Trumna numer 5

Trumna numer 5 (norw. Kiste nummer fem) − powieść kryminalna norweskiego pisarza Gerta Nygårdshauga (w Polsce pod pseudonimem Gert Godeng), opublikowana w 1996, a w Polsce w 2008 w tłumaczeniu Karoliny Drozdowskiej.

Jest szóstą powieścią cyklu Krew i wino, w której występuje smakosz, znawca języków i detektyw amator Fredric Drum. W tym tomie jednak główną postacią jest Skarphedin Olsen, detektyw pracujący w Centrali Policji Kryminalnej w Oslo. Opowieść ma charakter retrospekcji - poznajemy w niej historię życia zarówno Olsena, jak i Druma, którzy poznają się przy okazji prowadzonego śledztwa w sprawie rytualnych mordów dokonywanych w stolicy Norwegii, a dokładnie podczas próby podpalenia domu Olsena przez jednego z imigrantów zamieszanych w sprawę[1]. Sam Olsem przeżywa załamanie nerwowe po stracie zamordowanych żony (Lise) i córki (Kathrine)[2]. Leczy się na tę okoliczność u doktora Ernesta Sachmulda - psychiatry[3]. Podczas rozwiązywania sprawy wychodzi na jaw dalekie pokrewieństwo, jaki łączy Olsena z Drumem (mieli wspólnego dziadka, także o nazwisku Fredric Drum[4]). W powieści pojawia się także postać Hallgrima Hellgrena - archeologa z Galerii Narodowej, obecna także w innych tomach[5].

Ołtarz Chac Mool

Mordy opisane w powieści polegały na zabijaniu ofiar i ich dekapitacji, a także pozostawiania w sąsiedztwie zwłok różnych tajemniczych, rytualnych przedmiotów. Zamordowany został m.in. policjant Erik Bjørnson z Hamar[6]. Mimo to sprawa została wstrzymana przez Ministerstwo Sprawiedliwości i odłożona ad acta[7]. Z czasem wyszły na jaw powiązania ze środowiskami imigranckimi i neonazistowskimi[8].

Powieść nawiązuje do kultury Majów (Cotzumalhuapan) i ołtarzy Chac Mool (zbieżność z nazwiskiem psychiatry Sachmulda). Istotną rolę odgrywają: roślina - wrzosiec rozpierzchły (erica vagans) i papuga neophema pulchella (cylopsittacus Edwardsi), występujące często w trakcie śledztwa i będące ważnymi tropami[9]. Miejscem akcji jest przede wszystkim Oslo, m.in. dzielnice Vinderen, Skøyen, czy Holmenkollen.

Sam tytuł (trumna) oznacza w slangu policyjnym sprawę, którą prowadzi się w sposób tajny, bez rozgłosu i powiadamiania mediów[10].

Tom jest kluczowy dla całego cyklu - poznajemy w nim nie tylko ważne fakty z życia Fredrica Drum, ale także genezę powstania jego restauracji Kaserollen, która z inspiracji Olsena stała się ważnym punktem na norweskiej mapie kulinarnej (wcześniej była tylko barem z klopsikami). To również Olsen był odpowiedzialny za rozwinięcie się kulinarnego talentu Druma i jego zamiłowania do komponowania sosów i doboru win[11].

Przypisy

  1. Trumna numer 5, s.55
  2. Trumna numer 5, s.9-11,30
  3. Trumna numer 5, s.9-11
  4. Trumna numer 5, s.97
  5. Trumna numer 5, s.114
  6. Trumna numer 5, s.32-33
  7. Trumna numer 5, s.73-76,94
  8. Trumna numer 5, s.171
  9. Trumna numer 5, s.180
  10. Trumna numer 5, s.22
  11. Trumna numer 5, s.40, 58-59

Bibliografia

  • nota redakcyjna w: Gert Godeng, Trumna numer 5, Elipsa, Warszawa, 2008, okładka zewnętrzna, ISBN 978-83-7640-017-4

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Maya Chac Mool by Luis Alberto Melograna.jpg
Autor: Luis Alberto Lecuna/Melograna, Licencja: CC BY-SA 2.0
An extremely well preserved Mayan Chac Mool statue now in the Museo Nacional de Antropología of México City. The name 'Chac Mool' translates as "Large Red Jaguar" or "thundering paw" in Mayan.
Original caption by the photographer: Chac-Mool is the name given by Augustus Le Plongeon to a type of Pre-Columbian Mesoamerican stone sculpture that depicts a human figure in a position of reclining with the head up and turned to one side, holding a tray over the stomach. The meaning of the position or the statue itself remains unknown. The real name for these type of sculptures is unknown. The name "Chaac Mool" was translated from the Maya and means "Large Red Jaguar" (or "thundering paw"?) It is possible that Chac Mool serve as a human sacrifice stone.