Ulica Wierzbięcice w Poznaniu

ulica Wierzbięcice

Wilda
Ulica Wierzbięcice po zakończeniu remontu z lat 2020–2021 (październik 2021)
Państwo	Polska
Miejscowość	Poznań
Przebieg
0 m ul. Krzyżowa 130 m ul. św. Jerzego 270 m ul. Czajcza 320 m ul. Górna Wilda, 28 Czerwca 1956 r. 540 m ul. Jana Spychalskiego[a] 640 m ul. Jana Żupańskiego 740 m ul. św. Czesława 950 m ul. Mieczysława Niedziałkowskiego 1060 m ul. ks. Jakuba Wujka 1120 m ul. Topolowa 1260 m ul. Królowej Jadwigi, ul. S. Matyi , ul. Niezłomnych kontynuacja jako ul. Niezłomnych
Położenie na mapie Poznania ulica Wierzbięcice
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Wierzbięcice
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego ulica Wierzbięcice
52°23′46,3″N 16°55′16,8″E/52,396200 16,921336

Wierzbięcice – jedna z głównych arterii Wildy, na terenie jednostki pomocniczej Osiedle Wilda w Poznaniu wytyczona w 1897. Dawna nazwa to ul. Gwardii Ludowej^[2]. Nazwa południowego odcinka ul. Gwardii Ludowej między ul. Górna Wilda a ul. Krzyżową została zmieniona w 1991 r.^[3]

Charakter i przebieg

Ulica rozpoczyna bieg na północy od ul. Królowej Jadwigi, a kończy się na południu przy ul. Krzyżowej, przechodząc wcześniej przez Rynek Wildecki. Zabudowana reprezentacyjnymi, kilkupiętrowymi kamienicami o zwartej i jednolitej strukturze urbanistycznej. Uzupełniona po II wojnie światowej budynkami modernistycznymi (np. Kino Wilda), dostosowanymi do reszty zabudowy. Ulica ma charakter handlowo-usługowo-mieszkaniowy. Mimo zmian w sferze handlu utrzymały się na Wierzbięcicach stare zakłady rzemieślnicze, częstokroć wielopokoleniowe.

Nazwa pochodzi od dawnej osady Wierzbice, zlokalizowanej w tym rejonie. Całą Wildę włączono do Poznania w 1900 i od tej daty rozpoczął się okres intensywnego rozwoju i zabudowy Wierzbięcic, m.in. przez pierwszą w Poznaniu spółdzielnię mieszkaniową – Spar- und Bauverein. Ulica posiadała pasy zieleni po obu stronach, po których obecnie nie ma śladu – zastąpiły je parkingi dla licznie stłoczonych samochodów.

W latach 2020^[4]–2021 trwała gruntowna przebudowa ulicy na odcinku od skrzyżowania z ulicami Górna Wilda/28 Czerwca 1956 r. do skrzyżowania z ulicami Stanisława Matyi/Niezłomną. W ramach prac dokonano m.in.:

• budowy dwóch jednopasowych jezdni, pomiędzy którymi znajduje się wydzielone torowisko tramwajowe,
• przebudowy przystanków tramwajowych z wysepką na tzw. przystanki wiedeńskie,
• wymiany oświetlenia ulicznego z lamp sodowych marki Philips^[b] na nowe w oparciu o LED.

Dodatkowo obowiązuje tam ograniczenie prędkości do 30 km/h.

Komunikacja

Ulicą przebiega dwutorowa trasa tramwajowa na Dębiec (linia 10). Dawniej na krótkim północnym odcinku (do ul. Niedziałkowskiego) wykorzystywana była przez linię autobusową 71 (wyłącznie w kierunku południowym) – trasa linii została zmieniona w związku z otwarciem Zintegrowanego Centrum Komunikacyjnego. W północnej części ulicy (po stronie zachodniej) zbudowano w 2010 r. krótki odcinek drogi rowerowej.

Obiekty

• pierzeja zachodnia od północy:
  • dworzec PKS (od 1932 do 2013),
  • nr 1 – Dwór Hamburski – biurowiec z lat 90. XX wieku (architekci Ewa i Stanisław Sipińscy),
  • nr 3 – były Oddział 3 PKO BP (przeniesiony na ulicę Półwiejską nr 47),
  • kamienica nr 21 – Spar- und Bauverein (architekt Joseph Leimbach),
  • kamienica nr 23 (architekt Richardt Mendelski),
  • kamienica nr 27 – od 26 stycznia 1945 do połowy lutego tego roku siedziba Komendy Milicji Miasta Poznania, jednej z formacji ochotniczych, początkowo dowodzonych przez Rosjan, a wcześniej siedziba lokalnej komórki NSDAP^[5],
  • kamienica nr 29 z 1904 zbudowana dla Ryszarda Sworowskiego – autora malatur klatek schodowych,
  • zespół mieszkalny pod numerami 49–59,
  • nr 45 – Urząd Skarbowy Poznań-Wilda,
  • Rynek Wildecki z kościołem Maryi Królowej (1904–1907, architekt Oskar Hoßfeld),
  • rzeźba Michała Archanioła z 2010,
• pierzeja wschodnia od północy:
  • Park Izabeli i Jarogniewa Drwęskich,
  • Pomnik Powstańców Wielkopolskich,
  • pozostałości osiedla Spar- und Bauverein (pierwszego osiedla spółdzielczego w mieście, 1894–1897, nr 20),
  • kino Wilda (obecnie market Biedronka),
  • Gimnazjum nr 42.

Tablice pamiątkowe

• Wierzbięcice 41a – ku czci Barbary Sobotty (olimpijki zamieszkałej pod tym adresem) o treści: W tym domu urodziła się Barbara Lerczak Janiszewska-Sobotta / 1936-2000 / Olimpijka, sprinterka / Melbourne, Rzym – brązowy medal / Tokio – złota medalistka i miss mistrzostw europy – Sztokholm 1958 i Belgrad 1962 / AZS WZLA.

Osoby związane z Wierzbięcicami

• Krzysztof Krawczyk – piosenkarz zamieszkały w latach młodości^[6],
• Joseph Leimbach – architekt, autor okazałych kamienic przy ulicy,
• Jan Raczyborski – sztukator, autor wystroju zewnętrznego kamienic przy ulicy,
• Barbara Sobotta – olimpijka zamieszkała pod numerem 41A.

Galeria zdjęć

• 

  Wierzbięcice 21 – dom Josepha Leimbacha

• 

  Ulica Wierzbięcice w rejonie Rynku Wildeckiego (2014)

• 

  Pomnik Powstańców Wielkopolskich

• 

  Park Drwęskich

• 

  Wierzbięcice 20 – Budynek Spar- und Bauverein

• 

  Wierzbięcice 27 – sztukaterie Jana Raczyborskiego

• 

  Wierzbięcice 49 - 59 - zespół mieszkalny

• 

  Rynek Wildecki

• 

  Kościół Maryi Królowej

• 

  Kamienica, w której znajdowało się kino Wilda. Zdjęcie z 2011 roku

• 

  Dwór Hamburski

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2010, ISBN 978-83-7445-018-8
• Praca zbiorowa, Poznań – przewodnik po zabytkach i historii, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2003, ss.321-323, ISBN 83-87847-92-5
• MagdalenaM. Mrugalska-Banaszak MagdalenaM., Wilda – dzielnica Poznania 1253-1939, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 1999, ISBN 83-87847-20-8, OCLC 177304975 .