Wierzbica Dolna

Artykuł

51.056071°N 17.988218°E

- błąd

0 m

WD

51°3'22"N, 17°59'18"E

- błąd

39 m

Odległość

10 m

Wierzbica Dolna
wieś
Ilustracja
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Wierzbicy Dolnej
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

kluczborski

Gmina

Wołczyn

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-255

Tablice rejestracyjne

OKL

SIMC

0505326

Położenie na mapie gminy Wołczyn
Mapa konturowa gminy Wołczyn, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wierzbica Dolna”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Wierzbica Dolna”
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego
Mapa konturowa powiatu kluczborskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wierzbica Dolna”
Ziemia51°03′21,856″N 17°59′17,585″E/51,056071 17,988218

Wierzbica Dolna (niem. Deutsch Würbitz, 1936–1945 Niederweiden O.S.)[1][2]– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Wołczyn[3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Nazwa

Nazwa pochodzi od polskiej nazwy drzewa wierzby.

W 1295 w kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Wirbicz oraz Wirzbicze inferiori we fragmencie Wirzbicze superiori et inferiori. Wierzbica Dolna lokowana była na prawie polskim iure polonico o czym świadczy wpis w tej kronice Wirbicz polonicalis[4][5]

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:

  • kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. pw. Podwyższenia Krzyża św. (poewangelicki). Zbudowany w 1688 r. z fundacji Melchiora v. Studnitza. W 1939 zrekonstruowany na wzór poprzedniego z nowego materiału z zachowaniem poprzedniej wieży. Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej na podmurowaniu kamiennym, z wieżą konstrukcji słupowej. Prezbiterium zamknięte trójbocznie, przy nim od północy zakrystia z lożą kolatorską na piętrze. Szersza nawa zbliżona do kwadratu, z kruchtą od południa i z kwadratową wieżą od zachodu. Wnętrze nakryte stropem płaskim z listwowymi podziałami kasetonowymi. Loża nad zakrystią otwarta do prezbiterium prostokątnym podłużnym wycięciem z balkonem i zwieńczeniem wspartym na kręconych kolumnach. Chór muzyczny połączony z emporami wzdłuż bocznych ścian nawy, wsparty na czterech profilowanych słupach. Otwory wejściowe i okienne zamknięte łukiem spłaszczonym. W drzwiach częściowo zachowane stare okucia. Na zewnątrz nieoszalowany. Dach siodłowy o dwóch kalenicach, kryty gontem. Od północy oszalowane i zadaszone dojście do loży. Wieża o ścianach nieznacznie pochyłych, szalowanych, nakryta ośmiobocznym hełmem gontowym z cebulastą latarnią pobitą blachą. W niektórych oknach kraty z zadziorami. Wewnątrz na ścianie nawy umocowany fragment pierwotnego stropu z malowaną sceną Sądu Ostatecznego ujętą w obramienia o motywach okuciowych i dekoracją roślinną, renesansowo-ludową z XVII w. Ołtarz główny późnobarokowy z 1 połowy XVIII w. z rzeźbami aniołków oraz Chrystusa Zmartwychwstałego w zwieńczeniu; w nim rzeźbiona Grupa Ukrzyżowania. Ambona barokowa z około połowy XVIII w. z malowanymi postaciami czterech ewangelistów Salvatora Mundi na parapecie oraz Mojżesza, Aarona i św. Jana Chrzciciela na parapecie schodów. Organy pochodzą z początku XVIII w. Cztery zydle ludowe pochodzą z XVIII w. Obraz Zmartwychwstania, barokowo-ludowy pochodzi z przełomu XVIII/XIX w. Epitafium renesansowe drewniane z malowanym portretem wotywnym i Ukrzyżowaniem pochodzi z XVII w., odnowione w 1936 Rzeźby: 1. Pieta gotycka z początku XVI w.; 2. krucyfiks gotycki z XVI w.; 3. anioł chrzcielny barokowy, uszkodzony. Kielich cynowy z herbem i literami M V S (zapewne fundacji Melchiora v. Studnitza) z 2 połowy XVII w. Dwie pateny cynowe z cechami miejskimi Wrocławia. Lichtarze cynowe: 1-2 z 1681 z herbem i literami H B G S; 3-4 z 1 połowy XVIII w. Pod wieżą uszkodzone fragmenty ław kolatorskich późnorenesansowe z XVII w. Pod stropem trzy kopie rycerskie; wypisany z księgi rejestru
  • park, z XIX w.

Religia

Większość mieszkańców Wierzbicy Dolnej stanowią wyznawcy Kościoła Rzymskokatolickiego. Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi także Kościół Zielonoświątkowy, protestancka wspólnota o charakterze ewangelicznym (Wierzbica Dolna 28B).

Przypisy

  1. ↑ https://treemagic.org/rademacher/www.verwaltungsgeschichte.de/kreuzburg.html
  2. ↑ https://www.meyersgaz.org/place/10338010
  3. ↑ Sołectwa Gminy Wołczyn. bip.wolczyn.pl. [dostęp 2012-12-08].
  4. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  5. ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
  6. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 46. [dostęp 2012-12-08].
Gmina Wołczyn
Miasto
Wsie
Kolonie
Osady
Osada leśna
Integralne.
części wsi
  • Borownia
  • Cegielnia (Szymonków)
  • Chomącko
  • Cygany
  • Dębniak
  • Gierałcice Małe
  • Jedliska
  • Jędrzejowice
  • Krzywiczyny-Kolonia
  • Ligota Mała
  • Lubiatowice
  • Niwy
  • Nowa Wieś
  • Sułaszów
  • Szklarnia
  • Wałda
  • Walsztat
  • Wesoła
  • Wolna Wieś
  • Zajdak
  • Zapłotnik
  • Zielona Góra

Herb gminy Wołczyn

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Kluczbork County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kluczbork County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.1995 N
  • S: 50.7726 N
  • W: 17.8908 E
  • E: 18.4396 E
SM Wierzbica Dolna Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego (2).jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wierzbica Dolna, kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. p.w. Podwyższenia Krzyża, drewn., 1698, 1939