Ulica Tadeusza Kościuszki w Katowicach

ulica Tadeusza Kościuszki
Brynów-Osiedle Zgrzebnioka, Piotrowice-Ochojec, Śródmieście
Ilustracja
ul. T. Kościuszki (2018)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

około 9800 m

Przebieg
Ikona ulica.svg↑ ul. Świętego Jana
Ikona ulica skrzyżowanie.svg0mul. Kochanowskiego, ul. Wojewódzka
Ikona ulica z prawej.svg90mul. Marii Konopnickiej
Ikona ulica z prawej.svg175mul. Andrzeja
Ikona ulica skrzyżowanie.svg265mul. Stefana Batorego
Ikona ulica skrzyżowanie.svg357mul. M. Kopernika, pl. K. Miarki
Ikona ulica z lewej.svg480mul. Juliusza Ligonia
Ikona ulica z prawej.svg522mul. Żwirki i Wigury
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła615mul. PCK, ul. Powstańców
Ikona ulica z prawej.svg685mul. Józefa Rymera
Ikona ulica skrzyżowanie.svg750mul. Henryka Jordana
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła890mul. Poniatowskiego, ul. Szeligiewicza
Ikona ulica z prawej.svg1070mul. gen. J. Zajączka
Ikona ulica wiadukt.svg1310maleja Górnośląska A4
Ikona ulica z prawej.svg1340mdo parku im. T. Kościuszki
Ikona ulica z lewej.svgświatła1635mul. Ceglana
Ikona ulica z lewej.svg2125mul. Alfonsa Zgrzebnioka
Ikona ulica z lewej.svgświatła2490mul. Gawronów
Ikona ulica z prawej.svg2560mul. Ludomira Różyckiego
Ikona ulica skrzyżowanie.svg2950mul. Dworska, ul. Drozdów
Ikona ulica z lewej.svg3277mul. Słowików
Ikona ulica z prawej.svgświatła3380mul. Rolna, ul. Brynowska 81
plac Tajnej Organizacji Nauczycielskiej
Ikona ulica z lewej.svg3510mul. Świętego Huberta
Ikona wiad kolejowy.svg3725mlinia kolejowa do stacji Muchowiec
Ikona ulica z prawej.svg3780mul. Nasypowa
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła3920mul. Kłodnicka, ul. Rzepakowa
→ pętla Brynowska
Ikona ulica z lewej.svg3945mul. Żytnia
Ikona ulica z lewej.svg4040mul. gen. Zygmunta W. Jankego
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła4510mul. Kolejowa
Ikona ulica skrzyżowanie.svg4670mul. Podlaska
Ikona ulica z prawej.svg4865mul. Stalowa
Ikona ulica z prawej.svg4945mul. Sarmacka
Ikona ulica z lewej.svg4990mul. Lechicka
Ikona ulica z lewej.svg5090mAB-Tank.svg ul. Fabryczna
Ikona ulica skrzyżowanie.svg5185mul. Zadole
Ikona wiad kolejowy.svg5335mlinia kol. do stacji Katowice Ligota
Ikona ulica most.svg5420mAB-Tank.svg rzeka Ślepiotka
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła6080mul. Armii Krajowej
Ikona ulica skrzyżowanie.svg6225mul. S. Małachowskiego
Ikona ulica z lewej.svg6355mul. Michała Gierlotki
Ikona ulica z lewej.svg6515mAB-Tank.svg ul. M. Sobocińskiego
Ikona wiad nad torami.svg6960mlinia kolejowa Katowice – Tychy
Ikona ulica z lewej.svg8100mul. Zygmunta W. Jankego
Ikona ulica z lewej.svg9445mul. Okoniowa
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła9545mul. Owsiana, ul. Pstrągowa
Ikona ulica.svg9800mZnak d43.svg Mikołów (↓ ul. Katowicka)
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Tadeusza Kościuszki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Tadeusza Kościuszki”
Ziemia50°12′56,5″N 18°58′47,3″E/50,215688 18,979801

Ulica Tadeusza Kościuszki w Katowicach (do 1922[1] Beatestraße[2], w latach 1939–1945 Höferstraße[3]) – jedna z najważniejszych arterii komunikacyjnych Katowic, jest najdłuższą ulicą w Katowicach[4]. Biegnie przez dzielnice: Śródmieście, Brynów-Osiedle Zgrzebnioka, Piotrowice-Ochojec do Mikołowa (zmiana nazwy na ul. Katowicką).

Przebieg

Ulica rozpoczyna swój bieg w Śródmieściu, przy skrzyżowaniu z ulicami: Św. Jana, Wojewódzką i Jana Kochanowskiego, obok Kinoteatru Rialto[5]. Następnie krzyżuje się z ul. Mikołaja Kopernika i ul. Jagiellońską w rejonie placu Karola Miarki, dalej z ulicami: PCK, Powstańców, Józefa Poniatowskiego (do ul. Mikołowskiej) i Marcina Szeligiewicza. Za wiaduktem nad autostradą A4 biegnie wzdłuż Parku im. Tadeusza Kościuszki. Widać stąd zabudowania osiedla Alfonsa Zgrzebnioka i Osiedla Ptasiego. Przy skrzyżowaniu z ul. Rolną ulica Kościuszki łączy się z ulicą Brynowską przyjmując nr 81 drogi krajowej. W rejonie skrzyżowania z ulicami: Kłodnicką, Rzepakową i Zygmunta Waltera Jankego znajduje się pętla tramwajowa. W Piotrowicach krzyżuje się z jedną z ważniejszych dróg – ulicą Armii Krajowej. Za wiaduktem nad linią kolejową do Tychów, ul. T. Kościuszki ponownie łączy się z ul. Zygmunta W. Jankego, biegnie przez Lasy Panewnickie, krzyżuje się z ul. Owsianą (do Starej Ligoty) i ul. Pstrągową (do Zarzecza). Dalej przebiega granica miasta (w Mikołowie zmienia nazwę na ulicę Katowicką).

Historia

Przebieg ulicy T. Kościuszki na odcinku od obecnego Brynowa wzdłuż parku im. T. Kościuszki do centrum Katowic został wytyczony w pierwszej ćwierci XIX wieku, zapewne w latach 1812-1827[6]. Pierwotnie była to droga, którą transportowano węgiel wydobyty w Kopalni Beata do centrum osady. Do czasu powstania linii kolejowej jej przedłużeniem była ulica Pocztowa. Nazywano ją zwyczajowo drogą „na Brynów” lub „na kopalnię Beata”. Nawet po 1865 r., kiedy Katowice otrzymały prawa miejskie, droga ta w granicach miasta nie wyglądała wcale jak miejska ulica. Był to zwykły, nieutwardzony trakt, który przecinał m.in. pola należące do rodzin Warzecha, Weichmann i Zaionc (lub Zaianz), dobra Winklerów oraz mijał niewielkie cegielnie[6].

Z czasem wzdłuż drogi zaczęły powstawać pierwsze kamienice i inne budynki. Do końca XIX w. powstała zwarta zabudowa do wysokości dzisiejszego Placu Miarki i nieliczne budynki powyżej niego. Do początku I wojny światowej ciągła zabudowa sięgnęła ulicy Poniatowskiego. Wraz z podziałem starych działek konieczna okazała się zmiana numeracji i w 1906 r. wprowadzono nową, która obowiązuje do dziś[6].

Na posiedzeniu Rady Miasta Katowice z 13 października 1890 roku ulicy nadano nazwę Beatestraße[7]. Po przyłączeniu Katowic do Polski w 1922 r., nazwę ulicy zmieniono na ulicę Tadeusza Kościuszki[6]. Przejściowo w okresie II wojny światowej ulica nosiła imię Karla Hoefera (niem. Höferstrasse), głównodowodzącego śląskich sił proniemieckich walczących z powstańcami śląskimi. Po wojnie wrócono do nazwy Tadeusza Kościuszki, a ulicę wydłużono aż po granicę z Mikołowem[8].

Tabliczka pamiątkowa ku czci Andrzeja Szewczyka na fasadzie budynku pod numerem 56
Tablica pamiątkowa na fasadzie budynku na rogu ul. T. Kościuszki i ul. J. Poniatowskiego, poświęcona aktorce Aleksandrze Śląskiej
Budynek na rogu ul. Kościuszki i ul. Poniatowskiego 34
Kamienica narożna (ul. T. Kościuszki 7, ul. Andrzeja 1)
Deutsche Bank na rogu ul. Kościuszki i ul. Juliusza Ligonia
Nieistniejący awangardowy (modernizm) budynek przy ul. T. Kościuszki 1 (lata trzydzieste XX wieku) projektu Tadeusza Łobosa
Park im. Tadeusza Kościuszki
Kościół św. Michała Archanioła z 1510, znajdujący się w parku T. Kościuszki
Cmentarz Żołnierzy Armii Czerwonej w parku T. Kościuszki
Budynek na rogu ul. Tadeusza Kościuszki i ul. Powstańców
Domy Spółdzielni Budowlanej Urzędników Państwowych i Komunalnych (skrzyżowanie z ul. M. Szeligiewicza)
Most drogowy nad autostradą A4
Skrzyżowanie ul. Brynowskiej i ul. T. Kościuszki (plac Tajnej Organizacji Nauczycielskiej)

Przy ulicy Tadeusza Kościuszki w latach międzywojennych swoje siedziby miały[9]: jadalnia Pawła Wielocha (pod numerem 1)[10], spółka budowlana Karola Korna (pod numerem 42), biuro Huty Poldi (ul. T. Kościuszki 22), biuro techniczne Szmidt i Stiebing (pod numerem 45), Śląskie Kamieniołomy Sp. z o.o. (biuro, ul. T. Kościuszki 1a), Śląska Spółka Sprzedaży Sody (pod numerem 1a), Towarzystwo Elektryczne Elberyd (pod numerem 42), Dywidag Dyckerhoff i Widmann – przedsiębiorstwo budowlane (ul. T. Kościuszki 12), Górnośląskie Zjednoczone Huty Królewskie i Laura Spółka Akcyjna Górniczo-Hutnicza (ul. T. Kościuszki 30), od 1909 firma budowlana Johanna Kohla (pod numerem 37), działająca od 1923 drukarnia Emanuela Braszczoka (ul. T. Kościuszki 49), Drukarnia Śląska (pod numerem 15), firma Pancerpol Franciszka Sodzuja (pod numerem 52), działająca od 1933 drukarnia A. Gorzelika i M. Komisara (ul. T. Kościuszki 39), fabryka wędlin i jadłodajnia Ruckera (pod numerem 28)[10], restauracja „Wzgórze Wanjury” (pod numerem 15)[10], redakcja „Gazety Ludowej” (ul. T. Kościuszki 16), dziennik Volkswille (pod numerem 29), redakcja gazety Der Oberschlesische Wanderer (pod numerem 2), kawiarnia Karola Gogołka (pod numerem 53)[11], nocna restauracja „Gastronomia” Szczepana Kopela (ul. T. Kościuszki 48)[10], Wiedeński Salon Mody (pod numerem 42), restauracja „Bristol” (pod numerem 2)[10], restauracja A. Glucksmanna „Hangeka-Dom” (ul. T. Kościuszki 8[10]), „Grant Restaurant”[10] Ludwika Nalepy (pod numerem 38), szkoła im. Świętej Jadwigi (pod numerem 15), piekarnia i cukiernia E. Bartoschika (ul. T. Kościuszki 13)[11], fabryka stempli Adolfa Leopolda oraz Apteka Nowomiejska (pod numerem 9)[12], Związek Podoficerów Ziem Zachodnich (pod numerem 2), zakład obuwniczy Ludwika Skrzypka (ul. T. Kościuszki 38), cukiernia E. Fabera (pod numerem 27), Konsulat Duński (ul. T. Kościuszki 13), hurtownia „Cukropol” (pod numerem 12), Agencja Wschodnia (pod numerem 3), Śląskie Koło Organizacji Naukowej (ul. T. Kościuszki 30).

W 1909 pod numerem 16 założono przedstawicielstwo gazety Kurier Zagłębia; w 1901 z Berlina do Katowic na ul. Tadeusza Kościuszki 46 przeniosła się siedziba redakcji „Gazety Robotniczej”[13]. W 1926 Spółka Budowlana Urzędników Państwowych, Wojewódzkich i Nauczycieli wybudowała sześć domów przy ul. T. Kościuszki[14]. Od 1945 pod numerem 14 działa księgarnia; w 1975 zaadaptowano Halę Parkową na filmowe atelier[15].

Opis ulicy T. Kościuszki pojawia się w powieści Wilhelma Szewczyka Ptaki ptakom, której akcja dzieje się w pierwszych dniach września 1939[16]:

I znowu ta niesamowita, wymarła ulica Kościuszki, ciemna, rozpaczliwie długa, gdy trzeba było nią iść prawie po omacku, w lęku o każdy głośniejszy stuk podeszwy. Nie byłem pewny, czy w bramach, tak jak wczoraj, stoją jeszcze powstańcy z karabinami na czatach. W oknach załamywały się oleiste refleksy, jak gdyby blachę, a nie szyby wprawiono w lakierowane biało ramy.

Ulica jest wspomniana w książce dla młodzieży Alfreda Szklarskiego Sobowtór profesora Rawy. Opis z 20 lipca 1962[17]:

Skąpana w deszczu brukowana nawierzchnia ulicy Kościuszki skrzyła się w świetle latarń jarzeniowych, które niczym kryształowy różaniec pięły się ku południowej dzielnicy miasta.

Na ulicy nakręcona została sekwencja wjazdu żołnierzy do miasta w filmie fabularnym Kazimierz Kutza pt. Krzyż Walecznych (1958; nowela Pies). Wojskowy gazik jedzie ulicą Kościuszki (w tle drzewa Parku Kościuszki), po czym skręca w lewo, w ulicę J. Poniatowskiego[18].

Od 1957 przy ul. T. Kościuszki 9 istnieje biuro podróży Juwentur; od 1945 pod numerem 2 – zakład Optyka; od 1963 – wytwórnia balustrad i witraży pod numerem 54[15]. W styczniu 2005 na fasadzie kamienicy pod numerem 56 umieszczono tabliczkę pamiątkową ku czci Andrzeja Szewczyka – artysty, plastyka, który mieszkał w tym budynku. W 2008 na fasadzie budynku na rogu ul. Tadeusza Kościuszki i ul. Józefa Poniatowskiego 34 w Katowicach odsłonięto tablicę, poświęconą aktorce Aleksandrze Śląskiej; w tej kamienicy się urodziła i wychowała.

Uchwałą Rady Miasta Katowice nr VIII/130/11 z dnia 18 kwietnia 2011 skwerowi, położonemu u zbiegu ul. T. Kościuszki i ul. Brynowskiej nadano nazwę plac Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. Uchwała weszła w życie 7 czerwca 2011[19].

Opis

Ulica na odcinku od autostrady A4 do ulicy Brynowskiej jest drogą publiczną o przekroju jednojezdniowym klasy technicznej Z. Pod ulicą zlokalizowany jest wodociąg Ø 400 mm i Ø 160 mm[20], będący w eksploatacji Rejonowego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji[21] oraz kanał odprowadzający ścieki Ks Ø 500 mm[20].

Planowana jest budowa Parku Wodnego[22] przy skrzyżowaniu z ul. Alfonsa Zgrzebnioka. Natężenie ruchu na ul. T. Kościuszki pomiędzy ul. Świętego Huberta a ul. Rolną wynosi 2323 samochody na jedną godzinę popołudniowego szczytu[23]. Ulica T. Kościuszki biegnie obok Fabryki Maszyn Górniczych („Famur”). Tą ulicą kursują linie autobusowe ZTM oraz tramwaje.

Obiekty nieistniejące

Obiekty zabytkowe

Przy ulicy Tadeusza Kościuszki znajdują się następujące historyczne obiekty:

  • zespół zabudowy dawnego folwarku (ul. T. Kościuszki 138); pochodzący z połowy XIX wieku; obejmujący jednokondygnacyjny murowany budynek mieszkalny z facjatą (dawny dwór) oraz budynek gospodarczy, wzniesione w stylu klasycystycznym[21][25];
  • murowana dwukondygnacyjna willa (ul. T. Kościuszki 182); wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu późnego modernizmu[21][25];
  • modernistyczna willa (ul. T. Kościuszki 186)[21], wzniesiona w latach 20. XX wieku[25];
  • murowana dwukondygnacyjna willa (ul. T. Kościuszki 188); wzniesiona w latach dwudziestych XX wieku w stylu późnego modernizmu[21][25];
  • modernistyczna willa (ul. T. Kościuszki 190); wzniesiona w latach dwudziestych XX wieku[21][25];
  • zachowany reliktowo młyn nad Ślepiotką w Piotrowicach; nie jest objęty ochroną[32].

Przy ulicy T. Kościuszki 94 znajduje się cenny architektonicznie obiekt salonu samochodowego i stacji serwisowej Škoda. Budynek wzniesiono w latach 1996–1998 według projektu M. Polaka i M. Skwara z lat 1996–1998. Obiekt posiada powierzchnię całkowitą 1690 m² i kubaturę 8500 m³. Konstrukcja została zaplanowana przez inżynierów J. Mańkę i S. Nogalskiego[33].

Instytucje

Przy ulicy Tadeusza Kościuszki swoją siedzibę mają:

  • Regionalne Centrum Informacji Europejskiej (ul. Kościuszki 6)[34],
  • Międzynarodowy Książęcy Klub Fryzjerstwa (ul. Kościuszki 8),
  • cukiernia Karkowska (ul. Kościuszki 10),
  • NZOZ Centrum Medyczne Anima (ul. Kościuszki 16),
  • Centrum Obrotu Wyrobami Hutniczymi i Złomem Silesia Steel (ul. Kościuszki 18/6),
  • NZOZ Centrum Medycyny i Psychoterapii Medpress (ul. Kościuszki 19/3)[35],
  • Ośrodek Terapii Jąkania (ul. Kościuszki 24/5),
  • Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach (ul. Kościuszki 30)[36],
  • Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa (ul. Kościuszki 30)[37],
  • Zrzeszenie Prywatnego Handlu i Usług (Doradztwo prawno – podatkowe) (ul. Kościuszki 31)[38],
  • Oddział Związku Kynologicznego w Polsce (ul. Kościuszki 42),
  • Delegatura Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (ul. Kościuszki 43),
  • Ośrodek Pomocy Kryzysowej Stowarzyszenia SPES (ul. Kościuszki 46)[39],
  • Szkoła Językowa Project (ul. Kościuszki 50/4)
  • stadion AWF Katowice (ul. Kościuszki 84)[40],
  • siedziba Polskiego Związku Biathlonu (ul. Kościuszki 84)[41],
  • Instytucja Kultury Estrada Śląska (ul. Kościuszki 88)[42],
  • bloki mieszkalne z lat 70. XX wieku (ul. T. Kościuszki i ul. A. Kostki-Napierskiego),
  • Zakład Zieleni Miejskiej (ul. Kościuszki 138),
  • Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 2 Państwowej Straży Pożarnej (ul. Kościuszki 189),
  • Fabryka Elementów Napędowych FENA (Zarząd Przedsiębiorstwa) (ul. Kościuszki 191),
  • Śląska Federacja Sportu (ul. Kościuszki 191),
  • poradnia leczenia schorzeń tarczycy (ul. Kościuszki 255)[43],
  • Zajazd Gościniec Śląski (ul. Kościuszki 352)[44],
  • stacje benzynowe, miejsca noclegowe; kancelarie adwokackie, salony samochodowe, banki i instytucje finansowe.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ J. Lipońska-Sajdak, Katowice wczoraj. Kattowiz gestern, Gliwice 1995, s. 5.
  2. ↑ Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).
  3. ↑ Gauhauptstadt Kattowitz, bearb. und herausg. Stadtvermessungsamt, 1942, 1:10 000.
  4. ↑ Lech Szaraniec, Górny Śląsk – Przewodnik, wyd. Muza, Warszawa 1997, ISBN 83-7079-875-6, s. 75.
  5. ↑ Kinoteatr Rialto. www.rialto.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  6. ↑ a b c d Marek Wojcik: "Z Katowic do Brwinowa droga prosta", czyli o początkach ulicy Kościuszki, w: "Kronika Katowicka", czerwiec 2017, s. 16
  7. ↑ Georg Hoffmann, Historia Miasta Katowice, przeł. D. Makselon, M. Skop, Muzeum Śląskie, Katowice 2003, ISBN 83-87455-97-0, s. 147.
  8. ↑ Anna Malinowska: Katowice mieszczańskie i zielone. W: Spacerownik po Śląsku, Zagłębiu i Podbeskidziu. AGORA SA, 2009, s. 14, seria: Biblioteka „Gazety Wyborczej”. ISBN 978-83-7552-709-4.
  9. ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf-Mar, 2000, s. 170–172. ISBN 83-913341-0-4.
  10. ↑ a b c d e f g Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 95. ISBN 978-83-7729-021-7.
  11. ↑ a b Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 96. ISBN 978-83-7729-021-7.
  12. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 71. ISBN 978-83-7729-021-7.
  13. ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf-Mar, 2000, s. 171. ISBN 83-913341-0-4.
  14. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 34. ISBN 978-83-7729-021-7.
  15. ↑ a b Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf-Mar, 2000, s. 175. ISBN 83-913341-0-4.
  16. ↑ Wilhelm Szewczyk: Ptaki ptakom. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967, s. 126.
  17. ↑ Alfred Szklarski: Sobowtór profesora Rawy. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1970, s. 10.
  18. ↑ Zasada Marcin: Filmowy szlak Kutza: debiut z zapomnianym krajobrazem, w: Dziennik Zachodni, 2012-04-27, s. 24
  19. ↑ Plac Tajnej Organizacji Nauczycielskiej (pol.) www.katowice.eu [dostęp 2011-09-30].
  20. ↑ a b Urząd Miasta: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w obszarze fragmentu terenu górniczego Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. KWK „Wujek” obejmującego obszar położony w rejonie ulic Brynowskiej i Kościuszki w Katowicach. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  21. ↑ a b c d e f Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru położonego w rejonie ulic: Kościuszki, Zgrzebnioka, Huberta w Katowicach. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  22. ↑ www.katowice.eu: Zaproszenie do udziału w postępowaniu na wybór partnera prywatnego do zrealizowania przedsięwzięcia pn. PARK WODNY w Katowicach na zasadach PPP. www.katowice.eu. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  23. ↑ Urząd Miasta Katowice: Katowice - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  24. ↑ a b Michał Bulsa, Barbara Szmatloch, Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 63, ISBN 978-83-7729-502-1.
  25. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  26. ↑ a b Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010. ISBN 978-83-7729-021-7.
  27. ↑ Katarzyna Łakomy: Wille miejskie Katowic. Katowice: Muzeum Śląskie, 2011. ISBN 978-83-62593-06-4.
  28. ↑ a b c Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  29. ↑ Michał Bulsa, Barbara Szmatloch, Sekrety Katowic, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2018, s. 61-64, ISBN 978-83-7729-386-7, OCLC 1066105156.
  30. ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf-Mar, 2000, s. 172. ISBN 83-913341-0-4.
  31. ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf-Mar, 2000, s. 174. ISBN 83-913341-0-4.
  32. ↑ Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-09-30].
  33. ↑ Tomasz Taczewski: Współczesna architektura Katowic. Katowice: Wydawnictwo GIA, 2002, s. 116. ISBN 83-904135-2-3.
  34. ↑ Regionalne Centrum Informacji Europejskiej w Katowicach. www.rcie.katowice.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  35. ↑ NZOZ Medpress. www.szukaj.sluzbazdrowia.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  36. ↑ Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach. www.wup-katowice.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  37. ↑ Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa. www.rig.katowice.pl. [dostęp 2011-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-21)]. (pol.).
  38. ↑ Zrzeszenie Prywatnego Handlu i Usług. www.rig.katowice.pl. [dostęp 2011-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-21)]. (pol.).
  39. ↑ Stowarzyszenie na rzecz Niepełnosprawnych SPES. www.spes.org.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  40. ↑ Stadion AWF. www.sport.awf.katowice.pl. [dostęp 2011-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-14)]. (pol.).
  41. ↑ Oficjalna Strona PZB. www.biathlon.com.pl. [dostęp 2011-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-29)]. (pol.).
  42. ↑ Estrada Śląska. www.estradaslaska.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).
  43. ↑ Poradnia leczenia schorzeń tarczycy w Katowicach. www.katalog.mediaweb.pl. [dostęp 2011-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-04)]. (pol.).
  44. ↑ Gościniec Śląski. www.meteor.turystyka.pl. [dostęp 2011-09-30]. (pol.).

Bibliografia

  • Szaraniec Lech: Osady i Osiedla Katowic, Oficyna „Artur”, Katowice 1996, ISBN 83-905115-0-9.
  • Spacery po Katowicach, Urząd Miasta Katowice: Wydział Promocji i Współpracy z Zagranicą, Katowice Grudzień 2003, ISBN 83-918152-5-0.
  • Broszkiewicz Jacek; Katowice – reflektorem po mieście, wydawca: Urząd Miejski w Katowicach, ISBN 83-901884-0-6, s. 11.
  • Katowice – Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 18, 21.
  • K. Szaraniec, L. Szaraniec, K. Szarowski, Katowice i Górnośląski Okręg Przemysłowy, Katowickie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Katowice 1980, s. 29, 30, 56, 57, 60, 67.
  • Katowice – Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.

Linki zewnętrzne

Wybrane ulice i place Brynowa części wschodniej-Osiedla Zgrzebnioka w Katowicach
Ulice

Katowice-Brynów-Osiedle Zgrzebnioka.svg

Wybrane ulice i place Piotrowic-Ochojca w Katowicach
Ulice

Katowice-Piotrowice-Ochojec.svg

Wybrane ulice i place Śródmieścia w Katowicach
Ulice
Place i skwery
Nieistniejące

Katowice-Śródmieście.svg

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
AB-Tank.svg
Gas station symbol
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Cmentarz radziecki katowice 3.jpg
Autor: Ludek, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Cmentarz żołnierzy radzieckich poległych przy wyzwalaniu Katowic w 1945 r., Park im. Tadeusza Kościuszki w Katowicach
Ikona ulica z lewej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z lewej
Ikona ulica most.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z mostem
Ikona ulica wiadukt.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - wiadukt
Traffic lights icon.svg
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
Katowice - ul. Kościuszki.JPG
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Domki przy ulicy Tadeusza Kościuszki w Katowicach.
Katowice - kamienica 30.JPG
Autor: myself (User:Piotrus), Licencja: CC BY-SA 3.0
Katowice, narożna kamienica mieszkalna (ul. T. Kościuszki 7, ul. Andrzeja 1)
Katowice - tablica Aleksandra Śląska.jpg
Tablica poświęcona Aleksandrze Śląskiej, umieszczona na fasadzie kamienicy na rogu ul. Kościuszki i ul. Poniatowskiego w Katowicach
Katowice - ul. Kościuszki (Invest Bank).jpg
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC BY-SA 2.5
Kamienica na rogu ulic Kościuszki i Powstańców (obecnie siedziba Invest Banku) w Katowicach.
Ikona wiad kolejowy.svg
wiadukt kolejowy nad ulicą, wersja SVG
Katowice - Park Kościuszki 01.JPG
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC BY-SA 2.5
Park Kościuszki w Katowicach.
Znak d43.svg
Znak D-43 – "koniec terenu zabudowanego".
Ikona ulica skrzyżowanie.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona skrzyżowania
Katowice Kościuszki 1.jpg
Nieistniejący budynek przy ulicy Tadeusza Kościuszki 1 (lata trzydzieste)
Kościuszki ulica, Katowice.jpg
Autor: Michał Bulsa, Licencja: CC BY-SA 4.0
ulica T. Kościuszki w Katowicach
Ikona wiad nad torami.svg
Ikona_wiadukt_nad_torami
Ikona ulica.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy
POL Katowice - Kościuszki Street.jpg
Autor: Kris D from Metropolia Silesia, Upper Silesia ( Oberschlesien ), Licencja: CC BY-SA 2.0
Katowice - Budynek na rogu ul. Kościuszki i ul. Poniatowskiego
Katowice - Tablica Andrzej Szewczyk.jpg
tablica ku czci Andrzeja Szewczyka na fasadzie budynku przy ul. T. Kościuszki 56 w Katowicach
Katowice - skrzyzowanie ulic Brynowskiej i Kosciuszki.jpg
skrzyżowanie ulic Kościuszki i Brynowskiej w Katowicach-Brynowie
Katowice - Park Kościuszki - Kościółek 01.JPG
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Zabytkowy, XVI-wieczny kościółek pw. Michała Archanioła w Parku Kościuszki w Katowicach.
Ikona ulica z prawej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z prawej