Wanda Szuman

Wanda Szuman

Pełne imię i nazwisko	Wanda Jadwiga Józefa Szuman
Data i miejsce urodzenia	3 kwietnia 1890 Toruń
Data i miejsce śmierci	1 grudnia 1994 Toruń
Zawód, zajęcie	Pedagog, psycholog, działaczka społeczna
Rodzice	Leon Szuman, Eugenia Szuman (z domu Gumpert)
Krewni i powinowaci	Henryk Antoni Szuman(brat), Stefan Szuman(brat)
Odznaczenia

Wanda Szuman (ur. 3 kwietnia 1890 w Toruniu, zm. 1 grudnia 1994 tamże) – polska działaczka społeczna, pedagog, pionierka pedagogiki specjalnej, Honorowa Obywatelka Miasta Torunia.

Życiorys

Dom rodzinny Wandy Szuman w Toruniu

Groby Wandy Szuman i Ireny Kozłowskiej z d. Szuman na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu

Była córką lekarza i działacza społecznego Leona i Eugenii z Gumpertów (zm. 1895), siostrą m.in. Stefana. Do szkół średnich uczęszczała w Krakowie i we Lwowie. Ukończyła seminarium nauczycielskie^[1]. Przed I wojną światową zaangażowała się w pracę pedagogiczną. Uczestniczyła m.in. w tajnym nauczaniu dla dzieci robotniczych. W czasie wojny działała w Komitecie Niesienia Pomocy Ofiarom Wojny w Królestwie Polskim.

W okresie międzywojennym na początku lat 20. była referentką kuratorium szkolnego toruńskiego. Współtworzyła w Toruniu Polski Czerwony Krzyż oraz przewodniczyła Komisji Szkolnej. Ukończyła Państwowy Instytut Pedagogiczny w Warszawie^[1], szczególnie interesując się problematyką wychowania sierot. Przygotowywała kadrę pedagogiczną dla ochronek, żłobków i przedszkoli. W latach 1928–1931 pracowała w świetlicy dla dzieci więźniów w Warszawie^[1]. W latach 1933–1939 kierowała Katolickim Seminarium dla Wychowawczyń Przedszkoli w Poznaniu.

W czasie II wojny światowej ponownie uczestniczyła w tajnym nauczaniu, działała jednocześnie w Polskim Komitecie Opiekuńczym, zajmując się pomocą dla rodzin więźniów oraz dla osób wysiedlonych po powstaniu warszawskim. Po wojnie kontynuowała pracę pedagogiczną w Toruniu, w Liceum Wychowawczyń Przedszkoli oraz w Pogotowiu Opiekuńczym. Na emeryturę przeszła w 1952, nie porzucając jednak pracy naukowej.

Jej zainteresowania naukowe obejmowały głównie rozwój sierot i dzieci chowanych w izolacji, dzieci niepełnosprawnych, niewidomych, głuchych. Była pionierką metody rehabilitacyjnej osób niepełnosprawnych poprzez pracę artystyczną.

W lutym 1992 Rada Miasta Torunia nadała jej tytuł honorowego obywatela miasta.

Zmarła w wieku 104 lat. Pochowana na Cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[2]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1975)
• Złoty Krzyż Zasługi (24 maja 1937)^[3]
• Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (Stolica Apostolska, 11 listopada 1986)
• Order Uśmiechu (20 czerwca 1986)
• Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża III stopnia (1969)
• Medal Polskiego Czerwonego Krzyża (1979)
• Odznaka „Za Zasługi dla Województwa Toruńskiego” (1985)
• Odznaka „Zasłużony dla Torunia” (1983)
• Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego „Za Tajne Nauczanie” (1985)
• Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem (1971)
• Złota Odznaka Honorowa Polskiego Związku Niewidomych (1966)
• Odznaka „Zasłużony dla Polskiego Towarzystwa Psychologicznego” (1980)
• Srebrny Medal 100-lecia Towarzystwa Naukowego w Toruniu (1975)
• Medal Prezydenta Torunia 750-lecia Miasta Torunia (1983)
• Medal Towarzystwa Miłośników Torunia z okazji 750-lecia Miasta Torunia (1983)

Upamiętnienie

Imię Wandy Szuman nosi kilka toruńskich placówek pedagogicznych - Zespół Szkół nr 16, Przedszkole Miejskie nr 1, VII Liceum Ogólnokształcące, a także organizacje społeczne (Katolickie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Diecezji Toruńskiej oraz Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci Niewidomych i Słabowidzących).

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Sylwetka Wandy Szuman
• Wanda Szuman - Pedagog specjalny - Szkice do portretu