Ulica Andrzeja w Katowicach

ulica Andrzeja
	Śródmieście
	; ul. Andrzeja (w głębi widoczny zespół budynków Sądu Wojewódzkiego)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Długość	407 m
Przebieg
	Położenie na mapie Katowic ulica Andrzeja
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Andrzeja
	Położenie na mapie województwa śląskiego ulica Andrzeja
	50°15′22,3″N 19°00′58,0″E/50,256192 19,016122

Gmach Sądu Okręgowego przy ulicy Andrzeja w Katowicach (u góry)

Narożna kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 1, ul. T. Kościuszki 7)

Kamienica na rogu ul. Andrzeja i ul. S. Batorego

Ulica Andrzeja w Katowicach (do 1922^[2] i w latach 1939−1945^[3] Andreasstraße^[4], popularnie nazywana także ulicą Świętego Andrzeja) − jedna z historycznych ulic w katowickiej jednostce pomocniczej Śródmieście.

Przebieg

Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicą Tadeusza Kościuszki. Następnie krzyżuje się z ulicą Stefana Batorego, biegnie obok placu Oddziałów Młodzieży Powstańczej i placu Andrzeja, ulicy Marii Skłodowskiej-Curie i ulicy księdza Augustyna Kordeckiego. Kończy swój bieg przy ulicy Mikołowskiej.

Historia

Nazwa ulicy prawdopodobnie pochodzi od imienia kuźnika boguckiego Andrzeja, który na swoim gruncie założył wieś zagrodniczą Katowice. Wieś ta była wzmiankowana w 1598 w protokole wizytacji parafii w Bogucicach^[5]. Według kroniki katowickiej straży pożarnej^[6] 22 lipca 1904 wybuchł pożar przy Andreasstraße. Spłonął namiot, w którym organizowano pokazy kinematograficzne^[7].

W latach międzywojennych przy ulicy Andrzeja działały takie instytucje, jak^[8]^[9]: Wydział Handlowy Sądu Okręgowego (pod numerem 158), Przedsiębiorstwo Techniczno-Handlowe "Spawa" (ul. Andrzeja 2), skład win Czesława Bojarskiego (pod numerem 14), Polskie Towarzystwo Emigracyjne i Polski Czerwony Krzyż (ul. Andrzeja 9), Związek Górników Zjednoczenia Zawodowego Polskiego (pod numerem 21), dowództwo 23. Dywizji Piechoty^[10] (pod numerem 4), miesięcznik "Informator Śląski" (ul. Andrzeja 6), redakcja gazety "Głos Górnego Śląska" (ul. Andrzeja 14), Sąd Grodzki (pod numerem 28)^[11]. Do 1939 pod numerem 21 znajdowała się restauracja "Strzecha Górnicza"^[12], a pod numerem 31 − kawiarnia/cukiernia, której właścicielem był Majnusz^[13].

Dnia 22 lipca 1949 pod numerem 9 otwarto miejskie pogotowie ratunkowe w Katowicach^[14]. Przy ul. Andrzeja 13 mieszkał po wojnie Paweł Steller. W 1976 r. w jego mieszkaniu powstało Muzeum Społeczne Pawła Stellera. Od 1983 r. jest ono częścią Muzeum Historii Katowic^[15] (obecnie przy ul. T. Kościuszki 49).

W miejscu pawilonu dworcowego (pl. Oddziałów Młodzieży Powstańczej) mieściła się gospoda K. Gojnego^[16].

Opis

Przy ulicy Andrzeja znajdują się następujące historyczne obiekty:

zespół budynków Sądu Wojewódzkiego (ul. Andrzeja 16, 18); wpisany do rejestru zabytków 15 listopada 1997 (nr rej.: A/1663/97), składający się z gmachu starego sądu (ulica Andrzeja 18), wybudowanego w 1889 w stylu neorenesansu niemieckiego, i nowego budynku sądu (ulica Andrzeja 16) wzniesionego w 1913 w stylu neobarokowym, połączonych przewiązką (granice ochrony obejmują cały zespół)^[17]^[18];
narożna kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 1, ul. T. Kościuszki 7)^[19];
narożna kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 2, ul. T. Kościuszki 9)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 3)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 4)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 5)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 6)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 7)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 9)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 10)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 11)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 12)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 13)^[19], wzniesiona pod koniec XIX wieku; posiada loggie balkonowe i kute balustrady; mieszkał w niej Paweł Steller^[20];
narożna kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 14, ul. M. Skłodowskiej-Curie 10)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 17, pl. Oddziałów Młodzieży Powstańczej 1)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 19/21)^[19];
dawna fabryka w oficynie (ul. Andrzeja 21a)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 23)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 25)^[19];
kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 27)^[19];
narożna kamienica mieszkalna (ul. Andrzeja 29, róg z ul. ks. A. Kordeckiego)^[19].

Przy ulicy Andrzeja swoją siedzibę mają^[21]: kancelarie adwokackie, Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży "Dom Aniołów Stróżów", przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (Punkt Terenowy nr 1), Polski Związek Niewidomych (Zarząd Koła Miejskiego), biuro obsługi PKP Intercity^[22], Sąd Okręgowy.

Na ścianie budynku pod numerem 21 znajduje się pamiątkowa tablica, upamiętniająca miejsce zamieszkiwania Konstantego Emanuela lmieli w tej kamienicy.

Ulicą Andrzeja kursują linie autobusowe Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (KZK GOP).

Zobacz też

Przypisy

↑ Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-21]. (pol.).
↑ J. Lipońska-Sajdak, Katowice wczoraj. Kattowiz gestern, Gliwice 1995, s. 5.
↑ Plan Katowic z 1942 roku. grytzka-genealogie.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-07-21]
↑ Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).
↑ Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice - Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 17. ISBN 83-85831-35-5.
↑ Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 214. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 92. ISBN 978-83-7729-021-7.
↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 158. ISBN 83-913341-0-4.
↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 159. ISBN 83-913341-0-4.
↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 34. ISBN 83-905115-0-9.
↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 69. ISBN 978-83-7729-021-7.
↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 95. ISBN 978-83-7729-021-7.
↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 96. ISBN 978-83-7729-021-7.
↑ Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe w Katowicach: 60 lat Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach. www.wpr.pl. [dostęp 2011-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-13)]. (pol.).
↑ Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, ss. 52, 53.
↑ MichałM. Bulsa MichałM., BarbaraB. Szmatloch BarbaraB., Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 7, ISBN 978-83-7729-502-1 .
↑ Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-21]. (pol.).
↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2011-07-21] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-21]. (pol.).
↑ Zabytkowa kamienica przy ul. Andrzeja w Katowicach czeka na remont (pol.) www.katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2011-07-21]
↑ Spis firm na ulicy Andrzeja w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-25)]. (pol.).
↑ Biznes Finder. [dostęp 2017-01-18].

Bibliografia

Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000. ISBN 83-913341-0-4.

[autonazwa1-1] Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-21]. (pol.).

[lol-2] J. Lipońska-Sajdak, Katowice wczoraj. Kattowiz gestern, Gliwice 1995, s. 5.

[3] Plan Katowic z 1942 roku. grytzka-genealogie.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-07-21]

[Deutsch-4] Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).

[5] Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice - Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 17. ISBN 83-85831-35-5.

[uliceiplace-6] Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 214. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).

[7] Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 92. ISBN 978-83-7729-021-7.

[8] Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 158. ISBN 83-913341-0-4.

[9] Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 159. ISBN 83-913341-0-4.

[10] Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 34. ISBN 83-905115-0-9.

[11] Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 69. ISBN 978-83-7729-021-7.

[wj95-12] Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 95. ISBN 978-83-7729-021-7.

[wj96-13] Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 96. ISBN 978-83-7729-021-7.

[14] Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe w Katowicach: 60 lat Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach. www.wpr.pl. [dostęp 2011-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-13)]. (pol.).

[15] Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, ss. 52, 53.

[16] MichałM. Bulsa MichałM., BarbaraB. Szmatloch BarbaraB., Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 7, ISBN 978-83-7729-502-1 .

[rejestr-17] Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-21]. (pol.).

[18] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2011-07-21] .

[mega-19] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-21]. (pol.).

[20] Zabytkowa kamienica przy ul. Andrzeja w Katowicach czeka na remont (pol.) www.katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2011-07-21]

[21] Spis firm na ulicy Andrzeja w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-25)]. (pol.).

[22] Biznes Finder. [dostęp 2017-01-18].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

Ulice	ul. Andrzeja ul. Bankowa ul. Barbary ul. F. Chopina ul. Chorzowska ul. K. Damrota ul. H. Dąbrowskiego ul. Dąbrówki ul. M. Drzymały ul. Dworcowa ul. Dyrekcyjna ul. Francuska ul. Gliwicka al. Górnośląska ul. Jagiellońska ul. św. Jana ul. S. Kobylińskiego ul. J. Kochanowskiego ul. M. Kopernika ul. A. Kordeckiego al. W. Korfantego ul. T. Kościuszki ul. Kozielska ul. Z. Krasińskiego ul. J. Ligonia ul. J. Lompy ul. 3 Maja ul. Mariacka ul. J. Matejki ul. A. Mickiewicza ul. A. Mielęckiego ul. Mikołowska ul. Młyńska ul. S. Moniuszki ul. Opolska ul. Plebiscytowa ul. Pocztowa ul. J. Poniatowskiego ul. Powstańców ul. Raciborska ul. W. Reymonta al. W. Roździeńskiego ul. Sądowa ul. H. Sienkiewicza ul. ks. P. Skargi ul. J. Słowackiego ul. J. III Sobieskiego ul. Sokolska ul. P. Stalmacha ul. Staromiejska ul. Starowiejska ul. Stawowa ul. W. Stwosza ul. Szkolna ul. Teatralna ul. Warszawska ul. Wawelska ul. Wojewódzka ul. Zacisze
Place i skwery	pl. Andrzeja pl. B. Chrobrego pl. A. Hlonda pl. K. Miarki pl. Przyjaciół z Miszkolca Rynek pl. Sejmu Śląskiego pl. Synagogi pl. Wolności
Nieistniejące	ul. Skośna pl. Tiele-Wincklerów

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne