Ulica Pratulińska w Warszawie

Ulica Pratulińska w Warszawie
Targówek Mieszkaniowy
Ilustracja
Ulica Pratulińska róg Handlowej. Widok w stronę ulicy Trockiej.
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Pratulińska w Warszawie”
52,27400°N 21,05376°E/52,274000 21,053760

Ulica Pratulińska w Warszawie – jedna z ulic Targówka Mieszkaniowego prowadząca od ulicy Radzymińskiej do ulicy Władysława Łokietka.

Historia

Pierwotnie stanowiła bezimienną drogę biegnącą łukiem przez grunta Targówka od Szosy Radzymińskiej do obecnej ulicy św. Wincentego, z którą łączyła się w okolicy Cmentarza Bródnowskiego[1]. W związku z utrudnionym dojazdem do nekropolii w 1890 roku pojawił się po raz pierwszy projekt jej uregulowania i wybrukowania[2]. W połowie XIX wieku, w czasie parcelacji Targówka przez Józefa Noskowskiego, powstaje folwark na rogu obecnych ulic: Pratulińskiej i Piotra Skargi (zlikwidowany w latach 60. XX wieku)[3]. Na przełomie XIX i XX wieku jednym z okolicznych kolonistów był Karol Lampe, właściciel willi letniskowej "Paulinów"[4]. Ponadto na podmokłych terenach w rejonie obecnych ulic: Janinówki, Barkocińskiej, Handlowej, Remiszewskiej i Kołowej zorganizował znany z zabaw ludowych prywatny park z wesołym miasteczkiem i sceną estradową zwany Ogrodem (Ogrodami) Lampego[5][6]. Na jego cześć w pierwszych latach po przyłączeniu Targówka do Warszawy również sama ulica Pratulińska nosiła nazwę Drogi Lampego[7].

Obecna nazwa arterii pochodzi od miejscowości Pratulin na Lubelszczyźnie i pojawia się po raz pierwszy na planie Warszawy dopiero w 1923 roku[8].

Ulica Pratulińska w pobliżu stacji metra Targówek Mieszkaniowy. Widok w stronę parku.

W okresie międzywojennym ulica przecinała szereg prywatnych kolonii i osad, ale była rzadko zabudowana. W 1930 roku znajdowało się przy niej 14 nieruchomości[9], w 1939 roku 12[10]. W 1932 r. na placu u zbiegu ulic Pratulińskiej i Tykocińskiej rozpoczęto budowę kościoła pod wezwaniem Chrystusa Króla[11]. Wraz z rozbudową i regulacją ulic Targówka w latach 30. XX wieku na osi ulicy Pratulińskiej wytyczono plac Horodelski (obecnie rejon parku), mający stanowić centralną część dzielnicy[12]. W tym czasie arteria została zmodernizowana[13]. W przededniu II wojny światowej do skrzyżowania ulic Pratulińskiej i Radzymińskiej dojeżdżał autobus linii I[14].

W okresie powojennym, a zwłaszcza podczas budowy nowych osiedli mieszkaniowych na Targówku, Pratulińska straciła całą przedwojenną zabudowę (z wyjątkiem kościoła). Zmieniły się również: przebieg i charakter ulicy- zlikwidowano jej krańcowy odcinek łączący ją z Cmentarzem Bródnowskim, środkowa część arterii stała się natomiast osiedlowym deptakiem, a następnie (w latach 2001-2002) częścią parku im. Stefana Wiecheckiego "Wiecha"[15]. Znaczenie komunikacyjne zachował jedynie krótki odcinek ulicy pomiędzy Handlową i Trocką[16].

W maju 2016 roku pod ulicą Pratulińską ruszyła budowa dwóch stacji II linii metra: Targówek Mieszkaniowy i Trocka[17]. Zostały one oddane do użytku 15 września 2019[18].

Przypisy

  1. Plan miasta Warszawy., dodatek do Kalendarza informacyjno-encyklopedycznego, Nakładem Towarzystwa Doraźnej Pomocy Lekarskiej, 1913 [dostęp 2019-08-05].
  2. [Ogłoszenie], „Kurier Warszawski” (nr 250), Warszawa 1890, s. 3.
  3. Maria Nawrocka, W szkole i na Targówku. Dzieje Szkoły Podstawowej nr 114 im. Jędrzeja Cierniaka, Warszawa 1998, s. 3.
  4. [Ogłoszenie], „Kurier Warszawski” (nr 104), Warszawa 1903, s. 20.
  5. Maria Nawrocka, W szkole i na Targówku. Dzieje Szkoły Podstawowej nr 114 im. Jędrzeja Cierniaka., Warszawa 1998, s. 6.
  6. Ryszard Szołwiński, Dzieje Bródna i okolic, [w:] Rafał Stolarski (red.), Bródno i okolice w pamiętnikach mieszkańców, t. 2, Warszawa: Urząd Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy, 2010, s. 32-33.
  7. Plan stołecznego miasta Warszawy, Nakład Towarzystwa Doraźnej Pomocy Lekarskiej, 1919 [dostęp 2019-08-05].
  8. Plan Wielkiej Warszawy, Warszawa: wyd. HAWU, 1923 [dostęp 2019-08-12].
  9. Książka Informacyjno-Adresowa Cała Warszawa, Warszawa 1930, Dział VI, s. 76.
  10. Księga adresowo-gospodarcza miasta stołecznego Warszawy, cz. 3e. Spis właścicieli domów w m. stoł. Warszawie, Zbrojownia. Wojskowa Biblioteka Cyfrowa, Warszawa 1939, s. 123 [dostęp 2019-08-05].
  11. Antoni Gościmski, Parafia Chrystusa Króla na Targówku, wyd. wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo Kontrast, 2001, s. 15-17.
  12. Plan Wielkiej Warszawy z wymienieniem wszystkich ulic miasta, Warszawa: Wydawnictwo "HAWU", 1933 [dostęp 2019-08-05].
  13. Pięć lat rozwoju Pragi 1934-1938, Warszawa: Drukarnia Współczesna, 1938, s. 6.
  14. Pięć lat rozwoju Pragi 1934-1938, Warszawa: Drukarnia Współczesna, 1938, s. 14.
  15. Park im. Stefana Wiecheckiego Wiecha, zielona.um.warszawa.pl [dostęp 2019-08-05].
  16. Warszawa plan miasta, wyd. wyd. 4, Warszawa – Wrocław: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1983 [dostęp 2019-08-05].
  17. Ostatni dzień Targówka, jakiego znamy, www.targowek.info, 1 maja 2016 [dostęp 2019-08-05].
  18. Metro ruszyło na Targówek. Dziś jeździmy za darmo. Zobacz zdjęcia. warszawa.wyborcza.pl, 15 września 2019. [dostęp 2019-09-16].

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Ulica Pratulińska..jpg
Autor: Brunong87, Licencja: CC BY-SA 4.0
Deptak przy stacji metra Targówek Mieszkaniowy 2019 r.