Valerian (komiks)
Valerian (tytuł oryginału francuskiego: Valérian, agent spatio-temporel, od 2007: Valérian et Laureline) – francuska seria komiksowa z gatunku science fiction autorstwa Pierre’a Christina (scenariusz) i Jean-Claude’a Mézières’a (rysunki). Komiks po raz pierwszy ukazał się 9 listopada 1967 w 420. numerze czasopisma komiksowego „Pilote”[1]. Kolejne odcinki publikowane były w różnych magazynach, a dopiero później w formie kompletnych albumów nakładem wydawnictwa Dargaud[2]. Ostatni, 22. tom ukazał się w 2010. Po polsku pojedyncze odcinki Valeriana ukazywały się nakładem różnych wydawnictw i w czasopismach komiksowych. W latach 2014–2017 wydawnictwo Taurus Media opublikowało wszystkie części Valeriana w ośmiu zbiorczych albumach liczących po trzy lub cztery tomy[3].
Fabuła
Seria opowiada o przygodach agentów podróżujących w czasie i przestrzeni, Valerianie i Laurelinie. Valerian pochodzi z XXVIII wieku, z Galaxity, stolicy Galaktycznego Imperium Ziemian. Laurelina jest także Ziemianką, ale z wieku XI (spotkanie dwójki bohaterów jest opisane w pierwszym albumie – Koszmarne sny)[4].
Tomy
| Tom | Tytuł i rok I wydania polskiego | Tytuł i rok I wydania oryginalnego | Polskie wydania zbiorcze |
|---|---|---|---|
| 1 | Koszmarne sny (2014) | Les Mauvais Rêves (1967) | W 2014 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 1. |
| 2 | Miasto niespokojnych wód (1990)[5] | La Cité des Eaux Mouvantes/Terres en flammes (1969) | |
| 3 | Cesarstwo Tysiąca Planet (1990)[6] | L’Empire des Mille Planètes (1970) | |
| 4 | Kraina bez gwiazd (1991)[7] | Le Pays Sans Étoiles (1971) | W 2015 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 2. |
| 5 | Witajcie na Alflololu (1991)[8] | Bienvenue sur Alflolol (1972) | |
| 6 | Władca ptaków (2015) | Les Oiseaux du Maître (1973) | |
| 7 | Ambasador cieni (1998)[9] | L’Ambassadeur des Ombres (1975) | W 2015 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 3. |
| 8 | Na fałszywych ziemiach (2015)[10] | Sur les terres truquées (1977) | |
| 9 | Bohaterowie równonocy (2015) | Les Héros de l'Équinoxe (1978) | |
| 10 | Metro Châtelet, kierunek: Kasjopeja (2016) | Métro Châtelet, direction Cassiopée (1980) | W 2016 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 4. |
| 11 | Brooklyn Station, krańcówka: Kosmos (2016) | Brooklyn station, terminus cosmos (1981) | |
| 12 | Widma z Inverloch (2016) | Les Spectres d'Inverloch (1984) | |
| 13 | Pioruny z Hypsis (2016) | Les Foudres d'Hypsis (1985) | |
| 14 | Na granicach (2016) | Sur les Frontières (1988) | W 2016 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 5. |
| 15 | Żywa broń (2016) | Les Armes vivantes (1990) | |
| 16 | Kręgi władzy (2016) | Les Cercles du pouvoir (1994) | |
| 17 | Zakładnicy z Ultralumu (2016) | Les Otages de l’Utralum (1996) | W 2016 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 6. |
| 18 | Gwiezdny sierota (2016) | L’Orphelin des Astres (1998) | |
| 19 | W niepewnych czasach (2016) | Par des Temps Incertains (2001) | |
| 20 | Na skraju Wielkiej Nicości (2017) | Au Bord du Grand Rien (2004) | W 2017 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 7. |
| 21 | Prawo Kamieni (2017) | L'Ordre des Pierres (2007) | |
| 22 | CzasoTwór (2017) | L'OuvreTemps (2010) | |
| Poza serią | Mieszkańcy nieba (2017) | Album zredagowany specjalnie na potrzeby polskiego rynku, złożony z tomów specjalnych:
| W 2017 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – Mieszkańcy nieba. |
Odbiór i adaptacje
Do roku 2007 albumy tej serii sprzedały się w łącznym nakładzie ponad 2 500 000 egzemplarzy (nie licząc komiksów przetłumaczonych na kilkanaście innych języków). Komiks ten zdobył Nagrodę Specjalną Europejskiego Stowarzyszenia Science Fiction, przyznaną w roku 1987[11], a autor rysunków Jean-Claude Mézières zdobył nagrodę Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Komiksu w Angoulême[12].
Na podstawie serii powstał francusko-japoński serial animowany W pułapce czasu[13]. W 2017 miał premierę pełnometrażowy film fabularny Valerian i miasto tysiąca planet w reżyserii Luca Bessona.
Przypisy
- ↑ Mezieres, Christin, Valerian Wydanie zbiorcze Tom 1, Taurus Media, Piaseczno 2014, str. 7
- ↑ Philippe MAGNERON, Valérian - BD, informations, cotes, www.bedetheque.com [dostęp 2020-05-13] (fr.).
- ↑ Valerian - Aleja Komiksu, alejakomiksu.com [dostęp 2020-05-13].
- ↑ Artykuł w portalu Wrak
- ↑ I wydanie polskie w magazynie „Komiks”, nr 4, 1990.
- ↑ I wydanie polskie w magazynie „Komiks”, nr 5, 1990.
- ↑ I wydanie polskie w magazynie „Komiks”, nr 2, 1991.
- ↑ I wydanie polskie w magazynie „Komiks”, nr 3, 1991.
- ↑ I wydanie polskie w magazynie „Świat Komiksu”, nr 2–4, 1998.
- ↑ I wydanie polskie pt. Kosmiczne fanaberie we fragmentach (28 stron) w czasopiśmie „Świat Młodych”, nr 19–32, 1984.
- ↑ 1980 – 1989 | European Science Fiction Society, esfs.info [dostęp 2017-11-27] (ang.).
- ↑ Mezieres, Christin, Valerian Wydanie zbiorcze Tom 1, Taurus Media, Piaseczno 2014, str. 9
- ↑ Informacja na Anime Toon (eng.)