Ulica Pocztowa w Bydgoszczy

ulica Pocztowa

Stare Miasto w Bydgoszczy
Widok w kierunku północnym
Państwo	Polska
Miejscowość	Bydgoszcz
Długość	100 m
Przebieg
ul. Stary Port ul. Jagiellońska
Położenie na mapie Bydgoszczy ulica Pocztowa
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Pocztowa
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 ulica Pocztowa
53°07′25,4″N 18°00′11,6″E/53,123710 18,003220

Wieczorem

Ulica Pocztowa w Bydgoszczy – ulica na północnym obrzeżu miasta lokacyjnego Bydgoszczy.

Położenie

Ulica znajduje się w północnej części Starego Miasta. Rozciąga się na kierunku północ-południe, od ul. Jagiellońskiej do ul. Stary Port. Jej długość, wynosi ok. 100 m.

Historia

Widok zza Brdy

Ulica Pocztowa znajduje się na fragmencie przedmieścia Gdańskiego, które stanowiło bezpośrednie zaplecze bydgoskiego miasta lokacyjnego. Już w 1448 r. na północ od dzisiejszej ulicy powstał pierwszy miejski przytułek dla ubogich z kaplicą św. Ducha. Z kolei na terenie leżącym na zachód od ulicy w końcu XIV wieku ulokował się konwent karmelitów, a w XVII w. w miejscu dawnego przytułku św. Ducha powstał klasztor i kościół klarysek. W XVI wieku w rejonie ulicy zbudowano zespół spichlerzy należących do mieszczan i przedmieszczan. Otaczał go parkan, który wraz z Bramą Gdańską i murem otaczającym klasztory stał się ważnym elementem fortyfikacji, chroniącym miasto od północy.

Po przejściu Bydgoszczy pod władzę Królestwa Prus w 1772 r. na parceli między ulicami Jagiellońską, Pocztową, Stary Port i Lubeckiego ulokowano kompleks wojskowych koszar i stajni królewskich^[1]. Do 1779 r. w miejscu tym powstały koszary dla stacjonującego w mieście szwadronu z 7 regimentu huzarów dowodzonych przez gen. Pawła Józefa Małachowskiego. Później zabudowę uzupełniono szeregiem innych budynków związanych z funkcjonowaniem i potrzebami wojska (koszary, stajnie, wozownie). Po wschodniej stronie ulicy znajdował się natomiast kompleks spichlerzy zbożowych i magazynów soli.

Po 1815 r. kompleks budynków dawnych stajni wojskowych przeznaczono na potrzeby królewsko-pruskiego Urzędu Dyrekcji Poczty w Bydgoszczy. Do końca lat 50. XIX w., na miejscu stajni i wozowni, u zbiegu ulic Jagiellońskiej i Pocztowej został wybudowany klasycystyczny budynek, który został siedzibą okręgowej dyrekcji Poczty oraz urzędów: pocztowego i telegraficznego. Posiadał on reprezentacyjny charakter oraz dwa skrzydła: korpus od strony ulicy Jagiellońskiej i mniejsze skrzydło boczne od ulicy Pocztowej. Budynek ten pozostał do 1896 r. wyłączną siedzibą bydgoskiej dyrekcji poczty^[1].

W latach 1883-1885 w południowo-wschodniej części ulicy powstał istniejący do dzisiaj budynek, przeznaczony dla urzędów: pocztowego i telegraficznego. Wykonano go w pruskim stylu narodowym, nawiązującym do neogotyku według projektu rządowego mistrza budowlanego Boettgera. W kolejnym etapie rozbudowy w latach 1896-1899 istniejący budynek na rogu z ul. Jagiellońską zastąpiono nowym gmachem pocztowym z narożnikową wieżą służącą do połączenia kabli telefonicznych. Istniejący dawnej przejazd od ul. Pocztowej na dziedziniec całego założenia, został w tym czasie zlikwidowany.

W końcu XIX wieku powstała również zabudowa zachodniej pierzei ulicy, zaś w latach 1910-1912 w miejscu dawnego spichlerza na rogu z ul. Jagiellońską powstała bogato zdobiona kamienica kupiecka według projektu arch. Heinricha Seelinga. W 1938 r. została ona rozbudowana wzdłuż ul. Pocztowej^[2].

Nazwy

Ulica w przekroju historycznym posiadała następujące nazwy^[3]:

• 1840-1920 - Löwenstraße
• 1920-1939 - Pocztowa
• 1939-1945 - Löwenstraße
• od 1945 - Pocztowa

Niemiecka nazwa ulicy nawiązuje do kupca i radcy Johanna Carla Löwego (zm. 1843), zaś nazwa polska do sąsiadującego z ulicą kompleksu pocztowego^[4].

Niektóre obiekty przy ul. Pocztowej

Adres	Lata budowy	Styl architektoniczny	Uwagi	Zdjęcie
Pocztowa-Jagiellońska 6	1883-1899	neogotyk	Siedziba Cesarskiej Dyrekcji Poczty w Bydgoszczy oraz urzędów: pocztowego i telegraficznego. Budynek powstał dwu etapach według projektu Kleindfeldta i Neumanna. Obecnie mieści główny oddział Poczty Polskiej w Bydgoszczy[1]
Pocztowa-Jagiellońska 4	1910-1912	eklektyzm, neomanieryzm, neobarok	Kamienica zbudowana dla kupca Emila Werkmeistra według projektu arch. Heinricha Seelinga z Berlina[2]. W 1920 r. została zakupiona przez miasto i przeznaczona dla potrzeb Komunalnej Kasy Oszczędności. W 1938 r. budynek rozbudowano poprzez nadbudowanie skrzydła i oficyn według projektu Jana Kossowskiego[2]. Obecnie w budynku mieści się siedziba Banku Gdańskiego (Millenium).
Pocztowa 1	kon. XIX w.	neorenesans	Dawna kamienica czynszowa

Przypisy

Zobacz też

• Stare Miasto w Bydgoszczy

Bibliografia

• Jerzy Derenda (red.): Piękna stara Bydgoszcz. Tom I z serii: Bydgoszcz miasto na Kujawach. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2006. ISBN 83-916178-0-7, 978-83-916178-0-9, 83-916178-5-8, 978-83-916178-5-4, 83-916178-1-5, 978-83-916178-1-6
• Janusz Umiński: Bydgoszcz. Przewodnik, Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy” Bydgoszcz 1996
• Piotr Winter: Dawne bydgoskie budynki pocztowe i z pocztą związane. [w.] Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i regionu. zeszyt 2. Pracownia Dokumentacji i Popularyzacji Zabytków Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Bydgoszczy. 1997