Włodzimierz Pajączkowski

Włodzimierz Pajączkowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 października 1864
Horodłowice

Data i miejsce śmierci

15 listopada 1943
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawód, zajęcie

lekarz

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor

Małżeństwo

Wanda Sękowska

Dzieci

Jerzy, Stefan

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Włodzimierz Klaudiusz Pajączkowski herbu Lubicz (ur. 30 października 1864 w Horodłowicach, zm. 15 listopada 1943 w Sanoku) – polski lekarz internista.

Grobowiec rodzin Szomków i Pajączkowskich

Życiorys

Włodzimierz Klaudiusz Pajączkowski urodził się 30 października 1864[1] w Horodłowicach[2][a]. Był synem Jerzego Józefa i Marii[1]. Legitymował się herbem szlacheckim Lubicz[1].

W 1883 zdał chlubnie egzamin dojrzałości w C. K. IV Gimnazjum we Lwowie[3]. Ukończył studia medyczne uzyskując dyplom lekarza w 1892[4] oraz stopień doktora[5]. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej podjął służbę w c. k. służbie zdrowia. Był długoletnim sekundariuszem w szpitalu krajowym we Lwowie[6]. Do początku XX wieku pozostawał lekarzem we Lwowie, przypisanym do adresu Plac Akademicki 2[7]. W grudniu 1901 został mianowany dyrektorem Szpitala Powszechnego w Sanoku[6] bez ogłoszenia konkursu o tę posadę[8]. Stanowisko pełnił w kolejnych latach[9][10]. Stanowisko dyrektora szpitala w Sanoku pełnił w kolejnych latach (jego sekundariuszem był dr Salomon Ramer)[11]. Równolegle prowadził prywatną praktykę lekarską w Sanoku[12]. Działał w sekcji Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich w Sanoku[13][14], w 1903 wybrany jej przewodniczącym[15]; w 1905 nowym prezesem wybrano Jacka Jabłońskiego[16], a po jego śmierci (1912) na początku 1913 dr Pajączkowskiego ponownie wybrano prezesem sekcji[17]. W lipcu 1903 uczestniczył w XIII Zjeździe Chirurgów Polskich w Krakowie[18]. W sierpniu 1903 wstąpił do Towarzystwa Samopomocy Lekarzy[19]. W 1913 prowadził szkolenie sanitarne, zorganizowany przez „Samarytanina Sokolego” przy sanockim gnieździe Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[20][21].

Współorganizował kursy sanitarnej dla Sanockiej Chorągwi Drużyn Bartoszowych[22]. Po wybuchu I wojny światowej 1914 wraz z bliskimi (łącznie cztery osoby) przebywał w Wiedniu[23]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w okresie II Rzeczypospolitej pozostawał lekarzem sanockiego szpitala[24]. Był lekarzem w Sanoku, specjalizującym się w chorobach wewnętrznych[25]. Udzielał się w Towarzystwie Polskiej Ochronki Dzieci Chrześcijańskich, a jego wychowankom udzielał nieodpłatnie porad lekarskich[26]. W latach 20. był organizatorem na obszarze powiatów sanockiego, liskiego, brzozowskiego i dobromilskiego w Związku Lekarzy Małopolski i Śląska Cieszyńskiego z siedzibą w Krakowie[27] oraz został zastępcą przewodniczącego koła w Sanoku[28]. Należał do Towarzystwa Lekarzy Polskich byłej Galicji[29]. Do 1939 był członkiem Lwowskiej Izby Lekarskiej[30], Towarzystwa Lekarzy Polskich we Lwowie[31]. Zarówno w czasach zaboru, jak i w niepodległej Polski brał udział Zjazdach Lekarzy i Przyrodników Polskich[32][33][34][35]. W latach 30. II RP jako lekarz był przypisany w Sanoku do ulicy Jagiellońskiej[36][37]: do numeru 241[38][39], do numeru 20 w 1938[40]. W 1933 został wybrany przewodniczącym komisji rewizyjnej sanockiego oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża[41]. Po wybuchu II wojny światowej 1939 i nastaniu okupacji niemieckiej nadal udzielał się jako lekarz w obsadzie sanockiego szpitala[42].

Jego żoną była, pochodząca z rodziny ziemiańskiej z Wydrnej, Wanda Lucyna, córka Józefa Sękowskiego herbu Prawdzic i Władysławy Janowskiej, (ur. 24 listopada 1865 w Humeńcu, zm. 24 listopada 1948 w Sanoku)[43][44][45][46], działaczka społeczna, m.in. Stowarzyszenia Św. Wincentego à Paulo w Sanoku[47][48]. Ich synami byli Jerzy (1894–2005) i Stefan (1900–1978), obaj oficerowie Wojska Polskiego. Po przeprowadzce do Sanoka rodzina Pajączkowskich początkowo najmowała mieszkanie na pierwszym piętrze willi dr. Adolfa Bendla przy ulicy Jagiellońskiej (później, po rozbudowie, był to budynek szkolny), po czym zamieszkiwała we własnym domu przy stacji kolejowej Sanok Miasto[43][2][49].

Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z 1934 został uznany przynależnym do gminy Sanok[1]. 9 lutego 1939 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi „za zasługi na polu pracy społecznej”[50].

Zmarł 15 listopada 1943 w Sanoku[51][2][4]. Został pochowany wraz z żoną w piramidalnym grobowcu Wilhelma Szomka i jego rodziny na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku[2][52][53][54][55].

Uwagi

  1. W księdze cmentarnej wpisano miejsce urodzenia dosłownie „Horodowice”, ale należy przyjąć, że chodzi o Horodłowice, czyli dobra rodowe Pajączkowskich.

Przypisy

  1. a b c d Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 392 (poz. 217).
  2. a b c d Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.. Sanok. s. 230 (poz. 3407).
  3. Władysław Kucharski: Przegląd historyczny 50-lecia Gimnazjum IV im. Jana Długosza we Lwowie. Ósmacy i abiturienci. W: Władysław Kucharski (red.): Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Lwów: 1928, s. 87.
  4. a b Józef Krętowski: Ich pamięci. Straty osobowe lekarzy na Kresach Rzeczypospolitej w latach drugiej wojny światowej. Białystok: Skryba, 2018, s. 140. ISBN 978-83-950874-0-0.
  5. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 912.
  6. a b Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”, s. 671, nr 50 z 14 grudnia 1901. 
  7. Ilustrowany Kalendarz „Przedświt” na rok pański 1902. Zawiera dział informacyjny i literacki. Lwów: 1902, s. 131.
  8. Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”, s. 687, nr 51 z 21 grudnia 1901. 
  9. Wojciech Sołtys, Zaludnienie, stosunki narodowościowe, wyznaniowe i zdrowotne, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 554.
  10. Edward Zając, Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 30 [dostęp 2016-04-26].
  11. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 869.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 869.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 869.
    Kronika. Nieszczęśliwy wypadek. „Gazeta Sanocka”, s. 4, nr 95 z 22 października 1905. 
    Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 104 z 24 grudnia 1905. 
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 910.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 910.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 910.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 972.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 972.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 1065.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 1052.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 1430.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 1453.
  12. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 696.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 696.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 696.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 741.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 741.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 741.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 836.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 836.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 912.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 902.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 935.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 947.
  13. Wiadomości bieżące. Z Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich. „Przegląd Lekarski”, s. 479, nr 29 z 20 lipca 1912. 
  14. III. Wykaz członków Towarzystwa lekarzy galicyjskich, należących do oddziałów prowincyonalnych. „Przegląd Lekarski”, s. 178, nr 12 z 21 marca 1914. 
  15. VI. Sprawy towarzystw lekarskich. Sekcja sanocka Tow. lekarzy galicyjskich. „Przegląd Lekarski”, s. 482, nr 33 z 15 sierpnia 1903. 
  16. Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”. Nr 10, s. 140, 11 marca 1905. 
  17. Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski oraz Czasopismo Lekarskie”. Nr 7, s. 116, 15 lutego 1913. 
  18. XIII-ty Zjazd chirurgów polskich. „Słowo”. Nr 160, s. 3, 3 / 16 lipca 1903. 
  19. VIII. Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”, s. 484, nr 33 z 15 sierpnia 1903. 
  20. Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 18.
  21. Alojzy Zielecki, Rozwój ruchu niepodległościowego, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 478.
  22. Przedwojenne organizacje wojskowe w Sanoku. W: Jednodniówka wydana z racji jubileuszu 25-lecia istnienia i działalności Związku Strzeleckiego na terenie Sanoka i ziemi sanockiej 1908–1933. Sanok: 21 maja 1933, s. 33.
  23. Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców wojennych z Galicyi i Bukowiny 1914–1915 oraz Album pamiątkowe. Cz. 3. Prowincya i Bukowina. Wiedeń: 1915, s. 142.
  24. Edward Zając, Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 62 [dostęp 2016-04-26].
  25. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa. Warszawa: 1928, s. 798.
  26. Edward Zając, Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym / Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 603.
  27. Sprawy zawodowe. „Polska Gazeta Lekarska”, s. 483, nr 23 z 4 czerwca 1922. 
  28. Sprawy zawodowe. „Polska Gazeta Lekarska”, s. 796, nr 41 z 8 października 1922. 
  29. Sprawozdanie Rady Zawiadowczej Towarzystwa Lekarzy Polskich b. Galicji za rok 1929. Lwów: 1930, s. 3.
  30. Lista członków Lwowskiej Izby Lekarskiej uprawnionych do głosowania do Rady Izby w dniu 17 grudnia 1939 r.. „Dziennik Urzędowy Izb Lekarskich”, s. 19, nr 8 z 1939. 
  31. Sprawozdanie Rady Zawiadowczej Towarzystwa Lekarzy Polskich we Lwowie za rok 1937. Spis członków. „Polska Gazeta Lekarska”, s. 1075, nr 51 z 18 grudnia 1938. 
  32. Pamiętnik VII. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich. Część przyrodnicza. Lwów: 1897, s. 126.
  33. Spis uczestników. „Dziennik X. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 455, nr 3 z 24 lipca 1907. 
  34. Lista uczestników. „Dziennik XI. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 13, nr 2 z 19 lipca 1911. 
  35. Lista uczestników. „Dziennik XV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich i Przyrodników Polskich”, s. 11, nr 1 z 3 lipca 1937. 
  36. Spis abonentów sieci telefonicznych państwowych i koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy). Warszawa: Ministerstwo Poczt i Telegrafów, 1932, s. 514.
  37. Wykaz firm handlowych, przemysłowych, rzemieślniczych i wolnych zawodów miasta Sanoka, Zagórza, Rymanowa, Mrzygłoda, Bukowska 1937/8. „Informator Chrześcijański”, s. 5, 1938. Krakowska Kongregacja Kupiecka. 
  38. Urzędowy spis lekarzy uprawnionych do wykonywania praktyki lekarskiej oraz aptek w Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: 1925, s. 289.
  39. Spis abonentów Państwowych i Koncesjonowanych Sieci Telefonicznych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) 1931/32 r.. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Poczt i Telegrafów, 1931, s. 491.
  40. Spis Abonentów sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1938 r.. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo „Polska Poczta, Telegraf i Telefon”, 1938, s. 622.
  41. Starostwo powiatowe w Sanoku. Stowarzyszenia i związki 1930-1939 (zespół 23, sygn. 17, nr mikr. 160760). Archiwum Państwowe w Przemyślu, s. 357.
  42. Edward Zając, Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 78 [dostęp 2016-04-26].
  43. a b Księga Zmarłych 1946–1958 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 292 (poz. 101).
  44. Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. P 1943, (Tom K, s. 292, poz. 101).
  45. Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. „Góra Przemienienia”, s. 16, 26 (150) z 25 czerwca 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
  46. Paweł Kosina: Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. Sanok: Stowarzyszenie Przyjaciół Heleny Kosiny w Sanoku, 2006, s. 53. ISBN 83-924210-0-0.
  47. Doroczne zebrania Tow. Wincentego à Paulo. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 32 z 4 grudnia 1910. 
  48. Edward Zając, Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym. Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 608.
  49. Paweł Kosina: Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. Sanok: Stowarzyszenie Przyjaciół Heleny Kosiny w Sanoku, 2006, s. 15. ISBN 83-92421-0-0.
  50. M.P. z 1939 r. nr 35, poz. 57.
  51. Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. P 1943, (Tom K, str. 200, poz. 128).
  52. Stefan Stefański: Cmentarze sanockie. Sanok: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Oddział w Sanoku, 1991, s. 18–19.
  53. Stefan Stefański. Stefan Pajączkowski – malarz i grafik (1900–1978). „Tygodnik Sanocki”. Nr 4 (272), s. 6, 24 stycznia 1997. 
  54. Stefan Stefański: Kartki z przeszłości Sanoka. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2005, s. 27. ISBN 83-919470-9-2.
  55. Spacer po cmentarzu przy ul. Rymanowskiej. zymon.com.pl. [dostęp 2016-04-2016].zły zapis daty dostępu

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Włodzimierz Pajączkowski.JPG
Włodzimierz Pajączkowski
Tomb of Szomek and Pajączkowski families at Central Cemetery in Sanok 1.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec rodziny Szomek i Pajączkowski na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.