Uczelnie techniczne w Polsce

Uczelnie techniczne w Polsce – wykaz działających w Polsce uczelni technicznych.

Charakterystyka

W Polsce istnieje 18 publicznych uczelni technicznych nadzorowanych przez ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego, w tym 14 noszących nazwę politechnika[1]. Stworzony przez Główny Urząd Statystyczny, na podstawie deklaracji uczelni oraz klasyfikacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, wykaz wyższych szkół technicznych zawiera dodatkowo pięć uczelni niepublicznych[2].

Zgodnie z Ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, polska uczelnia może używać w nazwie wyrazu „politechnika”, jeśli posiada kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 2 dyscyplinach w zakresie nauk inżynieryjnych i nauk technicznych[3]. Prawo o szkolnictwie wyższym z 2005 r. dopuszczało również funkcjonowanie „uniwersytetu technicznego”, jeśli jego jednostki organizacyjne posiadają uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora co najmniej w dziesięciu dyscyplinach, w tym co najmniej sześć uprawnień w zakresie nauk technicznych[4]. Część uczelni technicznych spełnia ustawowe wymogi przewidziane dla uniwersytetu technicznego (co zaznacza w swoich statutach[a]), lecz nie stosuje tej nazwy.

W roku akademickim 2015/2016 na uczelniach technicznych studiowało 301 412 osób, w tym 288 994 osób (95,9%) na uczelniach publicznych[5].

Pierwszą uczelnią techniczną na ziemiach polskich była funkcjonująca w latach 1816–1826 Akademia Górnicza w Kielcach[6]. Od 1844 działała we Lwowie Akademia Techniczna, przekształcona następnie w Szkołę Politechniczną (1877) i Politechnikę Lwowską (1920). W 1904 w Gdańsku, znajdującym się wówczas w Cesarstwie Niemieckim, działalność zainaugurowała Królewska Politechnika w Gdańsku (niem. Königliche Technische Hochschule zu Danzig)[7]. Dekretem Krajowej Rady Narodowej z 24 maja 1945 uczelnia ta została przekształcona w polską Politechnikę Gdańską[8][9]. Politechnika Gdańska jest więc najstarszą uczelnią techniczną znajdującą się na obecnym terenie Polski. Najstarszą politechniką z polskim językiem wykładowym jest z kolei istniejąca od listopada 1915 Politechnika Warszawska[10].

Publiczne uczelnie techniczne

Opracowano na podstawie danych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego[1]. Uszeregowano chronologicznie (wyróżniono datę powstania uczelni pod obecną nazwą). Liczba studentów według stanu w dniu 30 listopada 2015, na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego.

Lp.NazwaSiedzibaHistoriaLiczba studentówRektor (kadencja 2016–2020)
1.Politechnika WarszawskaWarszawaGmach Główny Politechniki Warszawskiej 2018.jpgPowstała w 1915 na bazie istniejącego od 1898 Instytut Politechniczny im. Cara Mikołaja II, gdzie prowadzono zajęcia w języku rosyjskim[10].33 360[11]prof. dr hab. inż. Jan Szmidt
2.Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w KrakowieKrakówKraków, Aleje Trzech Wieszczów 38.jpgPowstała w 1919 jako Akademia Górnicza. Nazwę Akademia Górniczo-Hutnicza otrzymała w 1947, a imię Stanisława Staszica – w 1969[12].30 262[11]prof. dr hab. inż. Tadeusz Słomka
3.Politechnika ŚląskaGliwiceGliwice Wrocławska Wydział Architektury Politechniki Śląskiej 04 09 2011 P9049539.jpgPowstała w 1945[13] z tymczasową siedzibą w Krakowie. Jednocześnie podjęto próby zlokalizowania uczelni na Górnym Śląsku, w Katowicach. Ostatecznie na siedzibę wybrano Gliwice[14].22 923[11]prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk
4.Politechnika GdańskaGdańskGmach Główny, Politechnika Gdańska. Fot. K. Krzempek.jpgPrzekształcona w 1945[9] z istniejącej od 1904 niemieckiej uczelni, noszącej różne nazwy[7][8].23 017[11]prof. dr hab. inż. Jacek Namieśnik
5.Politechnika ŁódzkaŁódźWilla Reinholda Richtera Lodz.jpgPowstała w 1945[15].18 697[11]prof. dr hab. inż. Sławomir Wiak
6.Politechnika WrocławskaWrocławPolitechnika Wroclawska - budynek glowny.jpgPowstała w 1945[16], dzięki zaangażowaniu pracowników naukowych Politechniki Lwowskiej i Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Przejęła budynki po istniejącej w latach 1910–1945 niemieckiej Technische Hochschule[17].33 530[11]prof. dr hab. inż. Cezary Madryas
7.Politechnika Krakowska im. Tadeusza KościuszkiKrakówCracow University of Technology - Politechnika Krakowska.jpgPowstała w 1954[18] na bazie Wydziałów Politechnicznych Akademii Górniczej w Krakowie (utworzonych dekretem z 1946 z mocą wsteczną obowiązującą od 1945). W 1976 otrzymała imię Tadeusza Kościuszki[19].15 687[11]prof. dr hab. inż. Jan Kazior
8.Politechnika PoznańskaPoznańRektorat Polibudy PP.jpgPowstała w 1955 na bazie istniejącej od 1945 Szkoły Inżynierskiej w Poznaniu (wywodzącej swą tradycję z Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki, która istniała od 1919 do wybuchu II wojny światowej)[20].20 052[11]prof. dr hab. inż. Tomasz Łodygowski
9.Politechnika CzęstochowskaCzęstochowaPolitechnika Częstochowska-wydz inz proc.jpgPowstała w 1955 na bazie istniejącej od 1949 Szkoły Inżynierskiej w Częstochowie[21].8792[11]prof. dr hab. inż. Norbert Sczygiol
10.Politechnika Rzeszowska im. Ignacego ŁukasiewiczaRzeszówPolitechnika Rzeszowska - rektorat.jpgPowstała w 1974[22] na bazie istniejącej od 1963 Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Rzeszowie[23].16 543[11]prof. dr hab. inż. Tadeusz Markowski
11.Politechnika BiałostockaBiałystokPowstała w 1974[24] na bazie działającej od 1964 Wyższej Szkoły Inżynierskiej W Białymstoku i jej poprzedniczki – założonej w 1949 Prywatnej Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej NOT[25].10 544[11]prof. dr hab. inż. Lech Dzienis
12.Politechnika ŚwiętokrzyskaKielcePolitechnika Świętokrzyska 2.jpgPowstała w 1974[26] na bazie istniejącej od 1967 Kielecko-Radomskiej Wyższej Szkoły Inżynierskiej i jej poprzedniczki – założonej w 1965 Kielecko-Radomskiej Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej[27].9003[11]prof. dr hab. inż. Wiesław Trąmpczyński
13.Politechnika LubelskaLublinPolitechnika Lubelska Rektorat hdr m p.net.jpgPowstała w 1977[28], kontynuując tradycje istniejących w Lublinie: Wyższej Szkoły Inżynierskiej (1965) i Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej (1953)[29].10 095[11]prof. dr hab. inż. Zbigniew Pater
14.Politechnika OpolskaOpoleWBPOodtylu.jpgPowstała w 1996[30] na bazie założonej w 1966 Wyższej Szkoły Inżynierskiej. W latach 1959–1966 istniał w Opolu Punkt Konsultacyjny Politechniki Śląskiej[31].7579[11]prof. dr hab. inż. Marek Tukiendorf
15.Politechnika KoszalińskaKoszalinTechnical University of Koszalin.jpgPowstała w 1996[30] w oparciu o założoną w 1968 Wyższą Szkołę Inżynierską w Koszalinie[32].6124[11]prof. dr hab. inż. Tadeusz Bohdal
16.Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-BiałejBielsko-BiałaBUDYNEK L.JPGPowstała w 2001[33] na bazie działającej od 1969 Filii Politechniki Łódzkiej w Bielsku-Białej[34].5826[11]prof. dr hab. Jarosław Janicki
17.Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w SzczecinieSzczecinSzczecin Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny 3.jpgPowstał w 2009[35], dzięki połączeniu istniejącej w latach 1955–2008 Politechniki Szczecińskiej (z tradycją sięgającą 1946) i działającej od 1972 do 2008 Akademii Rolniczej w Szczecinie (z tradycją sięgającą 1954).10 570[11]dr hab. inż. Jacek Wróbel, prof. ZUT
18.Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w RadomiuRadomFaculty of Economics of Technical University of Radom.jpgPowstał w 2012[36] na bazie działającej od 1996 Politechniki Radomskiej, jej poprzedniczką była w latach 1978–1996 Wyższa Szkoła Inżynierska w Radomiu, która w 1979 otrzymała imię Kazimierza Pułaskiego.6390[11]prof. dr hab. inż. Zbigniew Łukasik
19.Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja ŚniadeckichBydgoszczUTP Bydgoszcz b1Powstał w 2021 na bazie istniejącego od 2006 Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego7534prof. dr hab. inż. Marek Adamski

Niepubliczne uczelnie techniczne

Uczelnie niepubliczne sklasyfikowane jako wyższe szkoły techniczne[2]:

  1. Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych – założona w 1994 jako Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych. Rada Wydziału Informatyki PJATK uzyskała uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora nauk technicznych w dyscyplinach: informatyka (od 2000) i mechanika (od 2014) oraz doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie informatyka (od 2009)[37].
  2. Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie – założona w 1995.
  3. Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania w Warszawie – założona w 1996.
  4. Wyższa Szkoła Informatyki i Umiejętności w Łodzi – założona w 1997.
  5. Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach – założona w 2003.

Uwagi

  1. Uczelnie techniczne, których statuty zawierają informacje o byciu uniwersytetem technicznym lub spełnieniu wymagań przewidzianych dla uniwersytetu technicznego to: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Politechnika Gdańska, Politechnika Poznańska, Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza, Politechnika Śląska, Politechnika Warszawska, Politechnika Wrocławska.

Przypisy

  1. a b Wykaz uczelni publicznych nadzorowanych przez Ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego – publiczne uczelnie akademickie. nauka.gov.pl. [dostęp 2016-11-28].
  2. a b Szkoły wyższe i ich finanse w 2015 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2016, s. 235-236.
  3. Dz.U. z 2018 r. poz. 1668.
  4. Dz.U. z 2017 r. poz. 2183.
  5. Szkoły wyższe i ich finanse w 2015 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2016, s. 59.
  6. Piotr Siudy: Akademia Górnicza w Kielcach (1816–1827). histmag.org, 16 sierpnia 2014. [dostęp 2015-12-02].
  7. a b Organizacja | Politechnika Gdańska, pg.edu.pl [dostęp 2021-11-09] (pol.).
  8. a b Edmund Wittbrodt: Zarys historii Politechniki Gdańskiej po 1945. pg.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].
  9. a b Dekret z dnia 24 maja 1945 r. o przekształceniu Politechniki Gdańskiej w polską państwową szkołę akademicką (Dz.U. z 1945 r. nr 21, poz. 121).
  10. a b Historia. pw.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].
  11. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Szkoły wyższe i ich finanse w 2015 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2016, s. 74-83.
  12. Historia AGH. agh.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].
  13. Dekret z dnia 24 maja 1945 r. o utworzeniu Politechniki Śląskiej (Dz.U. z 1945 r. nr 21, poz. 118).
  14. Historia. polsl.pl. [dostęp 2015-12-02].
  15. Dekret z dnia 24 maja 1945 r. o utworzeniu Politechniki Łódzkiej (Dz.U. z 1945 r. nr 21, poz. 120).
  16. Dekret z dnia 24 sierpnia 1945 r. o przekształceniu Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej na polskie państwowe szkoły akademickie (Dz.U. z 1945 r. nr 34, poz. 207).
  17. Historia Politechniki Wrocławskiej. portal.pwr.wroc.pl. [dostęp 2015-12-02].
  18. Uchwała Nr 409 Rady Ministrów z dnia 7 lipca 1954 r. w sprawie utworzenia Politechniki Krakowskiej (M.P. z 1954 r. nr 68, poz. 854).
  19. Historia Politechniki Krakowskiej. pk.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].
  20. Historia Politechniki Poznańskiej. put.poznan.pl. [dostęp 2015-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-08)].
  21. Historia uczelni. pcz.pl. [dostęp 2015-12-02].
  22. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 września 1974 r. w sprawie przekształcenia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Rzeszowie w Politechnikę Rzeszowską imienia Ignacego Łukasiewicza (Dz.U. z 1974 r. nr 34, poz. 201).
  23. Historia PRz. portal.prz.edu.pl. [dostęp 2015-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-15)].
  24. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 września 1974 r. w sprawie przekształcenia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Białymstoku w Politechnikę Białostocką (Dz.U. z 1974 r. nr 34, poz. 199).
  25. Kalendarium. pb.edu.pl. [dostęp 2015-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-08)].
  26. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 września 1974 r. w sprawie przekształcenia Kielecko-Radomskiej Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Kielcach w Politechnikę Świętokrzyską (Dz.U. z 1974 r. nr 34, poz. 200).
  27. Politechnika Świętokrzyska. Kielce University of Technology. Kielce: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, 2013, s. 24-25.
  28. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 1977 r. w sprawie przekształcenia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Lublinie w Politechnikę Lubelską (Dz.U. z 1977 r. nr 28, poz. 120).
  29. Historia. pollub.pl. [dostęp 2015-12-02].
  30. a b Ustawa z dnia 4 lipca 1996 r. o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich (Dz.U. z 1996 r. nr 100, poz. 463).
  31. Historia uczelni. po.opole.pl. [dostęp 2015-12-02].
  32. Historia uczelni. tu.koszalin.pl. [dostęp 2015-12-02].
  33. Ustawa z dnia 19 lipca 2001 r. o utworzeniu Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej (Dz.U. z 2001 r. nr 101, poz. 1088).
  34. Kalendarium Filii Politechniki Łódzkiej. info.ath.bielsko.pl. [dostęp 2015-12-02].
  35. Ustawa z dnia 5 września 2008 r. o utworzeniu Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie (Dz.U. z 2008 r. nr 180, poz. 1110).
  36. Ustawa z dnia 27 lipca 2012 r. o nadaniu Politechnice Radomskiej im. Kazimierza Pułaskiego nazwy „Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu” (Dz.U. z 2012 r. poz. 969).
  37. Historia uczelni. pja.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].

Media użyte na tej stronie

Cracow University of Technology - Politechnika Krakowska.jpg
Autor: Farmidona, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cracow University of Technology - The Faculty of Civil Engineering
UTP Bydgoszcz b1.jpg
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Campus UTP Bydgoszcz-Fordon
Faculty of Economics of Technical University of Radom.jpg
Faculty of Economics of Technical University of Radom
WBPOodtylu.jpg
Autor: Prof. R. Jankowiak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wydział Budownictwa Politechniki Opolskiej; tył budynku
Gmach Główny Politechniki Warszawskiej 2018.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gmach Główny Politechniki Warszawskiej na placu Politechniki 1
Politechnika Częstochowska-wydz inz proc.jpg
Wydział Inżynierii Procesowej, Materiałowej i Fizyki Stosowanej Politechniki Częstochowskiej. Autor zdjęcia: Reytan
Politechnika Świętokrzyska 2.jpg
Autor: Jakub T. Jankiewicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynki Politechniki Świętokrzyskiej
Politechnika Białostocka - wydział informatyki.jpg
(c) Baseciq at pl.wikipedia, CC BY-SA 3.0
Wydział informatyki Politechniki Białostockiej
Gliwice Wrocławska Wydział Architektury Politechniki Śląskiej 04 09 2011 P9049539.jpg
Autor: Nemo5576, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ulica Wrocławska w Gliwicach. Budynek Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej (dawny Kinoteatr "X").
Politechnika Wroclawska - budynek glowny.jpg
Autor: Beata Zdyb, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Wrocław - Budynek Główny Politechniki Wrocławskiej, A1
Politechnika Lubelska Rektorat hdr m p.net.jpg
Autor: Jakub Szabelski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Front budynku Rektoratu Politechniki Lubelskiej
Gmach Główny, Politechnika Gdańska. Fot. K. Krzempek.jpg
Autor: Patatu, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gmach Główny, Politechnika Gdańska
Willa Reinholda Richtera Lodz.jpg
Autor: HuBar, Licencja: CC BY-SA 2.5
Willa Reinholda Richtera Łódź
Szczecin Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny 3.jpg
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie - Wydział Elektryczny
Rektorat Polibudy PP.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Politechnika Rzeszowska - rektorat.jpg
Autor: FilMys, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dawny Budynek Rektoratu Politechniki Rzeszowskiej(ob. Wydział Elektrotechniki i Informatyki), ul. W. Pola 2