Ulica Wolności w Zabrzu

ulica Wolności

Maciejów, Centrum Północ, Centrum Południe, Zaborze Północ, Zaborze Południe
Ulica Wolności w Zabrzu
Państwo	Polska
Miejscowość	Zabrze
Długość	8,85 km
Przebieg
0 m ← ul. Knurowska ↑ ul. Chorzowska (Gliwice) → Droga Krajowa nr 88 130 m ul. Żelazna 210 m ul. Uchodźców 570 m ← ul. Myśliwska → ul. Ludwika Kondratowicza 660 m ul. Orląt Lwowskich 790 m 1030 m ul. Nad Kanałem 1040 m Linia kolejowa nr 147 1260 m 1340 m ul. Jana Galla 1420 m ul. Skalista 1510 m ul. Juliusza Słowackiego 1560 m ul. Sokolska 1610 m ul. Józefa Ciupki 1670 m ul. Przy Bramie 1730 m ul. Nad Kanałem 1970 m ul. Stanisława Wyspiańskiego 2010 m Plac Słowiański 2050 m ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 2210 m ul. Józefa Nawrata 2410 m ul. Dionizego Trocera 2490 m ul. Księdza Konstantego Damrota 2880 m ul. Torowa 2970 m ul. Podgórna 3150 m ← ul. gen. Charlesa de Gaulle'a → al. Wojciecha Korfantego 3260 m ul. Staromiejska 3280 m ul. Księdza Józefa Wajdy 3300 m ul. Pawła Dubiela 3470 m ul. Góry Świętej Anny 3500 m ul. Karola Miarki 3730 m ul. Jagiellońska 3780 m Plac Wolności 3800 m ← ul. Dworcowa → ul. Powstańców Śląskich 3910 m ul. Średnia 3970 m Plac Dworcowy 4070 m ul. Średnia 4160 m ul. Pawła Stalmacha 4210 m Linia kolejowa nr 137 4450 m ul. Wandy ul. Wiktora Brysza 4590 m ul. świętego Floriana 4930 m ul. Alojzego Pawliczka 5100 m al. Bohaterów Monte Cassino 5260 m ul. Końcowa 5280 m ul. Henryka Sienkiewicza 5430 m ul. Jana Kupca 5650 m ul. Józefa Rymera 6270 m ← ul. Piotra Skargi → ul. Filipiny Płaskowickiej 6800 m ul. Jerzego Wyciska 7180 m ul. Józefa Lompy 7400 m ul. Kalinowa 7910 m Drogowa Trasa Średnicowa 8520 m ul. Jana Pyki 8850 m ul. Zabrzańska (Ruda Śląska) ↓
Położenie na mapie Zabrza ulica Wolności
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Wolności
Położenie na mapie województwa śląskiego ulica Wolności
50°18′27,0″N 18°47′07,0″E/50,307500 18,785278

Ulica Wolności w Zabrzu (dawniej Kronprinzenstrasse) − główna ulica miasta, biegnąca od granicy zachodniej miasta z Gliwicami do wschodniej z Rudą Śląską. Ulica stanowiąca główną arterię rozwijającego się miasta na początku XX wieku.

Opis

Ulica Wolności w nocnej iluminacji widziana z placu Dworcowego

Przy ulicy Wolności mieściło się (lub mieści do tej pory) kilka najważniejszych zakładów przemysłowych, między innymi Kopalnia Zabrze (Kopalnia Królowa Luiza), Browar Zabrze, Huta Redena (obecnie zakłady Powen SA). Przy ulicy Wolności znajdują się także trzy kościoły: św. Andrzeja Apostoła, św. Franciszka i św. Jadwigi, jak również hala sportowa Pogoń. Na całej długości wzdłuż ulicy biegnie linia tramwajowa, z torowiskiem w jezdni lub poza nim. W centrum ulica wyłączona z ruchu kołowego stanowi reprezentacyjny deptak miejski, połączony z placem Wolności. Zabudowa ulicy Wolności jest zróżnicowana. Najbardziej zwarta w części śródmiejskiej, z kamienicami z przełomu XIX i XX w.

Przy ulicy Wolności zlokalizowane są następujące historyczne obiekty, wpisane do rejestru zabytków^[1]:

• kościół parafialny pw. św. Andrzeja Apostoła (ul. Wolności 189), wybudowany w latach 1863−66 (nr rej.: A/210/07 z 27 czerwca 2007); ochroną objęty jest także cmentarz kościelny,
• hotel „Admiral-Palast” − obecnie „Monopol” (ul. Wolności 305), wzniesiony w latach 1924-28 (nr rej.: A/769/2021 z 15 grudnia 1997)^[2],
• zespół zabudowy osiedla mieszkaniowego przy ul. Wolności 149, pl. Słowiański 1, 2, 3, 4, 5, ul. Stanisława Wyspiańskiego 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 (nr rej.: A/659/2020 z 2 czerwca 2020)^[3],
• zespół kopalni „Królowa Luiza” (ul. Wolności 402), pochodzący z drugiej połowy XIX wieku (nr rej.: A/1539/93 z 20 grudnia 1993), w skład którego wchodzą:
  • budynek nadszybowy szybu „Carnall” − obecnie Zabrze II,
  • maszynownia szybu „Carnall” − obecnie Zabrze II,
  • maszynownia szybu „Zabrze I”,
  • budynek kompresorów,
  • budynek łaźni,
  • budynek skraplarni powietrza (warsztaty),
  • budynek magazynu − obecnie warsztat i biuro,
  • budynek cechowni − obecnie sklep.

Przypisy