Uchwała krajowego prowidu OUN z 22 czerwca 1990

Uchwała krajowego prowidu Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów — rzekomo podjęta 22 czerwca 1990 antypolska uchwała, opisująca politykę ukraińskich nacjonalistów wobec Polski w okresie po jej wyjściu ze strefy wpływów ZSRR. Nie wykryto autorów, ani pochodzenia owej uchwały, jednak o jej autorstwo podejrzewa się Edwarda Prusa[1][2].

Treść „uchwały”, liczącej 60 stron maszynopisu została przesłana po przetłumaczeniu przez Agencję Konsularną RP we Lwowie, pismem z dnia 20 marca 1991 do Ministerstwa Spraw Zagranicznych departament Prasy i Informacji w Warszawie, do Instytutu Historii PAN w Warszawie oraz wydrukowana dnia 12–14 kwietnia 1991 w gazecie „Polska Zbrojna”, organie Ministerstwa Obrony Narodowej. Najważniejsze tezy „programu ukraińskich nacjonalistów” zawarte w uchwale to:

  • Doprowadzić do tego, aby władze polskie jednostronnie przyznały, że względem samodzielnej Ukrainy nie wysuwają i nie będą wysuwać w przyszłości żadnych roszczeń terytorialnych.
  • Narzucić stwierdzenie, że sami Polacy oddają hołd bohaterskiej UPA, prekursorce Solidarności.
  • Polacy mają sami potępić tzw. akcję Wisła jako ludobójczą, za znęcanie się nad ukraińską ludnością. Przeznaczyć na to 15–20 tys. USD.
  • Wykazywać ukraińskość Zakierzonia zgodnie z granicą nakreśloną przez OUN-UPA, podkreślając, że samostijna Ukraina nigdy z tych ziem nie zrezygnuje i w odpowiednim momencie o nie się upomni. Jeśli Polacy będą się upierać, to Ukraina względem nich bez wahania użyje siły zbrojnej.
  • Nakazuje szerzenie kultu Stepana Bandery i Romana Szuchewycza — "Czuprynki" oraz metropolity Andrzeja Szeptyckiego przez upamiętnianie w miastach i wsiach pomnikami, jak i nadawaniem ich imienia szkołom, ulicom i placom.
  • Podkreślać przyznanie Włodzimierzowi Mokremu nagrody im. Jana Pawła II za krzewienie przyjaźni między narodami polskim i ukraińskim. Podnosić przyznanie nagrody Ukraińcowi za artykuły zamieszczone na łamach „Tygodnika Powszechnego” oraz „Znaku”, a w propagandzie światowej głosić, że reprezentują one najzdrowsze siły narodu polskiego, na które tylko Europa może się orientować.
  • Posługując się imieniem Ojca św. doprowadzić do przekształcenia Fundacji im. Włodzimierza Chrzciciela w Instytut Ukraiński, a z czasem do powołania na bazie instytutu Uniwersytetu Ukraińskiego w Krakowie. Przed wojną Polacy nie zezwolili na otwarcie Uniwersytetu Ukraińskiego we Lwowie, my zaś przełamiemy wszelkie opory i powołamy Uniwersytet Ukraiński w starożytnej stolicy Polski.
  • Doprowadzić do zwrotu przez Kościół Polski katedry ukraińskiej w książęcym grodzie Przemyślu. Tu powinno znaleźć się biskupstwo Ukraińskiej Katolickiej Cerkwi oraz powinny osiedlić się ukraińskie zakony.
  • To wszystko ma służyć osłabieniu Polski, a w przyszłości doprowadzić nawet do zupełnej dekompozycji państwa polskiego — co leży w interesie polityki Ukrainy, w której siłą awangardową jest i będzie rewolucyjna OUN. Obecna Polska nie powinna być zbyt silna, ale też nie może być zbyt słaba.

Przypisy

  1. Joanna Kluzik, Herosi spod znaku Wilczura, [w:] Між сусідами. Альманах Фундації святого Володимира Хрестителя Київської Руси у Кракові — Między Sąsiadami. Almanach Fundacji św. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie, t. 1, www.nestor.cracow.pl, 1991, s. 41–42 [dostęp 2017-11-27].
  2. Henryk Pająk w swej książce „Za samostijną Ukrainę” opublikował list, wysłany przez środowiska kombatantów 27. Wołyńskiej Dywizji AK: „Uchwała Prowodu dotarta do nas za pośrednictwem Jacka Wilczura, tego, który kręci się koło naszego środowiska, udając wielkiego przyjaciela 27. Dywizji, a wroga Ukraińców. Po przyciśnięciu oświadczył, że otrzymał tekst od Edwarda Prusa, profesora historii i politologii, wykładowcy Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Katowicach”.

Bibliografia

  • Wiktor Poliszczuk, Gorzka prawda — zbrodniczość OUN-UPA, Toronto 1995, str. 372-379.

Linki zewnętrzne