Witold Kopeć

Witold Kopeć
Ilustracja
Witold Kopeć podczas próby (2019)
Data i miejsce urodzenia

5 lipca 1958
Łódź

Data i miejsce śmierci

3 stycznia 2022
Lublin

Zawód

aktor, reżyser, pedagog, działacz społeczny

Zespół artystyczny
Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie
Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi

Witold Józef Kopeć (ur. 5 lipca 1958 w Łodzi[1], zm. 3 stycznia 2022[2] w Lublinie) – polski aktor, reżyser, pedagog, działacz społeczny, doktor habilitowany sztuki teatralnej, aktor Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie[3], Prezes Fundacji Prawda Dobro Piękno, odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (2004)[4].

Życiorys

Wykształcenie

Rodzice aktora byli ekonomistami. W 1977 roku ukończył XXVI Liceum Ogólnokształcące im. M. Fornalskiej (obecnie K. K. Baczyńskiego) w Łodzi, w 1981 roku został absolwentem Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera w Łodzi[5]. W 2006 roku uzyskał stopień doktora, zaś w 2011 roku doktora habilitowanego sztuki teatralnej w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie[5].

Kariera aktorska

W trakcie swojej kariery związany był z kilkoma polskimi teatrami. W latach 1981–1984 występował na deskach Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. W roku 1984 przeniósł się do Bydgoszczy, gdzie w Teatrze Polskim pracował do roku 1987. Lata 1987–1989 spędził w Szczecinie – tam krótko związany był kolejno z Teatrem Polskim i Teatrem Współczesnym[6]. W 1989 roku na stałe osiedlił się w Lublinie, gdzie do dziś pozostaje częścią zespołu Teatru im. Juliusza Osterwy[6].

Od początku kariery monodramy stawały się najważniejszą formą jego wypowiedzi teatralnej. To one stały się jego znakiem rozpoznawczym i przyniosły mu najwięcej nagród.

Zagrał także w m.in. w filmach – Dzień Czwarty (1984), Życie za życie. Maksymilian Kolbe (1991), Generał polskich nadziei... Władysław Anders (2007) oraz Nad życie (2012)[1].

W 2020 roku startował w konkursie na stanowisko dyrektora Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie[7]. Uzyskał wówczas jeden na dziewięć głosów, a sam konkurs pozostał nierozwiązany[8][9]. Jako powód nierozstrzygnięcia konkursu komisja złożona w większości z przedstawicieli Zarządu Województwa Lubelskiego oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego podała, że żaden z kandydatów nie spełnił kryteriów oceny ustalonych przez komisję konkursową[10].

Praca pedagogiczna

Witold Kopeć podczas zajęć z retoryki stosowanej, Lublin, 2019

W 2001 roku rozpoczął swoją pracę pedagogiczną. Od tego czasu współpracował m.in. z Wydziałem Artystycznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Wydziałem Prawa i Administracji UMCS, z Katedrą Retoryki KUL, czy z Wyższą Szkołą Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. W latach 2011–2014 zajmował stanowisko adiunkta w Katedrze Filozofii Kultury KUL[11].

Działalność społeczna

Od 1981 roku jest członkiem NSZZ „Solidarność”, w tym od 1991 działa w Komisji Zakładowej przy Teatrze im. J. Osterwy w Lublinie. Od 2006 roku nieprzerwanie pełni funkcję jej przewodniczącego. W latach 2002–2011 był członkiem Rady Artystycznej Teatru im. J. Osterwy w Lublinie[12].

Od 2014 roku prowadzi Laboratorium Teatralne im. Heleny Modrzejewskiej ukierunkowane na pracę z młodzieżą. Zespół zrealizował m.in. „Antygonę”, „Damy i Huzary”, „Gwałtu, co się dzieje?”. W 2014 roku w 60. rocznicę likwidacji więzienia na Zamku Lubelskim podjął się realizacji wg własnego scenariusza spektaklu „Lubelskie Dziady” (na motywach „Dziadów” Adama Mickiewicza). Premiera miała miejsce 20 maja 2014 roku na dziedzińcu Zamku Lubelskiego[13].

W 2017 roku założył Fundację Prawda Dobro Piękno mającą na celu kultywowanie uniwersalnych wartości prawdy, dobra i piękna w sztuce[14]. W Fundacji niezmiennie pełni funkcję Prezesa. Pod szyldem Fundacji zrealizowany został monodram „Obrona Sokratesa”[15][16]. Fundacja wspiera także działalność Laboratorium Teatralnego[17].

Ważniejsze role teatralne

  • Gustaw – „Śluby panieńskie” A. Fredro, reż. J. Wierzbicki[18]
  • Artur – „Tango” S. Mrożek, reż. K. Szachnowski
  • Tadeusz – „Pan Tadeusz” A. Mickiewicz, reż. W. Jesionka
  • Seweryn – „Pan Damazy” W. Bliziński, reż. R. Metzler
  • ks. Myszkin – „Idiota” F. Dostojewski, reż. A. May
  • Pączek – Niezwycięski – „Adam i Ewa” M. Bułhakow, reż.J. Andrucki
  • Zbyszko – „Moralność Pani Dulskiej” G. Zapolska, reż. A. Żarnecki
  • Moczarski – „Rozmowy z katem” K.Moczarski, reż. Z. Sztejman
  • Septimus Hodge – „Arkadia” T. Stoppard, reż. K. Babicki
  • Poufalski – „Piękna Lucynda” M. Hemar, reż. E. Korin
  • Hrabia Szarm – „Operetka” W. Gombrowicz, reż. K. Babicki
  • Ja jestem Żyd z Wesela – „Wesele” S. Wyspiański, reż. on sam[19]

Ważniejsze monodramy

  • „Nie będzie darowane” – tekst własny
  • „Beniowski” – wg Juliusza Słowackiego[20]
  • „Trzy rozmowy z Panem Herbertem” – na motywach utworów Zbigniewa Herberta (również wersja anglojęzyczna)
  • „Obrona Sokratesa” – wg Platona (tłum. R. Legutko)

Nagrody

  • Nagroda Specjalna Jury Ogólnopolskiego Konkursu na Inscenizację Dzieł Polskich Romantyków (Warszawa, 1999),
  • Nagroda im. Wojciecha Hasa I Międzynarodowych Spotkań Teatrów Jednego Aktora i Małych Form Teatralnych we Wrocławiu (Wrocław, 2000),
  • Nagroda Specjalna Prezesa Radia „Merkury” Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Słowa „Verba Sacra” w Poznaniu (Poznań, 2001),
  • Nagroda Kulturalna Województwa Lubelskiego (Lublin, 2006),
  • Wyróżnienie za reżyserię na Festiwalu Teatrów Niewielkich w Lublinie (Lublin, 2009)[6].

Przypisy

  1. a b Witold Kopeć, Filmweb [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  2. Lublin. Nie żyje Witold Kopeć. e-teatr.pl, 2022-01-04. [dostęp 2022-01-04]. (pol.).
  3. teatrosterwy.pl, www.teatrosterwy.pl [dostęp 2019-12-20].
  4. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 marca 2004 r. o nadaniu orderu i odznaczeń (M.P. z 2004 r. nr 36, poz. 632).
  5. a b Witold Kopeć - Aktor - Agencja Aktorska Skene, www.skene.pl [dostęp 2019-12-20].
  6. a b c FilmPolski.pl, FilmPolski [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  7. a (red.), Dyrektor wedle uznania | Nowy Tydzień, Nowy Tydzień - tygodnik lokalny na terenie powiatu chełmskiego, włodawskiego, krasnostawskiego oraz miasta Lublin i Świdnik, 7 lipca 2020 [dostęp 2020-07-12] (pol.).
  8. Dziennik Wschodni, Jak PiS wybiera dyrektorów od kultury. Teatr Osterwy w Lublinie to kolejne takie miejsce, Dziennik Wschodni [dostęp 2020-07-10] (pol.).
  9. K/265: Języczek uwagi, teatralny.pl [dostęp 2020-07-10].
  10. Sławomir Skomra, Teatr Osterwy. Marszałek nie wybrał nowego dyrektora. Co dalej?, Kurier Lubelski, 18 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-10] (pol.).
  11. Obrona Sokratesa - Teatr Mały w Manufakturze Łódź, www.teatr-maly.pl [dostęp 2020-01-03].
  12. teatrosterwy.pl, www.teatrosterwy.pl [dostęp 2020-01-03].
  13. Muzeum Lubelskie, Lubelskie Dziady, 2014.
  14. Myśleć to co prawdziwe, czuć to co piękne i kochać co dobre – w tym cel rozumnego życia – Platon [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  15. Monika Wolnicka, Łatwiej uniknąć śmierci niż nienawiści, www.e-teatr.pl, 14 września 2017 [dostęp 2019-12-19].
  16. Obrona Sokratesa - Teatr Mały w Manufakturze Łódź, www.teatr-maly.pl [dostęp 2019-12-20].
  17. O Fundacji [dostęp 2019-12-19] (pol.).
  18. Witold Kopeć, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2019-12-20].
  19. Spektakl - Ja jestem Żyd z „Wesela” | Centrum Spotkania Kultur, www.spotkaniakultur.com [dostęp 2019-12-14] (pol.).
  20. „Beniowski” wg Juliusza Słowackiego [dostęp 2019-12-14] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Witold Kopeć, próba.jpg
Autor: Dżankomuzykant, Licencja: CC BY-SA 4.0
Witold Kopeć during a rehersal, 2019.
Witold Kopeć.jpg
Autor: Dżankomuzykant, Licencja: CC BY-SA 4.0
Witold Kopeć giving a lecture during the workshops on rethoric, 2019.