Witold Piekarski
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 21 października?/ 3 listopada 1909 |
Witold Piekarski herbu Rola (ur. 1857 w Smoleńsku, zm. 21 października?/ 3 listopada 1909[1] w Bukareszcie[2]), ps. Rola Piekarski, Rolla Piecarski[3], Izydor Loewenthal, Aleksander Miflet, Józef Miflet, Aleksander Pawłowski, Wł. R-a, Rola, W., Rusin, Tantal, W.P., W.R., Ignacy Zieliński, Józef Zieliński, Żyd i inne[4] – polski działacz socjalistyczny, profesor sztuki zdobniczej, rysownik i karykaturzysta[5].
W 1880 był sądzony w procesie krakowskim Ludwika Waryńskiego i towarzyszy[6]. Działał w Królestwie Polskim i w Galicji. W 1883 roku wydał w Genewie w swym tłumaczeniu i własnym nakładem Manifest komunistyczny Marksa i Engelsa, opatrzywszy go wstępem, przypisami i życiorysami autorów[7][8].
Do Rumunii przybył w roku 1887 po tym jako członek ruchu rewolucyjnego Polski i Bułgarii. Początkowo pracował w przedsiębiorstwie Jana Zalplachty eksploatującym złoża ropy naftowej. W 1891 roku został profesorem sztuki zdobniczej w gimnazjum w Slatinie, a rok później w Târgu Jiu. W latach 1904–1906 był dyrektorem szkoły zawodowej w Novaci[5].
W tym samym czasie dał się poznać jako rysownik i karykaturzysta; w Enciclopedia Română z 1904 roku określony został mianem „najwybitniejszego karykaturzysty Rumunii”[5]. Współpracował z takimi rumuńskimi czasopismami jak: „Jiul”, „Amicul Tinerimii”, „Șezătoarea săteanului”, „Lumina satelor” (Światła wiosek), „Amicul copiilor” (Przyjaciel dzieci) należącymi do Bogdana P. Hasdeu i Zamfira Arbore oraz gazetami „Lumea nouă” (Nowy świat) i „Adevărul ilustrat” (Prawda ilustrowana). Publikował karykatury m.in. w „Furnica” (Mrówka), „Moș Teacă” i „Ardeiul”[5].
Przypisy
- ↑ Witold Rolla Piekarski, o personalitate culturală din Gorj la cumpăna secolelor XIX-XX – Vertical, www.verticalonline.ro [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Witold Piekarski h. Rola (ID: psb.22485.1).
- ↑ Portrety uczonych polskich: 51 sylwetek humanistów. Wydawnictwo Literackie, 1974, s. 386–387.
- ↑ Polski Słownik Biograficzny. T. 26. 1981.
- ↑ a b c d Dom Polski Bukareszt: Historia Polaków z Bukaresztu.
- ↑ Adwokat profesor Józef Rosenblatt i jego udział w krakowskim procesie Ludwika Waryńskiego i towarzyszy. Palestra. [dostęp 2022-01-18].
- ↑ Witold Piekarski, [Wstęp]., [w:] Karl Marx, Friedrich Engels, Manifest komunistyczny 1847 r. Witold Piekarski (tłum.), Genewa 1883, s. 3.
- ↑ Friedrich Engels: Werke, Artikel, Entwürfe, März 1891 bis August 1895, s. 796.
Linki zewnętrzne
- Witold Rolla Piekarski, o personalitate culturală din Gorj la cumpăna secolelor XIX-XX (rum.)
- Centrul Brancusi Targu Jiu: Arta și cultura în Târgul lui Brâncuși. centrulbrancusi.ro. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-29)]. (rum.)
- Oameni și fapte din Târgu-Jiul de altădată (rum.)
Media użyte na tej stronie
Self-portrait of the Polish-Romanian artist Witold Rolla-Piekarski.
Zarzavat regal ("The Royal Vegetable Garden"), political cartoon in the Romanian magazine Furnica. A joke about Carol I, King of Romania, who made ample use of his royal prerogative to appoint ministers and topple cabinets. Carol is pictured here with an apron, a rake and a watering can, addressing a tailcoat-wearing Ioan Kalinderu (his real-life confidant and estate administrator). Speaking in his (supposedly thick) German accent, Carol tells his servant: Tomn Kalinderu, înveleşte bine la ei şi bagi di seamă ca opoziţia să nu rascoleşti gunoi că îngheaţă zarzavat şi pe urmă trebue să schimbi la el. Iarna foarte scump asta zarzavat politic! ("Mr. Kalideru, tuck zem tight up und make tschure zat ze opposition not go trough ze garbage zo zat ze fegetables vreeze over and zen you must be vinding niew ones. In vinter zese fegetables tschure are expenseef!")
Pictured at their feet, in the guise of vegetables, are several of the leading National Liberal Party politicians of 1908, recognizable by their features and the humorous captions on their placards. Dimitrie Sturdza, the Prime Minister, is Digitalis magneticus (from his alias, Omul cu degetul magnetic, "Man with magnetic finger"), the beet-headed, one-eyed, figure at the bottom right. Ion I. C. Brătianu, the Internal Affairs Minister, is Dovlecel de Florica ("Florica Courgette" - after his estate in Argeş County). Vasile Morţun of Public Works is Ardeiŭ roşu – Sotir ("Red Pepper – Sotir", in reference to Morţun's former leadership of the socialist club Sotir). Finance Minister Emil Costinescu is Cuişoare ("Cloves", but more literally "Little Nails"). Toma Stelian of the Justice Ministry is Toma(ta) Juridica, i.e. "Judicial Toma(to)". Alexandru Averescu, the Minister of War, is Patlagica belicosa ("Bellicose Yellow Pear Tomato", but also "Bellicose Schnoz"). Anton Carp of Agriculture is Carpanosus somniferus. Alexandru Djuvara of Industry and Commerce is a radish, Radix Gardorita (?).