Villa occulta

Villa occulta
(Wiedemann in: Meigen, 1820)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

muchówki

Rodzina

bujankowate

Podrodzina

Exoprosopinae

Plemię

Villini

Rodzaj

słońcówka

Gatunek

Villa occulta

Synonimy
  • Anthrax occulta Meigen, 1820

Villa occulta – gatunek muchówki z rodziny bujankowatych i podrodziny Exoprosopinae. Zamieszkuje palearktyczną część Eurazji.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1820 roku przez Christiana R.W. Wiedemanna w publikacji współautorstwa Johanna Wilhelma Meigena pod nazwą Anthrax occulta[1]. Jako miejsce typowe wskazano Niemcy[2].

Morfologia

Muchówka o ciele długości od 9,5 do 11 mm i czarnym oskórku[3]. Niemal kulista głowa[4] ma między łuskami na twarzy wyłącznie czarne owłosienie[3][5]. Tułów jest krótki, lekko wypukły na przedzie i wyraźnie spłaszczony z tyłu[4]. Skrzydła są przejrzyste z brunatnym do czarnego przyciemnieniem w części nasadowej i przedniej rozciągającym się na zewnątrz aż poza żyłkę poprzeczną radialno-medialną, a ku tyłowi aż poza żyłkę radialną[5], w związku z czym zaciemnione są: komórka kostalna, obie komórki podstawowe, komórka dyskoidalna i pierwsza komórka radialna[3]. Ubarwienie przezmianek jest ciemnobrązowe do czarnego[5]. Odwłok jest krótki i szeroki[4]. Łuski na odwłoku są głównie czarne, białe łuski występują tylko w przepaskach poprzecznych na przednich brzegach tergitów drugiego i ewentualnie czwartego[3][5]. Po bokach tergitów, zarówno w ich narożach przednich, jak i tylnych, występują kępki białych włosków. Żółtego owłosienia na odwłoku brak zupełnie[5]. Wierzchołek odwłoka u samicy ma wieniec długich, zakrzywionych szczecinek[3].

Ekologia i występowanie

Owad ten zasiedla ciepłe i otwarte stanowiska[3]. Larwy są parazytoidami gąsienic motyli z rodziny sówkowatych. Owady dorosłe żerują na nektarze i chętnie odpoczywają na nasłonecznionych powierzchniach[5].

Gatunek palearktyczny[4]. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Węgier, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Serbii, Grecji oraz europejskiej części Rosji[1][2]. Poza tym występuje w Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanie, Kazachstanie, Mongolii i na Syberii[2].

Na „Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce” umieszczony został jako gatunek o niedostatecznie rozpoznanym statusie (DD)[6].

Przypisy

  1. ↑ a b Villa occulta (Wiedemann in Meigen, 1820). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2021-06-28].
  2. ↑ a b c N.L. Evenhuis, D.J. Greathead: World catalog of bee flies (Diptera: Bombyliidae). Revised September 2015. Bishop Museum, 2015. s. 290-532. [dostęp 2019-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. ↑ a b c d e f Przemysław Trojan: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVIII Muchówki – Diptera, zeszyt 24 Bujanki – Bombyliidae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1967.
  4. ↑ a b c d Frank M. Hull, Bee flies of the world: the genera of the family Bombyliidae, Washington: Smithsonian Institution Press, 1973, DOI: 10.5962/bhl.title.48406, ISBN 0-87474-131-9.
  5. ↑ a b c d e f Morten Falck. The Norwegian species of Villa Lioy, 1864 (Diptera, Bombyliidae). „Norwegian Journal of Entomology”. 56, s. 120–130, 2009. 
  6. ↑ Jerzy Pawłowski, Daniel Kubisz, Mieczysław Mazur: Coleoptera Chrząszcze. W: Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior (red.). Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk (PAN), 2002. ISBN 83-901236-8-1.