Wiktor Kaczyński

Wiktor Kaczyński

podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia	15 sierpnia 1899 Żytomierz
Data i miejsce śmierci	13–14 kwietnia 1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Formacja	I Korpus Polski
Jednostki	8 pułk artylerii polowej Szkoła Podchorążych Artylerii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Wiktor Kaczyński (ur. 15 sierpnia 1899 w Żytomierzu, zm. 13–14 kwietnia 1940 w Katyniu) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych, inwalida wojenny.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Antoniego, generała dywizji i Małgorzaty z Popowskich^[1][2][3].

Żołnierz I Korpusu Polskiego w Rosji. Uczestnik wojny 1920 (3 razy ranny). W wyniku ran odniesionych, został inwalidą, amputowano mu rękę^[4].

1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w 8 pułku artylerii polowej^[5]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 123. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był nadal 8 pułk artylerii polowej w Płocku^[6]. W latach 1922–1924 był odkomenderowany na Politechnikę Warszawską celem ukończenia studiów, pozostając oficerem nadetatowym 8 pułku artylerii polowej^[7][8][1]. W 1922 roku został członkiem korporacji akademickiej „Sparta” w Warszawie^[9]. 31 marca 1924 roku został mianowany kapitanem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 93. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[10]. W listopadzie tego roku, po odwołaniu z odkomenderowania na studia, powrócił do macierzystego 8 pap^[11]. Z dniem 1 kwietnia 1925 roku został odkomenderowany na sześciomiesięczny kurs dowódców baterii w Szkole Strzelania Artylerii w Toruniu^[12][13] oraz otrzymał przydział do Dywizjonu Szkolnego Artylerii Okręgu Korpusu nr I na stanowisko dowódcy baterii szkolnej podchorążych rezerwy z pozostawieniem na przeniesieniu służbowym na kursie Szkoły Strzelania Artylerii do 1 października 1925 roku^[14]. Z dniem 1 listopada 1925 roku został przydzielony do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Toruniu na stanowisko instruktora 2 baterii szkolnej^[15][16]. Od roku szkolnego 1926/1927 był komendantem klasy w 2 baterii szkolnej^[17][18][19]. Pełniąc służbę w szkole pozostawał oficerem nadetatowym 8 pułku artylerii polowej, a w 1929 roku został przeniesiony do kadry oficerów artylerii^[20]. Z dniem 1 listopada 1930 roku został przeniesiony z Centrum Wyszkolenia Artylerii do 3 pułku artylerii ciężkiej w Wilnie^[21]. 2 grudnia 1930 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 40. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[22]. 3 sierpnia 1931 roku został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej^[23][24]. 9 grudnia 1932 roku ogłoszono jego przeniesienie do Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu^[25]. W 1935 roku został skierowany na kurs w Wyższej Szkole Technicznej w Paryżu^[26][1].

Współkonstruktor działa 75 mm. W 1937 był wykładowcą mechaniki i projektowania materiałowego w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu. Na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 15. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[27]. W dalszym ciągu pełnił służbę w Szkole Podchorążych Artylerii na stanowisku wykładowcy mechaniki i budowy sprzętu^[28].

W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli radzieckiej. Według stanu na 19 i 29 października był jeńcem juchnowskiego obozu przejściowego. W aktach osobowych Kaczyńskiego z juchnowskiego obozu z: 19 października – stopień podany jako major, podobnie w liście jeńców generałów i wyższych oficerów obozu juchnowskiego z 28 października. W listopadzie 1939 przewieziony do Kozielska. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD^[29] – lista wywózkowa 025/1, poz. 39, nr akt 4075^[30] z 09.04.1940. Został zamordowany 13 lub 14 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim^[29]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 08.05.1943. Przy szczątkach znaleziono: wg listy AM – książeczkę oficerską, karty pocztowe, świadectwo szczepień obozowych nr 1206, święty obrazek, różaniec, modlitewnik^[31]; wg listy PCK – naramiennik z inicjałami „SB” (Król Stefan Batory, patron 3 pułku artylerii ciężkiej), książeczkę wojskową, świadectwo szczepień obozowych nr 1206, pamiątkę z Częstochowy, krzyżyk z drewna^[32]. Figuruje na liście AM-208-1550 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem GARF 53-01550. W spisie AM i PCK widnieje adnotacja, że był w stopniu majora. Nazwisko Kaczyńskiego znajduje się na liście ofiar (pod nr 1550) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 141 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 147 z 1943. Krewni do 1956 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Wiktor Kaczyński był żonaty z Jadwigą z Herbstów, z którą miał syna Jana^[1].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[27]
• Srebrny Krzyż Zasługi^[27]
• Medal Niepodległości (3 czerwca 1933)^[33][34]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)^[35]

Upamiętnienie

• Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień podpułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976).
• Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).

Zobacz też

• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
• zbrodnia katyńska

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Przegląd Artyleryjski: organ fachowy artylerji i służby uzbrojenia, Departament III-ci Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1925, 1929
• Szkoła Podchorążych Artylerii. Ku uczczeniu dnia promocji roczników 1927–1929 i 1928–1930. Toruń: Szkoła Podchorążych Artylerii, 1930.
• Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
• Jerzy Kirchmayer: Pamiętniki. Warszawa: Książka i Wiedza, 1975.
• Roman Łoś: Artyleria polska 1914-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991. ISBN 83-11-07772-X.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
• Korporanci w mogiłach katyńskich. Towarzystwo Tradycji Akademickiej. [dostęp 2018-01-11].