Ulica 1 Maja w Siemianowicach Śląskich

ulica 1 Maja
Centrum
Ilustracja
ulica 1 Maja na wysokości Szpitala Miejskiego
(widok w kierunku północnym)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Siemianowice Śląskie

Długość

ok. 450 m

Przebieg
Ikona ulica.svg↑ ul. Fitznerów
Ikona ulica rondo.svg0 mul. Powstańców / ul. Śląska
Ikona ulica z prawej.svg85 mul. P. Śmiłowskiego
Ikona ulica z lewej deptak.svg345 mdo ul. św. Barbary
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła450 m← ul. PCK / ul. Parkowa
Ikona ulica.svg↓ al. Sportowców
Położenie na mapie Siemianowic Śląskich
Mapa konturowa Siemianowic Śląskich, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „ulica 1 Maja”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica 1 Maja”
Ziemia50°18′14,8″N 19°01′58,9″E/50,304117 19,033025

Ulica 1 Majaulica w Siemianowicach Śląskich o długości około 450 m, położona w środkowej części miasta, na terenie dzielnicy Centrum. Droga ta, o przebiegu południkowym, łączy od północy m.in. ulice: PCK i Parkową, zaś od południa ulice: Powstańców, Fitznerów i Śląską. Zabudowa ulicy w dużej części ukształtowała się na przełomie XIX i XX wieku, zaś obecnie przy niej swoją siedzibę ma kilka instytucji, w tym Katolickie Liceum Ogólnokształcące, Prokuratura Rejonowa czy Szpital Miejski. Ulicą kursują autobusy ZTM.

Charakterystyka i przebieg

Ulica 1 Maja na wysokości kościoła Krzyża Świętego (widok na północ)

Ulica 1 Maja znajduje się w środkowej części Siemianowic Śląskich i na całej długości biegnie przez dzielnicę Centrum[1]. Ulica ta jest drogą powiatową[2] i systemie TERYT widnieje ona pod numerem 11926[3]. Kod pocztowy dla wszystkich adresów przy ulicy to 41-100[4].

Numeracja budynków przy ulicy 1 Maja zaczyna się od strony południowej (numeracja parzysta po wschodniej stronie, zaś nieparzysta naprzeciwko). Po stronie południowej droga łączy się na rondzie Maciej z ulicami: Powstańców, Fitznerów i Śląską. Ulica z tego miejsca kieruje się na północ, równolegle do znajdującej się po zachodniej stronie ulicy św. Barbary i po wschodniej stronie ulicy Komuny Paryskiej[5]. Droga kończy swój bieg na skrzyżowaniu z ulicą Parkową, aleją Sportowców i ulicą Polskiego Czerwonego Krzyża[1]. Ulica 1 Maja pomiędzy końcowymi skrzyżowaniami krzyżuje się z ulicą P. Śmiłowskiego (z prawej strony) oraz ciągiem pieszym łączącym ulicę 1 Maja z ulicą św. Barbary, Łączna długość ulicy wynosi około 450 m[5].

Ulicą kursują autobusy na zlecenie ZTM-u. Znajdują się tu dwa przystanki: Siemianowice Liceum Katolickie (stanowiska w obydwu kierunkach) i Siemianowice Szpital (stanowisko w kierunku północnym). Przy pierwszym z nich, pod koniec października 2021 roku zatrzymywały się autobusy czterech linii (w kierunku południowym trzy) które łączyły tę część miasta z innymi dzielnicami, a także z Chorzowem i Katowicami[6].

Wierni rzymskokatoliccy mieszkający przy ulicy 1 Maja przynależą do parafii Krzyża Świętego[7].

Historia

Gmach dawnej szkoły przy ulicy 1 Maja 16 z 1883 roku

Rozwój urbanistyczny rejonu obecnej ulicy 1 Maja, będący wówczas obszarem pomiędzy wsią Siemianowice a kolonią Wandy, następował od końca XIX wieku. Sama zaś obecna ulica 1 Maja była wówczas częścią głównego szlaku prowadzącego do pałacu Donnersmarcków, biegnącego obecnymi ulicami: 1 Maja, Fitznerów i nieistniejącym łącznikiem pomiędzy ulicą Fitznerów a ulicą Starą Katowicką[8]. W tym czasie powstały m.in. następujące budynki: w 1883 roku budynek szkoły przy ulicy 1 Maja 16[9], w 1905 roku gmach szkoły ludowej pod numerem 1/1a, rok później willa pod numerem 5[10]. W późniejszym czasie uwagi, na rozbudowę huty „Laura” (późniejsza huta „Jedność”), doprowadzono do przerwania drogi wylotowej w ciągu obecnej ulicy Starej Katowickiej, co w zasadniczy sposób zmienił charakter dzisiejszej ulicy 1 Maja[11].

W okresie przedwojennym ulica nosiła nazwę Schlossstrasse[2]. W tym czasie w rejonie ulicy 1 Maja i ulicy Fitznerów przebiegała granica pomiędzy historycznymi gminami Siemianowice i Huta Laura[12]. W okresie międzywojennym ulica nosiła nazwę księdza Hugona Stabika. Obecna ulica 1 Maja nosiła również nazwy: ulica Zamkowa i ulica Lipowa[13]. W okresie Polski Ludowej ulica ta nosiła już swoją obecną nazwę[2].

W latach 2009–2010[14] przebudowano skrzyżowanie ulic: 1 Maja, Śląskiej, Powstańców i Fitznerów. W ramach prac powstało rondo Maciej o średnicy 35 m. Wraz z tym przebudowano chodniki, powstało nowe oświetlenie, a także przebudowano cztery przejścia dla pieszych[15]. W 2014 roku przy ulicy 1 Maja mieszkało łącznie 249 osób[16].

Obiekty historyczne i zabytkowe

Budynek Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego (ul. 1 Maja 1/1a)
Kamienice (ul. 1 Maja 10, 12 i 14)
Zabytkowa willa (ul. 1 Maja 5)

Przy ulicy 1 Maja znajdują się następujące historyczne i zabytkowe obiekty:

  • Budynek Liceum Katolickiego (ul. 1 Maja 1/1a)[17] – budynek dawnej, sześcioklasowej szkoły ludowej z mieszkaniami dla nauczycieli; został on zaprojektowany w 1876 roku, a jego budowę ukończono w 1905 roku[9],
  • Willa[18] (ul. 1 Maja 3)[19],
  • Budynek przedszkola (ul. 1 Maja 3a)[20],
  • Dom-willa (ul. 1 Maja 5)[21] – budynek wzniesiony w 1906 roku w stylu secesyjnym[10], wpisany do rejestru zabytków 31 maja 1995 roku (nr rej.: A/1572/95, granice ochrony obejmują cały budynek wraz z najbliższym otoczeniem)[21]; budynek ten jest własnością prywatną[22],
  • Kamienica (ul. 1 Maja 6)[19],
  • Kamienica (ul. 1 Maja 7)[19],
  • Grota MB z Lourdes (ul. 1 Maja 8)[23],
  • Kamienica (ul. 1 Maja 10)[19],
  • Kamienica (ul. 1 Maja 11)[19],
  • Kamienica (ul. 1 Maja 12)[19],
  • Kamienica (ul. 1 Maja 14)[19],
  • Budynek dawnej Szkoły Podstawowej nr 6 (ul. 1 Maja 16)[17] – gmach pochodzący z 1883 roku[9],
  • Kamienica (ul. 1 Maja 18)[19].

Gospodarka i instytucje

W 2014 roku przy ulicy 1 Maja zarejestrowanych było łącznie 71 przedsiębiorstw[24], w tym 64 mikro- i małych[25] oraz 7 średnich i dużych[24]. Do systemu REGON do końca października 2021 roku zostało wpisanych łącznie 169 podmiotów zarejestrowanych przy ulicy 1 Maja. Pośród dalej funkcjonujących, swoją siedzibę mają tutaj takie placówki jak m.in.: firmy handlowo-usługowe, stowarzyszenia i fundacje, przedsiębiorstwa wielobranżowe, wspólnoty mieszkaniowe, antykwariat, kioski, gabinety lekarskie, biuro podróży i inne[26].

Swoją siedzibę mają tu też następujące instytucje:

  • Katolickie Liceum Ogólnokształcące i Publiczna Szkoła Podstawowa SRKAK (ul. 1 Maja 1)[27],
  • Twoja Szkoła. Oddział w Siemianowicach Śląskich (ul. 1 Maja 1a)[28],
  • Przedszkole Nr 18 w Siemianowicach Śląskich (ul. 1 Maja 3a)[29],
  • Szpital Miejski w Siemianowicach Śląskich (ul. 1 Maja 9)[30],
  • Miejska Biblioteka Publiczna im. Anny Szaneckiej w Siemianowicach Śląskich. Filia Szpitalna (ul. 1 Maja 9)[31],
  • Prokuratura Rejonowa w Siemianowicach Śląskich (ul. 1 Maja 11)[32],
  • Niepubliczny Żłobek Gryfne Bajtle (ul. 1 Maja 12)[33],
  • Hokejowy Klub Sportowy Siemianowiczanka (ul. 1 Maja 18)[34].

Przypisy

  1. a b Grodzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej: Geoportal Miasta Siemianowice Śląskie. siemianowice.geoportal2.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  2. a b c Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Katowicach: Geoportal Województwa Śląskiego – ORSIP. mapy.orsip.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  3. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. Wyszukiwanie. eteryt.stat.gov.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2013, s. 1141 [zarchiwizowane 2013-07-15].
  5. a b Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  6. Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2021-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-29)]. (pol.).
  7. Rzymsko-Katolicka Parafia Krzyża Świętego: Informacje ogólne. krzyzsiemianowice.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  8. Kusber 2006 ↓, s. 83.
  9. a b c Derus 2015 ↓, s. 26.
  10. a b Studium... 2019 ↓, s. 41.
  11. Kusber 2006 ↓, s. 85.
  12. Halor 2000 ↓, s. 94.
  13. Derus 2016 ↓, s. 139.
  14. PROJEKTY ZAKOŃCZONE, rpo2007-2013.slaskie.pl, 8 stycznia 2016, s. 48 (pol.).
  15. Urząd Miasta Siemianowice Śląskie - Referat Obsługi Programów Pomocowych: RONDO "MACIEJ". www.um.siemianowice.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  16. Lokalny... 2016-12 ↓, s. 98.
  17. a b Pędzińska 2019 ↓, s. 25.
  18. Derus 2015 ↓, s. 29.
  19. a b c d e f g h Pędzińska 2019 ↓, s. 29.
  20. Pędzińska 2019 ↓, s. 26.
  21. a b Pędzińska 2019 ↓, s. 22.
  22. Lokalny... 2016-12 ↓, s. 88.
  23. Pędzińska 2019 ↓, s. 24.
  24. a b Lokalny... 2016-12 ↓, s. 81.
  25. Lokalny... 2016-12 ↓, s. 80.
  26. Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. Stan danych na dzień: 05-10-2021. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl, 2021-10-09. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  27. Katolik Siemianowice Śląskie: Kontakt. www.katolik.siemianowice.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  28. Twoja Szkoła: Oddziały. www.twoja-szkola.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  29. Przedszkole Nr 18 w Siemianowicach Śl.: Kontakt. p18siemianowice.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  30. Szpital Miejski w Siemianowicach Śląskich. zozsiemianowice.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  31. MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA IM. ANNY SZANECKIEJ: Kontakt. www.mbpsiemianowice.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  32. Prokuratura Okręgowa w Katowicach: Prokuratura Rejonowa w Siemianowicach Śl.. www.gov.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  33. Niepubliczny Żłobek Gryfne Bajtle: Kontakt. gryfne-bajtle.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).
  34. HKS Siemianowiczanka: Kontakt. www.hks-hokej.pl. [dostęp 2021-10-30]. (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Siemianowice Śląskie location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Siemianowice Śląskie, Poland
Ta mapa of Siemianowice Śląskie została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Ikona ulica.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy
Ikona ulica rondo.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ronda
Ikona ulica z prawej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z prawej
Ikona ulica skrzyżowanie.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona skrzyżowania
Traffic lights icon.svg
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Ikona ulica z lewej deptak.svg
Autor: original by Marcin Floryan, this modification bu Teemu Vehkaoja, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy skrzyżowanej z deptakiem
Siemianowice Śl. - Centrum (166).jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemianowice Śląskie - Centrum. Ulica 1 Maja
Siemianowice Śląskie, dom, 1 Maja 5.JPG
Autor: Polar123, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Siemianowice Śląskie, dom, 1906
Siemianowice Śl. - Centrum (164).jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemianowice Śląskie - Centrum. Ulica 1 Maja
Siemianowice Śl. - Centrum (169).jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemianowice Śląskie - Centrum. Ulica 1 Maja 1. Prywatne Liceum
Siemianowice Śl. - Centrum (188).jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemianowice Śląskie - Centrum. Ulica 1 Maja
Siemianowice Śl. - Centrum (165).jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemianowice Śląskie - Centrum. Ulica 1 Maja