Trzeci Oddech Kaczuchy

Trzeci Oddech Kaczuchy
Data założenia1981
PochodzenieOlsztyn
Obecni członkowie
Andrzej Janeczko
Maja Piwońska-Janeczko
Byli członkowie
Zbigniew Rojek
Halżka Sobczak
Nagrody
1981 - Grand Prix - Studencki Festiwal Piosenki w Krakowie
1981 - I Nagroda - Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu
Oficjalna strona kabaretu
Andrzej Janeczko i Maja Piwońska (2012)

Trzeci Oddech Kaczuchy – zespół piosenki kabaretowej utworzony w styczniu 1981 w Olsztynie przez Andrzeja Janeczkę, Maję Piwońską i Zbigniewa Rojka.

Zespół powstał przy Wyższej Szkole Pedagogicznej (obecnie wydział Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego), gdzie już wcześniej jego lider i autor piosenek Andrzej Janeczko działał na polu piosenki kabaretowej (występy solowe i w kabarecie „Ładne kwiatki” współtworzonym z satyrykiem Wiesławem Niderausem).

Zespół Trzeci Oddech Kaczuchy osiągnął sukces już kilka miesięcy po założeniu, gdy na XVIII Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie w 1981 roku zdobył nagrodę Grand Prix (przyznaną wyjątkowo przez jury po raz drugi w historii festiwalu), Nagrodę Dziennikarzy („za publicystyczne wartości tekstów”) oraz Nagrodę Gazety Krakowskiej.

W czerwcu tego samego roku Andrzej Janeczko z zespołem zdobyli I Nagrodę („Karolinkę”) w Konkursie Interpretacji podczas XIX Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu za interpretację Piosenki o okularnikach Agnieszki Osieckiej i Jarosława Abramowa i własnej piosenki Kombajnista. Transmitowany przez ogólnopolską telewizję Festiwal w Opolu przysporzył zespołowi dużą popularność, do czego dodatkowo przyczyniło się entuzjastyczne przyjęcie podczas festiwalowego Kabaretonu politycznej piosenki Wódz.

Do wybuchu stanu wojennego zagrał bardzo dużą liczbę koncertów i szybko stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych zespołów studenckich. Od 1982 zespół występował bez Zbigniewa Rojka, który wraz z innymi artystami olsztyńskimi założył formację Kaczki z Nowej Paczki.

W dalszych latach Trzeci Oddech Kaczuchy zajął stałe miejsce w kręgach wykonawców piosenek studenckich i kabaretowych. Do zespołu czasowo dołączyła wówczas Halżka Sobczak. W 1984 roku zespół wystąpił jako gwiazda Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie. Na opolskim KFPP w 1984 Andrzej Janeczko otrzymał wyróżnienie w Kabaretonie za piosenkę Republika Rudych, która natychmiast została zdjęta przez cenzurę.

Swoimi programami i piosenkami zespół uderzał w ówczesny system komunistyczny. Piosenka Wódz powstała jako krytyka gierkowskiej "propagandy sukcesu", zachowała swoje uniwersalne przesłanie również w późniejszych czasach. Kombajnista pokazywał absurdy życia w socjalistycznej Polsce, Republika Rudych demaskowała zakłamanie rządów partii komunistycznej. Utwory Pytania syna poety i późniejsza Nie umieraj nam inteligencjo stawiały pytania o miejsce duchowych wartości w społeczeństwie.

Grupa współpracowała między innymi z Barbarą Wrzesińską, Andrzejem Zaorskim, Karolem Strasburgerem, Maciejem Damięckim, Andrzejem Kopiczyńskim i Romanem Kłosowskim. Przez dziesięć lat związana była z lubelskim Teatrem Maska.

W latach 90. zespół nagrał sześć recitali dla II programu TVP. Współpracował również z satyryczną audycją ZSYP Marcina Wolskiego w I programie PR i Parafonią kabaretu Długi.

Trzeci Oddech Kaczuchy w składzie Janeczko i Piwońska koncertują i grają do dziś, posiadają również swój kanał na YouTube, gdzie komentują piosenkami bieżące wydarzenia. Andrzej Janeczko skończył również grafikę artystyczną na Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi.

Andrzej Janeczko i Maja Piwońska są małżeństwem. W końcu lat 80. XX w. osiedlili się we wsi Ługi k. Strykowa. W roku 2011 Andrzej Janeczko został wybrany jej sołtysem[1]. P

2 czerwca 2017 roku TVP 2, a później także TVP Polonia, wyemitowała 55-minutowy recital „Trzeci Oddech Kaczuchy - to już 36 lat”[2][3].

W roku 2017, w październiku, nakładem łódzkiego Domu Wydawniczego Księży Młyn na rynku ukazała się książka autobiograficzna autorstwa Andrzeja Janeczki zatytułowana „Trzeci Oddech Kaczuchy. O życiu i scenie”[4].

W czerwcu 2018 roku, Ogólnopolska Komisja Historyczna Ruchu Studenckiego przyznała Andrzejowi Janeczce Nagrodę Honorową im. Andrzeja Potoka za działalność w klubach i teatrach studenckich Olsztyna oraz radiach studenckich i kabaretach, za nieprzerwaną działalność kabaretu Trzeci Oddech Kaczuchy założonego w 1981 roku, opisaną w książce „Trzeci Oddech Kaczuchy. O życiu i scenie”, za przypominanie i utrwalanie wartości kultury studenckiej[5].

Na początku 2021 zespół obchodził 40-lecie działalności na scenie. Z tej okazji został odznaczony medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz otrzymał nagrodę rocznicową SAWP, a także dał koncert w studiu koncertowym Radia Łódź im. H. Debicha, emitowany również w TVP Łódź[6][7].

Ważniejsza dyskografia

  • Wódz a za wodzem wierni
  • O! Ojeju!
  • The Best Trzeci Oddech Kaczuchy
  • Życie jest

Przypisy

  1. Anna Gronczewska, Od hipisa do sołtysa, czyli "Kaczuchy" ze wsi Ługi; [w:] "Polska. Dziennik Łódzki", 6 II 2015, nr 30, ss. 14-15.
  2. Trzeci Oddech Kaczuchy. www.tvp.pl, 2017-05-22. [dostęp 2018-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-27)].
  3. Trzeci Oddech Kaczuchy w TVP 2 i TVP Polonia. satkurier.pl. [dostęp 2018-10-27].
  4. „Trzeci Oddech Kaczuchy”. Księży Młyn Dom Wydawniczy. [dostęp 2018-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-27)].
  5. Gala XII edycji Nagrody im. Potoka. www.iars.pl. [dostęp 2018-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-27)].
  6. Trzeci Oddech Kaczuchy - od 40-tu lat na scenie, www.powiat.zgierz.pl [dostęp 2021-03-29].
  7. Telewizja Polska S.A, BSL: Trzeci Oddech Kaczuchy, czyli 40 lat minęło, jak jeden dzień..., lodz.tvp.pl [dostęp 2021-03-29] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Trzeci Oddech Kaczuchy.JPG
Autor: Arkadiusz Simko, Licencja: CC BY-SA 3.0
Andrzej Janeczko i Maja Piwońska (Trzeci Oddech Kaczuchy) podczas występu w Koprzywnicy (2012).