Uciechowice

Artykuł

50°0′13″N 17°52′41″E

- błąd

39 m

WD

50°2'N, 17°53'E

- błąd

19525 m

Odległość

580 m

Uciechowice
wieś
Ilustracja
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

głubczycki

Gmina

Branice

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-140[1]

Tablice rejestracyjne

OGL

SIMC

0491914

Położenie na mapie gminy Branice
Mapa konturowa gminy Branice, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Uciechowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Uciechowice”
Położenie na mapie powiatu głubczyckiego
Mapa konturowa powiatu głubczyckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Uciechowice”
Ziemia50°00′13″N 17°52′41″E/50,003611 17,878056

Uciechowice (cz. Utěchovice, niem. Auchwitz[2]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Branice, przy granicy z Czechami.

Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[3].

Nazwa

Uciechowice w roku 1285 zanotowano w łacińskim dokumencie jako Uchechowitz, a w 1377 r. w słowiańskiej formie Uczichowicz. W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod obecną, polską nazwą Uciechowice oraz nazwą zgermanizowaną Auchwitz[4].

Spis geograficzno-topograficzny miejscowości leżących w Prusach z 1835 roku, którego autorem jest J.E. Muller notuje obecnie używaną, polską nazwę miejscowości Uciechowice oraz niemiecką Auchwitz [5].

Historia

Historycznie miejscowość leży na tzw. polskich Morawach, czyli na obszarze dawnej diecezji ołomunieckiej. Po raz pierwszy wzmiankowane zostały w 1285 roku jako Uchechowitz, kiedy należało do czeskiego księstwa opawskiego w 1269 wydzielonego z Margrabstwa Moraw, jednak od końca XV wieku było już uważane za część Górnego Śląska.

Najprawdopodobniej były dobrem kameralnym księcia opawskiego, a w roku 1365 księcia karniowskiego. Liechtensteinowie rozpoczęli tam panowanie w 1622 roku. Grunty sprzedane zostały w roku 1640 przez księcia Karola Euzebiusza Liechtensteina tamtejszym mieszkańcom. Pańszczyzna na rzecz księcia jednak pozostała. Po wojnach śląskich znalazła się w granicach Prus i powiatu głubczyckiego.

W ręce barona de Brix Uciechowice przeszły w roku 1770, dwadzieścia lat później (1790 r.) wdowa po baronie sprzedała je hrabiemu Siedlnickiemu. Następnym właścicielem (w roku 1839) był hrabia Oppersdorf, którego żoną została córka hrabiego Siedlnickiego i w wianie wniosła majątek. Grunty gminy obejmowały 265 ha. W 1783 r. było tam 9 chłopów, 6 małorolnych i 27 chałupnych, a ogólna liczba mieszkańców wynosiła 122 osoby. W roku 1855 było ich już 313, a po włączeniu do Uciechowic „Dworu Stosz” z Gródczan (1865 r.) znowu ich przybyło i dodatkowo powstało 8 gospodarstw małorolnych.

Wieś należała do parafii Pilszcz. Nie było w niej kościoła, a jedynie od 1777 roku, usytuowana w środku, kaplica z dzwonnicą, w której nabożeństwa księża odprawiali tylko kilka razy w roku.

W Uciechowicach początkowo także nie było szkoły. Uczniowie uczęszczali do Turkowa. Wybudowano ją dopiero w roku 1860, a w następnych latach rozbudowywano i wydzierżawiono 0,25 ha gruntu na boisko szkolne oraz 1,23 ha „do dyspozycji nauczyciela”. Wspomagano też ubogie dzieci, środki na ten cel pochodziły z oprocentowanej fundacji 150 marek proboszcza i radcy Ullricha z Pilszcza.

Była zamieszkała przez tzw. Morawców. W 1910 88% mieszkańców posługiwało się czeskimi gwarami laskimi[2]. Do głosowania podczas plebiscytu na Górnym Śląsku uprawnione były w Uciechowicach 203 osoby, z czego 161, ok. 79,3%, stanowili mieszkańcy (w tym 157, ok. 77,3% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 199 głosów (ok. 98,0% uprawnionych), w tym 198 (ok. 99,5%) ważnych i za Niemcami, a za Polską 0 osób[6].

W granicach Polski od końca II wojny światowej. Po drugiej wojnie światowej Morawców uznano za ludność polską i pozwolono im pozostać. Po 1956 nastąpiła fala emigracji do Niemiec[2]. W latach 1975–1998 miejscowość należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1323 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. ↑ a b c Mariusz Kowalski. Morawianie (Morawcy) w Polsce. „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”. 5, s. 115-131, 2016. 
  3. ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa, bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
  4. ↑ Knie 1830 ↓, s. 14.
  5. ↑ J.E. Muller 1835 ↓, s. 89.
  6. ↑ Odpis urzędowego dziennika Komisji Międzysojuszniczej Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku w Opolu „Journal Officiel de Haute-Silésie” Nr. 21 z dnia 7-go maja 1921 r., zawierającego wyniki plebiscytu na Górnym Śląsku.. Katowice: Biuro Sejmu Śląskiego, 1932-10-10, s. 15. [dostęp 2015-02-12]. (fr. • pol.).

Bibliografia

Gmina Branice
Wsie
Osady
Integralne
części wsi

Herb gminy Branice

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
2012-04 Uciechowice 03.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Uciechowice – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Branice.
Głubczyce County location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Głubczyce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.34 N
  • S: 49.95 N
  • W: 17.55 E
  • E: 18.11 E
Branice (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Branice (gmina), Poland.