Ulica Kamienna we Wrocławiu

ulica Kamienna
	Huby, Powstańców Śląskich
	; Skrzyżowanie ulic Kamiennej i Ślężnej (Kamienna od lewej do prawej)
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Długość	2,1 km
Przebieg
	Położenie na mapie Wrocławia ulica Kamienna
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Kamienna
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego ulica Kamienna
	51°05′20,0″N 17°01′55,0″E/51,088889 17,031944

Ulica Kamienna – jedna z równoleżnikowych arterii w południowej części Wrocławia, łącząca ulicę Powstańców Śląskich (od pl. Powstańców Śl.) z ulicami Bardzką i Hubską.

Na planach urbanistycznych arteria ta pojawiła w roku 1895 przy projektowaniu Przedmieścia Południowego. Najpierw w 1900 przeprowadzono krótki dwustumetrowy odcinek pomiędzy pl. Powstańców a ul. Drukarską. Ten odcinek ulicy był dwupasmowy, z pasem zieleni pośrodku. Patronem ulicy został zmarły w 1831 pruski minister Heinrich Friedrich Karl Reichsfreiherr vom und zum Stein, nazwano ją więc Steinstraße. Nieco później, wskutek problemów własnościowych tutejszych gruntów, powstał niespójny z poprzednim odcinek środkowo-wschodni tej ulicy (od dzisiejszego skrzyżowania ulicy Kamiennej ze Ślężną do skrzyżowania z Hubską i Bardzką). W 1902 przy skrzyżowaniu wschodniego odcinka Kamiennej ze Ślężną (ówczesnych Steinstraße i Lohestraße) wybudowano zajezdnię tramwajową, która funkcjonuje do dziś jako zajezdnia tramwajowa nr 1. Ulicą Kamienną na odcinku między Borowską a Ślężną kursowały tramwaje^[a].

Na planie miasta z roku 1909 nazwa Steinstraße obowiązuje na obu tych odcinkach, a pomiędzy nimi znajduje się m.in. fragment Neudorfer Friedhof (Cmentarza Nowowiejskiego)^[b]. W krótkim czasie po wytyczeniu Steinstraße uzyskała kanalizację, wybudowano wzdłuż niej kilkadziesiąt kamienic czynszowych, a obie części ulicy łączyła wówczas ze sobą droga (dziś nieistniejąca) przebiegająca kilkadziesiąt metrów na północ od dzisiejszej Kamiennej, nazwana Kräuterweg (dosłownie: „Droga Ziołowa”).

Stan niedokończonej arterii utrzymał się przez następne dziesięciolecia, również po II wojnie światowej, w wyniku której zrównana została niemal cała dotychczasowa zabudowa wzdłuż Steinstraße i Kräuterweg^[c].

Po wojnie polska komisja nazewnictwa potraktowała nazwisko patrona ulicy rzeczownikowo (Stein = kamień) i nadała jej nazwę ul. Kamiennej; tę samą nazwę otrzymał łącznik obu części ulicy – dawna Kräuterweg. Dopiero na przełomie lat 60. i 70. rozpoczęto zabudowę zrujnowanego podczas wojny obszaru osiedli Południe^[d], Huby, a jeszcze później Gaj^[e]. Około roku 1975 przedłużono oś dwupasmowej ulicy Kamiennej tak, jak planowane to było jeszcze na początku XX wieku, aż do skrzyżowania ze Ślężną, a odcinek od Ślężnej do Borowskiej również poszerzono do dwóch pasów ruchu z zielenią pośrodku. Rejon Kräuterweg znikł pod współczesną zabudową i poszerzoną ulicą Kamienną.

Dzisiejsza ulica Kamienna stanowi ważny fragment systemu komunikacyjnego miasta, łączący węzłowy plac Powstańców Śląskich z nową zabudową mieszkalną osiedli Huby, Gaj i Tarnogaj. Liczy około 2,1 km długości i w swym zachodnim odcinku przebiega niemal dokładnie równoleżnikowo, a od skrzyżowania z ulicą Ślężną nieznacznie skręca w kierunku południowo-wschodnim.

Uwagi

↑ Według planu z 1936 świąteczna linia nr 15 kursowała z pętli przy Borowskiej przez Kamienną aż na północny skraj miasta, do Lasu Osobowickiego, a w dni powszednie linia 17 do mostu Uniwersyteckiego.
↑ Neudorfer Friedhof, należący do dawnej Nowej Wsi Komandorskiej – Neudorf, od której wzięła swą nazwę krzyżująca się dziś z ulicą Kamienną ulica Komandorska. Cmentarz Nowowiejski dziś już nie istnieje (jego pozostałości pojawiały się jeszcze na planach miasta z lat 40. i 50.), na jego miejscu znajdują się dziś budynki wzniesione w latach 70. XX wieku, m.in. te widoczne na trzecim planie po prawej stronie kadru na drugiej fotografii w galerii poniżej.
↑ W stopniu nadającym się do odbudowy zachowała się tylko kamienica przy nieparzystej (południowej) pierzei ulicy tuż przy placu Powstańców Śl. (ul. Kamienna nr 1, widać ją z lewej strony na dolnej fotografii obok) oraz sąsiadująca z nią kamienica nr 3-5.
↑ Powstał wówczas m.in. tzw. „mrówkowiec” (ukończony w 1967) – 11-kondygnacyjny budynek długości 235 metrów z 800 mieszkaniami przy ul. Drukarskiej, którego niewielki fragment widać jako pierwszy budynek po prawej stronie na górnej fotografii.
↑ W tym czasie powstał – pomiędzy ulicami Ślężną i Borowską, na terenach trzech istniejących tu wcześniej katolickich cmentarzy przylegających do ul. Kamiennej (św. Marii Magdaleny, św. Maurycego i św. Doroty) i przylegającego do pierwszego z nich cmentarza gminy ewangelickiej reformowanej – park, nazwany potem Parkiem XXX-lecia PRL (w latach 90. został on przemianowany i nosi nazwę Parku gen. Andersa); zlikwidowano też tory tramwajowe, z których pozostawiono tylko krótką bocznicę tuż przy zajezdni tramwajowej.

ulica Kamienna we Wrocławiu
Odcinek zachodni, widok na zachód...
...widok na wschód, z tego samego miejsca.

Bibliografia

Encyklopedia Wrocławia, Wrocław 2000, ISBN 83-7023-749-5.
plany miasta z lat 1898, 1909, 1910, 1911, 1936, 1946, 1948, 1957, 1960, 1965, 1971, 1973, 1977

Linki zewnętrzne

[plan1936-1] Według planu z 1936 świąteczna linia nr 15 kursowała z pętli przy Borowskiej przez Kamienną aż na północny skraj miasta, do Lasu Osobowickiego, a w dni powszednie linia 17 do mostu Uniwersyteckiego.

[Neudorf-2] Neudorfer Friedhof, należący do dawnej Nowej Wsi Komandorskiej – Neudorf, od której wzięła swą nazwę krzyżująca się dziś z ulicą Kamienną ulica Komandorska. Cmentarz Nowowiejski dziś już nie istnieje (jego pozostałości pojawiały się jeszcze na planach miasta z lat 40. i 50.), na jego miejscu znajdują się dziś budynki wzniesione w latach 70. XX wieku, m.in. te widoczne na trzecim planie po prawej stronie kadru na drugiej fotografii w galerii poniżej.

[nieparz-3] W stopniu nadającym się do odbudowy zachowała się tylko kamienica przy nieparzystej (południowej) pierzei ulicy tuż przy placu Powstańców Śl. (ul. Kamienna nr 1, widać ją z lewej strony na dolnej fotografii obok) oraz sąsiadująca z nią kamienica nr 3-5.

[mrów-4] Powstał wówczas m.in. tzw. „mrówkowiec” (ukończony w 1967) – 11-kondygnacyjny budynek długości 235 metrów z 800 mieszkaniami przy ul. Drukarskiej, którego niewielki fragment widać jako pierwszy budynek po prawej stronie na górnej fotografii.

[park-5] W tym czasie powstał – pomiędzy ulicami Ślężną i Borowską, na terenach trzech istniejących tu wcześniej katolickich cmentarzy przylegających do ul. Kamiennej (św. Marii Magdaleny, św. Maurycego i św. Doroty) i przylegającego do pierwszego z nich cmentarza gminy ewangelickiej reformowanej – park, nazwany potem Parkiem XXX-lecia PRL (w latach 90. został on przemianowany i nosi nazwę Parku gen. Andersa); zlikwidowano też tory tramwajowe, z których pozostawiono tylko krótką bocznicę tuż przy zajezdni tramwajowej.

[a]

[b]

[c]

[d]

[e]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Ulica Kamienna we Wrocławiu

Uwagi

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie