi na murze pofranciszkańskiego kościoła Matki Bożej Szkaplerznej w Warce

W 1340 zginął zamordowany przez własnych poddanych najstarszy syn Trojdena, Bolesław Jerzy II, książę halicko-włodzimierski. Książę czerski pomimo przysługujących mu praw nie wystąpił jednak z pretensjami do spadku, zadowalając się zapewne otrzymanym z rąk Kazimierza Wielkiego odszkodowaniem pieniężnym.

Trojden I zmarł 13 marca 1341 i został pochowany w kościele dominikańskim w Warce[2]. 7 września 1859 roku jego szczątki przeniesiono do wareckiego kościoła franciszkanów (obecnie kościół Matki Bożej Szkaplerznej w Warce) z inicjatywy Piotra Wysockiego, co miało charakter wielkiej patriotycznej manifestacji. Z małżeństwa z Marią halicką doczekał się trzech synów: wspomnianego już Bolesława Jerzego II, Siemowita III i Kazimierza I, oraz córkę Eufemię, wydaną za księcia cieszyńskiego Kazimierza I.

Przypisy

  1. Codex diplomaticus Prussicus, wyd. J.Voigt, tom 3, Konigsberg 1848, nr 134, s.182
  2. Bujak 1988 ↓, s. 15.

Bibliografia

  • Adam Bujak: Nekropolie królów i książąt polskich. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1988. ISBN 83-217-2720-4.

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Herb Księstwa Czerskiego.PNG
Autor: User:Mathiasrex, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Duchy of Czersk coat of arms
Trojden I, Duke of Czersk.PNG
Trojden I, Duke of Czersk
Warka Trojden.jpg
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Tablica informująca o szczątkach księcia Trojdena i księcia Ziemowita na zewnętrznej ścianie (na prawo od głównego wejścia) kościoła Matki Bożej Szkaplerznej w Warce
Masovia Seal of Trojden I of Czersk.png
Autor:
Anonimowy (Mazowsze)Unknown author
, Licencja: CC BY 2.5

"One seal of Duke Trojden I, dating from 1341, featured a mounted warrior wearing a tall conical helmet and a lamellar cuirass of seemingly entirely Eastern or Asiatic style. He is armed with a spear, and carries a similarly distinctive so-called 'small Lithuanian pavise'"

David Nicolle, Witold Sarnecki, Medieval Polish Armies 966–1500 (2012), p. 34.
Mazowsze1313.png
Autor: Fjl, Licencja: CC-BY-SA-3.0
podział Mazowsza (1313–1345)