Władysław Markiewicz

Władysław Markiewicz
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

2 stycznia 1920
Ostrów Wielkopolski

Data i miejsce śmierci

18 stycznia 2017
Warszawa

profesor nauk humanistycznych
Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Władysław Markiewicz (ur. 2 stycznia 1920 w Ostrowie Wielkopolskim zm. 18 stycznia 2017 w Warszawie[1]) – polski socjolog, profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu (1966–1971) i Uniwersytetu Warszawskiego (od 1972) roku. Dyrektor poznańskiego Instytutu Zachodniego (1966–1972), od 1971 członek, a w latach 1984–1989 wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.

Życiorys

W latach 1941–1945 przebywał w więzieniach hitlerowskich oraz w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen. W 1951 r. ukończył studia na Uniwersytecie Poznańskim. Od 1950 r. był pracownikiem naukowym tej uczelni: asystent, adiunkt (1950–1953), z-ca profesora, kierownik Katedry Podstaw Marksizmu-Leninizmu (1953–1956), dyrektor Instytutu Socjologii (1957–1971), profesor (1966–1971). W 1959 r. został doktorem nauk humanistycznych, w 1961 doktorem habilitowanym, w 1966 profesorem nadzwyczajnym, a w 1972 profesorem zwyczajnym.

W latach 1962–1966 był zastępcą dyrektora, od 1966 do 1972 r. dyrektorem Instytutu Zachodniego w Poznaniu. W 1972 r. przeniósł się do Warszawy i został profesorem Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1971 r. został członkiem korespondencyjnym, a w 1976 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. Sekretarz Wydziału Nauk Społecznych PAN (1972–1983), członek Prezydium PAN (od 1972), następnie (1984–1989) wiceprezes Polskiej Akademii Nauk. Przewodniczący Komitetu Polska 2000 PAN (1978–1985).

W 1947 r. był członkiem Akademickiego Związku Walki Młodych „Życie”, w latach 1948–1951 był przewodniczącym Zarządu Okręgowego Związku Akademickiej Młodzieży Polskiej w Poznaniu. W 1948 roku członek PPR, od 1948 roku członek PZPR[2]. W strukturach PZPR był m.in. sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego w Poznaniu (1956–1957), członkiem Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR (1971–1975), członkiem Komisji KC PZPR dla wyjaśnienia okoliczności, faktów i przyczyn konfliktów społecznych w dziejach PRL (1981–1983) oraz członkiem powołanego po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego „Zespołu Partyjnych Socjologów przy KC PZPR[3]. Był także członkiem zespołu doradców naukowych do spraw społeczno-gospodarczych I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka. W latach 1982–1985 był przewodniczącym Zespołu Doradców Sejmowych.

Redaktor naczelny Polish Western Affairs (1964–1976), redaktor naczelny kwartalnika Studia Socjologiczne (od 1968), przewodniczący polskiej grupy ekspertów w Komisji do spraw podręczników szkolnych PRL i Republiki Federalnej Niemiec (1972–1984), prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (1969–1972), wiceprezes Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia” (1972–1989), członek Prezydium Polskiego Komitetu Narodowego UNESCO (1972–1984), członek Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego (1986–1989), członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (1988-1990)[4].

Jego głównymi dziedzinami zainteresowań były: socjologia pracy i socjologia przemysłu, socjologia narodu, socjologia stosunków politycznych. Był autorem około 400 artykułów i rozpraw naukowych.

Był członkiem komitetu wyborczego Włodzimierza Cimoszewicza w wyborach prezydenckich w Polsce 2005.

W 2011 r. został członkiem Komitetu Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk[5].

Został pochowany na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu[6].

Odznaczenia

Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1999)[7], Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Orderem Sztandaru Pracy II klasy[2].

Wybrane publikacje

  • Przeobrażenia świadomości narodowej reemigrantów polskich z Francji, 1960,
  • Społeczne procesy uprzemysłowienia 1962,
  • Społeczeństwo i socjologia w NRF 1966,
  • Propedeutyka nauki o społeczeństwie 1971,
  • Socjologia a służba społeczna 1972,
  • Stan i perspektywy rozwoju nauk humanistycznych 1973,
  • Przemiany w strukturze społecznej Polski Ludowej 1982,
  • Konflikt społeczny w PRL, 1983.

Przypisy

  1. Władysław Markiewicz. gazetawroclawska.pl. [dostęp 2017-01-20]. (pol.).
  2. a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 595–596. ISBN 83-223-2073-6.
  3. „Socjologowie poza PZPR i w PZPR”, Informacja Bieżąca PTS, nr 87, grudzień 2008, s. 28.
  4. Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011. radaopwim.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-17)]. radaopwim.gov.pl [dostęp 2011-11-06] (1988-1990).
  5. Skład. www.knpol.pan.pl. [dostęp 2015-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 lipca 2015)]. (pol.).
  6. Markiewicz Władysław – miejsce pochówku [dostęp 2019-02-12].
  7. M.P. z 2000 r. nr 6, poz. 147.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie