Ulica Henryka Sienkiewicza w Sanoku

ulica Henryka Sienkiewicza

Śródmieście
Widok od strony ulicy Tadeusza Kościuszki
Państwo	Polska
Miejscowość	Sanok
Przebieg
0 ul. Tadeusza Kościuszki 200m ul. Juliusza Słowackiego 360m ul. Grunwaldzka 370m stacja kolejowa Sanok Miasto (po lewej) i ul. Bartosza Głowackiego (dalszy bieg)
Położenie na mapie Sanoka ulica Henryka Sienkiewicza
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Henryka Sienkiewicza
Położenie na mapie województwa podkarpackiego ulica Henryka Sienkiewicza
Położenie na mapie powiatu sanockiego ulica Henryka Sienkiewicza
49°33′31,5″N 22°11′56,9″E/49,558750 22,199139

Ulica Henryka Sienkiewicza w Sanoku – ulica w dzielnicy Śródmieście miasta Sanoka^[1].

W przeszłości wzdłuż biegu późniejszej ulicy znajdowały się ogrody należące do fundacji szpitalnej^[2]. Założona ulica została nazwana imieniem Henryka Sienkiewicza w 1913, gdy wyznaczono jej bieg od skrzyżowania z ulicą Tadeusza Kościuszki w kierunku południowym do przejazdu kolejowo-drogowego przy stacji Sanok Miasto^[3], gdzie przechodzi w Bartosza Głowackiego, która w przeszłości obejmowała zasięgiem ulicę H. Sienkiewicza. Rozwój ulicy wiązał się z powstaniem stacji kolejowej Sanok Miasto i wybudowaniem siedziby Dyrekcji Skarbu^[4].

Podczas II wojny światowej w trakcie okupacji niemieckiej ulica została przemianowana na Bergstrasse^[5].

Ulica przynależy do rzymskokatolickiej parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku. Do ulicy dojeżdżają linie autobusowe nr 1, 7, 29, 38 MKS w Sanoku.

Zabudowa

• Budynek biurowy pod numerem 1. Obiekt został oddany w 1987, a roboty budowlane wykonywało Sanockie Przedsiębiorstwo Budowlane^[6]. Siedzibę w nim objęły m.in. Urząd Skarbowy w Sanoku^[7], Powszechna Spółdzielnia Spożywców w Sanoku^[8], Sanocka Spółdzielnia Mieszkaniowa^[9].
  • Przed 1939 pod numerem 1 działała Kasa Chorych^[10].
• Kamienica pod numerem 2.
• Kamienica pod numerem 3. W przeszłości należąca do rodziny Słuszkiewiczów, zamieszkiwał w niej ostatni przedwojenny burmistrz Sanoka, Maksymilian Słuszkiewicz^[11][12]. W 1931 właścicielami budynku byli Sameccy^[10]. W 2. połowie XX wieku zamieszkiwały w niej pochodzące z rodu Słuszkiewiczów siostry Czesława (po mężu Szczepkowska) i Zygmunta^[13]. Budynek został wpisany do gminnego rejestru zabytków miasta Sanoka, opublikowanego w 2015^[14].
• Blok mieszkalny należący do służby zdrowia^[15].
• Budynek pod numerem 5, pierwotnie własności rodziny Rylskich, później mieściła się w nim Dyrekcja Skarbu, Powiatowa Komenda Policji Państwowej, Urząd Skarbowy, Gestapo i areszt śledczy StaPo, Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego, Komenda Milicji Obywatelskiej, Komenda Rejonowa i Powiatowa Policji)^[16]. Budynek wpisany do gminnego rejestru zabytków miasta Sanoka, opublikowanego w 2015^[14].
• W 1931 właścicielem budynku pod numerem 6 był dr Władysław Królicki^[10][15]. W 1938 do numeru 6 ulicy był przypisany adwokat dr Eugeniusz Szatyński^[17].
• Blok mieszkalny pod numerem 7. W okresie PRL pod tym adresem działał bar „Express”^[18]. W lokalach parterowych mieszczą się obiekty handlowe oraz Jadłodajnia Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta^[19] (otwarta 12 grudnia 1991^[20]).
• Kamienica pod numerem 8. Własność rodziny Gilewiczów, zamieszkiwali w niej m.in. lekarz dr Adam Gilewicz, adwokat dr Izasław Fell^[21].
• Kamienica pod numerem 10. Własność Zeńczaka^[15].
• Adres pod numerem 12. W latach 20. XX wieku na pustym terenie w tym miejscu urządzano nieregularnie festyny oraz imprezy rozrywkowe^[15]. W 1938 pod numerem 12 była zlokalizowana pracownia kupiecka Gimnazjum Kupieckiego^[22]. Od 1950 budowano siedzibę dyrekcji i administracji Sanockiego Kopalnictwa Nafty i Gazu na obszarze przekazanym przez miasto Sanok w formie dzierżawy na okres 80 lat^[23][16]. W wybudowanym gmachu pod numerem 12 później podjął działalność Oddział w Sanoku PGNiG S. A.^[24].
• Dom pod numerem 15. Pierwotnie budynek figurował pod numerem konskrypcyjnym 814, a potem pod adresem ul. numerem 9 ulicy^[10]. Zamieszkiwali w nim Ksawery Korab-Brzozowski (1856-1931), który pełnił funkcję radcy sądowego i sędziego oraz Helena z domu Kłobukowska (1871-1954, właścicielka w 1931) oraz dzieci Wacław (ur. 1892), Władysław (ur. 1895), Witold (ur. 1899) – żołnierzy artylerii Wojska Polskiego oraz Helena (1903-1938, po mężu Romer) i Maria, której mąż Jerzy Adamski (żołnierz, ziemianin, urzędnik), został późniejszym posiadaczem domu^{[25][26][27][28][29]} (do 1939 dom w jego posiadaniu był pod numerem 9). Na fasadzie budynku pozostał herb Korab rodu Brzozowskich^[25].
• Dom pod numerem 20.
• Budynek pod numerem 20. Działają w nim podmioty usługowo-handlowe.

Przypisy

Bibliografia

• Spis Abonentów sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1938 r.. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo „Polska Poczta, Telegraf i Telefon”, 1938, s. 622.
• Książka telefoniczna. 1939. s. 706. [dostęp 2015-07-29].
• Książka telefoniczna. 1939. s. 707. [dostęp 2015-07-29].
• Stefan Stefański: Kartki z przeszłości Sanoka. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2005, s. 15-18. ISBN 83-919470-9-2.
• Andrzej Romaniak: Sanok. Fotografie archiwalne – Tom I. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2009, s. 352-357. ISBN 978-83-60380-26-0.