Władysław Spasowski

Ten artykuł od 2007-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Władysław Spasowski

Data i miejsce urodzenia	28 grudnia 1877 majątek Jakubowszczyzna
Data śmierci	1 stycznia 1941
Przyczyna śmierci	samobójstwo
Miejsce spoczynku	Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie
Zawód, zajęcie	filozof
Rodzice	Romuald Spasowski

Władysław Spasowski (ur. 28 grudnia 1877 w majątku Jakubowszczyzna w powiecie lepelskim, zm. 1 stycznia 1941) – polski filozof marksistowski okresu dwudziestolecia międzywojennego, pedagog, działacz komunistyczny i oświatowy.

Rodzina

Był synem Stanisława i jego pierwszej żony Wiktorii (nazwisko panieńskie nieznane). Miał bardzo liczne rodzeństwo (co najmniej dwunastu braci) o którym niewiele wiadomo, a rodzina była pochodzenia ziemiańskiego. Jego młodszy brat Karol Grzegorz (zm. 1910) umarł w szpitalu psychiatrycznym w Tworkach.^[1]

Był dwukrotnie żonaty. Jego pierwsza żona jest zupełnie nieznana. Po rozwodzie z nią i zmianie wyznania na ewangelicko-reformowane poślubił Annę z Sumowskich 2 voto Dryńską (zm. 1985), z którą się rozwiódł w końcu lat 20 XX wieku. Mieli razem jednego syna, Romualda Spasowskiego, działacza PZPR i poźniejszego dysydenta politycznego.^[2]

Życiorys

Uczęszczał do gimnazjum klasycznego w Witebsku na uniwersytety w Wilnie, Petersburgu, Lwowie i Warszawie.

W latach 1920–1930 pracował jako nauczyciel szkół średnich, a następnie piastował funkcję dyrektora Państwowych Kursów Nauczycielskich im. W. Nałkowskiego w Warszawie. W pracy naukowej podejmował problematykę samowychowania i samokształcenia.

Jako działacz oświatowy krytykował politykę sanacji odnoszącą się do edukacji młodzieży, dostrzegając problem biurokratyzacji i formalizacji szkół, jako czynników hamujących rozwój młodzieży.

Był częstym bywalcem domu i przyjacielem rodziny Wacława Nałkowskiego.

Po wybuchu II wojny światowej starał się, wraz z synem, bezskutecznie o wyjazd do ZSRR. Zagrożony aresztowaniem przez Gestapo, popełnił samobójstwo. Pochowany został na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie. W grobie tym spoczywa też jego imiennik i wnuk Władysław Spasowski (1951–1970) (kwatera F-3-1)^[3].

Grób Władysława Spasowskiego na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie

Upamiętnienie

• W latach 1947–1970 imię Władysława Spasowskiego nosiło Państwowe Liceum Pedagogiczne w Inowrocławiu (obecnie III Liceum Ogólnokształcące im. Królowej Jadwigi).
• W 1986 roku Szkoła Podstawowa nr 27 w Bydgoszczy otrzymała imię Władysława Spasowskiego (od 2013 im. Zdzisława Krzyszkowiaka^[4]).
• W latach 1962–1992 Szkoła Podstawowa nr 13 w Częstochowie nosiła imię Władysława Spasowskiego.
• W latach 1960–1999 imię Władysława Spasowskiego nosiła Szkoła Podstawowa nr 93 w łódzkiej Rudzie Pabianickiej (obecnie Publiczne Gimnazjum nr 38 im. kard. Stefana Wyszyńskiego).
• W latach 1951–1992 imię Władysława Spasowskiego nosiła ulica na warszawskim Powiślu, następnie przemianowana na Juliana Smulikowskiego^[5].
• Imieniem Władysława Spasowskiego w latach 60. XX wieku została nazwana przecznica ulicy Łobzowskiej w Krakowie.
• W Koszalinie ulica Władysława Spasowskiego istniała do 11 października 2017 (po przemianowaniu jest to ulica Bronisława Spasowskiego)^[6].
• Do roku 2006 imię Władysława Spasowskiego nosiła Szkoła Podstawowa nr 8 w Sosnowcu przy ul. Teatralnej.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Publikacje Władysława Spasowskiego w bibliotece Polona