Władysław Sieroszewski

Władysław Józef Sieroszewski
Data i miejsce urodzenia

30 grudnia 1900
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 sierpnia 1996
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

prokurator, sędzia

Miejsce zamieszkania

Warszawa

Narodowość

polska

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Krzyż Walecznych (1920-1941, dwukrotnie) Medal Niepodległości
Grób Władysława Sieroszewskiego na cmentarzu Powązkowskim

Władysław Józef Sieroszewski ps. „Sabała” (ur. 30 grudnia 1900 w Warszawie, zm. 6 sierpnia 1996 tamże) – harcerz, prawnik, adwokat, prokurator Sądu Najwyższego w II Rzeczypospolitej, szef Wojskowego Sądu Specjalnego Warszawskiego Obszaru ZWZ/AK w latach 1940–1944.

Życiorys

Studiował na Wolnej Wszechnicy Polskiej (w 1923 roku[1]) i później na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył w 1924. W czasie nauki w gimnazjum był harcerzem (od 1915 roku[2]), a w czasie studiów – instruktorem i działaczem harcerskim[1][3][4], był członkiem Klubu Instruktorskiego Warszawskiego Koła Harcerskiego[5]. W 1923 roku został przyjęty do Organizacji Młodzieży Narodowej Szkół Wyższych[6]. W dniu 8 listopada 1923 roku został przyjęty do tajnego Koła Braterskiego Związku Młodzieży Polskiej „Zet”[7]. W 1924 roku odbywał służbę wojskową na obozie Przysposobienia Rezerw[8]. We wrześniu 1924 roku wystąpił z OMN, już wcześniej był jednym z inicjatorów powstania Akademickiego Związku Młodzieży Postępowej[9][10]. Był jednym z liderów tej organizacji. Od 1938 roku był członkiem Związku Patriotycznego.

Pisywał do „Więzi” pod pseudonimem Sierp[7].

W latach 1927–1939 pracował na różnych stanowiskach w prokuraturze. W latach 1929–1930 był naczelnym inspektorem harcerstwa w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W 1939 został prokuratorem Sądu Najwyższego. W czasie okupacji prowadził praktykę adwokacką. Jednocześnie przez cały okres okupacji (od powołania w dniu 16 kwietnia 1940 roku) był przewodniczącym (w stopniu kapitana rezerwy piechoty, pseudonim Sabała, Paweł) Wojskowego Sądu Specjalnego Warszawskiego Obszaru AK, a w czasie powstania warszawskiego, od połowy sierpnia 1944 roku aż do kapitulacji walczących, szefem Służby Sprawiedliwości Warszawskiego Korpusu AK. Operował na Ochocie i Śródmieściu Północ. Później – jeniec niemiecki (nr 1191)[11].

Po wojnie kontynuował praktykę adwokacką do 1965 roku. Jednocześnie pracował jako naczelny radca prawny w Biurze Odbudowy Stolicy, następnie w Biurze Urbanistycznym Warszawy (w latach 1947–1951). W okresie 1951–1970 był pracownikiem naukowym IUA, a w latach 1952–1981 był konsultantem prawnym Ministerstwa Kultury i Sztuki. W latach 1946–1948 należał do Polskiej Partii Socjalistycznej[2].

Od 1947 roku był członkiem Towarzystwa Urbanistów Polskich, w latach 1965–1981 – prezesem Sądu Koleżeńskiego, a później – członkiem honorowym tego towarzystwa. Od 1974 roku był członkiem zarządu, a od 1981 roku – wiceprezesem SEC. Był również członkiem honorowym Towarzystwa Opieki nad Zabytkami[2].

Niektóre publikacje

  • Przepisy prawne dotyczące planowania i realizacji terenów zieleni (1952)
  • Wzory pism procesowych w sprawach karnych (współautor: Krzysztof Bieńkowski), Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1961 (214 s.)
  • Odpowiedzialność karna na podstawie przepisów ustawy o ochronie dóbr kultury i o muzeach, Palestra, 1962, tom 6, numer 3-4 (51–52), s. 104–114
  • Przepisy prawne dotyczące planowania przestrzennego (współautor) 1965
  • Planowanie miejscowe w świetle obowiązujących przepisów 1967
  • Przepisy prawne dotyczące ochrony dóbr kultury oraz muzeów (współautor) 1967
  • Działalność UNESCO w dziedzinie ochrony dóbr kultury, Ochrona Zabytków, 1969, tom 22, numer 4 (87)
  • Zagadnienia walki z nielegalnym eksportem i importem dóbr kultury na forum UNESCO, Ochrona Zabytków, 1970, tom 23, numer 3 (90), s. 157–160
  • Mały słownik urbanistyczny (współautor, z Ludwikiem Barem) 1970
  • Czy ustawa o ochronie dóbr kultury i o muzeach dojrzała do nowelizacji: artykuł dyskusyjny, Ochrona Zabytków, 1971, tom 24, numer 3 (94), s. 163–172
  • Nowe inicjatywy UNESCO w dziedzinie ochrony dóbr kultury, Ochrona Zabytków, 1971, tom 24, numer 1 (92), s. 3–8
  • Międzynarodowe spotkanie w sprawie ochrony i rewindykacji dzieł sztuki, Ochrona Zabytków, 1972, tom 25, numer 2 (97), s. 121–124
  • Rola orzecznictwa administracyjnego II instancji w praktyce planowania przestrzennego 1972
  • Konwencja Haska z 1954 r. a konflikt na Bliskim Wschodzie, Ochrona Zabytków, 1973, tom 26, numer 3 (102), s. 170–175
  • Ochrona prawna dóbr kultury na forum międzynarodowym w świetle ustawodawstwa UNESCO 1974
  • Organizacja wymiaru sprawiedliwości w powstaniu warszawskim i udział w niej adwokatów, Palestra, 1977, tom 21, numer 7 (235), s. 69–84.

Odznaczenia

Życie prywatne

Był najstarszym synem Wacława Sieroszewskiego i Stefanii z domu Mianowskiej (1872–1942). Miał dwóch młodszych braci: Stanisława (1902–1967), ojca m.in. Andrzeja Sieroszewskiego, i Kazimierza (1904–1946). 30 kwietnia 1927 roku ożenił się z Barbarą Wrzosek (1904–1989), z którą miał 2 córki: Małgorzatę, późniejszą Sobocką (ur. 1930) i Barbarę późniejszą Borowską (ur. 1935).

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 19, rząd 1, miejsce 15)[12].

Przypisy

  1. ↑ a b Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 144 (1923), Warszawa: Archiwum Akt Nowych.
  2. ↑ a b c d Sieroszewski Władysław Józef, [w:] Kto jest kim w Polsce 1984. Informator biograficzny, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1984, s. 865–866, ISBN 83-223-2073-6.
  3. ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 148 (1923), Warszawa: Archiwum Akt Nowych.
  4. ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 172 (1924), Warszawa: Archiwum Akt Nowych.
  5. ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 161 (1923), Warszawa: Archiwum Akt Nowych.
  6. ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 147 (1923), Warszawa: Archiwum Akt Nowych.
  7. ↑ a b Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 163 (1923), Warszawa: Archiwum Akt Nowych.
  8. ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 178 (1924), Warszawa: Archiwum Akt Nowych.
  9. ↑ Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 181 (1924), Warszawa: Archiwum Akt Nowych.
  10. ↑ Janusz Rakowski: ZET akademicki w latach 1918–1927. W: Tadeusz W. Nowacki (red.): ZET w walce o niepodległość i budowę państwa – szkice i wspomnienia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 342–343. ISBN 83-01-12142-4.
  11. ↑ Profil Władysława Sieroszewskiego na stronie 1944.pl [dostęp 2017-01-30].
  12. ↑ Władysław Sieroszewski w Wielkiej Genealogii Marka Minakowskiego. [dostęp 2017-01-31].

Media użyte na tej stronie

POL Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (1942) BAR.svg
Baretka: Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
POL Krzyż Walecznych (1920) 2r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
Władysław Sieroszewski - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Władysława Sieroszewskiego na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 19, rząd 1, grób 17)