Warta Zawiercie

Warta Zawiercie – wielosekcyjny (od 1932 roku) klub sportowy z Zawiercia. Obecnie (stan na 2020) funkcjonują niezależne od siebie kluby: KP Warta Zawiercie (piłka nożna), JSP Warta Zawiercie (piłka nożna) i Aluron CMC Warta Zawiercie (piłka siatkowa). W przeszłości funkcjonowały również sekcje hokeja na lodzie, tenisa stołowego, tenisa ziemnego, piłki ręcznej, szachów, koszykówki, lekkoatletyki, podnoszenia ciężarów, kolarstwa torowego, łucznictwa i hokeja na trawie.

Sekcje

Piłka nożna

Pomysł założenia piłkarskiego klubu w Zawierciu zrodził się w 1920 roku z inicjatywy Seweryna Gębarskiego i Władysława Millera. Projekt zyskał zwolenników i rok później założono piłkarski zespół, który przyjął nazwę od przepływającej przez miasto rzeki Warty. Gracze pierwszej drużyny występowali w strojach biało-czerwonych[1]. Skład drużyny w 1921 roku przedstawiał się następująco: Putowski – B. Pilarz, H. Pilarz – Cencel, B. Szwaradzki, Miedziński – Bronner, Miller, F. Szwaradzki, Berhardt, Janczary[2].

Do 1926 roku Warta Zawiercie występowała w rozgrywkach klasy B i A podokręgu zagłębiowskiego[3]. W roku 1930 klub zdobył mistrzostwo klasy A okręgu kieleckiego i uczestniczył w pierwszej rundzie baraży o I ligę, odpadając po barażach z AKS Królewska Huta (6:3, 2:7) i Wawelem Kraków (0:4, 2:2). W 1932 roku Warta ponownie została mistrzem klasy A, odpadając następnie w barażach z Podgórzem Kraków (2:2, 0:2) i 1. FC Katowice (2:5, 2:6)[4].

W trakcie II wojny światowej klub zaprzestał działalności, a w 1945 roku został wskrzeszony z inicjatywy przedwojennego gracza Warty, Mariana Merty. W 1949 roku Warta Zawiercie awansowała do klasy A, a w 1952 roku zdobyła mistrzostwo grupy. W 1953 roku klub zdobył trzecie miejsce w klasie A, natomiast w 1956 – drugie. W 1957 roku Warta uczestniczyła w meczach w ramach Ligi Zagłębiowskiej, zajmując piąte miejsce (za Victorią Częstochowa, Rakowem Częstochowa, Zagłębianką Dąbrowa Górnicza i AKS Niwka)[5]. W sezonie 1962/1963 klub został wicemistrzem III ligi zagłębiowskiej, za Górnikiem Sosnowiec (po barażu przegranym 2:3[6]). Rok później natomiast został mistrzem ligi[7] i wystąpił w barażach o II ligę, gdzie zajął ostatnie miejsce w grupie II, za Victorią Jaworzno, Dębem Katowice, Starem Starachowice i Resovią Rzeszów[8]. Skład klubu w sezonie 1963/1964 był następujący: Wawrzynek – Drąg-Kazek, Masłowski, Janczewski, Kuśmierski, Łukowiak, Góralczyk, Kęcki, Tyszczak, Florczyk, Kwoczała, Wierbiński, Rak, Kozieł, Rogoń[6]. Przez trzy sezony z rzędu, w latach 1962–1964, Warta Zawiercie występowała na szczeblu centralnym Pucharu Polski[7]. W sezonie 1963/1964, po wyeliminowaniu Garbarni Kraków (1:0) i Stara Starachowice (4:3), klub dotarł do 1/16 finału, gdzie uległ 0:2 Gwardii Warszawa[9].

W 1966 roku Warta Zawiercie zmieniła stadion. Używany od 1936 obiekt przy ulicy Senatorskiej zastąpił Stadion 1000-lecia Państwa Polskiego[10]. W tym samym roku zatwierdzono nowy statut klubu, otwierający możliwość finansowania klubu przez wszystkie zawierciańskie zakłady w miejsce jedynego dotychczasowego sponsora – Odlewni Żeliwa[11].

W 1968 roku Warta spadła do klasy A, w której w sezonie 1968/1969 awansowała do ligi śląskiej. W sezonie 1970/1971 klub ponownie uległ relegacji, a kolejny awans z klasy A wywalczył w sezonie 1972/1973. W 1976 roku zespół zdobył pierwsze miejsce w klasie regionalnej[12]. 29 września 1979 roku doszło do fuzji MKS Warta Zawiercie oraz KS Włókniarz Zawiercie, powołując w lutym 1980 roku MRKS Warta Zawiercie. W 1983 roku klub spadł do klasy terenowej, w której grał do 1989 roku, z wyjątkiem sezonu 1985/1986 (klasa okręgowa). W roku 1988/1989 ponownie awansowano do klasy okręgowej. W sezonie 1991/1992 Warta Zawiercie zdobyła pierwsze miejsce w klasie okręgowej (grupa I), awansując do ligi śląskiej. Z ligi tej klub spadł w sezonie 1994/1995[12]. W sezonie 1997/1998 Warta zajęła pierwsze miejsce w klasyfikacji klasy okręgowej i wywalczyła awans do IV ligi. Beniaminek z Zawiercia w sezonie 1998/1999 zdobył pierwsze miejsce i awansował do III ligi[13]. Sezon 1999/2000 klub zakończył na dziesiątym miejscu. Rok później Warta zajęła 18 miejsce i spadła z ligi. W sierpniu 2001 roku z powodów finansowych klub został postawiony w stan upadłości i zlikwidowany[14].

W 2004 roku klub został reaktywowany, a w sezonie 2006/2007 przystąpił do rozgrywek klasy B[15]. Po rundzie jesiennej zespół został jednak wycofany z rozgrywek[16]. Drużynę seniorów ponownie reaktywowano w 2009 roku, jako Jurajską Szkółkę Piłkarską Warta Zawiercie. Zespół w pierwszym sezonie awansował do klasy A. W 2011 roku nastąpiła zmiana nazwy na KP Warta Zawiercie. W sezonie 2011/2012 zespół awansował do klasy okręgowej, zaś w sezonie 2015/2016 – do czwartej ligi[15].

W 2015 w ramach JSP Warta Zawiercie Wojciech Freihofer założył żeńską drużynę piłkarską[17]. Klub wziął udział w III lidze, w której w sezonie 2015/2016 zajął ósme miejsce[18]. Po sezonie zespół został rozwiązany[19]. W 2017 roku reaktywowano seniorski zespół mężczyzn JSP Warta, który rozpoczął rozgrywki od klasy B[20].

Piłka siatkowa

W 1972 roku powstała sekcja siatkarska Warty Zawiercie. W 1974 roku siatkarze klubu awansowali do ligi okręgowej. Rok później Warta spadła z ligi okręgowej, ponownie awansując do niej w 1976 roku. W roku 1984 Warta Zawiercie awansowała do klasy międzywojewódzkiej. W sezonie 1985/1986 Warta zajęła w lidze drugie miejsce, za Górnikiem Radlin, co uprawniało ją do udziału w barażach o II ligę, w których jednak odpadła[21]. W sezonie 1991/1992 Warta zajęła trzecie miejsce w lidze międzywojewódzkiej, zaś sezon później – pierwsze. Dzięki temu klub mógł grać w barażach o awans do II ligi. W półfinałach Warta grała z Pocztowcem Poznań (3:1), Żuławami Nowy Dwór Gdański (3:0) i AZS Collage Legnica (0:3). W turnieju finałowym zawierciańscy siatkarze zajęli pierwsze miejsce, wygrywając z Gwardią Szczytno (3:1), Stoczniowcem Gdańsk i Okocimskim Brzesko (3:0). Dało to Warcie awans do II ligi[22]. W 1993 roku sekcja siatkarska Warty Zawiercie została przejęta przez Centralę Techniczno-Handlową. W sezonie 1993/1994 drużyna Warty zajęła drugie miejsce w II lidze, za Rakowem Częstochowa. W sezonie 1994/1995 Warta była trzecia[23]. Po sezonie wskutek problemów finansowych drużyna została wycofana z II ligi, a następnie przejęta przez TKKF Stadion Este. Nowy zespół przyjął nazwę TKKF Zawiercie[24], a w 1997 roku został rozwiązany[23].


W 2011 roku, z inicjatywy prezesa firmy Aluron, Kryspina Barana, reaktywowano siatkarską drużynę Warty Zawiercie[25]. W sezonie 2012/2013 klub awansował do drugiej ligi. W sezonie 2013/2014 Warta Zawiercie awansowała do turnieju finałowego II ligi. W podgrupie B klub wygrał z Caro Rzeczyca (3:0) i Victorią Wałbrzych (3:2), natomiast w finale ograł Karpaty Krosno (3:1) i awansował do pierwszej ligi[26]. Sezon 2014/2015 siatkarze z Zawiercia zakończyli na dziesiątym miejscu[27]. Ponadto w trakcie trwania rozgrywek nowym sponsorem tytularnym została firma Virtu[28]. W sezonie 2015/2016 Warta Zawiercie zajęła szóste miejsce w lidze[29].

Rundę zasadniczą sezonu 2016/2017 Warta Zawiercie zakończyła na drugim miejscu, za Ślepskem Suwałki[30]. W fazie play-off klub wygrał z Krispolem Września (3:0, 3:0) i Stalą AZS Nysa (3:2, 3:1), zaś w rywalizacji o pierwsze miejsce okazał się lepszy od Ślepska (0:3, 3:2, 3:0, 1:3, 3:2)[31]. Następnie zawierciański klub rozegrał z AZS Częstochowa baraż o awans do PlusLigi. Warta wygrała w rywalizacji 3:1 (3:0, 1:3, 3:2, 3:0) i awansowała do najwyższej klasy rozgrywkowej[32][33]. Pierwszy sezon w PlusLidze zawierciańscy siatkarze, trenowani przez Emanuele Zaniniego, zakończyli na dziewiątym miejscu, pokonując w fazie play-off Cerrad Czarnych Radom[34]. Do zawodników Warty należeli wówczas m.in. Grzegorz Bociek, David Smith oraz Taichirō Koga[35]. W sezonie 2018/2019 Warta Zawiercie zajęła czwarte miejsce w fazie play-off, a w dalszej części rozgrywek pokonała Czarnych Radom oraz uległa ZAKSie Kędzierzyn-Koźle i Jastrzębskiemu Węglowi. Te wyniki umożliwiły klubowi zajęcie czwartego miejsca w lidze[36]. W Pucharze Polski Warta zwyciężyła Czarnych Radom, a w półfinale rozgrywek przegrała z ZAKSą Kędzierzyn-Koźle[37]. Po zakończeniu sezonu nastąpiła zmiana nazwy klubu na Aluron Virtu CMC Zawiercie[38]. W Pucharze Challenge klub pokonał Chebyr Pazardżik, ulegając w 1/8 finału Spor Toto[39]. Natomiast w lidze zespół zajął dziesiąte miejsce[40].

Piłka ręczna

W 1963 roku, z inicjatywy Jana Ciastka, utworzono sekcję piłki ręcznej Warty Zawiercie. Mecze rozgrywano na boisku przy ul. Senatorskiej, a następnie w hali OSiR. W 1967 roku klub awansował do klasy A. W sezonie 1980/1981 Warta zajęła trzecie miejsce w klasie okręgowej. W połowie lat 80. szczypiorniści Warty awansowali do klasy międzywojewódzkiej. Po spadku w sezonie 1986/1987 wrócili do klasy międzywojewódzkiej rok później. Sekcja piłki ręcznej została rozwiązana w 1991 roku[41].

Hokej na lodzie

Sekcję hokeja na lodzie powołano w 1947 roku. Mecze były rozgrywane na lodowisku przy ul. Senatorskiej, przy boisku piłkarskim. Hokeiści Warty grali w grupie między innymi z Górnikiem Murcki II Katowice, Unią Myszków i Budowlanymi Częstochowa. Z powodu trudności (terminy meczów, brak sprzętu) sekcja została rozwiązana w 1956 roku[42].

Tenis stołowy

W wyniku fuzji Warty Zawiercie z Włókniarzem w 1979 roku, Warta przejęła sekcję tenisa stołowego Włókniarza. Wystawiane były drużyny: męska i żeńska, obie występujące w III lidze[42]. W sezonie 1987/1988 tenisistki awansowały do II ligi. Obie drużyny zostały zlikwidowane w 2001 roku[43].

Tenis ziemny

Założycielem sekcji tenisa ziemnego był Zbigniew Wnuk. Sekcja została zarejestrowana w 1975 roku, a treningi i starty rozpoczęły się rok później. W 1999 roku drużyna Warty zajęła trzecie miejsce w klasie regionalnej, powtarzając ten wynik rok później. W 2001 roku natomiast Warta zajęła drugie miejsce. W tym samym roku nastąpiło wykreślenie Warty Zawiercie z ewidencji Polskiego Związku Tenisowego i rozwiązanie sekcji[44].

Szachy

W 1978 roku powołano sekcję szachową Warty Zawiercie, której kierownikiem został Seweryn Laber. Sekcja organizowała spartakiady, symultany oraz turnieje, w tym (w latach 1981–1986) Szachowe Dni Zawiercia. W 1983 roku szachiści Warty awansowali do III ligi wojewódzkiej. Sekcja szachów została rozwiązana w 1986 roku z powodu braku pieniędzy[45].

Inne sekcje

Przed II wojną światową w ramach klubu funkcjonowała sekcja lekkoatletyczna. W latach 1950–1990 powstały takie sekcje, jak: koszykówki, podnoszenia ciężarów, kolarstwa torowego, łucznictwa i hokeja na trawie. Sekcja hokeja na trawie kobiet zdobyła w 1985 roku wicemistrzostwo Polski juniorek[11].

Prezesi

Opracowano na podstawie materiału źródłowego[15][46]

Nazwy

  • 1921–1951: Klub Sportowy Warta Zawiercie
  • 1951–1955: Zakładowy Klub Sportowy Stal Zawiercie
  • 1955–1965: Klub Sportowy Warta Zawiercie
  • 1965–1980: Międzyzakładowy Klub Sportowy Warta Zawiercie
  • 1980–1991: Międzyzakładowy Robotniczy Klub Sportowy Warta Zawiercie
  • 1991–2001: Miejski Klub Sportowy Warta Zawiercie

Piłka nożna:

  • 2004–2006: Klub Sportowy Warta Zawiercie
  • 2009–2011: Jurajska Szkółka Piłkarska Warta Zawiercie
  • od 2011: Klub Piłkarski Warta Zawiercie

Piłka siatkowa:

  • 1993–1995: Klub Sportowy CTH Warta Zawiercie
  • 2011–2014: Klub Siatkarski Aluron Warta Zawiercie
  • 2014–2019: Klub Siatkarski Aluron Virtu Warta Zawiercie
  • 2019–2020: Klub Siatkarski Aluron Virtu CMC Zawiercie
  • od 2020: Klub Siatkarski Aluron CMC Warta Zawiercie

Przypisy

  1. Monografia Zawiercia. s. 421.
  2. Monografia Zawiercia. s. 421-422.
  3. Monografia Zawiercia. s. 422.
  4. Paweł Mogielnicki: Ekstraklasa (1st division). [w:] mogiel.net [on-line]. 1998-12-31. [dostęp 2017-05-12]. (ang.).
  5. Monografia Zawiercia. s. 423.
  6. a b Monografia Zawiercia. s. 425.
  7. a b Monografia Zawiercia. s. 424.
  8. Paweł Mogielnicki: Trzecia liga (3rd division). [w:] mogiel.net [on-line]. 1998-03-09. [dostęp 2017-05-12]. (ang.).
  9. Paweł Mogielnicki, Gwidon S. Naskren, Hans Schöggl: Poland - Full Cup History. [w:] rsssf.com [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (ang.).
  10. Monografia Zawiercia. s. 422-423.
  11. a b Jadwiga Gębka, Sławomir Gębka: Warta Zawiercie. [w:] dawne-zawiercie.pl [on-line]. [dostęp 2017-11-17]. (pol.).
  12. a b Monografia Zawiercia. s. 428.
  13. Monografia Zawiercia. s. 429.
  14. Monografia Zawiercia. s. 430.
  15. a b c Klub Piłkarski Warta Zawiercie. [w:] 90minut.pl [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  16. Klasa B 2006/2007, grupa: Sosnowiec II. [w:] 90minut.pl [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  17. Dawid Gordecki: Nowe kluby na piłkarskiej mapie Polski #15: JSP Warta Zawiercie. [w:] tylkokobiecyfutbol.pl [on-line]. 2015-08-10. [dostęp 2017-11-16]. (pol.).
  18. III liga kobiet 2015/2016, grupa: śląska I. [w:] 90minut.pl [on-line]. [dostęp 2017-11-16]. (pol.).
  19. Warta Zawiercie (k). [w:] 90minut.pl [on-line]. [dostęp 2017-11-16]. (pol.).
  20. JSP Warta Zawiercie. [w:] 90minut.pl [on-line]. [dostęp 2017-11-16]. (pol.).
  21. Monografia Zawiercia. s. 434.
  22. Monografia Zawiercia. s. 435.
  23. a b Monografia Zawiercia. s. 436.
  24. Rutyna i młodość / ZAWIERCIE. TKKF zamiast Warty. [w:] wyborcza.pl [on-line]. 1995-10-18. [dostęp 2018-08-16]. (pol.).
  25. Wojciech Todur: Warta Zawiercie chce do PlusLigi. Siatkarski "plankton" przestaje cicho siedzieć [ROZMOWA]. [w:] katowice.wyborcza.pl [on-line]. 2017-04-12. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  26. Ligi polskie>sezon 2013/2014>II liga mężczyzn > turniej finałowy. [w:] siatka.org [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  27. Ligi polskie>sezon 2014/2015>I liga mężczyzn > klasyfikacja końcowa. [w:] siatka.org [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  28. Aluron Virtu Warta Zawiercie: Nowy sponsor siatkarzy. [w:] zawiercie.naszemiasto.pl [on-line]. 2014-11-20. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  29. Ligi polskie>sezon 2015/2016>I liga mężczyzn > klasyfikacja końcowa. [w:] siatka.org [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  30. Ligi polskie>sezon 2016/2017>I liga mężczyzn > runda zasadnicza. [w:] siatka.org [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  31. Ligi polskie>sezon 2016/2017>I liga mężczyzn > play-off. [w:] siatka.org [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  32. Ligi polskie>sezon 2016/2017>PlusLiga > baraż. [w:] siatka.org [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  33. Edyta Kowalczyk: Klęska AZS Częstochowa, awans Aluronu Virtu Warty Zawiercie do PlusLigi. [w:] eurosport.onet.pl [on-line]. [dostęp 2017-05-12]. (pol.).
  34. Ligi polskie>sezon 2017/2018>PlusLiga > play-off. [w:] siatka.org [on-line]. [dostęp 2018-04-28]. (pol.).
  35. Aluron Virtu Warta Zawiercie. [w:] plusliga.pl [on-line]. [dostęp 2018-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-06)]. (pol.).
  36. Ligi polskie>sezon 2018/2019>PlusLiga > play-off. [w:] siatka.org [on-line]. [dostęp 2018-02-08]. (pol.).
  37. Wojciech Todur: Aluron Virtu Warta Zawiercie nie zagra o Puchar Polski. [w:] wyborcza.pl [on-line]. 2019-01-26. [dostęp 2018-02-08]. (pol.).
  38. Włodzimierz Sowiński: Aluron Virtu CMC Zawiercie. Panie w awangardzie. [w:] sportdziennik.com [on-line]. 2019-07-25. [dostęp 2018-02-08]. (pol.).
  39. Europejskie puchary>sezon 2019/2020>Challenge Cup M > 1/8 finału. siatka.org. [dostęp 2020-02-15]. (pol.).
  40. Koniec sezonu PlusLigi. aluronvirtucmc.pl, 2020-03-25. [dostęp 2020-03-25]. (pol.).
  41. Monografia Zawiercia. s. 436-437.
  42. a b Monografia Zawiercia. s. 431.
  43. Monografia Zawiercia. s. 432.
  44. Monografia Zawiercia. s. 434-435.
  45. Monografia Zawiercia. s. 433.
  46. Monografia Zawiercia. s. 422-424.

Bibliografia

  • Monografia Zawiercia. Zawiercie: TMZZ, 2003, s. 420-436. ISBN 83-905651-5-3.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

StadionZawiercie.jpg
Autor: Khan Tengri, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stadion 1000-lecia Państwa Polskiego w Zawierciu