Władysław August Poniński
 | |
| generał lejtnant | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 10 lub 11 sierpnia 1901 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | Legiony Polskie na Węgrzech |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | powstanie węgierskie 1848 |
| Odznaczenia | |
        | |
Władysław August Poniński herbu Łodzia (ur. 17 lutego 1823 w Zręcinie, zm. 10 lub 11 sierpnia 1901 w Sapożynie) – generał lejtnant wojsk włoskich, hrabia.
Życiorys
Urodził się 17 lutego 1823 w Zręcinie[1][2]. Był synem Augusta (1791-1832) i Marii z domu Ponińskiej[3][2]. Został adiutantem króla włoskiego Wiktora Emanuela[3]. W czasie rewolucji węgierskiej 1848 dowodził 1 Pułkiem Ułanów Legionu Polskiego na Węgrzech między innymi w bitwie pod Temeszwarem. Wówczas walcząc w stopniu rotmistrza wsławił się m.in. atakiem szwadronu (120 koni) pod Solnokiem na dwie dywizje austriackie[3]. Za swoją służbę został odznaczony węgierskim powstańczym Orderem Zasługi Wojskowej II i III klasy[4]. Później przebywał na wygnaniu w Turcji[3]. W 1859 przybył z ks. Hieronimem Napoleonem do Toskanii, gdzie powierzono mu zorganizowanie dwóch pułków konnicy[3]. Przez kilka lat przebywał w Mediolanie w stopniu pułkownika[3]. W latach 1860–1881 służył w armii Królestwa Sardynii. W 1862 mianowany generałem lejtnantem (odpowiednik generała dywizji). Od 1863 zamieszkiwał w Ferazzo[3]. Podczas kampanii włosko-austriackiej dowodził obroną granicy na rzece[3]. W 1878 był komendantem rewii w Vigonza[3]. W 1881 opuścił szeregi armii włoskiej i powrócił w strony rodzime[3]. Osiadł wówczas w guberni wołyńskiej i zajął się gospodarowaniem na roli[3].
Po 1863 w Paryżu poślubił Olgę Świętopełk-Czetwertyńską (1838-1908), córkę Eustachego i Julii z Jaroszyńskich i wdowę po swoim stryju ks. Auguście Czertertyńskim[3][5]. Mieli synów Stefana (ur. 1865) i Mieczysława (ur. 1869)[2]. Był autorem pamiętników[3].
Zmarł 10 lub 11 sierpnia 1901 w Sapożynie na Wołyniu[6]. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera Ł, rząd płn.)[7].
Odznaczenia
- Wielka Wstęga Orderu śś. Maurycego i Łazarza – Włochy[1][3]
- Wielka Wstęga Orderu Korony – Włochy[1]
- Krzyż Komandorski Orderu śś. Maurycego i Łazarza – Włochy
- Krzyż Komandorski Orderu Korony – Włochy
- Złoty Krzyż za 40-letnią Służbę Wojskową – Włochy[1]
- Wielka Wstęga Orderu Franciszka Józefa – Austro-Węgry (1878)[1][3]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Karola III – Hiszpania[1]
- Order Zasługi Wojskowej II i III klasy – Węgry[1][8]
- Order Medżydów IV klasy – Imperium Osmańskie[1]
- Wiele medali za kampanie wojenne[1]
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i Władysław hrabia Poniński. Nekrolog. „Kurier Warszawski”. 227, s. 8, 18 sierpnia 1901.
- ↑ a b c Władysław August Poniński. genealogia.grocholski.pl/. [dostęp 2017-10-18].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Ś. p. Władysław hr. Poniński. „Czas”. 201, s. 3, 3 września 1901.
- ↑ Józef Wysocki, Pamiętnik dowódcy Legionu Polskiego na Węgrzech z czasów kampanii węgierskiej, Kraków 1888, s. 131-145.
- ↑ Olga Ewa Czetwertyńska. genealogia.grocholski.pl. [dostęp 2017-10-18].
- ↑ Datę śmierci 10 sierpnia 1901 podał „Kurier Warszawski” wskazując jednocześnie równoległą datę 28 lipca 1901 według kalendarza starego porządku. Władysław hrabia Poniński. Nekrolog. „Kurier Warszawski”. 227, s. 8, 18 sierpnia 1901. Datę 28 lipca 1901 podał także Internetowy Lokalizator Grobów w Krakowie. Dzień 11 lipca 1901 podał dziennik „Czas” oraz strona genealogiczna. Władysław hrabia Poniński. Nekrolog. „Kurier Warszawski”. 227, s. 8, 18 sierpnia 1901. Władysław August Poniński. genealogia.grocholski.pl/. [dostęp 2017-10-18].
- ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Władysław Poniński. rakowice.eu. [dostęp 2017-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)].
- ↑ Józef Wysocki: Pamiętnik Jenerała Wysockiego, dowódcy Legionu Polskiego na Węgrzech z czasu kampanii węgierskiej w roku 1848 i 1849. Kraków: 1888, s. 131.
Linki zewnętrzne
- Władysław August Poniński, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-31].
Media użyte na tej stronie
nastrino della croce d'oro per anzianità di servizio, ufficiali e sottufficiali, 40 anni
ribbon of the medal of commander of the Order of the Crown of Italy, during the Kingdom of Italy.
Autor: Heralder, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon bar of the Order of Charles III, Commander.
Autor: LuigiXIV, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nastrino da Cavaliere di Gran Croce dell'Ordine Imperiale di Francesco Giuseppe (Austria)
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób gen. Władysława Ponińskiego na Cmentarzu Rakowickim
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY 3.0
nsatrino della medaglia di commendatore dell'Ordine dei SS Maurizio e Lazzaro del Regno d'Italia.