Trzebaw (województwo wielkopolskie)

Artykuł

52°16′36″N 16°45′37″E

- błąd

38 m

WD

52°17'N, 16°44'E, 52°16'35.62"N, 16°45'40.28"E

- błąd

20232 m

Odległość

906 m

Trzebaw
wieś
Ilustracja
Dwór w Trzebawiu (2012)
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

poznański

Gmina

Stęszew

Liczba ludności (2011)

666[1]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-060[2]

Tablice rejestracyjne

PZ

SIMC

0595170

Położenie na mapie gminy Stęszew
Mapa konturowa gminy Stęszew, po prawej znajduje się punkt z opisem „Trzebaw”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Trzebaw”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Trzebaw”
Ziemia52°16′36″N 16°45′37″E/52,276667 16,760278

Trzebaw – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Stęszew[3], na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego[4].

Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego[4].

Położenie

Trzebaw leży w zachodniej części Wielkopolskiego Parku Narodowego. W okolicy znajduje się kilka jezior (w tym Jezioro Góreckie) i rezerwatów przyrody[4]. Od nazwy wsi pochodzi jeden z członów nazwy przystanku kolejowego Trzebaw Rosnówko na linii Poznań-Wolsztyn[4].

Historia

Po raz pierwszy wieś wzmiankowana była w 1241[4] jako Trzebawy (która to nazwa oznaczała ludzi karczujących las) w dokumencie potwierdzającym nadanie wsi przez książąt Przemysła I i Bolesława niejakiemu Przedpełce, synowi Hugona[6]. W 1426 właścicielem Trzebawia był Piotr Korzbok, podkomorzy poznański, później Grudzińscy, Marszewscy oraz Ciświccy[6]. W 1657 na polach wsi doszło do zwycięskiej potyczki wojsk Stefana Czarnieckiego ze Szwedami[4][7]. Od 1793 własność Anny Górowskiej, następnie Tytusa Działyńskiego (wzniósł on w pobliżu Trzebawia, niewielki zameczek na Wyspie Zamkowej pobliskiego Jez. Góreckiego)[6]. W okresie Wiosny Ludów 1848 w pobliżu Trzebawia istniał obóz powstańczy, w którym stacjonowało ok. 500 kosynierów i strzelców pod dowództwem Cypriana Celińskiego[7]. Pod koniec XIX wieku Trzebawie liczyło 23 domów i 231 mieszkańców, wyznania rzymskokatolickiego[6]. Okrąg wiejski obejmował jeszcze dwór, leśniczówkę, folwark Górka i folwark Kierzki[6]. Jako część dóbr kórnickich Trzebaw wszedł w skład fundacji Zakłady Kórnickie, utworzonej w 1924 przez ówczesnego właściciela, Władysława Zamoyskiego. Podczas II wojny światowej miejscowy robotnik rolny, Marian Kuik padł ofiarą prowokacji i został stracony[7]. Upamiętniono go pomnikiem we wsi[7].

Atrakcje turystyczne

  • dwór pochodzący z ok. 1870 r., przed którym zbiegają się trzy zabytkowe aleje kasztanowców[7], posadzone w I poł. XIX w., zatem jedne z najstarszych w Wielkopolsce: przy drodze do Rosnówka (1300 m), biegnąca do szosy stęszewskiej (1900 m) i po pd. stronie wsi (700 m),
  • zabytkowy[8] dworski park krajobrazowy, w którym znajduje się lipa o obw. 360 cm i duży głaz narzutowy z czerwonego granitu, o średnicy ok. 5 m[4][7]
  • zabytkowe ruiny zameczku Klaudyny Potockiej na wyspie na Jeziorze Góreckim z 1822[8]
  • kościół pw. św. Stanisława Biskupa (filialny parafii Łódź),
  • szkoła wybudowana w ok. 1870
  • Deli Park.

Przez Trzebaw przebiega szlak turystyczny szlak turystyczny czarny Trzebaw Rosnówko – Dymaczewo Stare[4],

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ woj. wielkopolskie >> pow. poznański >> gmina Stęszew. Wszystkie dane dla miejscowości Trzebaw. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-01-18].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1310 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 2239, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-01-18]. 
  4. ↑ a b c d e f g h Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
  5. ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 38.
  6. ↑ a b c d e Trzebawie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 549.
  7. ↑ a b c d e f Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska. Warszawa: Sport i Turystyka, 1996, s. 339. ISBN 83-7079-589-7.
  8. ↑ a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 192. [dostęp 2015-01-18].
Gmina Stęszew
Miasta
Sołectwa
Pozostałe miejscowości

POL Stęszew COA.svg

Media użyte na tej stronie

Stęszew (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Stęszew, Polska
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Poznań County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Poznań County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.69 N
  • S: 52.14 N
  • W: 16.43 E
  • E: 17.41 E
POL Szlak czarny.svg
Czarny szlak turystyczny.
Trzebaw.jpg
Autor: Jakub Skutecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dwór Działyńskich w Trzebawiu (2 poł. XIX w.)