Witold Leszczyński

Witold Leszczyński
Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1933
Łódź

Data i miejsce śmierci

1 września 2007
Łódź

Zawód

reżyser, scenarzysta, operator filmowy

Witold Leszczyński (ur. 16 sierpnia 1933 w Łodzi, zm. 1 września 2007 tamże) – polski reżyser, scenarzysta i operator filmowy, pedagog.

Życiorys

Absolwent Wydziału Elektroniki Politechniki Warszawskiej. W 1962 ukończył studia na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi (w 1967 obronił dyplom). Od 1997 był wykładowcą w PWSFTviT.

Sławę zyskał adaptacją powieści Ptaki Tarjei Vesaasa, Żywotem Mateusza (1967). Nakręcony w mazurskich plenerach dramat psychologiczny ukazywał losy tytułowego nadwrażliwego „wiejskiego głupka” (Franciszek Pieczka), przywiązanego do życia w świecie przyrody. Dzięki wyczynowi operatorskiemu Andrzeja Kostenki oraz umiejętnie wplecionym w treść filmu fragmentom Concerto grosso Arcangela Corellego film wywołał poruszenie wśród krytyków, zdobywając Grand Prix młodzieżowej sekcji Festiwalu Filmowego w Cannes[1][2].

Po nieudanej Rewizji osobistej (1972), nagrodzonej Skisłym Gronem w Łagowie dla najgorszego filmu[3], oraz autobiograficznych Rekolekcjach (1977)[4], Leszczyński nakręcił w 1981 roku adaptację Konopielki Edwarda Redlińskiego. Jej główny bohater, chłop mieszkający w zapadłej wsi na północnym wschodzie Polski na początku lat 50. XX wieku, ze sceptycyzmem podchodzi do agitatorów promujących władzę ludową, nawet mimo fascynacji nauczycielką niosącą kaganek oświaty[5]. Spełnieniem reżysera okazała się zrealizowana w 1986 roku adaptacja powieści Edwarda Stachury Siekierezada, której dwójka bliźniaczych bohaterów reprezentuje różne warianty osobowości tragicznie zmarłego poety: jeden wybiera życie, drugi zaś popełnia samobójstwo. Siekierezada otrzymała Nagrodę Forum Młodego Kina na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie oraz Grand Prix Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych[6].

Swoimi kolejnymi filmami, Koloss (1993) według powieści Finna Alnaesa[7] oraz Requiem (2001) według scenariusza Redlińskiego, Leszczyński nawiązywał poetyką do Żywotu Mateusza[8]. Jego ostatni film, Stary człowiek i pies (2007), ukazywał historię starzejącego się mężczyzny na marginesie życia, który przygarnia zbłąkanego, rannego psa i bierze go w opiekę[9]. Reżyser zdążył jedynie rozpocząć realizację filmu – w trzecim dniu zdjęciowym uległ nieszczęśliwemu wypadkowi na planie i dwa tygodnie później zmarł w szpitalu. Film ukończył według jego zamysłów współpracujący z nim wielokrotnie jako operator Andrzej Kostenko[10].

Witold Leszczyński został pochowany na Cmentarzu Zarzew w Łodzi.

Wybrana filmografia

  • 1963: Mansarda – współpraca reżyserska
  • 1963: Przygoda noworoczna – operator kamery
  • 1967: Żywot Mateusza – reżyseria, scenariusz, obsada aktorska (mężczyzna w zagranicznym samochodzie; nie występuje w czołówce)
  • 1972: Rewizja osobista – reżyseria, scenariusz, zdjęcia
  • 1977: Rekolekcje – reżyseria, scenariusz, dialogi
  • 1979: Pełnia – zdjęcia
  • 1981: Konopielka – reżyseria, scenariusz
  • 1985: Siekierezada – reżyseria, scenariusz
  • 1993: Kolos – reżyseria, scenariusz
  • 2001: Requiem – reżyseria
  • 2005: Po sezonie – II reżyser
  • 2007: Stary człowiek i pies – reżyseria, scenariusz

Przypisy

  1. Lubelski 2015 ↓, s. 335.
  2. Żywot Mateusza, FilmPolski [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  3. Rewizja osobista, FilmPolski [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  4. Rekolekcje, FilmPolski [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  5. Konopielka, FilmPolski [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  6. Siekierezada, FilmPolski [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  7. Koloss, FilmPolski [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  8. Requiem, FilmPolski [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  9. Stary człowiek i pies, FilmPolski [dostęp 2019-12-20] (pol.).
  10. Wirtualna Polska Media S.A, Witold Leszczyński, film.wp.pl, 12 marca 2009 [dostęp 2020-11-04] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne