Ulice i place osiedla Kętrzyńskiego w Olsztynie
 | Ten artykuł od 2011-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Ulice i place osiedla Kętrzyńskiego w Olsztynie – alfabetyczny opis ulic jednej z największych dzielnic Olsztyna.
Dawne nazwy ulic do roku 1945 podano w języku niemieckim.
Bema Józefa plac
Dawny plac Armii Czerwonej, a przed 1945 Coppernicusplatz[1]. Jeden z głównych zabytkowych placów Olsztyna i Osiedla Kętrzyńskiego. Na placu zbiegają się ulice: Limanowskiego, Partyzantów, Kętrzyńskiego i Kopernika. Plac jest rondem z sygnalizacją świetlną.
Cementowa
Ulica we wschodniej części osiedla Kętrzyńskiego. Łączy ulicę Lubelską z zakładami przy ulicy Cementowej. Znajduje się tu pętla autobusów miejskich „Cementowa”. Nazwa ulicy pochodzi od cementu.
Dworcowa
Dawna Aleja Kaliningradzka[2]. Ulica łącząca Dworzec PKP przy placu Konstytucji 3 Maja z ulicą 5. Wileńskiej Brygady AK Łączy na osi północ-południe osiedle Kościuszki z osiedlem Kętrzyńskiego.
Gizewiusza Gustawa
Do roku 1945 nazwa ulicy brzmiała Gisevius-Straße (ulica Giseviusa). Krótka ulica, będąca odnogą ulicy Lubelskiej w przemysłowej okolicy osiedla Kętrzyńskiego. Łączy tereny przemysłowe z ulicą Lubelską.
Nazwę ulicy zawdzięcza Gustawowi Gizewiuszowi, polskiemu działaczowi społeczno-narodowemu i politycznemu na Mazurach
Grażyny
Do roku 1945 nazwa ulicy brzmiała Alte-Wartenburger-Straße[1] (ulica Starobarczewska). Krótka ulica, będąca odnogą ulicy Partyzantów nieopodal placu Bema, kończąca przy hotelu „Gromada” i placu Konstytucji 3 Maja.
Nazwa ulicy zawdzięcza imieniu Grażyna, wymyślonemu przez Adama Mickiewicza.
Jasna
Krótka ulica w kształcie półksiężyca łącząca ulicę Kętrzyńskiego nieopodal C.H. PP „Polmozbyt” z ulicą Kościuszki. Ulica prowadzi na zapleczach budynków ulicy Kętrzyńskiego i Kościuszki.
Kajki Michała
Do roku 1945 nazwa ulicy brzmiała Moltke-Straße[1] (ulica Moltkego – poświęcona dawnemu Nadprezydentowi Prus Wschodnich względnie pruskiemu feldmarszałkowi, podobnie jak plac Pułaskiego). Wzdłuż ulicy znajdują się zabytkowe wille, podobnie jak przy ulicy Kruka. Ulica łączy plac Pułaskiego z ulicą Partyzantów.
Nazwę ulica zawdzięcza polskiemu poecie ludowemu Michałowi Kajce.
Kętrzyńskiego Wojciecha
Do roku 1945 nazwa ulicy brzmiała Luisen-Straße[1] (ulica Luizy) i upamiętniała pruską królową z l. 1797-1810. Główna ulica osiedla Kętrzyńskiego, będąca również drogą tranzytową ruchu z Grudziądza, Warszawy i Gdańska w kierunek przejścia granicznego w Bezledach. Ulica dwujezdniowa z pasem zielonym oddzielającym jezdnie łączy skrzyżowanie ulic Dworcowej i Towarowej z placem Bema.
Nazwa ulicy zawdzięcza Wojciechowi Kętrzyńskiemu, historykowi i wieloletniemu dyrektorowi Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie.
Konstytucji 3 Maja plac
Główny plac przy Dworcu Głównym PKP. Plac jest rondem, na którym zbiegają się ulice Partyzantów, Lubelska, Dworcowa i Kościuszki.
Plac zawdzięcza nazwę Konstytucji 3 maja.
Kopernika Mikołaja
Do roku 1945 ulica nosiła nazwę Koppernikus-Straße względnie Coppernicusstraße[1] (ulica Kopernika). Ulica łączy aleję Piłsudskiego, nieopodal Urzędu Województwa Warmińsko-Mazurskiego z placem Pułaskiego i kończy jako ulica ślepa nieopodal placu Bema. Przy ulicy znajduje się m.in. 
Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Nazwę ulicy zawdzięcza Mikołajowi Kopernikowi, astronomowi polskiemu.
Kościuszki Tadeusza
Do roku 1945 nazwa ulicy brzmiała Roon-Straße[1] (ulica Roona – hrabia Albrecht von Roon, dawny premier Prus). Ulica łączy plac Konstytucji 3 Maja, nieopodal Dworca Głównego PKP z aleją Niepodległości na osiedlu Podgrodziu.
Dąbrowszczaków
Do roku 1904 nazwa ulicy brzmiała Wartenburger-Straße (ulica Wartemborska), a od 1904 do roku 1945 Kaiser-Straße[1] (ulica Cesarska). Po 1945 roku nosiła nazwę ulicy Stalina, lecz po jego śmierci w okresie 'odwilży' 1956 roku zmieniono nazwę na Dąbrowszczaków. Na podstawie zarządzenia zastępczego wojewody, które weszło w życie 29 grudnia 2017, ulica otrzymała imię Erwina Kruka, polskiego pisarza, który wiele twórczości poświęcił tematyce mazurskiej. W 2019 roku przywrócono poprzednią nazwę. Jedna z zabytkowych ulic w Olsztynie, przy której znajdują się zabytkowe wille z początku XX wieku. W przewodniku Orłowicza po Mazurach Pruskich i Warmii określona jako najelegantsza dzielnica Olsztyna, przy której znajdowały się m.in. filia Banku Rzeszy i Bank Prus Wschodnich[3]. Przy ulicy Kruka znajduje się Prokuratura Okręgowa oraz pomnik Mickiewicza na skwerze przy skrzyżowaniu z ulicą Mickiewicza. Ulica zaczyna przy alei Piłsudskiego i kończy ulicą ślepą przy ulicy Partyzantów.
Lubelska
Do roku 1945 nazwa ulicy brzmiała Karl-Roensch-Straße[1] (ulica Roenscha – dawnego urzędnika działu handlowego w Olsztynie). Ulica – jako część drogi krajowej nr 16 – jest główną drogą wylotową w kierunku Mazur, czyli Mrągowa oraz Augustowa i Ogrodnik. Ulica łączy plac Konstytucji 3 Maja z granicą administracyjną miasta.
Mazurska
Do roku 1945 nazwa ulicy brzmiała Bismarck-Straße[1] (ulica Bismarcka – dawnego premiera Prus i kanclerza Rzeszy). Ulica łączy ulicę Partyzantów z ulicą Kościuszki.
Nazwę ulicy zawdzięcza Mazurom – regionowi Polski.
Partyzantów
Do 1945 funkcjonowała jako Bahnhofstrasse[1]. Jedna z ulic umożliwiających dojazd do Dworca Głównego PKP ze Śródmieścia i os. Wojska Polskiego. Łączy ulicę 1 Maja z placem Konstytucji 3 Maja i dalej z ulicą Lubelską wylotową trasą w kierunku Augustowa oraz Ogrodnik. Przy ulicy znajduje się Komenda Miejska Policji, a przed I wojną światową znajdował się przy niej największy hotel Olsztyna Reichshof[3].
Przemysłowa
Ulica łącząca ulicę Lubelską nieopodal cerkwi greckokatolickiej, z ulicą Towarową. Ulica przebiega przez tereny zakładów przemysłowych, i stąd pochodzi nazwa ulicy.
Pułaskiego Kazimierza plac
Jeden z głównych placów osiedla Kętrzyńskiego. Plac łączy ulicę Kopernika, Kajki i Kościuszki. Przy placu znajdowała się pętla autobusów miejskich i podmiejskich[2].
Samulowskiego Andrzeja
Do 1945 funkcjonowała jako Blumenstrasse[1]. Krótka ulica łączy ulicę Partyzantów naprzeciwko Komendy Wojewódzkiej Policji, z ulicą Warmińską. Jest to ulica jednokierunkowa, która prowadzi tylko w kierunku ulicy Partyzantów.
Nazwę ulica zawdzięcza Andrzejowi Samulowskiemu (1840-1928), założycielowi pierwszej księgarni na Warmii w roku 1878.
Składowa
Do 1945 funkcjonowała jako Jacobstrasse[1]. Ulica łączy ulicę Lubelską z ulicą Towarową. Ulica przebiega przez okolice zakładów przemysłowych. Ulica krzyżuje z ulicą Żelazną. Przy ulicy Składowej znajduje się Urząd Celny oraz nieużywana pętla autobusów miejskich dawnej linii nr 5 „Składowa-RAST”.
Stalowa
Ulica łącząca ulicę Lubelską z ulicą Towarową. Ulica przebiega przez tereny zakładów przemysłowych i krzyżuje z ulicą Żelazną.
Towarowa
Ulica – jako część drogi krajowej nr 16 – jest główną trasą tranzytową ruchu z Augustowa i Ogrodnik w kierunek na Warszawę, Gdańsk i Grudziądz, i łączy ulicę Budowlaną nieopodal ulicy Lubelskiej z ulicą Dworcową i ulicą Kętrzyńskiego.
Warmińska
Do roku 1945 nazwa ulicy brzmiała Langgasse[1] (aleja Długa). Ulica łączy ulicę Mrongowiusza i wschodnią część placu Konsulatu Polskiego z ulicą Mazurską nieopodal ulicy Partyzantów.
Od 18 maja 2007 przy ulicy Warmińskiej 14/20 mieści się Konsulat honorowy Republiki Federalnej Niemiec[4].
Nazwę ulicy zawdzięcza Warmii, regionowi Polski, w której Olsztyn się znajduje.
Żelazna
Ulica równoległa do ulic Lubelskiej i Towarowej, ulica łączy ulicę Składową z ulicą Stalową. Przy ulicy znajduje się pierwszy wybudowany sklep sieci „RAST” w Olsztynie.
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Battek, Marek, Szczepankiewicz – Battek Joanna: Słownik nazewnictwa krajoznawczego polsko-niemiecki i niemiecko-polski; Śląsk, Ziemia Lubuska, Pomorze Zachodnie, Warmia i Mazury, Silesia sc., Wrocław 2002.
- ↑ a b Olsztyn – plan miasta. Wyd. III, PPWK Warszawa-Wrocław 1988.
- ↑ a b Mieczysław Orłowicz Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, reprint, Agencja Wydawnicza Remix Olsztyn, ISBN 83-900155-0-1.
- ↑ Biuro Konsula honorowego RFN.
Media użyte na tej stronie
(c) I, Serdelll, CC BY 2.5
Północna część placu Konstytucji 3 Maja i Dworzec Główny PKP.
Ikona ze wzoru znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce