Wincenty Rapacki (1865–1943)

Wincenty Rapacki
Ilustracja
Wincenty Rapacki (przed 1914)
Data i miejsce urodzenia

6 czerwca 1865
Kraków

Data i miejsce śmierci

16 stycznia 1943
Warszawa

Zawód

aktor, śpiewak

Współmałżonek

Helena Zimajer

Lata aktywności

1887-1938

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Kazimiera Niewiarowska, Wincenty Rapacki (syn) i Władysław SzczawińskiChwili szczęścia, 1909

Wincenty Rapacki (ur. 6 czerwca 1865 w Krakowie, zm. 16 stycznia 1943 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy oraz śpiewak. Autor licznych tekstów, muzyki, piosenek i operetek. Tłumacz librett operetkowych.

Życiorys

Ukończył warszawskie gimnazjum i studia wokalne u swej ciotki Honoraty Majeranowskiej. Debiutował w 1887 w Warszawskich Teatrach Rządowych i został zaangażowany do zespołu operetki. Był w jej zespole w latach 1888–1895. Od 1895 roku grał w Łodzi. W latach 1898–1900 był członkiem zespołu teatralnego Adolfiny Zimajer. Po powrocie do Warszawy w 1900 aż do 1915 ponownie występował na deskach Warszawskich Teatrach Rządowych.

Podczas I wojny światowej występował w Moskwie, Kijowie, Petersburgu. Wróciwszy do kraju w 1919 grał na scenach Teatru Letniego, Nowego i Narodowego. Grał również w filmach.

W okresie dwudziestolecia międzywojennego występował w warszawskich teatrach kabaretowych: „Czarnym Kocie” i „Sfinksie”. Od 1921 do wybuchu II wojny światowej grał przede wszystkim w Teatrze Letnim, poza tym w Teatrze Polskim i Narodowym. Sporadycznie występował na deskach teatrów rewiowych: „Morskiego Oka” i „Wielkiej Rewii”, zagrał także w kilku filmach.

Był jednym z najczynniejszych tłumaczy i adaptatorów – przełożył na język polski libretta siedemdziesięciu dwóch operetek. Pisał również dramaty, anegdoty teatralne, poezje. Był autorem słów piosenek do filmu Strachy z 1938.

29 grudnia 1921 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[1].

Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera A-4-28)[2].

Pochodził z rodziny aktorskiej. Był synem pary aktorskiej Wincentego i Józefiny Rapackich, bratem aktorek – Honoraty Leszczyńskiej i Róży Rapackiej. Jego małżonką była Helena Zimajer a dziećmi – Adam Rapacki, śpiewak i kompozytor oraz Halina Rapacka, śpiewaczka i aktorka kabaretowa.

Filmografia

Spektakle (wybór)

  • Zemsta nietoperza, 1909 Teatr Nowości
  • Chwila szczęścia, 1909 Teatr Nowości
  • Mały Faust, 1909 Teatr Nowości
  • Mimi, 1909 Teatr Nowości
  • Rozwódka, 1909 Teatr Nowości
  • Życie paryskie, 1912 Teatr Nowości
  • Tralalia, 1912 Teatr Nowości
  • Teatralna ciocia, 1914 Teatr Nowości

Twórczość (wybór)

Piosenki

  • À la Watteau : cudne szmaragdów kobierce : piosnka na jeden głos z towarzyszeniem fortepianu
  • Andzia
  • Babunia śpi
  • Czarny kot
  • Gdzie Chłopaczek tam Dziewczynka
  • Kołysanka
  • Mania
  • Odpowiedź Andzi
  • Róże : piosenka na jeden głos z towarzyszeniem fortepianu
  • Co śpiewa Warszawa! : pieśni, piosenki i śpiewy z najnowszych oper i operetek, 1907

Operetki

  • Kobieta-wąż : operetka w 3 aktach : kuplety Zuzi
  • Tryl djabelski : operetka w 1 akcie
  • Szeregowcy na urlopie
  • Próba miłości
  • Zgnieciony cylinder
  • Polska piosenka
  • Śmierć Sherlocka Holmesa
  • Tylko jedno słowo
  • Romans z porcelaną

Dramaty

  • Pan Bonifacy: Farsa w 1 akcie, 1893
  • Monolog zakochanej, 1984
  • W starym piecu - dyabeł pali: Komedyjka w jednym akcie, 1984
  • Miłość i sztuka : obrazek w 1 akcie, 1895 (grany na scenie poznańskiej 28 lutego 1895r.)
  • Zakochana majstrowa : komedia ze śpiewami i tańcami w 3 aktach z epilogiem według opowieści Wincente
  • Chwila szczęścia, 1914
  • Czarujący emeryt
  • Ja tu rządzę: Krotochwila w trzech aktach
  • Papa się żeni, 1926
  • Jubileusz mistrza, 1936
  • Rybie wesele
  • Wesoła buda (wspólnie z Cyrylem Danielewskim i Krogulcem)

Proza

  • Humoreski , 1907 (satyra)
  • Piosenki, kuplety, djalogi, monologi, fraszki, 1909 (satyra)
  • Tygrys Bengalski: Humoreski, 1925 (opowiadania)
  • Romans pani majstrowej, 1926
  • Anegdoty teatralne , 1930 (wspomnienia)
  • Wielka miłość: Powieść, 1937

Przypisy

  1. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 28.
  2. Cmentarz Stare Powązki: HONORATA LESZCZYŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-03].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kazimiera Niewiarowska, Wincenty Rapacki (syn) i Władysław Szczawiński (Chwla szczęścia).png
Kazimiera Niewiarowska, Wincenty Rapacki (syn) i Władysław Szczawiński w Chwili szczęścia
Wincenty Rapacki (-1914).jpg
Wincenty Rapacki (-1914)