Wielka Nieszawka (gromada)

Wielka Nieszawka
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo PRL
Województwobydgoskie
Powiattoruński
Data powstania5 października 1954
Data likwidacji1 stycznia 1973
Siedziba1954-61: Wielka Nieszawka
1961-72: Toruń-Podgórz
Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw6
Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)23
brak współrzędnych
Portal Polska

Wielka Nieszawka – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Wielka Nieszawka z siedzibą GRN w Wielkiej Nieszawce utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie toruńskim w woj. bydgoskim, na mocy uchwały nr 24/14 WRN w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Wielka Nieszawka, Mała Nieszawka i Cierpice ze zniesionej gminy Podgórz w powiecie toruńskim, a także obszary dotychczasowych gromad Cierpiszewo i Wygoda ze zniesionej gminy Gniewkowo oraz obszar dotychczasowej gromady Małe Jarki i część lasów nadleśnictwa Osiek Wielki o obszarze 1.643,39 ha ze zniesionej gminy Rojewo w powiecie inowrocławskim, w tymże województwie[6]. Dla gromady ustalono 23 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

10 kwietnia 1956 (z mocą obowiązującą wstecz od 29 lutego 1956) z gromady Wielka Nieszawka wyłączono część wsi Warzyn (dom leżący na skraju poligonu), włączając ją do gromady Suchatówka w powiecie inowrocławskim w tymże województwie[8].

31 grudnia 1961 do gromady Wielka Nieszawka włączono obszar zniesionej gromady Otłoczyn (bez wsi Białe Błota, Karczemka, Otłoczyn i Otłoczynek[9]) w tymże powiecie; równocześnie siedzibę GRN gromady Wielka Nieszawka przeniesiono z Wielkiej Nieszawki do Torunia-Podgórza, zachowując jednak nazwę jednostki gromada Wielka Nieszawka[10].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[11]. 1 stycznia 1973 w powiecie toruńskim utworzono gminę Wielka Nieszawka[12].

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. ↑ Uchwała Nr 24/14 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu toruńskiego; w ramach Zarządzenia Nr 9 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 18 listopada 1954 w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 5 października 1954 dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 12, Poz. 63)
  7. ↑ Ogłoszenie uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Toruniu z 30. IX. 1954, ustalającej liczbę członków gromadzkich rad narodowych powiatu toruńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 października 1954 r., Nr. 10, Poz. 51)
  8. ↑ Uchwała Nr 23 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 26 października 1955 r. w sprawie zmiany granic niektórych powiatów w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 10 kwietnia 1956 r., Nr. 4, Poz. 13)
  9. ↑ Dz.U. z 1961 r. nr 46, poz. 244
  10. ↑ Uchwała Nr 15/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy w sprawie zmiany granic niektórych gromad i przeniesienia siedzib gromadzkich rad narodowych w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 15 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 102)
  11. ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  12. ↑ Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972 r., Nr. 17, Poz. 200)
Powiat toruński (1919–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta (1919–75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–54 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Wielka Nieszawka.jpg
Autor: Jan Chmielewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wieś Wielka Nieszawka