Wielonienasycone kwasy tłuszczowe
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe, PUFA (z ang. polyunsaturated fatty acids) – klasa organicznych związków chemicznych należących do kwasów tłuszczowych, które zawierają co najmniej dwa wiązania wielokrotne w łańcuchu węglowym, którego długość wynosi co najmniej 18 atomów węgla. W zależności od położenia pierwszego wiązania wielokrotnego od końca łańcucha węglowego, wyróżnić można dwie główne grupy: kwasy ω−3 i kwasy ω−6[1][2].
Wśród PUFA wyróżnia się kwasy krótkołańcuchowe (SC-PUFA, z ang. short-chain polyunsaturated fatty acids lub C18 PUFA), których łańcuch węglowy składa się z 18 atomów, oraz kwasy długołańcuchowe (LC-PUFA, z ang. long-chain polyunsaturated fatty acids), które zawierają 20 lub więcej atomów węgla w łańcuchu[2][3]
Kwasy te odpowiedzialne są m.in. za właściwy rozwój ośrodkowego układu nerwowego, są istotne dla prawidłowego rozwoju dzieci, wiele mieszanek pokarmowych dla niemowląt jest nimi suplementowanych. Przyjmowanie LC-PUFA m.in. wydłuża czas trwania ciąży, zapobiega wcześniactwu i wpływa na zwiększenie masy urodzeniowej dziecka[4].
- Przykładowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe
Kwas α-linolenowy, 18:3 (ω−3)
Kwas arachidonowy, 20:4 (ω−6)
Kwas dokozaheksaenowy, 22:6 (ω−3)
Oznaczenie symboliczne obok nazwy wskazuje liczbę atomów węgla w łańcuchu:liczbę wiązań podwójnych C=C, a w nawiasie położenie ostatniego wiązania podwójnego licząc od ostatniego (ω) atomu węgla.
Przypisy
- ↑ Elahe Abedi, Mohammad Ali Sahari, Long-chain polyunsaturated fatty acid sources and evaluation of their nutritional and functional properties, „Food Science & Nutrition”, 2 (5), 2014, s. 443–463, DOI: 10.1002/fsn3.121, PMID: 25473503, PMCID: PMC4237475 (ang.).
- ↑ a b Matthew T. Buckley i inni, Selection in Europeans on Fatty Acid Desaturases Associated with Dietary Changes, „Molecular Biology and Evolution”, 34 (6), 2017, s. 1307–1318, DOI: 10.1093/molbev/msx103, PMID: 28333262, PMCID: PMC5435082 [dostęp 2021-11-10] (ang.).
- ↑ Giovanni M. Turchini i inni, Jumping on the omega-3 bandwagon: distinguishing the role of long-chain and short-chain omega-3 fatty acids, „Critical Reviews in Food Science and Nutrition”, 52 (9), 2012, s. 795–803, DOI: 10.1080/10408398.2010.509553, PMID: 22698270 [dostęp 2021-11-10] (ang.).
- ↑ Wojciech Jańczyk, Piotr Socha, Kliniczne efekty suplementacji wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi ω-3, „Standardy Medyczne Pediatria”, 6 (10–17), 2009, s. 101–111, ISSN 2080-5438.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
chemical structure of docosahexaenoic acid showing numbering systems
Az arachidonsav molekula egyszerűsített szerkezeti képlete és számozása
Chemical structure of alpha-linolenic acid showing differing numbering conventions, created with ChemDraw.