Województwo wielkopolskie

Województwo wielkopolskie
województwo
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Kod ISO 3166-2

PL-WP

TERYT

30

Siedziba wojewody i sejmiku

Poznań

Wojewoda

Michał Zieliński

Marszałek

Marek Woźniak

Powierzchnia (2020)

29 826,51 km²

Populacja (30 czerwca 2020)
• liczba ludności


3 500 361[1]

• gęstość

117 os./km²

Urbanizacja

55,2

Tablice rejestracyjne

P, M

Adres Urzędu Wojewódzkiego:
al. Niepodległości 16/18
61-713 Poznań
Adres Urzędu Marszałkowskiego:
al. Niepodległości 34
61-714 Poznań
Podział administracyjny
Plan województwa wielkopolskiego
Liczba miast na prawach powiatu

4

Liczba powiatów

31

Liczba gmin miejskich

19

Liczba gmin miejsko-wiejskich

94

Liczba gmin wiejskich

113

Położenie na mapie Polski
Greater Poland in Poland (+rivers).svg
Strona Urzędu Wojewódzkiego
Strona Urzędu Marszałkowskiego
Portal Polska

Województwo wielkopolskiewojewództwo utworzone w 1999 w środkowo-zachodniej Polsce, na Pojezierzu Wielkopolskim i Nizinie Południowowielkopolskiej, w dorzeczu środkowej Warty; dzieli się na 4 miasta na prawach powiatu, 31 powiatów i 226 gmin, które zamieszkuje około 3,5 mln osób (30 czerwca 2020)[1]; siedzibą wojewody i władz samorządu województwa jest Poznań.

Województwo wielkopolskie zajmuje drugie miejsce w kraju pod względem powierzchni i trzecie pod względem liczby ludności.

Na obszarze województwa leży aglomeracja kalisko-ostrowska i aglomeracja poznańska oraz Kaliski Okręg Przemysłowy, Konińskie Zagłębie Węgla Brunatnego i Poznański Okręg Przemysłowy.

Historia

Województwa z lat 1975–1998 z granicą obecnego województwa wielkopolskiego

Województwo wielkopolskie utworzono 1 stycznia 1999 z województw poprzedniego podziału administracyjnego:

Geografia

Mapa fizyczna województwa

Według danych z 1 stycznia 2014 r. powierzchnia województwa wynosiła 29 826,50 km², co stanowi 9,5% powierzchni Polski[2]. Wielkopolskie jest drugim co do powierzchni województwem w Polsce (po woj. mazowieckim).

Położenie administracyjne

Województwo jest położone w środkowo-zachodniej Polsce i graniczy z województwami[3]:

Położenie historyczne

Województwa wielkopolskiego nie można jednoznacznie utożsamiać z historyczną Wielkopolską[4], gdyż obecnie nie należą do niego m.in.[5]:

W skład województwa wchodzą natomiast m.in.[6]:

Geomorfologia

Rzeźba terenu województwa wielkopolskiego, warunki geologiczne i glebowe zostały ukształtowane przez dwa zlodowacenia:

Topografia

W wymiarze północ-południe województwo rozciąga się na długości 284 km, to jest 2°33′08″. W wymiarze wschód-zachód rozpiętość województwa wynosi 228 km, co w mierze kątowej daje 3°19′44″.

Współrzędne geograficzne skrajnych punktów:

Najwyższym punktem jest wierzchołek Kobylej Góry – 284 m n.p.m.

Stosunki wodne

Pojezierze Wielkopolskie

Region wielkopolski leży w obrębie dorzecza Odry, przy czym 88% jego powierzchni odwadnia system cieków dorzecza Warty, a pozostałe 12% jest odwadniane przez systemy cieków Baryczy, Krzyckiego Rowu i Obrzycy. Jakość wód rzecznych jest w większości pozaklasowa, ale ich stan ulega stopniowej poprawie.

Na pojezierzach w części północnej i środkowej regionu występuje ok. 800 jezior, w tym 58% o powierzchni do 10 ha i 8% o powierzchni powyżej 100 ha. Największym jeziorem jest Jezioro Powidzkie – 10,36 km² wchodzące w skład Pojezierza Gnieźnieńskiego.

Klimat

Wielkopolska należy do najcieplejszych i najbardziej suchych regionów w Polsce[7]. Przeważają polarno-morskie masy powietrza, co sprawia że lata są chłodniejsze, a zimy łagodniejsze niż we wschodniej bardziej kontynentalnej części kraju. Dominują wiatry zachodnie o prędkości od 2,5 do 3,5 m/s[7].

Średnie roczne ciśnienie atmosferyczne w regionie wynosi około 1005 hPa; średnia roczna temperatura wynosi około 8,2 °C, ku północy spada do około 7,6 °C, a na krańcach południowych i zachodnich osiąga około 8,5 °C[7]. Ekstremalne wartości temperatur w Wielkopolsce wynoszą od +38 °C w okresie letnim do −30 °C w okresie zimowym[7]. Niższe temperatury występują w siedliskach położonych w dolinach rzek, szczególnie na obszarach łąkowych i polach uprawnych w wyniku m.in. zwiększonej ewapotranspiracji[7].

Okres wegetacyjny należy do najdłuższych w Polsce, jego początek przypadający na około 28 marca rozpoczyna się w zachodniej Wielkopolsce[7]. Na Nizinie Południowowielkopolskiej wynosi około 228 dni, a na krańcach północnych około 216 dni[7].

Roczna suma opadów waha się od 500 do 550 mm[7]. Cechuje je nieregularność oraz nierównomierność w ciągu roku oraz wyraźny deficyt opadów występujący we wschodniej Wielkopolsce[7]. Charakterystyczne dla klimatu Wielkopolski jest częste, lecz nieregularne występowanie okresów bezopadowych, wywierające negatywny wpływ na rozwój roślin[7]. Średnia zalegania pokrywy śnieżnej wynosi 51–57 dni[7].

Średnia wilgotność względna powietrza w Wielkopolsce wynosi 78%; największe niedosyty występują m.in. w środowisku miejskim[7].

Bogactwa naturalne

Głównymi mineralnymi surowcami energetycznymi Wielkopolski są węgiel brunatny, gaz ziemny, ropa naftowa i torf.

Złoża węgla brunatnego eksploatuje się w Konińskim Zagłębiu Węgla Brunatnego (KWB „Konin” i KWB „Adamów”), są bazą dla przemysłu energetycznego (Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin opalanej węglem brunatnym produkuje ponad 10% krajowej energii elektrycznej). Znaczne są też ilości złóż torfu, oblicza się, że jest ich 886 tys. ha o średniej miąższości 1,5 m. Odkryto złoża tego surowca o znaczeniu leczniczym – borowiny w Błażejewie, Ławicy i Mechnaczu. Ponadto bardzo duże pokłady węgla brunatnego zostały odkryte w okolicach Kościana. Jednak nie są one obecnie eksploatowane i prawdopodobnie ze względu na kosztowne przystosowanie tych terenów do budowy kopalni i konieczności przesiedlenia tysięcy ludzi nigdy nie będą.

Intensywnie eksploatuje się sól kamienną w kopalni soli w Kłodawie (około 20% krajowej produkcji). W Wapnie eksploatuje się bogate złoża gipsu.

Gleby

Przeważają gleby bielicowe i rdzawe stanowiące 60% powierzchni oraz płowe i brunatne – 20%, pozostałe to głównie gleby obszarów podmokłych (opadowo-glejowe, glejobielicowe, murszowo-torfowe, mady rzeczne).

Lasy

Według danych z 31 grudnia 2012 w woj. wielkopolskim lasy obejmowały powierzchnię 766,2 tys. ha, co stanowiło 25,7% jego powierzchni. 5,0 tys. ha lasów znajdowało się w obrębie parków narodowych[8].

Demografia

Według danych z 30 czerwca 2020 r. województwo wielkopolskie miało 3 500 361 mieszkańców, co stanowiło 9,0% ludności Polski[9]. Wielkopolskie jest trzecim województwem pod względem liczby ludności w Polsce.

Dane z 30 czerwca 2020 r.[1]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób%osób%osób%
populacja3 500 3611001 797 406511 702 95549
powierzchnia29 826,51 km²
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
1176057
  • Piramida wieku mieszkańców w. wielkopolskiego w 2014 roku[9].

Piramida wieku Wielkopolskie.png

Podział administracyjny

Miasta na prawach powiatu – porównanie
HerbMiasto na prawach powiatuLudność
(30 czerwca 2020)[1]
Powierzchnia
[km²]
Gęstość zaludnienia
[os./km²]
Wydatki budżetu 2018[10] [mln zł]Dochody budżetu 2018[11] [mln zł]Zadłużenie samorządu względem dochodów 2018[12] [%]Przeciętna stopa bezrobocia
(1 stycznia 2018)[13]
POL Kalisz COA.svgKalisz99 76169,421437666,096596,70531,55%3,2%
POL Konin COA.svgKonin73 17682,20890561,101537,52123,52%8,0%
POL Leszno COA.svgLeszno63 32331,91985457,197422,38239,52%4,1%
POL Poznań COA.svgPoznań533 830261,8520393 775,3643 598,87829,90%1,5%
Powiaty – porównanie
HerbPowiatSiedziba powiatuLudność
(30 czerwca 2020)[1]
Powierzchnia
[km²]
Gęst. zaludnienia
[os./km²]
Urbanizacja
[%]
Wydatki budżetu 2018[10] [mln zł]Dochody budżetu 2018[11] [mln zł]Zadłużenie samorządu względem dochodów 2018[12] [%]Przeciętna stopa bezrobocia
(1 stycznia 2018)[13]
POL powiat chodzieski COA.svgchodzieskiChodzież46 955680,586958,553,15252,87519,18%7,8%
POL powiat czarnkowsko-trzcianecki COA.svgczarnkowsko-trzcianeckiCzarnków86 8681808,194846,4105,08992,87413,11%5,2%
POL powiat gnieźnieński COA.svggnieźnieńskiGniezno145 3931254,3411663,9196,345148,82114,81%6,4%
POL powiat gostyński COA.svggostyńskiGostyń75 907810,34944284,41982,53634,87%6,2%
POL powiat grodziski (wielkopolski) COA.svggrodziskiGrodzisk Wielkopolski51 940643,72813848,11142,58132,00%4,5%
POL powiat jarociński COA.svgjarocińskiJarocin71 507587,712239,6596,03979,21516,36%5,2%
POL powiat kaliski COA.svgkaliskiKalisz83 0351160,02721,997,90480,9737,71%2,9%
POL powiat kępiński COA.svgkępińskiKępno56 428600,399426,369,31064,86334,31%2,0%
POL powiat kolski COA.svgkolskiKoło86 4731011,038637,997,37988,0556,84%6,6%
POL powiat koniński COA.svgkonińskiKonin130 0051578,718214,1117,237107,19916,04%11,3%
POL powiat kościański COA.svgkościańskiKościan79 114722,5310946,599,39292,69226,98%3,8%
POL powiat krotoszyński COA.svgkrotoszyńskiKrotoszyn77 182714,2310860,2119,62297,24330,59%4,2%
POL powiat leszczyński COA.svgleszczyńskiLeszno57 544804,65729,387,99678,7973,4%
POL powiat międzychodzki COA.svgmiędzychodzkiMiędzychód36 686736,665046,455,68852,3504,58%5,0%
POL powiat nowotomyski COA.svgnowotomyskiNowy Tomyśl75 6751011,677547,383,50068,21118,29%2,5%
POL powiat obornicki COA.svgobornickiOborniki59 826712,658450,858,66953,94825,34%4,0%
POL powiat ostrowski COA.svgostrowskiOstrów Wielkopolski161 5811160,6513953182,392172,51431,16%3,3%
POL powiat ostrzeszowski COA.svgostrzeszowskiOstrzeszów55 436772,377233,167,25966,4644,73%4,9%
POL powiat pilski COA.svgpilskiPiła135 9281267,110765,1169,853159,83328,36%5,3%
POL powiat pleszewski COA.svgpleszewskiPleszew62 962711,918828,283,53582,43547,98%3,9%
POL powiat poznański COA.svgpoznańskiPoznań403 4171899,6121240,1424,510376,2605,64%1,8%
POL powiat rawicki COA.svgrawickiRawicz60 233553,2310948,661,97160,70812,77%4,9%
POL powiat słupecki COA.svgsłupeckiSłupca59 029837,917028,984,89170,01723,49%8,8%
POL powiat szamotulski COA.svgszamotulskiSzamotuły91 7201119,558248,495,02984,44418,10%4,0%
POL powiat średzki wlkp COA.svgśredzkiŚroda Wielkopolska59 033623,189535,386,57576,11936,29%6,7%
POL powiat śremski COA.svgśremskiŚrem61 455574,4110757,6172,58667,14216,15%2,6%
POL powiat turecki COA.svgtureckiTurek83 818929,49040104,69697,3945,13%4,7%
POL powiat wągrowiecki COA.svgwągrowieckiWągrowiec70 2161040,86747,2111,46687,36216,73%6,9%
POL powiat wolsztyński COA.svgwolsztyńskiWolsztyn57 534680,038524,168,84563,38525,63%1,8%
POL powiat wrzesiński COA.svgwrzesińskiWrześnia78 089704,1911152,4131,235102,3116,59%4,1%
POL powiat złotowski COA.svgzłotowskiZłotów69 2821660,914249,970,23471,53426,74%8,6%

Administracja i polityka

Wejście do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu

Samorząd wojewódzki

Organem stanowiącym samorządu jest Sejmik Województwa Wielkopolskiego, składający się z 39 radnych. Siedzibą sejmiku województwa jest Poznań. Sejmik wybiera organ wykonawczy samorządu, którym jest zarząd województwa, składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem.

W 2012 r. przeciętne zatrudnienie administracji samorządu wojewódzkiego wynosiło 1816 osób[14].

Podział mandatów w Sejmiku Woj. Wielkopolskiego (2018)[15]
Komitet WyborczyLiczba radnych
KKW Platforma Nowoczesna Koalicja Obywatelska
15/39
KW Prawo i Sprawiedliwość
13/39
KW Polskie Stronnictwo Ludowe
7/39
KKW SLD Lewica Razem
3/39
KWW Bezpartyjni Samorządowcy
1/39

Administracja państwowa

W 2012 r. przeciętne zatrudnienie administracji państwowej w województwie wynosiło 11 488 osób[14].

Organem administracji rządowej jest Wojewoda Wielkopolski, wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Poznań[16], gdzie znajduje się Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu. W ramach urzędu działają także 4 delegatury: w Kaliszu, Koninie, Lesznie i Pile.

Delegatury urzędu wojewódzkiego obejmują swoim zasięgiem działania[17]:

  • delegatura w Kaliszu powiaty: jarociński, kaliski, kępiński, krotoszyński, ostrowski, ostrzeszowski, pleszewski i miasto Kalisz;
  • delegatura w Koninie powiaty: kolski, koniński, słupecki, turecki i miasto Konin;
  • delegatura w Lesznie powiaty: gostyński, grodziski, kościański, leszczyński, rawicki, wolsztyński i miasto Leszno;
  • delegatura w Pile powiaty: chodzieski, czarnkowsko-trzcianecki, pilski, wągrowiecki i złotowski.

Ochrona przyrody

Pomnik przyrody – Dąb Sokół w Giewartowie

Stan na rok 2005:

  • 32 obszary chronionego krajobrazu (906 289 ha),
  • 88 użytków ekologicznych,
  • 48 obszarów wytypowanych do ochrony w Sieci Natura 2000,
  • 3601 pomników przyrody.

Powierzchnia obszarów prawnie chronionych: 932,6 tys. ha (9,0% prawnie chronionej powierzchni kraju)
w tym obszary chronionego krajobrazu – 78,9%, parki krajobrazowe – 18,5%, parki narodowe – 0,9%, rezerwaty przyrody – 0,6%.

Gospodarka

W 2012 r. produkt krajowy brutto woj. wielkopolskiego wynosił 154,2 mld zł, co stanowiło 9,5% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 44,6 tys. zł (106,3% średniej krajowej), co plasowało wielkopolskie na 3. miejscu względem innych województw[18].

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. wielkopolskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło 3353,16 zł, co lokowało je na 6. miejscu względem wszystkich województw[19].

W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 148,6 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 10,0% do aktywnych zawodowo[20].

Według danych z 2013 r. 8,5% mieszkańców w gospodarstwach domowych woj. wielkopolskiego miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego (tzn. znajdowało się poniżej minimum egzystencji)[21].

W 2010 r. produkcja sprzedana przemysłu w woj. wielkopolskim wynosiła 103,8 mld zł, co stanowiło 10,5% produkcji przemysłu Polski. Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej w wielkopolskim wynosiła 15,2 mld zł, co stanowiło 9,5% sprzedaży Polski[22].

Budżet województwa wielkopolskiego w 2013 r. zamknął się dochodami w wysokości 1170 mln zł oraz wydatkami w wysokości 1385 mln zł. Zadłużenie samorządu na koniec 2013 r. wyniosło 441,0 mln zł, co stanowiło 37,67% wysokości dochodów województwa[23][24].

Pracujący woj. wielkopolskiego według miejsca pracy i rodzaju działalności w 2012 r.[25]
Działalność i miejsce pracyLiczba
pracujących [tys.]
Ilość
pracujących
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo212,815,67%
Przemysł332,824,51%
Budownictwo91,76,75%
Handel; naprawa pojazdów samochodowych226,816,70%
Transport i gospodarka magazynowa75,45,55%
Zakwaterowanie i gastronomia21,11,55%
Informacja i komunikacja21,51,58%
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa27,32,01%
Obsługa rynku nieruchomości16,01,18%
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna48,43,57%
Administrowanie i działalność wspierająca40,12,95%
Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne48,33,56%
Edukacja101,77,49%
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna63,54,67%
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją11,00,81%
Pozostała działalność usługowa19,41,43%
Ogółem (Σ)1358,0100%

Transport

Autostrada A2 – węzeł „Krzesiny” (Poznań-Nowe Miasto)
Dworzec kolejowy Poznań Główny od strony peronów

W Wielkopolsce krzyżuje się kilka szlaków komunikacyjnych. Przez Poznań i Konin przebiega trasa z Europy Zachodniej do Rosji. W kierunku południowym biegnie międzynarodowa trasa z Gdańska przez Poznań i Leszno do Pragi i dalej na południe Europy. Zbudowana jest tu autostrada A2, która biegnie od granicy zachodniej przez Poznań i Warszawę do Moskwy.

Głównymi węzłami kolejowymi są tutaj: Poznań, Piła, Ostrów Wielkopolski i Leszno. Pomiędzy Warszawą a Berlinem kursują pociągi EuroCity, które zapewniają szybkie połączenie komunikacyjne pomiędzy Poznaniem a Berlinem. Trasa ta została jako pierwsza w Polsce, dostosowana do europejskiego systemu szybkich przewozów.

W Poznaniu znajduje się międzynarodowy port lotniczy Poznań-Ławica.

Lotnisko powojskowe z długim betonowym pasem startowym znajduje się w Pile. W Michałkowie położonym ok. 5 km na północ od Ostrowa Wielkopolskiego znajduje się lotnisko sportowe Aeroklubu Ostrowskiego. Lotnisko posiada krótki utwardzony pas oraz lądowisko trawiaste przez co mogą tam lądować tylko niewielkie samoloty. Małe samoloty mogą również lądować na lotnisku szybowcowym w Lesznie.

Transport drogowy

Drogi krajowe w województwie wielkopolskim[26][27]
DrogaTrasaObecna długość w województwieUwagi
A2E30 granica państwa z Niemcami NiemcyŚwieckoPoznańŁódźWarszawa (węzeł „Konotopa”) – ... – Warszawa (węzeł „Lubelska”) – Biała PodlaskaKukuryki – granica państwa z Białorusią Białoruś210 kmIstniejący odcinek: TrzcielDąbie
S5E261 S7 (Ostróda) – GrudziądzBydgoszczPoznańLesznoA8 (Wrocław)158 kmW eksploatacji:
  • odcinek Poznań Wschód – Mieleszyn (granica województwa)
  • odcinek Poznań Zachód – granica województwa
S8E67 Wrocław (Psie Pole) – KępnoSieradzA1 (Łódź) – ... – A1 (Piotrków Trybunalski) – Rawa MazowieckaWarszawaOstrów MazowieckaZambrówChoroszcz S19ok. 24 kmIstniejący odcinek: SycówKępno
S10A6 (Szczecin) – PiłaBydgoszczToruńS7 (Płońsk)7,8 kmW eksploatacji: obwodnica Wyrzyska
S11KoszalinPiłaPoznańOstrów WielkopolskiTarnowskie GóryA1? kmW eksploatacji:
10granica państwa z Niemcami NiemcyLubieszynSzczecinStargardWałczPiłaPawłówekBiałe BłotaWypaleniskaPrzyłubieToruńLipnoSierpcDrobinPłońsk?
11KołobrzegKoszalinPiłaPoznańPleszewOstrów WielkopolskiKępnoBytom?
12granica państwa z Niemcami NiemcyŁęknica – S3 (węzeł „Głogów Zachód") – GłogówLesznoPleszewKaliszSieradzPiotrków TrybunalskiSulejówRadomZwoleńPuławyLublinDorohusk – granica państwa z Ukrainą Ukraina155 km
15TrzebnicaKrotoszynJarocinWrześniaGnieznoStrzelnoInowrocławToruńOstróda187 km
22granica państwa z Niemcami NiemcyKostrzyn nad OdrąGorzów WielkopolskiWałczCzłuchówStarogard GdańskiMalborkElblągGrzechotki – granica państwa z Rosją Rosja36,6 km
24PniewyGorzyńSkwierzynaWałdowice30 km
25BoboliceBydgoszczInowrocławStrzelnoKoninKaliszOstrów WielkopolskiOleśnica149 km
32granica państwa z Niemcami NiemcyGubinekZielona GóraSulechówWolsztynGrodzisk WielkopolskiStęszew65,3 km
36ProchowiceLubinRawiczKrotoszynOstrów Wielkopolski78,6 km
39ŁagiewnikiStrzelinBrzegNamysłówKępno24,1 km
72KoninTurekŁódźRawa Mazowiecka48,6 km
83TurekSieradz25,6 km
922 RzepinŚwiebodzinTrzcielPniewyPoznańWrześniaSłupcaKoninKołoKutnoŁowiczWarszawa – ... – Mińsk Mazowiecki244,5 kmDawna droga krajowa nr 2

... – brak ciągłości drogi

Tabor kolejowy

Województwo wielkopolskie jest właścicielem 73 pojazdów szynowych, z których stanowią 44 elektrycznych zespołów trakcyjnych oraz 27 spalinowych zespołów trakcyjnych i autobusów szynowych, których zakup dokonał Urząd Marszałkowski oraz samorządowy przewoźnik Koleje Wielkopolskie. Przewoźnikiem obsługującym tabor należący do województwa wielkopolskiego są Koleje Wielkopolskie oraz Polregio, które obsługuje trzy SA108 należące do UM.

21 października 2021 roku Koleje Wielkopolskie zdecydowały się na zakup dwóch kolejnych 36WEhd w ramach prawa opcji. Ich dostawa ma nastąpić jesienią 2023 roku[28].

SeriaTypNumeryLiczbaProducentWłasnośćUżytkownikŹródło
EN57AKWPafawag 5B/6B1025, 1031, 1062, 1412, 1413, 1434, 15027PafawagUMKoleje Wielkopolskie
EN57ALPafawag 5B/6B1027, 1061, 1141, 1804, 18055PafawagUMKoleje Wielkopolskie[29]
EN7622WEa026 ÷ 04722PesaUMKoleje Wielkopolskie[29]
48WE001 ÷ 01010PesaKoleje Wielkopolskie
48WEb019 ÷ 0235PesaKoleje Wielkopolskie[30][31][32]
SA105213M001 ÷ 0022ZNTK PoznańUMKoleje Wielkopolskie[33]
SA108215M001 ÷ 003, 0104ZNTK PoznańUMKoleje Wielkopolskie[29]
SA108215M004 ÷ 005, 0073ZNTK PoznańUMPolregio
SA132218Ma001, 003 ÷ 004, 008 ÷ 011, 013 ÷ 01510[a]PesaUMKoleje Wielkopolskie[29][34][35]
SA134218Md008, 0102PesaUMKoleje Wielkopolskie[29]
SA139223M007 ÷ 0093PesaUMKoleje Wielkopolskie[36][35][37][38]
36WEhd003 ÷ 0064 z 6NewagKoleje Wielkopolskie[39][40][28]


Transport lotniczy

Nauka i oświata

Studenci na UAM

W 2012 w województwie wielkopolskim działało 39 szkół wyższych, w których studiowało 159,4 tys. osób. Największą szkołą wyższą jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, na którym według danych z 31 grudnia 2020 studiowało 37 116 osób[42].

Bezpieczeństwo publiczne

W województwie wielkopolskim działa centrum powiadamiania ratunkowego, które znajduje się w Poznaniu i które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999[43].

Religia

Zobacz też

Uwagi

  1. Jednostka SA132-012 została zniszczona w wypadku na przejeździe kolejowym.

Przypisy

  1. a b c d e Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-11-19].
  2. Powierzchnia i w przekroju terytorialnym w 2014 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 24 lipca 2014, ISSN 1505-5507.
  3. Rocznik Statystyczny Województwa Wielkopolskiego 2013, Urząd Statystyczny w Poznaniu, 8 stycznia 2014, s. 54, ISSN 1642-6657. Za: dane Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii oraz Komendy Głównej Straży Granicznej.
  4. Rozumianą jako tereny województwa poznańskiego i województwa kaliskiego z czasów I RP bez starostwa drahimskiego (https://www.kul.pl/files/845/pdf/szady_geografia_struktur_2010.pdf, s. 118), tj. bez okolic Czaplinka.
  5. Korona w II połowie XVIII wieku, hgisb.kul.lublin.pl [dostęp 2020-12-06].
  6. Religia i wyznania w Koronie w XVIII wieku, hgisb.kul.lublin.pl [dostęp 2020-12-06].
  7. a b c d e f g h i j k l Program ochrony środowiska dla województwa wielkopolskiego na lata 2016–2020, umww.pl, Poznań 2016 [dostęp 2019-02-22].
  8. Raport o stanie lasów w Polsce 2012, Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2013, s. 78, ISSN 1641-3229.
  9. a b Ludność GUS, stan na dzień 30 czerwca 2017.
  10. a b Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu: Wykonanie budżetów 2018 (kw. III) – Tabela 5: Wydatki bieżące i majątkowe. Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu. [dostęp 2019-01-10].
  11. a b Regionalna izba Obrachunkowa w Poznaniu: Wykonanie budżetów 2018 (kw. III) – Tabela 2: Dochody bieżące i majątkowe. Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu. [dostęp 2019-01-10].
  12. a b Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu, Wykonanie budżetów 2018 (kw. III) – Tabela 9: Zobowiązania, bip.poznan.rio.gov.pl [dostęp 2019-01-10].
  13. a b GUS, Bezrobocie rejestrowane. I kwartał 2018 roku, „stat.gov.pl” [dostęp 2018-08-14] (pol.).
  14. a b Rocznik Statystyczny Województwa Wielkopolskiego 2013, Urząd Statystyczny w Poznaniu, 8 stycznia 2014, s. 87, ISSN 1642-6657.
  15. Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory Samorządowe 2018. [dostęp 2019-08-12].
  16. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603).
  17. (§ 3. Statut WUW w Poznaniu) Zarządzenie Nr 227/09 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 9 czerwca 2009 r. (Dz. Urz. Woj. Wielkopolskiego z 2009 r., Nr 127, poz. 2089).
  18. Rocznik Statystyczny Województw 2014, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 12 stycznia 2015, s. 625, ISSN 1230-5820.
  19. Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 28 listopada 2011 r. (M.P. z 2011 r. nr 108, poz. 1099).
  20. Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (Stan na koniec marca 2012 r.), Główny Urząd Statystyczny, 26 kwietnia 2012 [dostęp 2012-05-20].
  21. Ubóstwo w Polsce w 2013 r.. Główny Urząd Statystyczny, 2013, s. 15. ISBN 978-83-7027-536-5. [dostęp 2014-10-09].
  22. Rocznik Statystyczny Województw 2011 (wybrane tablice), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 24 stycznia 2012, s. 58–59, ISSN 1230-5820.
  23. Działalność informacyjna» Wykonanie budżetów js» 2013» IV kwartał» Zobowiązania (tabela9), Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu, 25 marca 2014 [dostęp 2014-10-03].
  24. Działalność informacyjna» Wykonanie budżetów js» 2013» IV kwartał»Wydatki bieżące i majątkowe (tabela5), Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu, 25 marca 2014 [dostęp 2014-10-03].
  25. Rocznik Statystyczny Województw 2013, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, styczeń 2014, s. 304–305, ISSN 1230-5820.
  26. Rozporządzenie Rady Ministrów zmieniające rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych (Dz.U. z 2009 r. nr 187, poz. 1446).
  27. Zarządzenie Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 10.12.2009.
  28. a b https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/koleje-wielkopolskie-korzystaja-z-opcji-na-dwa-spalinowe-impulsy-104953.html.
  29. a b c d e https://web.archive.org/web/20171026144313/http://koleje-wielkopolskie.com.pl/nasze-pojazdy/.
  30. https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/dwa-pierwsze-elfy-2-z-drugiego-zamowienia-dla-kolei-wielkopolskich-odebrane-zdjecia-99847.html.
  31. https://www.rynek-kolejowy.pl/mobile/kolejne-dwa-elfy-2-w-wielkopolsce-100226.html.
  32. https://ilostan.forumkolejowe.pl/index.php?nav=serie&typ=3&seria=450&title=48WEb.
  33. https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/wielkopolska-zleci-naprawe-glowna-sa105-88930.html.
  34. https://www.rynek-kolejowy.pl/mobile/naprawy-wielkopolskiego-sa13212-raczej-nie-bedzie-104758.html.
  35. a b https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/szynobusowe-problemy-w-wielkopolsce-105240.html.
  36. https://transinfo.pl/inforail/dwa-linki-wracaja-na-wielkopolskie-tory-_more_101440/.
  37. https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/koleje-wielkopolskie-kupuja-6letniego-linka-z-pesy-104715.html.
  38. https://ilostan.forumkolejowe.pl/index.php?nav=lok&typ=4&seria=63&lok=12588&numer=8&title=SA139-008.
  39. https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/spalinowe-impulsy-kolei-wielkopolskich-wyjechaly-na-trasy-99358.html.
  40. https://koleje-wielkopolskie.com.pl/najnowsze-pojazdy-w-kolejach-wielkopolskich-36wehd/.
  41. Port Lotniczy Poznań Ławica Im Henryka Wieniawskiego – Lotnisko w Jeżyce Poznań na Firmstrony.pl http://jezyce-poznan-wojewodztwo-wielkopolskie.firmstrony.pl/lotnisko/port-lotniczy-poznan-lawica-im-henryka-wieniawskiego-jezyce-poznan.
  42. Stan zatrudnienia i liczba studiujących w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, bip.amu.edu.pl [dostęp 2021-03-28] (pol.).
  43. Wykaz NKA dla lokalizacji Ab. Służb Alarmowych 112 (pol.). uke.gov.pl. [dostęp 2014-12-27].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
POL location map.svg
Autor: Hiuppo, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Location map of Poland
Wielkopolskie mapa fizyczna.png
Autor: Aotearoa, Licencja: LGPL
Mapa wód i ukształtowania powierzchni województwa wielkopolskiego.
Współrzędne graniczne mapy:
  • N: 53.6558° N
  • S: 51.1037° N
  • W: 15.7765° E
  • E: 19.1050° E
Poznań Główny (widok ogólny).JPG
Autor: Junx, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ogólny widok na stację Poznań Główny
Kwbkonin.jpg
Koparka w odkrywkowej Kopalni Węgla Brunatnego w Koninie
Lech Brewery Poznan.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Lech Browary - Poznań.
St.Mikolajczyk Monument Poznan.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Stanisława Mikołajczyka i Urząd Wojewódzki, Poznań.
POL powiat jarociński COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
  • eagle: drawn by Bastianow
Greater Poland Voivodeship administrative map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa administracyjna województwa wielkopolskiego
POL powiat grodziski (wielkopolski) COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
  • eagle: drawn by Bastianow
POL powiat ostrowski COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
Greater Poland in Poland (+rivers).svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location of voivodeship xy (see filename) in Poland.
Autostrada A 2.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
WPna49.png
Autor: Tomasz Majtyka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Województwo wielkopolskie (od 1999) jako powstałe z województw podziału administracyjnego Polski z lat 1975-1998
Dab sokol giewartow.jpg
(c) Marcin-m38 z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Dąb Sokół, park w Giewartowie, gmina Ostrowite
Piramida wieku Wielkopolskie.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców W. wielkopolskiego, 2014