Ulica Stare Nalewki w Warszawie
| Muranów | |||||||||||||
 Ulica Stare Nalewki przy Długiej (2014) | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||
| Długość | 250 m | ||||||||||||
| Poprzednie nazwy | Nalewki, Bohaterów Ghetta, Bohaterów Getta | ||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||
 52°14′48,3″N 21°00′03,9″E/52,246750 21,001083 | |||||||||||||
Ulica Stare Nalewki, do 2019 ulica Bohaterów Getta[1] – ulica na warszawskim Muranowie, biegnąca od ul. Długiej do bramy Ogrodu Krasińskich.
Ulica stanowi pozostałość przedwojennej ulicy Nalewki, która biegła niegdyś dalej od Ogrodu Krasińskich do nieistniejącego placu Muranowskiego. Ulica Nalewki została zniszczona w czasie II wojny światowej i nie została odbudowana.
Historia
Współczesna ulica Stare Nalewki jest zachowanym odcinkiem dawnej ulicy Nalewki. W latach 1940–1943 znajdował się on poza terenem warszawskiego getta. W grudniu 1953 ulica otrzymała nazwę Bohaterów Getta[2].
Nalewki były jedną z najważniejszych ulic przedwojennego Muranowa. W czasie wojny, w latach 1940–1943, znajdowała się na niej jedna z głównych bram warszawskiego getta, przy Nalewkach miały też miejsce pierwsze walki w czasie powstania w getcie warszawskim.
26 marca 1943 u zbiegu ulic Bielańskiej, Długiej i Nalewek miała miejsce akcja pod Arsenałem[3].
W okresie powstania warszawskiego w tym punkcie miasta toczyły się ciężkie walki związane z obroną reduty powstańczej w Pasażu Simonsa.
Po II wojnie światowej Nalewek nie zrekonstruowano. Przesądziło o tym przebicie ul. Marcelego Nowotki (ob. ul. Władysława Andersa). Nazwę Nalewki nadano niewielkiej ulicy położonej 100 metrów na zachód, pomiędzy ul. Władysława Andersa a ul. Ludwika Zamenhofa, natomiast krótki południowy fragment przedwojennych Nalewek przemianowano na ul. Bohaterów Ghetta.
Obecnie ulica jest pozbawiona zabudowy i została zredukowana do ślepej ulicy biegnącej wzdłuż południowego krańca Ogrodu Krasińskich. Na ulicy zachowała się przedwojenna brukowa nawierzchnia, a także tory tramwajowe pochodzące z pierwszego okresu budowy miejskiej sieci tramwajowej w Warszawie o historycznej szerokości 1525 mm[4].
W listopadzie 2012 Rada Warszawy zmieniła brzmienie pierwotnie nadanej nazwy ulicy z Bohaterów Ghetta na Bohaterów Getta[5].
W listopadzie 2019 z inicjatywy Muzeum Historii Żydów Polskich Polin Rada m.st. Warszawy zmieniła nazwę ulicy na Stare Nalewki w celu upamiętnienia historycznej ulicy bez konieczności zmiany adresów przy współczesnej ulicy Nalewki[1].
Przypisy
- ↑ a b Uchwała nr XXII/633/2019 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie zmiany nazwy obiektu miejskiego w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego poz. 14488 [on-line]. 9 grudnia 2019. [dostęp 2020-01-10].
- ↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 362. ISBN 83-86619-97X.
- ↑ Krzysztof Komorowski (red.): Warszawa walczy 1939–1945. Leksykon. Warszawa: Fundacja Polska Walczy i Wydawnictwo Bellona, 2015, s. 26. ISBN 978-83-1113474-4.
- ↑ Warszawskie tramwaje elektryczne 1908–1998. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998, s. 41, 302. ISBN 83-907574-00.
- ↑ Uchwała N r XLVI/1259/2012 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 8 listopada 2012 r. w sprawie nazw niektórych ulic, placów, ronda i skwerów w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego [on-line]. mazowieckie.pl, 21 listopada 2012. [dostęp 2013-09-19].
Bibliografia
- Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy, tom 1. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1995, s. 189. ISBN 83-902793-5-5.
- Zbigniew Pakalski: Nalewki – z dziejów polskiej i żydowskiej ulicy w Warszawie. Oficyna Graficzno-Wydawnicza Typografika, 2003. ISBN 83-86417-44-7.
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Stare Nalewki (w latach 1947–2019 Bohaterów Getta, dawniej Nalewki) przy Długiej, widok w kierunku północnym
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T