Waldemar Pawlak

Waldemar Pawlak
Ilustracja
(c) Komitet Wyborczy Waldemara Pawlaka, CC BY-SA 3.0

Waldemar Pawlak (2010)
Data i miejsce urodzenia

5 września 1959
Model

Prezes Rady Ministrów
Okres

od 5 czerwca 1992
do 10 lipca 1992

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Jan Olszewski

Następca

Hanna Suchocka

Prezes Rady Ministrów
Okres

od 26 października 1993
do 6 marca 1995

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Hanna Suchocka

Następca

Józef Oleksy

Wiceprezes Rady Ministrów
Okres

od 16 listopada 2007
do 27 listopada 2012

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Minister gospodarki
Okres

od 16 listopada 2007
do 27 listopada 2012

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Piotr Woźniak

Następca

Janusz Piechociński

Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego
Okres

od 29 czerwca 1991
do 11 października 1997

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Roman Bartoszcze

Następca

Jarosław Kalinowski

Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego
Okres

od 29 stycznia 2005
do 17 listopada 2012

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Janusz Wojciechowski

Następca

Janusz Piechociński

Prezes Zarządu Głównego ZOSP RP
Okres

od 5 kwietnia 1992

Poprzednik

Anatol Adamski

Odznaczenia
Wielki Krzyż Komandorski Orderu „Za Zasługi dla Litwy” Komandor Orderu Świętego Karola (Monako) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Zasługi Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia)
Waldemar Pawlak, prezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP, podczas ogólnopolskich obchodów Dnia Strażaka w Olsztynie, 16 maja 2015
Wicepremier Waldemar Pawlak z premierem Donaldem Tuskiem i prezydentem Lechem Kaczyńskim, Warszawa, 16 listopada 2007

Waldemar Pawlak (ur. 5 września 1959 w Modelu) – polski polityk, prezes Rady Ministrów (1992, 1993–1995).

Działacz Polskiego Stronnictwa Ludowego, prezes tej partii w latach 1991–1997 i 2005–2012. Poseł na Sejm nieprzerwanie w latach 1989–2015 (X, I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji), od 1992 prezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, w latach 2007–2012 wicepremier i minister gospodarki w rządach Donalda Tuska. Kandydat na urząd prezydenta RP w 1995 i w 2010.

Życiorys

Wykształcenie i praca zawodowa

Laureat V Olimpiady Wiedzy Technicznej z 1978. Absolwent Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej z 1984. W grudniu 1981 uczestniczył w strajkach na tej uczelni. Od 1984 prowadzi kilkunastohektarowe gospodarstwo rolne we wsi Kamionka[1]. Na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu pisał rozprawę doktorską pt. Wykorzystanie sieci neuronowych i algorytmów genetycznych do prognozowania trendów gospodarczych, której jednak nie ukończył.

W latach 2001–2005 był prezesem zarządu Warszawskiej Giełdy Towarowej[2]. Jest jednym z założycieli Fundacji Rozwoju Samorządowych Funduszy Pożyczkowych[3]. Był także pierwszym prezesem zarządu Krajowego Samorządowego Funduszu Pożyczkowego Karbona – Polska Grupa Spółdzielni Pożyczkowych – Spółdzielnia Osób Prawnych. Od 2016 do 2018 był członkiem rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin[4][5]. W styczniu 2018 został prezesem zarządu spółki akcyjnej Polskie Młyny[6][7].

Działalność polityczna i społeczna

Karierę polityczną rozpoczął, wstępując w 1985 do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego[8]. Z ramienia tej partii został wybrany na posła w wyborach parlamentarnych w 1989. Po rozwiązaniu ZSL został członkiem PSL „Odrodzenie”. W każdych kolejnych wyborach do Sejmu (1991, 1993, 1997, 2001, 2005, 2007 i 2011) skutecznie ubiegał się o reelekcję.

Od 1990 należy do połączonego Polskiego Stronnictwa Ludowego (od 29 czerwca 1991 do 11 października 1997 był prezesem Naczelnego Komitetu Wykonawczego partii). Podczas IX Zjazdu Krajowego, który odbywał się w dniach 4–5 kwietnia 1992, został wybrany prezesem Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP[9].

5 czerwca 1992 został desygnowany przez prezydenta Lecha Wałęsę i Sejm na stanowisko prezesa Rady Ministrów[10]. 10 lipca 1992 misja stworzenia koalicji chrześcijańsko-ludowo-liberalnej zakończyła się niepowodzeniem[11].

Ponownie został premierem po wyborach parlamentarnych w 1993 i stworzeniu rządu koalicyjnego SLD-PSL. 1 marca 1995 jego rząd został odwołany na skutek konstruktywnego wotum nieufności, w którym koalicja SLD i PSL wskazała jako kandydata premiera Józefa Oleksego[12]. Z okresem jego rządów wiązała się sprawa tzw. trójkąta Buchacza[13].

W 1995 kandydował na urząd prezydenta RP (gdy z kandydowania zrezygnował marszałek Sejmu Józef Zych). W pierwszej turze wyborów uzyskał 4,31% poparcia (5. miejsce, 770 417 głosów)[14].

15 czerwca 2004 objął stanowisko przewodniczącego klubu parlamentarnego PSL[15], a 29 stycznia 2005 został ponownie wybrany na prezesa partii. 16 listopada 2007, po przedterminowych wyborach parlamentarnych i zawiązaniu przez PSL koalicji PO-PSL, objął urzędy ministra gospodarki i wiceprezesa Rady Ministrów w pierwszym rządzie Donalda Tuska. 11 kwietnia 2010 został wiceprzewodniczącym Międzyresortowego Zespołu do spraw koordynacji działań podejmowanych w związku z tragicznym wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem, powołanego przez premiera Donalda Tuska po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku.

21 kwietnia 2010 zadeklarował start w przedterminowych wyborach prezydenckich z ramienia PSL. 6 maja 2010 został zarejestrowany jako kandydat przez Państwową Komisję Wyborczą. W pierwszej turze uzyskał 294 273 głosy (1,75%), zajmując 5. miejsce spośród 10 kandydatów[16]. 20 maja 2010 został powołany przez tymczasowo wykonującego obowiązki prezydenta Bronisława Komorowskiego w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego[17], z której został odwołany 11 grudnia 2012. W 2011 został przewodniczącym honorowego komitetu ds. obchodów jubileuszu 80 lat „Zielonego Sztandaru”.

Po wyborach parlamentarnych w 2011, w których uzyskał w okręgu płockim 24 491 głosów[18], zachował stanowiska wicepremiera i ministra gospodarki w drugim rządzie Donalda Tuska. 17 listopada 2012 podczas XI kongresu PSL w Pruszkowie bez powodzenia ubiegał się o ponowny wybór na prezesa PSL. W głosowaniu otrzymał 530 głosów, przegrywając z Januszem Piechocińskim, na którego zagłosowało 547 delegatów[19]. Dwa dni później ogłosił podanie się do dymisji (przyjętej następnie przez premiera Donalda Tuska) z funkcji wicepremiera i ministra gospodarki. Odwołany został 27 listopada[20].

W wyborach w 2015 i 2019 kandydował z ramienia PSL (z poparciem m.in. PO) do Senatu, przegrywając w głosowaniu z Markiem Martynowskim z PiS w okręgu płockim[21][22]. 4 grudnia 2021 na kongresie PSL został wybrany na przewodniczącego Rady Naczelnej tej partii[23].

Życie prywatne

Syn Józefa i Marianny Pawlaków. Był żonaty z Elżbietą[24], ma troje dzieci.

Interesuje się nowymi technologiami, w tym wolnym oprogramowaniem[25]. Brał udział w uruchomieniu systemu transakcyjnego Warszawskiej Giełdy Towarowej na bazie otwartego oprogramowania[26].

Stał się bohaterem piosenki zespołu Kult pt. „Panie Waldku, Pan się nie boi czyli lewy czerwcowy[27].

Wyniki wyborcze

WyboryKomitet wyborczyOrganOkręgWynik
1989Zjednoczone Stronnictwo LudoweSejm X kadencjinr 7613 767 (16,49%)N[28]
20 208 (56,01%)T[29]
1991Polskie Stronnictwo Ludowe Sojusz ProgramowySejm I kadencjinr 331 324 (14,03%)T[30]
1993Polskie Stronnictwo LudoweSejm II kadencjinr 3477 811 (40,60%)T[31]
1995Ogólnopolski KW Waldemara PawlakaPrezydent RP770 419 (4,31%)N[32]
1997Polskie Stronnictwo LudoweSejm III kadencjinr 3424 702 (16,23%)T[33]
2001Sejm IV kadencjinr 1617 279 (6,65%)T[34]
2005Sejm V kadencji13 202 (5,74%)T[35]
2007Sejm VI kadencji24 638 (8,03%)T[36]
2010KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej Waldemara Pawlaka
Prezydent RP294 273 (1,75%)N[16]
2011Polskie Stronnictwo LudoweSejm VII kadencjinr 1624 491 (8,86%)T[18]
2015Senat IX kadencjinr 3863 301 (34,19%)N[21]
2019Senat X kadencji105 141 (47,59%)N[22]

Odznaczenia i wyróżnienia

Zobacz też

Przypisy

  1. Pawlak, Waldemar. gazeta.pl, 26 września 2001. [dostęp 2010-05-23].
  2. B. premier – prezesem Warszawskiej Giełdy Towarowej. wp.pl, 21 maja 2001. [dostęp 2011-03-04].
  3. Władze i struktura – Instytutu Zarządzania i Kadr. karbona.pl. [dostęp 2010-05-23].
  4. Waldemar Pawlak nowym członkiem rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin. kurierlubelski.pl, 12 lipca 2016. [dostęp 2016-08-19].
  5. Waldemar Pawlak zniknął z rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin. dziennikwschodni.pl, 8 sierpnia 2018. [dostęp 2018-08-19].
  6. Oficjalnie: Waldemar Pawlak prezesem Polskich Młynów. poradnikhandlowca.com.pl, 17 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-25].
  7. Waldemar Pawlak prezesem Polskich Młynów. rp.pl, 14 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-25].
  8. Waldemar Pawlak. money.pl. [dostęp 2019-11-28].
  9. Historia: 90 lat Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej. zosprp.pl. [dostęp 2017-06-08].
  10. Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 227. ISBN 978-83-240-2130-7.
  11. Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 233. ISBN 978-83-240-2130-7.
  12. Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 319. ISBN 978-83-240-2130-7.
  13. Waldemar Pawlak znów u władzy. tvn24.pl, 30 października 2007. [dostęp 2010-05-23].
  14. Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 341. ISBN 978-83-240-2130-7.
  15. Pawlak szefem klubu PSL. wp.pl, 15 czerwca 2004. [dostęp 2011-03-04].
  16. a b Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2016-03-17].
  17. Bronisław Komorowski powołał skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego. gazeta.pl, 20 maja 2010. [dostęp 2010-05-23].
  18. a b Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2016-03-17].
  19. Janusz Piechociński nowym prezesem PSL. Waldemar Pawlak: chcę odejść z rządu. wp.pl, 17 listopada 2012. [dostęp 2015-05-22].
  20. Prezydent odwołał Waldemara Pawlaka ze składu rządu. prezydent.pl, 27 listopada 2012. [dostęp 2012-11-27].
  21. a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2016-03-17].
  22. a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-17].
  23. Waldemar Pawlak wraca do gry. Emocjonujące wybory przewodniczącego Rady Naczelnej PSL. wprost.pl, 4 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-04].
  24. Waldemar Pawlak do wzięcia. Były lider ludowców już po rozwodzie. wpolityce.pl, 20 maja 2014. [dostęp 2014-05-20].
  25. Wolny dostęp do wiedzy w globalnej wiosce. pawlak.pl. [dostęp 2010-05-23].
  26. Blogowanie czy politykowanie. waldemarpawlak.blog.onet.pl, 2 września 2006. [dostęp 2010-05-23].
  27. Piosenki, które symbolizowały wielkie wydarzenia polityczne. wp.pl, 29 października 2012. [dostęp 2019-02-09].
  28. M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 149
  29. M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 151
  30. M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288
  31. M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470
  32. Dz.U. z 1995 r. nr 126, poz. 604
  33. M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620
  34. Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2016-03-17].
  35. Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2016-03-17].
  36. Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2016-03-17].
  37. Apdovanotų asmenų duomenų bazė (lit.). lrp.lt. [dostęp 2011-09-12].
  38. Ordonnance Souveraine n° 4.047 du 20 novembre 2012 portant nominations dans l’Ordre de Saint-Charles (fr.). legimonaco.mc, 23 listopada 2012. [dostęp 2013-12-10].
  39. Årsberetning 2012. Det kongelige hoff (norw.). kongehuset.no, marzec 2013. s. 44–45. [dostęp 2013-12-05].
  40. Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas (port.). dre.pt, 26 lutego 2009. [dostęp 2010-03-17].
  41. Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas (port.). ordens.presidencia.pt. [dostęp 2011-09-12].
  42. Marszałek Senatu otrzymał Złotą Honorową Odznakę Krajowej Izby Gospodarczej. senat.gov.pl, 18 czerwca 2009. [dostęp 2018-03-03].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Waldemar Pawlak candidate 2010 D crop.jpg
(c) Komitet Wyborczy Waldemara Pawlaka, CC BY-SA 3.0
Zdjęcia Waldemara Pawlaka na potrzeby kampanii prezydenckiej 2010
Pl-Waldemar Pawlak.ogg
(c) Tomasz "odder" Kozlowski, CC BY-SA 3.0
Wymowa imienia i nazwiska Waldemara Pawlaka w języku polskim.
POR Ordem do Merito Gra-Cruz BAR.svg
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Zasługi – Portugalia. (Ordem do Mérito – Grã-Cruz).
Tickmark icon.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Waldemar Pawlak (2015).jpg
Autor: KG PSP, Licencja: CC BY 2.0
Waldemar Pawlak podczas Ogólnopolskich obchodów Dnia Strażaka w Olsztynie
MCO Order of Saint-Charles - Commander BAR.png
Baretka Komandora Orderu Świętego Karola
Pawlak Tusk Kaczynski.jpeg
Autor: Original uploader was Index2007 at pl.wikipedia, Licencja: GFDL 1.2
Prezydent Lech Kaczyński (po prawej) z premierem Donaldem Tuskiem (pośrodku) i wicepremierem Waldemarem Pawlakiem (po lewej), 2007-11-16.
Premier RP D Tusk.jpg
Autor: Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Licencja: CC BY-SA 2.0
Prime Minister of Poland, Donald Tusk
Herb Polski.svg
Uproszczony obraz godła Polski; oficjalne godło: Coat of arms of Poland-official.png
Den kongelige norske fortjenstorden storkors stripe.svg
Autor: Ordensherre, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon of Grand Cross of the Royal Norwegian Order of Merit. Norwegian: Stripe for storkors av Den Kongelige Norske Fortjenstorden
LTU Order for Merits to Lithuania - Commander's Grand Cross BAR.svg
Baretka: Wielki Krzyż Komandorski Orderu Za Zasługi dla Litwy.