Węgrzce (gmina)

Węgrzce
gmina wiejska
1941–1954[1][2]
Państwo

 PRL

Województwo

1941–45: dystrykt krakowski
1945–54: woj. krakowskie

Powiat

krakowski

Data powstania

1 czerwca 1941

Data likwidacji

29 września 1954

Siedziba

Węgrzce

Populacja (1943)
• liczba ludności


6362

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

9

brak współrzędnych
Portal Polska

Węgrzce (do 1940 gminy Zielonki i Prądnik Czerwony; od 1973 Zielonki) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1941-1954[1] w woj. krakowskim (dzisiejsze woj. małopolskie). Siedzibą władz gminy były Węgrzce.

Gmina Węgrzce powstała 1 czerwca 1941, podczas okupacji hitlerowskiej, z obszaru dotychczasowych gmin[3][4] ze zniesionych gmin:

Pozostałe gromady gminy Prądnik Czerwony (Prądnik Czerwony, Rakowice i Olsza[5]) i gminy Zielonki (Prądnik Biały, Tonie, Witkowice i Górka Narodowa[6]) włączono do Krakowa[7][4], choć administracja polska zatwierdziła tę zmianę dopiero 18 stycznia 1948, z mocą obowiązującą wstecz od 18 stycznia 1945[8][9].

Według stanu z 1 marca 1943 gmina Węgrzce liczyła 6362 mieszkańców i składała się z miejscowości: Batowice, Bibice, Bosutów, Dziekanowice, Garlica Murowana, Raciborowice, Trojanowice, Węgrzce, Zastów i Zielonki[4].

Po wojnie w powiecie krakowskim w woj. krakowskim. 1 lutego 1948 z części obszaru gromady Zielonki w gminie Węgrzce utworzono nową gromadę Pękowice[10]. 1 stycznia 1951 do gminy Węgrzce przyłączono gromadę Prusy ze zniesionej gminy Mogiła[11]. Według stanu z 1 lipca 1952 jednostka składa się zatem z 12 gromad: Batowice, Bibice, Bosutów, Dziekanowice, Garlica Murowana, Pękowice, Prusy, Raciborowice, Trojanowice, Węgrzce, Zastów i Zielonki[12]. Gmina Węgrzce została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[13].

Jednostki o nazwie Węgrzce nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[14], przywrócono jednak gminę Zielonki.

Uwaga: Nie mylić z dawną gminą Węgrzce Wielkie (obecnie jako gmina Wieliczka) położoną na południe od Krakowa, podczas gdy gmina Węgrzce była położona na północ od Krakowa.

Przypisy

  1. ↑ a b Ciąg istnienia gminy: od 1941 do 28 września 1954
  2. ↑ (W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.)
  3. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 535
  4. ↑ a b c Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  5. ↑ Gromady Olsza nie figuruje w spisie gromad z 1934 roku
  6. ↑ Gromada Górka Narodowa nie figuruje w spisie gromad z 1934 roku
  7. ↑ Verordnungsblatt für das Generalgouvernement = Dziennik Rozporządzeń dla Generalnego Gubernatorstwa. 1941, Nr 51 (20 Juni), str. 322
  8. ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 53, poz. 418
  9. ↑ Rozporządzenie z 1948 podaje nazwę gminy docelowej jako Zielonki, nie Węgrzce, unieważniając w ten sposób hitlerowską zmianę nazwy gminy i całego manewru
  10. ↑ Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1948, nr 3, poz. 30
  11. ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 57, poz. 508
  12. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 sierpnia 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  13. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  14. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
Powiat krakowski (1920–1975) (► GG)
Przynależność wojewódzka
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)
Miasteczka (1920–34)
  • brak
Gminy miejskie (1920–39, 1945–75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–39, 1945–54 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)
Gminy (1939–45)
Miejskie
Wiejskie[A]
  1. ↑ kursywą opisano gminy utworzone przez władze hitlerowskie

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).