Ulica Rybaki w Warszawie

Ulica Rybaki w Warszawie
Nowe Miasto
Ilustracja
Ulica Rybaki na litografii Feliksa Zabłockiego (1869)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Przebieg
Ikona deptak początek T ulica.svgul. Mostowa, ul. Boleść →, ul. Bugaj
Ikona deptak deptak.svgul. Kościelna
Ikona deptak plac.svgskwer I Dywizji Pancernej WP
Ikona deptak ulica.svgul. Wójtowska, ul. R. Sanguszki
Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Rybaki w Warszawie”
Ziemia52°15′15,0″N 21°00′39,1″E/52,254167 21,010861
Ulica Rybaki współcześnie

Ulica Rybaki – jedna z ulic warszawskiego Nowego Miasta biegnąca od ul. Boleść do zbiegu ul. Sanguszki i ul. Wójtowskiej. Obecnie trakt spacerowy.

Historia

Nazwa ulicy pochodzi od znanej już w okresie średniowiecza i istniejącej do XVI wieku osady rybackiej zwanej Piscatoria. Jej lokalizacja pokrywa się mniej więcej z przebiegiem obecnej ulicy Rybaki. Nazwa ulicy była wymieniana w aktach miejskich jako Piscatorium (Piscatoria) platea, Platea Navegii, Rybicka i Ku Rybakom[1].

Na przełomie XVIII i XIX wieku przy ulicy znajdowało się około 50 posesji, jednak jej zabudowa składała się z luźno rozrzuconych, drewnianych domostw, często niszczonych przez wylewy Wisły i trawionych pożarami. Zabudowaniom mieszkalnym towarzyszyły też budynki gospodarcze oraz wodne młyny.

W latach 1819–1820 pod adresem Rybaki 8 A wybudowano zabudowania rzeźni według projektu Hilarego Szpilowskiego i Karola Galle. Była to już druga rzeźnia pod tym adresem. Pierwsza, należąca do Skarbu Królestwa Kongresowego, powstała ok. roku 1790 na gruntach Biernackiego (tzw. Biernatczyzna, „szlachtuz”) i spaliła się w roku 1814.

W roku 1907 przy ulicy wybudowano fabrykę ekstraktów garbarskich Quebracho, zlokalizowaną na posesji u zbiegu z ul. Boleść.

W roku 1925 pod nr 32 powstał budynek Szkoły Powszechnej nr 3 im. Emilii Plater zaprojektowany przez Ludwika Panczakiewicza[2]. W latach 1930–1931 pod nr 35 wzniesiono dom mieszkalny Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych projektu Stanisława Szcześniaka – jedyna zachowana do dziś pozostałość dawnej ulicy pod tą nazwą. Istnieje też Brama Mostowa, niemal od początku istnienia nosząca numer Rybaki 2. Po II wojnie światowej adres budynku zmieniono na Boleść 2.

W latach 1938–1939 pod nr 14/16 wzniesiono Dom Polaków z Zagranicy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego[3].

Pozostała zabudowa ulicy uległa zniszczeniu w roku 1944 podczas ciężkich walk o pobliski gmach Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych i nie została już odbudowana; będące długo ruiną zabudowania fabryki Quebracho ostatecznie wyburzono w latach sześćdziesiątych XX wieku, zaś samą ulicę przekształcono w trakt spacerowy.

Ważniejsze obiekty

Przypisy

  1. Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 178. ISBN 978-83-62189-08-3.
  2. Juliusz Kulesza: Sen o Rybakach. Warszawa: Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, 2015, s. 99. ISBN 978-83-925114-0-3.
  3. Juliusz Kulesza: Sen o Rybakach. Warszawa: Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, 2015, s. 84–86. ISBN 978-83-925114-0-3.

Bibliografia

  • Praca Zbiorowa: Katalog Zabytków Sztuki tom XI część 2: Nowe Miasto. Instytut Sztuki PAN, 2001, s. 135. ISBN 83-85938-44-3.


Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Ulica Rybaki w Warszawie 2017.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Rybaki w Warszawie
Ikona deptak początek T ulica.svg
Autor: Lechoo.net, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ikona skrzyżowania ulic typu T z odchodzącym deptakiem
Ikona deptak ulica.svg
Autor: Lechoo.net, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ikona skrzyżowania deptaku z ulicą
Ulica Rybaki Feliks Zabłocki 1869.jpg
Południowy odcinek ul. Rybaki w Warszawie przy skrzyżowaniu z ul. Mostową (widok od północy)
Ikona deptak plac.svg
Autor: SVG by Harry-C, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ikona skrzyżowania deptaku z placem
Ikona deptak deptak.svg
Ikona skrzyżowania deptaku z deptakiem