Tuba Dei

Dzwon Tuba dei
Wieża katedry św. św. Janów w Toruniu, na której wisi dzwon

Tuba Dei (Trąba Boża) – największy średniowieczny[1] dzwon w Europie Środkowej.

Lokalizacja

Dzwon znajduje się na wieży bazyliki katedralnej św. św. Janów w Toruniu.

Miniatura dzwonu Tuba Dei ważąca 70 kg wykonana w ludwisarni Felczyńskich znajduje się w Domu Legend Toruńskich w Toruniu[2].

Charakterystyka

Dzwon odlany został w Toruniu, przez miejscowego ludwisarza Marcina Schmidta, a zawieszono go w 1500 roku. Do chwili powstania Krakowskiego dzwonu Zygmunt dzwon Tuba Dei był największym dzwonem w Polsce. Jest to piąty co do wielkości dzwon w Polsce, po dzwonie Maryja Bogurodzica, dzwonie Józef, dzwonie Zygmunt i dzwonie Gratia Dei w Gdańsku.

Zdobią go cztery płaskorzeźby z przedstawieniami: św. Jana Chrzciciela – patrona miasta, św. Jana Ewangelisty (obaj są patronami Katedry), św. Barbary – patronki ludwisarzy oraz św. Katarzyny[3].

Pod koroną znajduje się skrót łacińskiego napisu:

ŁacinaPolskie tłumaczenie
ANNO DOMINI MVC XXII DIE SEPTEMBRIS EGO TUBA DEI IN LAUDEM DEI ET SANCTORUM JOHANNIS BAPTISTAE ET EVANGELISTAE PATRONORUM HUIUS TEMPLI FUSA SUMRoku Pańskiego 1500 22 dnia września ja, Trąba Boża, ku chwale Boga i Świętych Janów Chrzciciela i Ewangelisty, patronów tej świątyni, zostałam odlana

Dane

Ton uderzeniowyMasaŚrednicaWysokość
as°7238 kg w tym żelazne serce 200 kgu dołu: 2,27 mz koroną: 2 m

Uroczystość/Wydarzenie

Współcześnie dzwon bije w najważniejsze święta i uroczystości kościelne, są to m.in.: Wielkanoc, Boże Ciało i Boże Narodzenie. Prócz tego używany jest on także w chwilach ważnych dla Torunia i Polski[4]:

DzieńRokUroczystość/WydarzenieŹródło
31 stycznia1945po opuszczeniu miasta przez władze okupacyjne[5]
31 maja1992ingres biskupa toruńskiego Andrzeja Suskiego do bazyliki katedralnej św. św. Janów w Toruniu[6]
7 czerwca1999wizyta papieża Jana Pawła II w Toruniu[7]
2 kwietnia2005po ogłoszeniu śmierci papieża Jana Pawła II[8]
11 czerwca2015jubileusz 50 - lecia kapłaństwa biskupa diecezji toruńskiej Andrzeja Suskiego[9]
1 stycznia2017na rozpoczęcie Roku Rzeki Wisły[10]
10 grudnia2017ingres biskupa toruńskiego Wiesława Śmigla do bazyliki katedralnej św. św. Janów w Toruniu[11]
22 listopada2019pogrzeb bohaterów powstania styczniowego na cmentarzu na Rossie, których groby zostały odnalezione na Górze Zamkowej w Wilnie[12]
11 kwietnia2020po Wigilii Paschalnej[13]
6 marca2022w geście solidarności z Ukrainą zaatakowaną przez Rosję[14]

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Tuba Dei - Przewodnik po Toruniu - Atrakcje Torunia | Toruń Tour Toruński Portal Turystyczny, Toruński Portal Turystyczny [dostęp 2022-09-22] (pol.).
  2. ↑ Dom Legend Toruńskich, domlegend.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  3. ↑ JW Web Development, Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki Torunia i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń, www.turystyka.torun.pl [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  4. ↑ Wyborcza.pl, torun.wyborcza.pl [dostęp 2017-12-04].
  5. ↑ http://blogpublika.com/2016/02/13/1-lutego-1945-r-armia-czerwona-zajmuje-torun
  6. ↑ Diecezja Toruńska, diecezja-torun.pl [dostęp 2019-11-23] (pol.).
  7. ↑ https://www.torun.pl/pl/ojciec-swiety-jan-pawel-ii-w-toruniu
  8. ↑ https://torun.pl/pl/w-rocznice-smierci-sw-jana-pawla-ii-0
  9. ↑ Jubileusz biskupa Andrzeja Suskiego, kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2019-06-08].
  10. ↑ Toruń: dzwon Tuba Dei zabił na rozpoczęcie Roku Rzeki Wisły | Polska Agencja Prasowa SA, www.pap.pl [dostęp 2019-11-23] (pol.).
  11. ↑ Ingres biskupa Wiesława Śmigla | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2017-12-10] (pol.).
  12. ↑ https://www.torun.pl/pl/zabrzmi-tuba-dei-0
  13. ↑ Diecezja Toruńska, diecezja-torun.pl [dostęp 2020-04-13] (pol.).
  14. ↑ https://diecezja-torun.pl/Artykuly/View/4884/dzwon-tuba-dei-zabije-dla-ukrainy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Torun dzwon Tuba dei.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Toruń, Katedra św. św. Janów, ul. Żeglarska (3) (OLA Z.).JPG
Autor: Ola Zaparucha, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń - kościół par., ob. katedra p.w. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty